Lý thuyết Trừ số đo thời gian (mới 2024 + Bài Tập) - Toán lớp 5

Lý thuyết Trừ số đo thời gian

I. Lý thuyết

Phương pháp:

- Đặt tính thẳng hàng theo cột dọc (mỗi cột phải cùng tên đơn vị đo)

- Thực hiện trừ như đối với phép trừ các số tự nhiên và giữ nguyên tên đơn vị đo.

- Sau khi tính, nếu kết quả của nhóm nào đó vượt quá đơn vị của mình thì ta tiến hành chuyển đổi và ghi kết quả sau khi chuyển đổi.

Ví dụ: Đặt tính rồi tính:

a) 8 giờ 43 phút - 5 giờ 12 phút

Vậy: 8 giờ 43 phút - 5 giờ 12 phút = 3 giờ 31 phút

b) 8 ngày 5 giờ - 2 ngày 17 giờ

Đổi: 8 ngày 5 giờ = 7 ngày 29 giờ

Vậy: 8 ngày 5 giờ - 2 ngày 17 giờ = 5 ngày 12 giờ

II. Bài tập minh họa

Bài 1. Đặt tính rồi tính

a) 3 giờ 56 phút - 1 giờ 12 phút b) 5 phút 25 giây - 2 phút 56 giây

c) 4 giờ 32 phút - 78 phút  d) 6 tuần 3 ngày - 1 tuần 8 ngày

Hướng dẫn giải:

a)

Vậy: 3 giờ 56 phút - 1 giờ 12 phút = 2 giờ 44 phút

b)

Đổi: 5 phút 25 giây = 4 phút 85 giây

Vậy: 5 phút 25 giây - 2 phút 56 giây = 2 phút 29 giây

c)

Đổi: 4 giờ 32 phút = 3 giờ 92 phút

Vậy: 4 giờ 32 phút - 78 phút = 3 giờ 14 phút

d)

Đổi: 6 tuần 3 ngày = 5 tuần 10 ngày

Vậy: 6 tuần 3 ngày - 1 tuần 8 ngày = 4 tuần 2 ngày

Bài 2. Điền số thích hợp vào chỗ chấm

a) 4 giờ 24 phút - 1 giờ 9 phút = ………. giờ ………. phút

b) 3 năm 11 tháng - 1 năm 9 tháng = ………. giờ ………. phút

c) 8 phút 45 giây - 4 phút 58 giây = ………. phút ………. giây

d) 3 tuần 5 ngày - 2 tuần 6 ngày = ………. ngày

Hướng dẫn giải:

a) 4 giờ 24 phút - 1 giờ 9 phút = 3 giờ 15 phút

b) 3 năm 11 tháng - 1 năm 9 tháng = 2 năm 2 tháng

c) 8 phút 45 giây - 4 phút 58 giây = 7 phút 105 giây - 4 phút 58 giây = 3 phút 47 giây

d) 3 tuần 5 ngày - 2 tuần 6 ngày = 2 tuần 12 ngày - 2 tuần 6 ngày = 6 ngày

Bài 3. Tính bằng cách thuận tiện nhất

a) 8 giờ 25 phút + 4 giờ 45 phút - 1 giờ 25 phút - 1 giờ 45 phút

b) 3 phút 23 giây + 5 phút 30 giây - 1 phút 23 giây - 2 phút 90 phút

Hướng dẫn giải:

a) 8 giờ 25 phút + 4 giờ 45 phút - 1 giờ 25 phút - 1 giờ 45 phút

= (8 giờ 25 phút - 1 giờ 25 phút) + (4 giờ 45 phút - 1 giờ 45 phút)

= 7 giờ + 3 giờ

= 10 giờ

b) 3 phút 23 giây + 5 phút 30 giây - 1 phút 23 giây - 2 phút 90 giây

= 3 phút 23 giây + 5 phút 30 giây - 1 phút 23 giây - 3 phút 30 giây

= (3 phút 23 giây - 1 phút 23 giây) + (5 phút 30 giây - 3 phút 30 giây)

= 2 phút + 2 phút

= 4 phút

Bài 4. Một bộ phim bắt đầu lúc 8 giờ 15 phút và kết thúc lúc 10 giờ 5 phút. Hỏi bộ phim kéo dài trong thời gian bao lâu?

Hướng dẫn giải:

Bộ phim kéo dài trong thời gian là:

10 giờ 5 phút - 8 giờ 15 phút = 1 giờ 50 phút

Đáp số: 1 giờ 50 phút

Bài 5. Lúc 5 giờ, một ô tô xuất phát từ Hà Nội đi Nghệ An và đến nơi lúc 9 giờ 45 phút. Hỏi ô tô đi từ Hà Nội đến Nghệ An hết thời gian bao lâu?

Hướng dẫn giải:

Ô tô đi từ Hà Nội đến Nghệ An hết thời gian là:

9 giờ 45 phút - 5 giờ = 4 giờ 45 phút

Đáp số: 4 giờ 45 phút

III. Bài tập vận dụng

Bài 1. Điền số thích hợp vào chỗ chấm

a) 3 tuần 5 ngày - 2 tuần 6 ngày = ………. ngày

b) 4 giờ 24 phút - 2 giờ 56 phút = ………. phút

c) 2 phút 20 giây - 1 phút 50 giây = ………. giây

d) 2 thế kỉ - 1 thế kỉ 23 năm = ………. năm

Bài 2. Đặt tính rồi tính

a) 5 giờ 46 phút - 3 phút 56 phút

b) 3 phút 35 giây - 1 phút 5 giây

c) 5 tuần 4 ngày - 5 ngày

d) 7 năm 10 tháng - 4 năm 12 tháng

Bài 3. Tính bằng cách thuận tiện nhất

a) 4 năm 10 tháng + 2 năm 3 tháng - 1 năm 10 tháng - 1 năm 3 tháng

b) 4 giờ 24 phút + 3 giờ 43 phút - 84 phút - 2 giờ 43 phút

Bài 4. Điền dấu >, <, = thích hợp vào chỗ chấm

a) 3 giờ 35 phút - 1 giờ 56 phút ………. 1 giờ 30 phút

b) 4 năm 156 ngày - 2 năm 320 ngày ………. 1 năm 250 ngày

c) 7 phút 45 giây - 5 phút ………. 165 giây

d) 3 tuần 4 ngày - 2 tuần 1 ngày ………. 10 ngày

Bài 5. An làm bài tập về nhà môn Toán và môn Tiếng Việt trong thời gian là 1 giờ 12 phút. Biết thời gian làm bài tập môn Toán là 35 phút. Hỏi An làm bài tập về nhà môn Tiếng Việt trong thời gian bao lâu?

Bài 6. Trong một cuộc thi chạy, Hùng chạy về đích hết thời gian 2 phút 34 giây, Dũng chạy nhanh hơn Hùng 19 giây. Hỏi Dũng chạy về đích hết thời gian bao lâu?

Bài 7. Thời gian Hoa làm xong chiếc bánh ngọt là 1 giờ 15 phút. Thu làm bánh nhanh hơn Hoa $\frac{1}{12}$ giờ. Hỏi thời gian Thu làm xong chiếc bánh là bao lâu?

Bài 8. Một buổi học bắt đầu từ 7 giờ 15 phút và kết thúc lúc 9 giờ. Hỏi buổi học kéo dài trong thời gian bao nhiêu lâu?

Bài 9. Chuyến tàu đi từ Hà Nội đến Hải Phòng xuất phát lúc 6 giờ 15 phút. Hà đến ga tàu lúc 5 giờ 37 phút. Vậy thời gian Hà phải đợi tàu là: …………. phút

Bài 10. Một người đi từ A lúc 3 giờ 12 phút và đến B lúc 5 giờ. Giữa đường người đó nghỉ ngơi 20 phút. Hỏi nếu không kể thời gian nghỉ ngơi, người đó đi quãng đường AB hết thời gian bao nhiêu?