Soạn bài Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học hay, ngắn gọn

Soạn bài Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học - Ngữ văn 12

A. Soạn bài Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học ngắn gọn:

I. Tìm hiểu đề và lập dàn ý

Câu 1 (trang 91 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 1):

Đề 1:

a. Tìm hiểu đề: 

- Giải thích các cụm từ: phong phú, đa dạng tức là có nhiều thể loại, nhiều nội dung khác nhau; chủ lưu: dòng chảy chính; quán thông kim cổ: thông suốt từ xưa đến nay.

- Giải thích nhận định: Văn học yêu nước là dòng chảy chính trong sự đa dạng, phong phú của văn học Việt Nam.

b. Lập dàn ý:

Mở bài: Giới thiệu ý kiến của Đặng Thai Mai.

Thân bài:

- Văn học Việt Nam rất phong phú và đa dạng: gồm nhiều dòng chảy khác nhau như yêu nước, nhân đạo, thế sự,…

- Văn học yêu nước là dòng chủ lưu xuyên suốt lịch sử văn học Việt Nam:

+ Văn học yêu nước là dòng chảy chính trong văn học trung đại (chứng minh qua bốn giai đoạn của văn học trung đại).

+ Văn học yêu nước là dòng chảy chính trong văn học hiện đại (chứng minh qua văn học thời kì chống Pháp, thời kì chống Mĩ…).

- Lí giải nguyên nhân khiến văn học yêu nước là dòng chủ lưu thông suốt kim cổ:

+ Nước ta có lịch sử trường kì chống giặc ngoại xâm.

+ Yêu nước là truyền thống quý báu, là tình cảm lớn lao trong tinh thần người Việt.

+ Văn học vừa phản ánh tình yêu đất nước, lịch sử hào hùng của dân tộc vừa là một phương tiện góp phần vào công cuộc dựng và giữ nước.

Kết bài: Khẳng định tính đúng đắn trong nhận định của Đặng Thai Mai.

Đề 2:

a. Tìm hiểu đề

- Giải thích ý kiến: càng nhiều tuổi, người ta càng có cách thức và khả năng lĩnh hội hiệu quả hơn các giá trị khi đọc sách.

- Bàn luận về ý kiến:

+ Ý đúng: càng nhiều tuổi, càng nhiều vốn sống và kinh nghiệm giúp việc đọc sách trở nên dễ dàng nhận thức và lĩnh hội hơn.

+ Ý bổ sung: cách đọc và kết quả đọc sách ngoài phụ thuộc vào tuổi tác còn phụ thuộc vào sự yêu thích dành cho sách, năng lực, trình độ, điều kiện của cá nhân người đọc.

b. Lập dàn ý

Mở bài: Dẫn dắt vào vấn đề đọc sách và trích dẫn ý kiến của Lâm Ngữ Đường.

Thân bài:

- Giải thích ý kiến trong đề bài: sự khác nhau trong cách đọc và kết quả đọc ở mỗi lứa tuổi.

- Bình luận và chứng minh những khía cạnh đúng đắn trong ý kiến của Lâm Ngữ Đường.

- Bổ sung các ý kiến để có quan điểm toàn diện, đầy đủ về việc đọc sách.

- Rút ra bài học cho bản thân khi đọc sách.

Kết bài: Nêu bài học chung về đọc sách, đặc biệt với tác phẩm văn học.

Câu 2 (trang 92 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 1):

- Đối tượng: đa dạng (về văn học sử, về lí luận văn học, về tác phẩm văn học…).

- Nội dung: giải thích, nêu ý nghĩa, tác dụng của ý kiến đó đối với văn học và đời sống.

II. Luyện tập

Câu 1 (trang 93 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 1):  

a. Mở bài

- Nêu ý kiến của Thạch Lam về văn chương.

b. Thân bài

- Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực nghĩa là: Văn chương là công cụ nghề nghiệp hoàn hảo của nhà văn, là vũ khí có khả năng giúp nhà văn hoàn thành sứ mệnh của mình một cách có hiệu quả. Nó không bị sử dụng vào mục đích xấu, hơn nữa nó luôn tác động bằng con đường tình cảm.

- Tố cáo và thay đổi một cái thế giới giả dối và tàn ác vừa làm cho lòng người được thêm trong sạch và phong phú hơn. Nghĩa là:

+ Văn chương vạch trần, phê phán những tệ lậu, những cái xấu xa của xã hội và đòi hỏi diệt trừ thay thế nó.

+ Đồng thời bồi đắp tinh thần, xây dựng đời sống tâm hồn, thanh lọc tình cảm con người.

Bình luận:

- Thạch Lam tự hào về vũ khí của mình.

+ Nhận xét đúng đắn, khái quát, sát thực.

+ Ý thức được sức mạnh và sự cao cả của văn chương.

+ Thấy được cách tác động đặc thù của văn chương vào cuộc sống.

- Nhận thức đúng về hiện trạng đời sống lúc bấy giờ.

+ Xác định đúng mục tiêu, nhiệm vụ của văn chương.

+ Hiểu rõ tương quan giữa hai nhiệm vụ (phản ánh, đã phá và xây dựng tâm hồn).

+ Đầy niềm tin ở khả năng của văn học, khả năng tự cải tạo của tâm hồn con người.

c. Kết bài

- Khẳng định quan niệm đúng đắn về vai trò, tác dụng của văn chương trong đời sống xã hội.

- Ý nghĩa lịch sử và ý nghĩa lâu dài của ý kiến ấy.

Câu 2 (trang 93 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 1):

a. Mở bài

- Giới thiệu ý kiến của nhà phê bình Hoài Thanh (trích nguyên văn, nêu xuất xứ).

- Trình bày nhận định chung của mình về ý kiến đó.

b. Thân bài

- Có nhiều nguyên nhân thành công của thơ Tố Hữu (năng khiếu bẩm sinh, truyền thống gia đình, quê hương, công phu tu dưỡng nghệ thuật…). Nhưng "thái độ toàn tâm, toàn ý vì cách mạng là nguyên nhân chính" đưa đến sự thành công của thơ ông.

- Chứng minh: có toàn tâm, toàn ý với cách mạng mới luôn luôn suy nghĩ, trăn trở, lo toan với đau khổ và sướng vui trên những chẳng đường lịch sử của đất nước. Tâm tư, tình cảm chân thành, sâu sắc ấy của nhà cách mạng Tố Hữu chính là chất liệu của thơ trữ tình – chính trị của ông, giữa con người nhà thơ có sự thống nhất hài hòa.

   Ví dụ: Phân tích những câu thơ, đoạn thơ để chứng minh cho sự thành công của thơ Tố Hữu. Có thể lấy dẫn chứng trong Từ ấy, Việt Bắc, Gió lộng, ...

- Do nhu cầu tinh thần của con người hết sức phong phú, đa dạng nên cùng với thơ trữ tình chính trị còn có những loại thơ khác (thơ tình yêu, thơ thế sự, thơ điền viên…) với những nguyên nhân thành công khác cũng rất cần cho đời sống tinh thần của con người.

c. Kết bài

   Ý kiến của Hoài Thanh phù hợp với thực tế sáng tác của Tố Hữu, phù hợp với lí luận sáng tác thơ ca. Do đó, có thể gợi ý cho những người nghiên cứu và sáng tác thơ.

B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học:

1. Khái niệm nghị luận về một ý kiến đối với văn học

-   Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học là một hình thức của bài nghị luận văn học mà nội dung là bình luận, phân tích một ý kiến đối với văn học.

-   Người viết phải biết cách giải thích đúng đắn nội dung một ý kiến đối với văn học, biết nhận định, đánh giá ý kiến ấy.

2. Cách viết bài văn nghị luận về một ý kiến đối với văn học

- Việc nghị luận về một ý kiến bàn về văn học thường tập trung vào giải thích nêu ý nghĩa và tác dụng của ý kiến đó đối với đời sống và văn học.

Bài giảng Ngữ văn 12 Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học

Xem thêm các bài soạn Ngữ văn 12 hay, chi tiết khác:

Việt Bắc – Phần 1: Tác giả

Luật thơ

Trả bài làm văn số 2

Việt bắc (tiếp theo) - Phần 2: Tác phẩm

Phát biểu theo chủ đề