Công thức tính hằng số phân li bazơ hay nhất – Hóa học lớp 11

Công thức tính hằng số phân li bazơ hay nhất – Hóa học lớp 11

Sự điện li của bazơ yếu trong nước là quá trình thuận nghịch. Vậy có đại lượng nào đánh giá lực của bazơ đó hay không? Để có câu trả lời, các em hãy tham khảo bài viết dưới đây.

1.Công thức tính hằng số phân li bazơ

Xét ví dụ: $N{H}_3+H_{2}O\rightleftarrows N{H}_4^{+}+O{H}^{-}$

Hằng số phân li bazơ là:

$K_b=\frac{\left[N{H}_4^{+}\right]\left[{\text{OH}}^{-}\right]}{\left[N{H}_3\right]}$

Vì nồng độ của nước coi như hằng số nên ta có thể bỏ qua nồng độ của nước.

2. Bạn nên biết

- Đối với bazơ nhiều nấc sẽ có nhiều hằng số phân li ở các nấc khác nhau.

- Hằng số phân li bazơ chỉ phụ thuộc vào bản chất bazơ và nhiệt độ.

- Nếu giá trị K_b càng nhỏ thì lực bazơ của nó càng yếu (hay tính bazơ càng yếu)

3. Mở rộng

Mối liên hệ giữa hằng số K_a và K_b

 $K_a=\frac{{10}^{-14}}{K_b}$hay K_a.K_b =10^-14

4. Bài tập minh họa

Câu 1: Tính hằng số phân li bazơ của NH₃ ở 25? Biết rằng ở 25, 100ml dung dịch NH₃ 0,1M có pH = 11,12.

A. 2,76.10^-4  

B. 1,76.10^-4  

C. 2,76.10^-5  

D. 1,76.10^-5  

Hướng dẫn

 Ta có:

 $$\begin{gathered} \left[H^{+}\right]={10}^{-11,12} \\ \Rightarrow \left[O{H}^{-}\right]=\frac{{10}^{-14}}{{10}^{-11,12}}={10}^{-2,88}M \end{gathered}$$

$\begin{array}{l}N{H}_3+H_{2}O\rightleftharpoons N{H}_4^{+}+ O{H}^{-}\\ Bd0,1\\ Pli{10}^{-2,88} {10}^{-2,88 }{10}^{-2,88}\\ CB 0,1-{10}^{-2,88}{10}^{-2,88}{10}^{-2,88}\left(M\right)\\ K_b=\frac{\left[N{H}_4^{+}\right].\left[O{H}^{-}\right]}{\left[N{H}_3\right]}=\frac{{\left({10}^{-2,88}\right)}^2}{0,1-{10}^{-2,88}}=1,{76.10}^{-5}\end{array}$

Đáp án D

Câu 2: Dung dịch CH₃COONa 0,1M (K_b của CH₃COO^- = 5,71.10^-10 ). pH của dung dịch là?

A. 8,878

B. 8,687

C. 8,478

D. 8,287

Hướng dẫn

Phương trình:

$\begin{array}{l}C{H}_{3}COONa\to C{H}_{3}CO{O}^{-}+N{a}^{+}\\ C{H}_{3}CO{O}^{-}+H_{2}O\rightleftharpoons C{H}_{3}COOH+O{H}^{-}\\ Bd 0,1M\\ plixx x\\ \mathbf{C}B 0,1-xxx\left(M\right)\\ K_b=5,{71.10}^{-10}=\frac{\left[C{H}_{3}CO{O}^{-}\right].\left[O{H}^{-}\right]}{\left[C{H}_{3}COOH\right]}=\frac{x^2}{0,1-x}\\ x<<0,1\Rightarrow 0,1-x\approx 0,1\\ \Rightarrow 5,{71.10}^{-10}=\frac{x^2}{0,1}\\ \Rightarrow x=7,{556.10}^{-6}M\\ \Rightarrow pH=14+\lg x=8,878\end{array}$

Đáp án A

Câu 3: Tính nồng độ mol ion OH^- có trong dung dịch NH₃ 0,1M, biết hằng số phân li bazơ K_b = 1,8.10^-5?

A. 1,34.10­^-3

B. 2,34.10­^-3

C. 1,64.10­^-3

D. 2,64.10­^-3

Hướng dẫn

$\begin{array}{l}N{H}_3+H_{2}O\rightleftarrows N{H}_4^{+}+O{H}^{-}\\ Bd0,1\\ Pli x x x\\ CB0,1-xxx\left(M\right)\\ K_b=\frac{\left[N{H}_4^{+}\right].\left[O{H}^{-}\right]}{\left[N{H}_3\right]}\Rightarrow 1,{8.10}^{-5}=\frac{x^2}{0,1-x}\end{array}$

Vì x<<0,1$\to$ 0,1-x 0,1

$\to 1,{8.10}^{-5}=\frac{x^2}{0,1}\Rightarrow x=1,{34.10}^{-3}$

Vậy [OH^-] = 1,34. 10^-3 M

Đáp án A

Xem thêm tổng hợp công thức môn Hóa học lớp 11 đầy đủ và chi tiết khác:

Công thức tính hằng số phân li axit

Công thức pH của dung dịch

Công thức tính pH trong dung dịch axit yếu/bazơ yếu

Công thức tính pH trong dung dịch axit mạnh/bazơ mạnh

Trắc nghiệm lý thuyết Chương 2 Nitơ – photpho có lời giải