Soạn bài Những đứa con trong gia đình hay, ngắn gọn

Soạn bài Những đứa con trong gia đình - Ngữ văn 12

A. Soạn bài Những đứa con trong gia đình ngắn gọn:

Câu 1 (trang 63 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Trả lời:

- Đoạn trích được trần thuật từ điểm nhìn của Việt, nhân vật chính trong tác phẩm.

- Cách trần thuật này giúp Nguyễn Thi triển khai toàn bộ tác phẩm theo dòng hồi ức đứt gãy của Việt một cách tự nhiên, logic.

+ Việc khắc họa tính cách nhân vật, cách trần thuật này giúp bộc lộ tính cách tâm lí chân thực về nhân vật

Câu 2 (trang 64 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Trả lời:

- Tác phẩm kể chuyện một gia đình nông dân Nam Bộ.

- Truyền thống gắn bó những người trong gia đình với nhau đó là truyền thống yêu nước và mối thù chung là căm thù giặc sâu sắc.

Câu 3 (trang 64 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Trả lời:

* So sánh tính cách Chiến và Việt để thấy sự tiếp nối truyền thống gia đình:

 Câu 4 (trang 64 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Trả lời:

- Đề tài sáng tác: truyện viết về một gia đình nông dân Nam Bộ giàu truyền thống yêu nước, căm thù giặc (đề tài chiến tranh liên quan đến vận mệnh dân tộc).

- Nhân vật: những thiếu niên anh hùng, quả cảm, đại diện cho thế hệ trẻ thời đánh Mỹ ở Nam Bộ (Chiến và Việt).

- Ngôn ngữ gần gũi nhưng vẫn thấm đẫm tinh thần quyết tâm của thời đại, ngôn ngữ ngợi ca với thái độ yêu mến, quý trọng rõ nét của tác giả.

Câu 5 (trang 64 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Trả lời:

- Một trong những đoạn văn đặc sắc và cảm động nhất trong truyện là đoạn hai chị em Chiến và Việt khiêng bàn thờ má sang nhà chú Năm ở cuối đoạn trích: “Cúng mẹ và cơm nước xong… đồng này sang bưng khác”.

+ Tình cảm gia đình xúc động:

• Tình mẫu tử: má vẫn sống trong dáng hình của các con (ngoại hình của Chiến), trong tâm niệm của các con “Nào, đưa má sang… lại đưa má về”, hai chị em lại băng qua con đường thoảng mùi hoa cam trước má vẫn đi.

• Tình chị em: "Nghe tiếng chân chị, Việt thấy thương chị lạ".

+ Sự chuyển biến, trưởng thành trong suy nghĩ của những đứa con trước ngày ra trận: "Lần đầu tiên Việt mới thấy lòng mình rõ như thế".

+ Những đứa con cảm nhận mối thù sâu sắc với thằng Mỹ: "còn mối thù… nó đang đè nặng ở trên vai".

Phần Luyện tập

Câu 1 (trang 64 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Trả lời:

* Tính cách và tâm lý của Chiến và Việt qua đoạn đối thoại trước ngày nhập ngũ:

- Đối thoại của Chiến:

• Xưng hô: mày – tao, chị em mình, chị - em.

• Cách nói: mạnh mẽ quyết đoán "nếu giặc còn thì tao mất"; "rành rọt, tiếng nào ra tiếng nấy"; vừa nói vừa trằn trọc suy nghĩ "chị Chiến cựa mình, làm như chị nghĩ ngợi lung lắm"; rất tôn trọng em, việc gì cũng hỏi ý kiến của em trước khi sắp xếp.

• Nội dung nói: quyết tâm đánh giặc trả thù nhà; sắp xếp việc nhà trước khi đi xa.

=> Chiến là cô gái đảm đang, chu đáo, tháo vát, biết lo nghĩ, xứng đáng là người chị gương mẫu trong nhà.

Chị cũng thừa hưởng những phẩm chất rõ rệt của người mẹ đã mất.

- Đối thoại của Việt:

• Xưng hô: tôi – chị.

• Cách nói: cự nự với chị: "chị biết vậy sao hồi nãy… rồi mà nói chưa"; vừa nói vừa đùa nghịch; phó mặc chuyện nhà cho chị: "tôi nói chị tính sao cứ tính mà"; hỏi chị một cách ngây thơ "hồi đó má dặn chị vậy hả?..."

• Nội dung nói: chỉ quan tâm tới niềm vui được đi đánh giặc, tự tin "chị có bị chặt đầu… chừng nào tôi mới bị"; thuận theo mọi sắp xếp của chị; nhận ra sự giống nhau của chị và má, nhớ má…

=> Việt là chàng trai mới lớn, tính cách còn trẻ con, vô ưu vô lo. Dù vậy, tình cảm dành cho má và niềm vui tòng quân thể hiện rõ truyền thống gia đình cách mạng ở Việt.

Câu 2 (trang 64 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Tìm đọc trọn vẹn tác phẩm.

B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Những đứa con trong gia đình:

I. Tác giả

1. Tiểu sử

- Nguyễn Thi (1928 – 1968) tên thật là Nguyễn Hoàng Ca, ông sinh ra tại Hải Hậu – Nam Định.

- Ông xuất thân trong một gia đình nghèo, cha mất sớm, mẹ đi bước nữa nên vất vả, tủi nhục từ nhỏ.

- Năm 1945 ông tham gia cách mạng và gia nhập lực lượng vũ trang.

- Năm 1954: Ông tập kết ra Bắc và công tác ở tạp chí Văn Nghệ Quân đội

- Năm 1962: Trở lại chiến trường miền Nam.

-  Năm 1968: Hy sinh ở mặt trận Sài Gòn. 

2. Sự nghiệp văn học

a. Tác phẩm chính

Nguyễn Thi sáng tác trên nhiều thể loại như thơ, truyện, kí, tiểu thuyết, .... Và ông để lại các tác phẩm tiêu biểu như: “Hương đồng nội”(1950), “Truyện và ký”(1978), ...

b. Phong cách nghệ thuật

Phong cách nghệ thuật: năng lực phân tích tâm lí nhân vật sắc sảo, văn phong vừa đằm thắm chất trữ tình vừa giàu chất hiện thực; Có khả năng tạo nên những nhân vật có cá tính mạnh mẽ, mang đậm tính cách Nam Bộ.

3. Vị trí và tầm ảnh hưởng

-  Ông là nhà văn – chiến sĩ gắn bó hết mình với văn chương và cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại của nhân dân ta.

- Ông là nhà văn miền Bắc nhưng được mệnh danh là nhà văn của người nông dân Nam Bộ trong kháng chiến chống Mĩ.

II. Tác phẩm

1. Xuất xứ và hoàn cảnh ra đời

- Viết năm 1966 giữa những tháng ngày ác liệt của chiến tranh chống Mĩ.  

- Sau in trong tập “Truyện và kí” (1978).

2. Bố cục

- Phần 1 (từ đầu đến bắt đầu xung phong): Việt bị thương ở chiến trường, ngất đi rồi tỉnh lại.

- Phần 2 (còn lại): Kí ức của Việt về câu chuyện hai chị em tranh nhau đi tòng quân.

3. Thể loại: Truyện ngắn

4. Tóm tắt:

Truyện xoay quanh nhân vật Việt – anh lính trẻ đã chiến đấu dũng cảm, bị thương, bị lạc đồng đội và nằm lại giữa chiến trường. Trong cơn mê man, anh hồi tưởng lại những kí ức tươi đẹp về gia đình và đồng đội. Việt và Chiến sinh ra trong một gia đình nông dân Nam Bộ có truyền thống yêu nước và mối thù sâu sắc với giặc Mĩ. Khi lớn lên, hai chị em giành nhau đi tòng quân, không ai chịu nhường ai nên nhờ chú Năm phân xử. Cuối cùng cả hai cùng nhau tham gia chiến trường. Trước khi lên đường hai chị em đã lo toan chu đáo việc nhà cửa, rộng vườn. Chị Chiến đã trở thành một cô thiếu nữ ra dáng và đầy chín chắn “giống hệt như má”... Việt càng nhớ má, càng thương chị nhiều hơn lại càng thấy rõ mối thù đè nặng trên vai. Những kí ức miên man sống lại trong tâm trí Việt cho đến khi đồng đội tìm thấy anh. Dù kiệt sức không bò đi được nhưng một ngón tay còn cử động của Việt vẫn đặt ở cò súng và đạn đã lên nòng. Việt được đưa về bệnh viện dã chiến để phục hồi sức khỏe.

5. Giá trị nội dung:

- Truyện kể về những đứa con trong một gia đình nông dân Nam Bộ có truyền thống yêu nước, căm thù giặc và khao khát chiến đấu, son sắt với Cách mạng.

- Sự gắn bó sâu nặng giữa tình cảm gia đình với tình yêu nước, giữa truyền thống gia đình với truyền thống dân tộc đã làm nên sức mạnh tinh thần to lớn của con người Việt Nam trong kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

6. Giá trị nghệ thuật:

-  Mang đậm chất sử thi : (đề tài, nhân vật, ngôn ngữ, các chi tiết) cuốn sổ, lòng căm thù giặc, thuỷ chung son sắt với quê hương, …

- Ngôn ngữ mộc mạc, tự nhiên, giầu hình ảnh và đậm chất Nam Bộ

- Nghệ thuật khắc họa tính cách nhân vật sinh động, khách quan.

- Nghệ thuật kể truyện theo mạch hồi tưởng của nhân vật Việt tạo sự tự nhiên, không bị phụ thuộc vào yếu tố thời gian.

Bài giảng Ngữ văn 12 Những đứa con trong gia đình

Xem thêm các bài soạn Ngữ văn 12 hay, chi tiết khác:

Trả bài tập làm văn số 5

Viết bài làm văn số 6: Nghị luận văn học

Chiếc thuyền ngoài xa

Thực hành về hàm ý

Mùa lá rụng trong vườn