Soạn bài Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt hay, ngắn gọn

Soạn bài Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt - Ngữ văn 12

A. Soạn bài Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt ngắn gọn:

I. Sự trong sáng của Tiếng Việt

- Trải qua hàng nghìn năm tồn tại và phát triển, tiếng Việt đã đạt được phẩm chất trong sáng nhưng yêu cầu gìn giữ sự trong sáng vẫn luôn luôn cần được đặt ra.

- Sự trong sáng của tiếng Việt được biểu hiện qua một số mặt cơ bản như sau :

+ Hệ thống các chuẩn mực và quy tắc chung, ở sự tuân thủ các chuẩn mực và quy tắc đó.

+ Sự trong sáng không dung nạp tạp chất.

+ Tính văn hoá, lịch sự của lời nói.

Phần luyện tập

Câu 1 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 1):

Nhân vật	Từ ngữ miêu tả	Phản ánh chính xác bản chất, đặc điểm tiêu biểu của nhân vật
Kim Trọng	Rất mực chung tình	+ Đau đớn khi biết tin Kiều bán mình chuộc cha. + Kết duyên với Thúy Vân nhưng vẫn luôn nghĩ về Kiều. + Dù Kiều thanh lâu hai lượt, thanh y hai lần nhưng vẫn một mực trân trọng, mong muốn nối lại tình xưa.
Thúy Vân	Cô em gái ngoan	Chấp nhận mối duyên thừa của chị để chị an lòng trước khi ra đi.
Hoạn Thư	Người đàn bà bản lĩnh khác thường, biết điều mà cay nghiệt	+ Cách ghen tuông và trừng phạt Thúy Kiều vô cùng cay nghiệt. + Biện giải thông minh và bản lĩnh trong cuộc báo ân báo oán của Kiều.
Thúc Sinh	Anh chàng sợ vợ	+ Lén lút giấu vợ qua lại với Kiều. + Thấy Kiều bị vợ hành hạ nhưng không làm được gì, chỉ biết chịu đựng.
Từ Hải	Chợt hiện ra, chợt biến đi như một vì sao lạ	Xuất hiện ngắn ngủi trong đời Kiều, cứu giúp nàng khỏi lầu xanh, đem lại hạnh phúc và giấc mộng đẹp về tự do, công lí nhưng sớm bị hại trong chính tay Kiều.
Tú Bà	Màu da “nhờn nhợt”	Chỉ thể xác nhơ nhớp do sống lâu bằng nghề bán phấn buôn hương.
Mã Giám Sinh	Bộ mặt “mày râu nhẵn nhụi”	Bộ dạng của kẻ lừa đảo.
Sở Khanh	“chải chuốt”, “dịu dàng”	Hình thức trau chuốt, giả tạo để lừa gạt các cô gái.
Bạc Bà, Bạc Hạnh	Cái miệng thề “xoen xoét”	Miêu tả chính xác dấu hiệu của kẻ chuyên dối trá, lọc lừa.

Câu 2 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 1):

Đặt dấu câu:

Tôi có lấy ví dụ về một dòng sông. Dòng sông vừa trôi chảy, vừa phải tiếp nhận dọc đường đi của mình những dòng nước khác. Dòng ngôn ngữ cũng vậy, một mặt nó phải giữ bản sắc cố hữu của dân tộc nhưng nó không được phép gạt bỏ, từ chối những gì mà thời đại đem lại.

Câu 3 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 12 Tập 1):

Có sự lạm dụng từ nước ngoài (tiếng Anh).

- Các từ lạm dụng là: fan, file, hacker.

- Thay thế lần lượt: 

+ Fan => người hâm mộ

+ File => tập tin

+ Hacker => tin tặc

B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt:

Trải qua hàng ngàn năm tồn tại và phát triển, tiếng Việt đã đạt được phẩm chất trong sáng, nhưng vẫn luôn luôn đặt ra yêu cầu giữ gìn sự trong sáng mỗi khi sử dụng tiếng Việt.

Sự trong sáng của tiếng Việt được biểu lộ qua một số phương diện cơ bản như sau:

1. Nói hoặc viết đúng chuẩn mực, đúng quy tắc của tiếng Việt

Ví dụ:

- Nói: Chúng tôi chúc mừng các bạn (đúng ngữ pháp)

- Không nói: Chúng tôi tự hào các bạn không đúng ngữ pháp)

Chuẩn mực không phủ nhận những sự chuyển đổi linh hoạt, những sự sáng tạo, không phủ nhận cái mới, miễn là cái sáng tạo, cái mới phù hợp với phương thức chung, quy tắc chung.

Ví dụ:

- Lưng trần phơi nắng phơi sương

Có manh áo cộc tre rhường cho con.

(Nguyễn Duy, Tre Việt Nam)

Lưng, áo, con được sáng tạo theo nguyên tắc chuyển nghĩa của từ theo phép ẩn dụ, nên câu thơ trên vẫn đảm bảo được sự trong sáng của tiếng Việt, hơn nữa, lại có hình ảnh và gợi cảm.

- Chúng tắm có cuộc khởi nghĩa của ta trong những bể máu.

(Hồ Chí Minh, Tuyên ngôn Độc lập)

Từ tắm đã được sử dụng với một nghĩa mới theo phương thức chuyển hóa của từ về ý nghĩa và đặc điểm ngữ pháp: câu văn không những trong sáng mà còn có giá trị biểu cảm cao.

2. Không cho phép pha tạp

Không cho phép pha tạp, lại cùng một cách tùy tiện những yếu tố của một ngôn ngữ khác. Để cho tiếng Việt trong sáng, giàu có và phát triển, một mặt cần tiếp thu những tinh hoa trong các ngôn ngữ khác, đồng thời cần tránh lạm dụng, pha tạp khi không cần thiết.

3. Sự trong sáng của tiếng Việt

Sự trong sáng của tiếng Việt cũng biểu hiện ở chính phẩm chất văn hóa, lịch sự của lời nói. Nói năng lịch sự, có văn hóa chính là biểu lộ sự trong sáng của ngôn ngữ. Ngược lại, nói năng thô tục, thiếu văn hóa, bất lịch sự tức là làm cho tiếng Việt mất đi vẻ trong sáng vốn có của nó.

Xem thêm các bài soạn Ngữ văn 12 hay, chi tiết khác:

Viết bài tập làm văn số 1: Nghị luận xã hội

Tuyên ngôn độc lập (tiếp theo) – Phần 2: Tác phẩm

Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt (tiếp theo)

Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ dân tộc

Đọc thêm: Mấy ý nghĩa về thơ (trích)