Bài 7: Mặt trời xanh của tôi Tiếng Việt lớp 3 Tập 2 – Kết nối tri thức

Bài 7: Mặt trời xanh của tôi – Tiếng Việt lớp 3

Đọc: Mặt trời xanh của tôi trang 32, 33

* Khởi động:

Tiếng Việt lớp 3 trang 32 Câu hỏi: Quan sát tranh dưới đây và nói về loài cây mà em nhìn thấy trong tranh.

Trả lời:

Loài cây trong tranh là cây cọ, cây cao, thân cây thẳng, lá to, màu xanh và tán lá hình tròn. 

* Đọc bài thơ: Mặt trời xanh của tôi trang 32, 33

Mặt trời xanh của tôi

Đã có ai lắng nghe
Tiếng mưa trong rừng cọ?
Như tiếng thác dội về
Như ào ào trận gió.

Đã ai lên rừng cọ
Giữa một buổi trưa hè?
Gối đầu lên thảm cỏ
Nhìn trời xanh, lá che...

Đã có ai dậy sớm
Nhìn lên rừng cọ tươi?
Lá xoè như tia nắng
Giống hệt như mặt trời.

Rừng cọ ơi! rừng cọ!
Lá đẹp, lá ngời ngời
Tôi yêu, thường vẫn gọi
Mặt trời xanh của tôi.

NGUYỄN VIẾT BÌNH

* Nội dung chính Mặt trời xanh của tôi:

Bài thơ “Mặt trời xanh của tôi” đã cho người đọc thấy được vẻ đẹp của cây cọ như “mặt trời xanh” khiến cả khu rừng xanh mát.

* Từ ngữ:

- Cọ: cây thuộc họ dừa, cao, lá to và xòe ra như hình cái quạt.

- Hoa cau: hoa của cây cau, có màu vàng nhạt.

* Trả lời câu hỏi:

Tiếng Việt lớp 3 trang 33 Câu 1: Mưa trong rừng cọ được tả như thế nào?

Trả lời:

Tiếng mưa trong rừng cọ được tác giả ví như tiếng thác dội về, như ào ào trận gió.

Tiếng Việt lớp 3 trang 33 Câu 2: Buổi trưa mùa hè ở rừng cọ có gì thú vị?

Trả lời:

Buổi trưa mùa hè ở rừng cọ rất mát vì lá cọ che đi ánh nắng mặt trời.

Tiếng Việt lớp 3 trang 33 Câu 3: Tìm những câu thơ nói về vẻ đẹp của hoa cọ và lá cọ. Vì sao lá cọ được gọi là “mặt trời xanh”?

Trả lời: 

Lá cọ được gọi là “Mặt trời xanh” vì lá có màu xanh, hình tròn, xòe ra từng tia nắng giống như mặt trời.

Tiếng Việt lớp 3 trang 33 Câu 4: Vẻ đẹp của rùng cọ được tác giả cảm nhận bằng những giác quan nào?

* Học thuộc 3 khổ thơ đầu.

Trả lời:

Vẻ đẹp của rừng cọ được tác giả cảm nhận bằng các giác quan: thính giác (nghe tiếng mưa trong rừng cọ); thị giác (nhìn trời xanh, lá che, nhìn thấy hoa cọ vàng như hoa cau;…); xúc giác (đã ai biết gió ấm,…)

Nói và nghe: Kể chuyện Sự tích hoa mào gà trang 33, 34

Tiếng Việt lớp 3 trang 33 Câu 1: Dựa vào tranh, đoán nội dung câu chuyện.

Trả lời:

Nội dung câu chuyện: Nói về sự tích của hoa mào gà.

Tranh 1: Các bạn gà xúm xít quanh bạn gà mơ và khen chiếc mào của bạn ấy đẹp “Chiếc mào của bạn mới đẹp làm sao?”

Tranh 2: Bạn gà mơ thấy một cái cây màu đỏ tía buồn bã nên hỏi “Bạn làm sao thế?”

Tranh 3: Bạn gà mơ lấy chiếc mào trên đầu mình tặng cho cây.

Tranh 4: Chiếc mào không còn trên đầu gà mơ, còn cái cây lại có một bông hoa rực rỡ giống hệt chiếc mào gà.

→ Qua 4 bức tranh có thể thấy câu chuyện xoay quanh 2 nhân vật: gà mơ và cấy màu đỏ tía, gà mơ đã lấy chiếc mào trên đầu của mình cho cây.

Tiếng Việt lớp 3 trang 34 Câu 2: Nghe kể chuyện

Trả lời:

Học sinh nghe kể chuyện:

SỰ TÍCH HOA MÀO GÀ

Ngày xưa, cô gà mái nào cũng có một cái mào đỏ rất đẹp như mào các chú gà trống bây giờ. Một buổi sớm, gà mái mơ soi mình trong vũng nước và sung sướng thấy cái mào rực rỡ nằm trên đỉnh đầu của mình như một chùm hoa đỏ rực. Gà mơ khoan khoái đập cánh và hát bài hát quen thuộc của họ nhà gà: “Cục ta cục tác, mào ta đã mọc, cục ta cục tác, mào ta đã mọc”.

Mọi vật quay qua nhìn gà mơ và cùng xuýt xoa: “Chiếc mào của bạn mới đẹp làm sao! Trông bạn thật đáng yêu!”. Gà mơ đi tung tăng khắp nơi kiếm mồi. Nó đến bên bể nước và nghe có tiếng khóc tỉ ti. Nó dừng lại nghiêng đầu, chớp chớp đôi mắt và lắng tai nghe. Thì ra, đó là một cây màu đỏ tía đang khóc tấm tức một mình. Thấy bạn buồn, gà mơ bỗng bối rối. Nó vội vàng chạy đến khẽ hỏi:

- Bạn làm sao thế? Cây rơi hạt nước mắt trong suốt như hạt sương xuống gốc và sụt sịt bảo:

- Các cây quanh đây, cây nào cũng có hoa mà chỉ mỗi mình tôi là không có hoa.

Chưa nói dứt câu, cây lại bật khóc, nước mắt cứ rơi xuống thánh thót. Gà mơ an ủi bao nhiêu cũng không làm cây nín. Gà mơ nghĩ một lúc rồi quyết định:

- Tôi cho bạn bông hoa đỏ trên đầu tôi nhé. Cây sung sướng vẫy lá rối rít: - Thế bạn cho tôi thật nhé! Cảm ơn bạn!

Sáng hôm sau, mọi người ngạc nhiên khi thấy chiếc mào đẹp đẽ của gà mơ biến đâu mất. Còn cái cây bên bể nước thì lại nở một chùm hoa rực rỡ y hệt chiếc mào của gà mơ.

Cây hoa sung sướng vươn mình đón ánh mặt trời nhuộm cho bông hoa thêm đỏ thắm. Cây khe khẽ kể cho mọi người nghe câu chuyện về lòng tốt của gà mơ. Thế là mọi người gọi cây đó là cây hoa mào gà.

Tiếng Việt lớp 3 trang 34 Câu 3: Kể lại từng đoạn của câu chuyện theo tranh.

Trả lời:

Học sinh kể lại từng đoạn câu chuyện theo tranh.

Viết: Mặt trời xanh của tôi trang 34

Tiếng Việt lớp 3 trang 34 Câu 1: Nhớ - viết: Mặt trời xanh của tôi (3 khổ thơ đầu)

Trả lời:

Mặt trời xanh của tôi

Đã có ai lắng nghe

Tiếng mưa trong rừng cọ

Như tiếng thác dội về

Như ào ào trận gió.

Đã ai lên rừng cọ

Giữa một buổi trưa hè

Gối đầu lên thảm cỏ

Nhìn trời xanh, lá che.

Đã ai biết gió ấm

Thổi đến tự khi nào

Từ khi rừng cọ nở

Hoa vàng như hoa cau.

- Học sinh nhớ lại 3 khổ thơ đầu và viết vào vở.

- Chú ý các từ ngữ dễ viết sai như: rừng cọ, thác dội, thảm cỏ,…

Tiếng Việt lớp 3 trang 34 Câu 2: Chọn tiếng thích hợp thay cho ô vuông.

Trả lời:

- rong biển, dong dỏng, rong chơi, thong dong, rong rêu.

- bứt rứt, dứt khoát, day dứt, (khóc) rấm rứt, dứt điểm.

Câu 3 trang 34 sgk Tiếng Việt lớp 3: Làm bài tập a hoặc b.

a. Chọn r, d hoặc gi thay cho ô vuông.

b. Tìm từ ngữ có tiếng chứa in hoặc inh.

Trả lời:

a. Sầu riêng là loại trái quý của miền Nam. Hương vị của nó hết sức đặc biệt, mùi thơm đậm, bay rất xa, lâu tan trong không khí. Sầu riêng thơm mùi thơm của mít chín quyện với hương bưởi, béo cái béo của trứng gà, ngọt cái vị của mật ong già hạn.

Cây thược dược

Mới ra hoa

Trận gió qua

Cây đổ rạp

Có đau lắm?

Tôi đỡ nào

b.

in: mịn màng, cục pin, tin tưởng, máy in, tin học, tin nhắn…

inh: linh tinh, tinh nhanh, xinh xắn, binh lính, mít tinh …

* Vận dụng:

Tiếng Việt lớp 3 trang 34 Câu hỏi: Tìm đọc câu chuyện, bài văn, bài thơ về một loài cây (ví dụ: Sự tích cây lúa, Sự tích cây khoai lang,…)

Trả lời:

Sự tích cây vú sữa

Ngày xưa, có một cậu bé được mẹ cưng chiều nên rất nghịch và ham chơi. Một lần, bị mẹ mắng, cậu vùng vằng bỏ đi. Cậu la cà khắp nơi, mẹ cậu ở nhà không biết cậu ở đâu nên buồn lắm. Ngày ngày mẹ ngồi trên bậc cửa ngóng cậu về. Một thời gian trôi qua mà cậu vẫn không về. Ví quá đau buồn và kiệt sức, mẹ cậu gục xuống. Không biết cậu đã đi bao lâu. Một hôm, vừa đói vừa rét, lại bị trẻ lớn hơn đánh, cậu mới nhớ đến mẹ.

- “Phải rồi, khi mình đói, mẹ vẫn cho mình ăn, khi mình bị đứa khác bắt nạt, mẹ vẫn bênh mình, về với mẹ thôi”.

Cậu liền tìm đường về nhà. Ở nhà, cảnh vật vẫn như xưa, nhưng không thấy mẹ đâu. Cậu khản tiếng gọi mẹ:

– Mẹ ơi, mẹ đi đâu rồi, con đói quá ! – Cậu bé gục xuống, rồi ôm một cây xanh trong vườn mà khóc.

Kỳ lạ thay, cây xanh bỗng run rẩy. Từ các cành lá, những đài hoa bé tí trổ ra, nở trắng như mây. Hoa tàn, quả xuất hiện, lớn nhanh, da căng mịn, xanh óng ánh. Cây nghiêng cành, một quả to rơi vào tay cậu bé.

Cậu bé cắn một miếng thật to. Chát quá

Quả thứ hai rơi xuống. Cậu lột vỏ, cắn vào hạt quả. Cứng quá.

Quả thứ ba rơi xuống. Cậu khẽ bóp quanh quanh quả, lớp vỏ mềm dần rồi khẽ nứt ra một kẽ nhỏ. Một dòng sữa trắng sóng sánh trào ra, ngọt thơm như sữa mẹ.

Cậu bé ghé môi hứng lấy dòng sữa ngọt ngào, thơm ngon như sữa mẹ.

Cây rung rinh cành lá, thì thào:

“Ăn trái ba lần mới biết trái ngon. Con có lớn khôn mới hay lòng mẹ”.

Cậu oà lên khóc. Mẹ đã không còn nữa. Cậu nhìn lên tán lá, lá một mặt xanh bóng, mặt kia đỏ hoe như mắt mẹ khóc chờ con. Cậu ôm lấy thân cây mà khóc, thân cây xù xì, thô ráp như đôi bàn tay làm lụng của mẹ. Nước mắt cậu rơi xuống gốc cây, Cây xòa cành ôm cậu, rung rinh cành lá như tay mẹ âu yếm vỗ về.

Cậu kể cho mọi người nghe chuyện về người mẹ và nỗi ân hận của mình…

Trái cây thơm ngon ở vườn nhà cậu, ai cũng thích. Họ đem về gieo trồng khắp nơi và đặt tên là Cây vú sữa

Nguồn: Truyện cổ tích Tổng hợp.

Xem thêm các bài soạn, giải bài tập Tiếng Việt lớp 3 sách Kết nối tri thức với cuộc sống hay, chi tiết khác:

Bài 8: Bầy voi rừng Trường Sơn

Bài 9: Lời kêu gọi toàn dân tập thể dục

Bài 10: Quả hồng của thỏ con

Bài 11: Chuyện bên cửa sổ

Bài 12: Tay trái và tay phải