Công thức tính pH trong dung dịch axit yếu/bazơ yếu hay nhất – Hóa học lớp 11

Công thức tính pH trong dung dịch axit yếu/bazơ yếu hay nhất – Hóa học lớp 11

Muốn xác định pH của dung dịch axit yếu hay bazơ yếu thì chúng ta phải làm thế nào? Để giải quyết câu hỏi trên, các em hãy theo dõi bài viết dưới đây nhé.

1.Công thức tính pH trong dung dịch axit yếu/bazơ yếu

- Công thức tính pH gần đúng của một dung dịch axit yếu là:

$pH=\frac{1}{2}(p{K}_a-lg{C}_M)$

Trong đó: K_a và C_M  là hằng số phân li axit và nồng độ axit.

-Công thức tính pH gần đúng của một dung dịch bazơ yếu là:

$\begin{array}{l}pOH=\frac{1}{2}(p{K}_b-\lg C_M)\\ \Rightarrow pH=14-pOH\end{array}$

Trong đó: K_b và C_M là hằng số phân li bazơ và nồng độ bazơ.

- Chú ý: $p{K}_a=-\lg K_a;p{K}_b=-\lg K_b$

2. Bạn nên biết

- Khi muối trung hoà tạo bởi cation của bazơ mạnh và anion gốc axit yếu tan trong nước thì gốc axit yếu bị thuỷ phân, môi trường của dung dịch là kiềm (pH > 7).

Thí dụ : CH₃COONa ; K₂S ; NaCO₃

-Khi muối trung hoà tạo bởi cation của bazơ yếu và anion gốc axit mạnh, tan trong nước thì cation của bazơ yếu bị thuỷ phân làm cho dung dịch có tính axit (pH <7,0).

Thí dụ : Fe(NO₃)₃, NH₄Cl, ZnBr₂.

3. Bài tập minh họa

Câu 1: Tính pH của dung dịch CH₃COOH 0,1M biết K_a=1,8.10^-5?

A. 1,00

B. 2,87

C. 6,05

D. 6,04

Hướng dẫn

                  CH₃COOH   $\iff$     CH₃COO^-  +   H⁺

Ban đầu            0,1M

Phân li                x                             x            x

Cân bằng       0,1-x                           x             x (M)

Cách 1:

$\begin{array}{l}{K}_a=1,{8.10}^{-5}=\frac{x^2}{0,1-x}\\ \Rightarrow x=1,{333.10}^{-3}M\\ \Rightarrow pH=-\lg x=2,87\end{array}$

Cách 2: Áp dụng công thức tính gần đúng:

$pH=\frac{1}{2}(p{K}_a-\lg C_M)=\frac{1}{2}(-\lg (1,{8.10}^{-5})-\lg 0,1)=2,87$

Đáp án B

Câu 2: Tính pH của dung dịch NH₃ 0,1M biết K_b = 1,8.10^-5?

A. 2,876

B. 2,567

C. 11,124

D. 11, 433

Hướng dẫn

Áp dụng công thức tính gần đúng ta có:

$\begin{array}{l}pOH=\frac{1}{2}(p{K}_b-\lg C_M)=\frac{1}{2}(-\lg (1,{8.10}^{-5})-\lg 0,1)\\ \Rightarrow pH=14-pOH=11,124\end{array}$

Đáp án C

Câu 3: Tính pH của dung dịch HCOOH 0,1M biết K_a = 1,6.10^-4?

A. 2,398

B. 3,973

C. 3,698

D. 2,673

Hướng dẫn

Áp dụng công thức tính gần đúng ta có:

$pH=\frac{1}{2}(p{K}_a-\lg C_M)=\frac{1}{2}(-\lg (1,{6.10}^{-4})-\lg 0,1)=2,398$

Đáp án A

Xem thêm tổng hợp công thức môn Hóa học lớp 11 đầy đủ và chi tiết khác:

Công thức tính pH trong dung dịch axit mạnh/bazơ mạnh

Trắc nghiệm lý thuyết Chương 2 Nitơ – photpho có lời giải

Bài tập tổng hợp amoniac và cách giải

Bài tập kim loại tác dụng với HNO3 và cách giải

Bài tập hợp chất tác dụng với HNO3 và cách giải