Soạn bài Giang - Ngắn nhất Chân trời sáng tạo

• Soạn bài Giang (hay nhất)
• Nội dung chính Giang
• Tác giả tác phẩm: Giang
• Tóm tắt Giang
• Bố cục Giang

Soạn bài Giang

- Bảo Ninh -

* Trước khi đọc

Câu hỏi (trang 69 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):

 Hãy kể tên một số tác phẩm (thơ, truyện ngắn, tiểu thuyết,…) viết về những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của nhân dân ta trong thế kỉ XX và chia sẻ cảm nghĩ của bạn về một trong những tác phẩm ấy.

Trả lời:

- Một số tác phẩm viết về những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của nhân dân ta trong thế kỉ XX: Việt Bắc (Tố Hữu, 1954) Tây Tiến (Quang Dũng, 1948), Thời xa vắng (Lê Lựu, 1986), Nỗi buồn chiến tranh (Bảo Ninh, 1990).

- Tây Tiến là một trong những tác phẩm về cách mạng em đã được đọc và vô cùng ấn tượng với tinh thần, ý chí của những người chiến sĩ trẻ tuổi mười tám đôi mươi. Họ sẵn sàng gác lại việc học, gác lại tuổi xuân để lên đường tham gia cách mạng bảo vệ Tổ Quốc. Tây Tiến như bản hùng ca cách mạng khi đã khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ hiểm trở cùng hình ảnh người lính oai hùng trên nền cảnh ấy.

* Đọc văn bản

1.Theo dõi: Chú ý quá trình làm quen và diễn biến tình cảm giữa hai nhân vật qua lời kể và lời thoại.

Trả lời:

- Có thể thấy tình huống gặp gỡ của hai nhân vật khá đặc biệt và nhanh chóng.

- Trong khoảng thời gian ấy, nhân vật “tôi” dường như đã cảm nhận rõ sự ân cần, nhẹ nhàng và chu đáo của Giang – cái tên mà “tôi” đã biết qua chiếc nón lá cô đội.

- Giang cũng cảm mến “tôi” nên đã mời anh về nhà chơi.

2.Theo dõi: Chú ý lời giới thiệu của Giang về nhân vật “tôi” và tác động của nó đến các nhân vật.

Trả lời:

- Giang đã giới thiệu nhân vật “tôi” tên Hùng, bạn học lớp 10 cùng Giang, đang đóng quân gần đây và tình cờ gặp khi nãy.

- Cách giới thiệu của Giang về nhân vật “tôi” :

+ Là sự khéo léo tránh cho bố nghi ngờ.

+ Cả ba nhân vật sẽ không rơi vào tình huống khó xử.

+ Câu chuyện tiếp diễn sẽ thoải mái, dễ dàng hơn.

3.Suy luận: Đây có phải là hoàn cảnh phù hợp để tình cảm thân mật, yêu mến giữa Giang và “tôi” nảy nở?

Trả lời:

- Hoàn cảnh ấy hoàn toàn phù hợp để tình cảm thân mật, yêu mến giữa Giang và “tôi” nảy nở theo chiều hướng tích cực.

4.Theo dõi: Lời nói, thái độ của bố Giang khi gặp Hùng lần này có gì khác so với lần trước?

Trả lời:

- Trong lần gặp này, lời nói, thái độ của bố Giang khi gặp Hùng đã cởi mở hơn, thể hiện thái độ vui vẻ, hòa mến, gần gũi, chân tình khi gặp một người quen ở chiến trường.

- Lời nói và thái độ này hoàn toàn khác với lần đầu, khi bố Giang chưa biết gì về nhân vật “tôi”.

5.Suy luận: Hai đoạn văn này là lời của ai nói với ai?

Trả lời:

- Hai đoạn văn này là lời của nhân vật “tôi” nói với chính mình và người đọc.

* Sau khi đọc

Nội dung chính Giang: Văn bản là câu chuyện về kỉ niệm trong quá khứ của nhà văn, đặc biệt là kí ức về chiến tranh. Đây là những câu chuyện cảm động về tình người, tình yêu, đau khổ, hạnh phúc.

Câu 1 (trang 75 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Chỉ ra một số câu văn, đoạn văn có sự đan xen giữa lời kể của người kể chuyện và lời của nhân vật trong văn bản trên.

Trả lời:

- Các câu văn, đoạn văn có sự đan xen giữa lời của người kể chuyện và lời của nhân vật trong văn bản:

“Tôi mở túi phòng hóa đeo bên hông lấy gói bít cốt mẹ dúi cho hồi trưa, và rót chè tươi trong ấm tích ra bát. Bít cốt chiêu với chè tươu, định thế. Thấy vậy, đang lúi húi xâu lại quai dép cho tôi, Giang vội kêu lên:

- Ôi em quên. Có cơm mà, để em dọn mời anh”.

Câu 2 (trang 75 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Liệt kê những cuộc gặp gỡ giữa các nhân vật trong văn bản. Những cuộc gặp gỡ ấy cho thấy cách đối xử của con người với nhau, nhất là với những người lính trong hoàn cảnh chiến tranh như thế nào?

Trả lời:

- Có 3 cuộc gặp gỡ giữa các nhân vật trong văn bản:

+ Nhân vật "tôi" gặp Giang.

+ Nhân vật "tôi" và bố của Giang gặp nhau lần đầu.

+ Nhân vật "tôi" và bố của Giang gặp nhau lần thứ hai trên chiến trường.

- Những cuộc gặp gỡ ấy cho thấy con người đối xử với nhau rất trân thành, thẳng thắn và quý trọng bằng cả tấm chân tình đặc biệt là giữa những người lính trong hoàn cảnh chiến tranh, gặp được nhau càng mừng rỡ hơn bao giờ hết.

Câu 3 (trang 75 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Đặc điểm, tính cách của một nhân vật trong truyện thường được thể hiện qua các hành vi, lời nói của nhân vật ấy trong hoàn cảnh giao tiếp cụ thể, gắn với một hay một số điểm nhìn nhất định (của người kể chuyện, của chính nhân vật hoặc của một nhân vật khác,...). Hãy phân tích tính cách của nhân vật Giang theo gợi ý trong bảng dưới đây (làm vào vở):

Trả lời:

Câu 4 (trang 75 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

Nhận xét về cách lựa chọn và sử dụng ngôi kể, điểm nhìn trong tác phẩm.

Trả lời:

- Ngôi kể thứ nhất là ngôi kể mà người kể chuyện là người đã từng tham gia sự việc, chia sẻ những suy nghĩ và cảm xúc cá nhân thực tế.

- Cách lựa chọn và sử dụng ngôi kể, điểm nhìn như vậy giúp tác phẩm trở nên gần gũi với người đọc, giúp họ hình dung rõ những sự kiện mà nhân vật đã trải qua.

- Đặc biệt tạo độ chân thực và tin cậy cao.

Câu 5 (trang 75 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Xác định chủ đề của tác phẩm và cho biết dựa vào đâu để bạn xác định như vậy.

Trả lời:

-  Chủ đề của tác phẩm là tình yêu của người lính.

- Dựa vào yếu tố nội dung vấn đề chính đề cập trong tác phẩm.

- Dựa vào những phân đoạn truyện nhỏ

- Dựa vào đối tượng nhân vật.

Câu 6 (trang 75 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): 

Theo bạn, tư tưởng của tác phẩm Giang là gì? Hai đoạn văn cuối có vai trò như thế nào trong việc thể hiện tư tưởng của tác phẩm?

Trả lời:

- Tư tưởng của tác phẩm Giang là:

+ Những kí ức trong thời chiến tranh và những kỉ niệm còn mãi cùng những nỗi đau âm ỉ sẽ theo người lính đến hết cuộc đời.

+ Những cuộc gặp gỡ tình cờ, vẩn vơ và những luyến lưu để lại qua những hồi ức mơ hồ nhưng lại in sâu vào trí nhớ của những con người nặng nghĩa, nặng tình ấy.

- Hai đoạn văn cuối là lời trữ tình nói lên tư tưởng của tác phẩm.

Câu 7 (trang 75 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):  

Xung quanh việc Giang đột nhiên nhận "anh bộ đội" mới gặp lần đầu là bạn học của cô và "bịa" ra cái tên Hùng để giới thiệu anh với bố của mình, sau đó lại dùng xe đạp của bố để đưa anh về đơn vị,... có những ý kiến khác nhau. Một số người cho rằng Giang xử sự như thế là phù hợp với tình huống, hoàn cảnh cụ thể; một số khác lại phủ nhận điều đó. Hãy cho biết ý kiến của bạn.

Trả lời:

Theo quan điểm của em, Giang xử sự như vậy là phù hợp với tình huống, hoàn cảnh cụ thể. Bởi trong hoàn cảnh như thế, chính Giang cũng chưa thể sẻ chia với bố về sự thật và sẽ càng làm khó đối với “anh bộ đội” vì vậy đó là cách hoàn hảo nhất tránh gây những hiểu lầm về sau.

Bài tập sáng tạo

Giả sử sau ba mươi năm, "anh bộ đội" năm xưa và Giang tình cờ gặp lại nhau, câu chuyện giữa hai người cần được kể thêm một đoạn. Nếu được tác giả úy quyền, bạn sẽ viết tiếp câu chuyện như thế nào? Bạn có thể triển khai ý tưởng bằng nhiều hình thức dưới dạng một tranh vẽ, một bài thơ, một đoạn văn tự sự,...

Trả lời:

Giả sử sau ba mươi năm, "anh bộ đội" năm xưa và Giang tình cờ gặp lại nhau, câu chuyện giữa hai người cần được kể thêm một đoạn. Nếu được tác giả ủy quyền, em sẽ viết thêm các sự kiện:

- Giang biết tin bố đã hi sinh, vô cùng đau khổ nhưng cô đã cố gắng sống. Cô vẫn luôn hoài niệm về anh bộ đội hôm nào, nhưng có lẽ đau thương do mất đi người thân đã khiến cô không còn mơ tưởng tìm tới anh, bởi lẽ Giang sợ sẽ lại nhận một tin giữ như tin của bố.

- Anh bộ đội khi ấy thật may mắn đã sống sót trở về, sau khi đi khắp các chiến trường, cuối cùng cũng được về Hà Nội. Lúc này anh cũng đang công tác tại một đơn vị. Anh đã tìm thông tin về nơi Giang ở qua đơn vị mà bố Giang công tác. Anh tìm đến nơi Giang sinh sống và kỉ niệm cứ thế ùa về.

- Năm tháng qua đi, nhưng cả hai vẫn luôn giữ cho nhau một vị trí đặc biệt trong trái tim. Anh bộ đội đã cầu hôn Giang và hai người có một cuộc sống hạnh phúc bên nhau.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:

Soạn bài Xuân Về

Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 77

Soạn bài Buổi học cuối cùng

Soạn bài Viết văn bản nghị luận phân tích, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch

Soạn bài Giới thiệu, đánh giá nội dung, nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch