Lý thuyết Tính tỉ số phần trăm của hai số (mới 2024 + Bài Tập) - Toán lớp 5

Lý thuyết Tính tỉ số phần trăm của hai số

I. Lý thuyết

1. Tìm tỉ số phần trăm của hai số

Muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b, ta làm như sau:

• Tìm thương của a và b.

• Nhân thương đó với 100 rồi viết kí hiệu % vào bên phải của tích.

Lưu ý: Khi tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b, ta có thể viết gọn thành a : b × 100%

Ví dụ: Tính tỉ số phần trăm của hai số 12 và 50

Cách 1: 12 : 50 = 0,24 = 0,24 × 100% = 24%

Cách 2: $\frac{12}{50}=\frac{12\times 2}{50\times 2}=\frac{24}{100}=24\%$

Vậy tỉ số phần trăm của hai số 12 và 50 là 24%.

Lưu ý: Nếu phần thập phân của thương có nhiều chữ số thì chỉ lấy đến ba/bốn chữ số.

Ví dụ: Tính tỉ số phần trăm của hai số 23 và 60

Ta có: 23 : 60 = 0,3833...

Vậy tỉ số phần trăm của hai số 23 và 60 là 38,33%

2. Giải toán về tỉ số phần trăm của hai số

Ví dụ: Một lớp học có 30 học sinh, trong đó có 12 bạn nam. Tìm tỉ số phần trăm của số bạn nam trong lớp.

Hướng dẫn giải

Phương pháp: Đề bài yêu cầu tìm tỉ số phần trăm của số học sinh nam và số học sinh của cả lớp nên ta sẽ tìm thương giữa số số học sinh nam và số học sinh của cả lớp, tức là tìm thương của phép chia 12 : 30, sau đó nhân thương đó với 100 và viết thêm kí hiệu % vào bên phải tích tìm được.

Bài giải

Tỉ số phần trăm của số bạn nam trong lớp là:

12 : 30 = 0,4

0,4 = 40%

Đáp số: 40%.

3. Các phép tính với tỉ số phần trăm

a) Phép cộng: a% + b% = (a + b)%

b) Phép trừ: a% – b% = (a – b)%

c) Phép nhân tỉ số phần trăm với một số: a% × b = (a × b)%

d) Phép chia tỉ số phần trăm cho một số: a% : b = (a : b)%

Ví dụ: Tính.

a) 18% + 45%

b) 56% – 39%

c) 1,2% × 7

d) 8,4% : 6

Hướng dẫn giải

a) 18% + 45% = 63%

b) 56% – 39% = 17%

c) 1,2% × 7 = 8,4%

d) 8,4% : 6 = 1,4%

II. Bài tập minh họa

Bài 1. Tính.

a) 36,7% + 12,9%

b) 55% – 21,8%

c) 6,2% × 8

d) 34,4% : 8

Hướng dẫn giải

a) 36,7% + 12,9% = 49,6%

b) 55% – 21,8% = 33,2%

c) 6,2% × 8 = 49,6%

d) 34,4% : 8 = 4,3%

Bài 2. Tính tỉ số phần trăm của hai số.

a) 3 và 10

b) 14 và 25

c) 45 và 120

Hướng dẫn giải

a) 3 và 10

Cách 1: $\frac{3}{10}=\frac{30}{100}=30\%$

Cách 2: 3 : 10 = 0,3 = 30%

b) 14 và 25

Cách 1: $\frac{14}{25}=\frac{56}{100}=56\%$

Cách 2: 14 : 25 = 0,56 = 56%

c) 45 và 120

Cách 1: $\frac{45}{20}=\frac{225}{100}=225\%$

Cách 2: 45 : 20 = 2,25 = 225%

Bài 3. Tính tỉ số phần trăm của hai số.

a) 2 và 9

b) 1,8và 3

c) 2,8 và 5,1

Hướng dẫn giải

a) 2 và 9

2 : 9 = 0,222...

Vậy tỉ số phần trăm của 2 và 9 là 22,2%

b) 1,8 và 3

1,8 : 3 = 0,6 = 60%

c) 2,8 và 5,1

2,8 : 5,1 = 0,549...

Vậy tỉ số phần trăm của 2,8 và 5,1 là 54,9%

Bài 4. Tại một cửa hàng, một chú gấu bông có giá 250 000 đồng. Nhân ngày Quốc tế Thiếu nhi, cửa hàng giảm đi 50 000 đồng. Hỏi cửa hàng đã giảm bao nhiêu phần trăm?

Hướng dẫn giải

Bài giải

Cửa hàng đã giảm số phần trăm là:

50 000 : 250 000 = 0,2

0,2 = 20%

Đáp số: 20%

Bài 5.Một trang trại nuôi 600 con gà và vịt, trong đó có 375 con gà.

a) Tính tỉ số phần trăm của số con gà của trang trại đó.

b) Tính tỉ số phần trăm của số con vịt của trang trại đó.

Hướng dẫn giải

Bài giải

a) Tỉ số phần trăm của số con gà của trang trại đó là:

375 : 600 = 0,625

0,625 = 62,5%

b) Trang trại đó có số con vịt là:

600 – 375 = 225 (con)

Tỉ số phần trăm của số con vịt của trang trại đó là:

225 : 600 = 0,375

0,375 = 37,5%

Đáp số: a) 62,5%

b) 37,5%

III. Bài tập vận dụng

Bài 1. Tính tỉ số phần trăm của hai số.

a) 6 và 10

b) 9 và 50

c) 54 và 40

d) 5 và 9

e) 3,2 và 4

f) 3,7 và 5,2

Bài 2. Tính.

a) 39% + 25%

b) 72,8% – 21,9%

c) 5,6% × 12

d) 49,6% : 16

Bài 3. Số thập phân 0,746 được viết thành tỉ số phần trăm là:

A. 0,746%    B. 7,46%   C. 74,6%    D. 746%

Bài 4. Tỉ số phần trăm của 18 kg và 5 yến là:

A. 3,6%    B. 0,27%   C. 36%   D. 27%

Bài 5. Một lớp học có 32 học sinh, trong đó có 8 bạn tham gia câu lạc bộ bơi lội. Tính tỉ số phần trăm học tham gia câu lạc bộ bơi lội của lớp đó?

Bài 6. Trong 20 kg nước biển có 0,7 kg muối. Tính tỉ số phần trăm củalượng muốitrong nước biển.

Bài 7. Một nông trường dự định trồng 800 cây lấy gỗ. Qua đợt phát động, người ta đã trồng được tất cả là 900 cây. Hỏi nông trường đó đã trồng vượt kế hoạch bao nhiêu phần trăm?

Bài 8. Trong vườn có 16 cây xoài và 24 cây nhãn. Tính tỉ số phần trăm của số cây xoài trong vườn.

Bài 9. Minh có 40 viên bi xanh và đỏ, trong đó có 26 viên bi đỏ. Tính tỉ số phần trăm của số viên bi xanh so với tổng số viên bi của Minh.

Bài 10. Một cửa hàng có 500 kg gạo. Buổi sáng bán được 225 kg gạo, buổi chiều bán được 220 kg gạo. Tính tỉ số phần trăm của số gạo còn lại và số gạo của cửa hàng?