Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 10 trang 15 Tập 2 - Ngắn nhất Chân trời sáng tạo

• Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 14 (hay nhất)

Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 10 trang 15 Tập 2

Câu 1 (trang 15 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Chỉ ra và sửa lại lỗi về trật tự từ trong các câu sau:

a. Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á (AFF Cup) chỉ có duy nhất ở Việt Nam trên kênh VTC.

b. Tên trộm khai nhận đã thực hiện nhiều vụ trộm ở trụ sở công an.

c. Họ úp cái nón lên mặt, nằm xuống ngủ một giấc cho đến chiều. (Dẫn theo Nguyễn Đức Dân)

d. Anh ấy đóng cửa lại, từ tốn nói lời chào tôi rồi đi vào nhà.

đ. Đây là bộ phim về ngày tận thế nổi tiếng của Mỹ.

e. Trong cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp kiên cường, nhândân ta đã thể hiện một sức sống mãnh liệt.

Trả lời:

a.

- Lỗi:  thừa từ trong cụm “chỉ có duy nhất” (“chỉ có” và “duy nhất” mang nghĩa tương đương nhau).

- Sửa : Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á (AFF Cup) chỉ có ở Việt Nam trên kênh VTC.

b.

- Lỗi : sắp xếp trật tự từ không hợp lí.

- Sửa : Ở trụ sở xông an, tên trộm khai nhận đã thực hiện nhiều vụ trộm.

c.

- Lỗi : sắp xếp các hành động không theo một trình tự hợp lí.

- Sửa : Họ nằm xuống, úp cái nón lên mặt, ngủ một giấc cho đến chiều.

d.

- Lỗi : sắp xếp các hành động không theo một trình tự hợp lí.

- Sửa : Anh ấy từ tốn nói lời chào tôi rồi đi vào nhà, đóng cửa lại.

đ.

- Lỗi : sắp xếp trật tự từ không hợp lí (nổi tiếng của Mỹ đặt ở cuối câu bổ sung ý nghĩa cho ngày tận thế gây ra nhầm lẫn).

- Sửa : Đây là bộ phim nổi tiếng của Mỹ về ngày tận thế.

e.

- Lỗi : Sắp xếp trật tự từ không hợp lí (kiên cường đặt sau thực dân Pháp gây hiểu nhầm là kiên cường bổ sung ý nghĩa cho thực dân Pháp).

- Sửa : Trong cuộc đấu tranh kiên cường chống thực dân Pháp, nhân dân ta đã thể hiện một sức sống mãnh liệt.

Câu 2 (trang 15 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Bạn hãy tìm hai câu sai về trật tự từ trên một tờ báo và chữa lại cho đúng.

Trả lời:

- Hai câu sai về trật tự từ trên một tờ báo:

+ Gà vịt lén lút bán tràn lan.

+ Yên Bái: giao lưu sư phạm các trường cụm Trung Bắc.

- Sửa :

+ Lén lút bán gà vịt khắp nơi.

+ Yên Bái: các trường cụm Trung Bắc giao lưu sư phạm.

Câu 3 (trang 15 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Đọc các câu sau:

a1. Chàng lẳng lặng ngồi dậy, tì trên cửa sổ, cúi mình nhìn ra phía ao. (Thạch Lam)

a2. Chàng cúi mình nhìn ra phía ao, lẳng lặng ngồi dậy, tì trên cửa sổ.

b1. Thanh lách cách cửa gỗ để khép, nhẹ nhàng bước vào. (Thạch Lam)

b2. Thanh nhẹ nhàng bước vào, lách cách cửa gỗ để khép.

c1. Gạch mát và phủ rêu khiến Thanh nhớ lại hai bàn chân xinh xắn của Nga, ngày nào, đi trên đó. (Thạch Lam)

c2. Gạch mát và phủ rêu khiến Thanh nhớ lại hai bàn chân của Nga xinh xắn, ngày nào, đi trên đó.

Câu a2, b2, c2 đã thay đổi trật tự từ so với câu a1, b1, c1. Việc thay đổi như vậy có phù hợp không? Vì sao?

Trả lời:

Việc thay đổi trật tự từ như vậy là không phù hợp. Bởi:

- Xét về ngữ nghĩa: câu a2, b2 không đảm bảo được về logic ngữ nghĩa của câu.

- Xét về ngữ pháp: câu c2 không đảm bảo về ngữ pháp trong câu.

Câu 4 (trang 15 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Nhận xét về việc sắp xếp trật tự các vế trong câu sau:

Thanh bước lên thềm, đặt va li trên chiếc trường kỉ, rồi ngó đầu nhìn vào trong nhà: bóng tối dịu và man mát loáng qua những màu sắc rực rỡ chàng đem ở ngoài trời vào; Thanh chưa nhìn rõ thấy gì cả; một lát, quen bóng tối, chàng mới nhận thấy cảnh tượng gian nhà cũ không có gì thay đổi, cũng y nguyên như ngày chàng đi xưa. (Thạch Lam)

Trả lời:

- Các vế trong câu đã được sắp xếp theo trật tự từ đảm bảo về mặt lo-gic ngữ nghĩa.

Câu 5 (trang 15 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Phân tích nét độc đáo của các từ ngữ được sử dụng trong câu thơ:

Dốc lên khúc khuỷu, dốc thăm thẳm

                                                        (Quang Dũng)

Trả lời:

- Câu thơ Dốc lên khúc khuỷu, dốc thăm thẳm

+ Thanh điệu:  hầu hết đều sử dụng thanh trắc, chính những thanh trắc ấy, những sự nhọc nhằn, vất vả, hiểm nguy trên con đường hành quân của người lính Tây Tiến được hiện rõ qua từng câu, từng chữ.

+ Nhịp thơ: 4/3 như bẻ đôi câu thơ tạo thành hai phần riêng biệt, hai hướng lên xuống của những con dốc nối tiếp nhau.

+ Điệp từ “dốc” nhấn mạnh địa hình dựng đứng, hiểm nguy.

+ Từ láy “khúc khuỷu”, “thăm thẳm” miêu tả chặng đường hành quân gập gãy, không thấy được điểm dừng.

Câu 6 (trang 15 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Đọc đoạn thơ thứ ba của bài thơ Tây Tiến và thực hiện các yêu cầu:

a. Chỉ ra hiệu quả của việc sử dụng các từ Hán Việt trong đoạn thơ.

b. Xác định biện pháp tu từ được sử dụng trong cụm từ về đất và phân tích hiệu quả của biện pháp đó.

Trả lời:

a.

- Các từ Hán Việt được sử dụng trong đoạn thơ: biên cương, viễn xứ, chiến trường, áo bào, độc hành.

- Tác dụng: việc sử dụng từ Hán Việt mang sắc thái trang trọng, oai nghiêm nhằm bày tỏ thái độ và sự trân trọng của người viết khi nhắc đến những câu chuyện chiến trận và những hình ảnh hi sinh của người lính Tây Tiến với những chiến công oai hùng của họ. Khẳng định sự biết ơn, tự hào và trân quý với sự hi sinh lớn lao đó.

b.

- Biện pháp tu từ được sử dụng trong cụm từ về đất: nói giảm nói tránh (về đất: ý nói đến cái chết).

- Tác dụng: tránh cảm giác đau thương, buồn bã khi nói về sự hi sinh cao cả của người lính Tây Tiến. Đồng thời thể hiện quan niệm về cuộc đời của tác giả (về đất: về nơi con người ta thuộc về để được bao bọc, che chở), tạo thế chủ động của người lính, người lính không phải đã chết mà đã được “nghỉ ngơi” sau những cố gắng và tinh thần họ luôn bất diệt trong trái tim những con người Việt Nam ta.

Từ đọc đến viết

Viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) kể về một kỉ niệm có ý nghĩa sâu sắc với bạn.

Đoạn văn tham khảo

Kỉ niệm là những trải nghiệm đã qua đi nhưng lại luôn là những dòng kí ức khiến người ta bâng khuâng, bồi hồi và hết lòng thương nhớ và có phần nuối tiếc. Ai trong chúng ta cũng có những kỉ niệm khó quên và với tôi, kỉ niệm mà tôi nhớ nhất chính là lần trốn học đi chơi cùng đám bạn. Khi ấy tôi vẫn còn là học sinh trung học, với sự ngỗ nghịch của tuổi mới lớn và những tò mò về những điều “chưa từng nghĩ” nên đã bồng bột cùng đám bạn trốn học đi chơi. Thật tình cờ, đó lại là tiết kiểm tra 1 tiết môn Toán, cô giáo ngay lập tức liên hệ về cho gia đình và kết quả là tôi bị đánh đòn một trận thật đau. Nhưng có lẽ, điều khiến tôi thấm thía nhất không phải trận đòn roi của bố mà chính là những giọt nước mắt của mẹ. Mẹ thương tôi nhưng càng trách tôi, mẹ nói “vì mẹ khổ quá rồi, quá thấm thía cái nghèo cái khổ rồi nên mới bằng mọi giá cho tôi được đi học và mẹ hiểu hơn bao giờ hết nếu muốn thoát nghèo chỉ có học tập mà thôi”. Nghe những lời mẹ nói, tôi như thức tỉnh và tôi hiểu rằng mình đang tự tước đi cơ hội để bản thân tử tế hơn. Nhưng cũng từ đó, tôi tự vực mình dậy và không ngừng cố gắng, thành tích gần nhất chính là kết quả khó tin khi tôi đỗ vào trường cấp 3 lớn nhất huyện. Cuộc đời này có lẽ chẳng bao giờ tôi quên được kỉ niệm đầy nước mắt ấy, thật buồn nhưng cũng thật đáng trân quý.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:

Soạn bài Nắng mới

Soạn bài Viết văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm trữ tình

Soạn bài Giới thiệu, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học

Soạn bài Nghe và nắm bắt ý kiến, quan điểm của người nói: Nhận xét, đánh giá về ý kiên, quan điểm đó

Soạn bài Ôn tập trang 28