Soạn bài Trình bày ý kiến về một vấn đề đời sống (được gợi ra từ một nhân vật văn học) - Ngắn nhất Kết nối tri thức

Soạn bài Trình bày ý kiến về một vấn đề đời sống (được gợi ra từ một nhân vật văn học)

Bài giảng Ngữ văn lớp 7 Tập 1 Soạn bài Trình bày ý kiến về một vấn đề đời sống (được gợi ra từ một nhân vật văn học)

1. Trước khi nói

a. Chuẩn bị nội dung nói

- Lựa chọn một vấn đề đời sống có ý nghĩa được gợi ra từ một nhân vật văn học trong tác phẩm mà em đã học.

Tham khảo một số đề tài sau:

+ Các vấn đề được gợi ra từ nhân vật mèo Gióc – ba (Chuyện con mèo dạy hải âu bay): sự trân trọng lời hứa, sức mạnh kì diệu của tình yêu thương, niềm tin vào cuộc sống, vẻ đẹp của lòng can đảm, tôn trọng sự khác biệt, …

+ Các vấn đề được gợi ra từ nhân vật Mên, Mon (Bầy chim chìa vôi); An, Cò (Đi lấy mật): tình yêu thiên nhiên, trận trọng sự sống, tình yêu thương loài vâth, …

Ngoài những đề tài gợi ý trên, em cũng có thể tự tìm thêm một vấn đề đời sống khác được gợi ra từ một nhân vật văn học mà em yêu thích. Những vấn đề này có thể được thể hiện qua những chi tiết cụ thể như một câu nói, một hành vi ứng xử, một suy nghĩ của nhân vật trong truyện.

- Thu thập tư liệu cho nội dung trình bày:

+ Tìm ý tưởng cho bài trình bày từ chính những chi tiết trong văn bản truyện được chọn.

 + Tìm thêm thông tin liên quan đến vấn đề đời sống em muốn trình bày từ sách báo hoặc các phương tiện nghe nhìn để có được cái nhìn toàn diện hơn về đề tài muốn trao đổi.

- Lập dàn ý cho bài nói. Ghi ngắn gọn ra giấy một số ý quan trọng không thể bỏ qua khi trình bày như: vấn đề đời sống được gợi ra từ một nhân vật văn học, ý kiến của em về vấn đề đó, bài học rút ra từ vấn đề bàn luận.

- Dự kiến các nội dung người nghe có thể trao đổi để chuẩn bị phản hồi.

b. Tập luyện

- Để có một bài nói tốt, em cần tập luyện trước khi trình bày trước lớp.

+ Tập nói một mình để nắm chắc nội dung trình bày. Nếu có thể, hãy tập luyện với người nghe cụ thể để tự tin hơn khi nói trước nhiều người. Mặt khác, người nghe sẽ trao đổi, góp ý cho em để em rút kinh nghiệm và hoàn thiện bài nói.

+ Quản lí thời gian khi nói để bảo đảm thời gian khi trình bày chính thức.

- Cần nắm rõ các tiêu chí đánh giá bài nói. Hiểu được việc trình bày của mình được người nghe đánh giá như thế nào sẽ giúp em tập luyện tốt hơn. Bài nói của em có thể được đánh giá trên một số yêu cầu như:

+ Giới thiệu được vấn đề đời sống được gợi ra từ một nhân vật văn học.

+ Thể hiện ý kiến của người nói về vấn đề được trao đổi.

+ Đưa ra được các lí lẽ và bằng chứng thuyết phục.

+ Nói rõ và truyền cảm.

+ Sử dụng phù hợp các yếu tố phi ngôn ngữ (điệu bộ, cử chỉ, nét mặt, ánh mắt, …)

+ Mở đầu và kết thúc bài nói hợp lí. Có thể tạo sự chú ý với người nghe bằng cách mở đầu theo cách riêng của em như kể một câu chuyện ngắn, dẫn một câu nói nổi tiếng, nêu một kết quả khảo sát hay nghiên cứu, …

2. Trình bày bài nói

Với tư cách người nói, em cần chú ý:

- Lần lượt trình bày các ý theo nội dung đã chuẩn bị.

- Nhấn mạnh ý kiến riêng của mình về vấn đề đời sống.

- Điều chỉnh giọng nói, tốc độ nói; sử dụng cử chỉ, điệu bộ phù hợp với nội dung trình bày và thể hiện sự tương tác với người nghe.

Với tư cách người nghe, em cần lưu ý:

- Tập trung lắng nghe để nắm được nội dung trình bày của bạn.

- Chú ý cách trình bày và thái độ của người nói.

- Ghi lại một số nội dung dự kiến sẽ thảo luận với người nói.

* Bài nói mẫu tham khảo

Nhân vật Mên và Mon trong văn bản “Bầy chim chìa vôi” đã gợi ra vấn đề về tình yêu loài vật trong mỗi chúng ta. Câu chuyện mở ra với không gian mưa bão, thời gian lúc nửa đêm, khi đó hai anh em Mên Mon bàn luận về những chú chim chìa vôi và lo lắng rằng chúng sẽ bị chết đuối. Cuối cùng, hai anh em đã quyết định chèo đò sang bên kia sông để cứu lấy mạng sống của những chú chim bé nhỏ. Hành động của hai anh em Mên Mon đã chứng minh cho chúng ta thấy một tình yêu thương loài vật mạnh mẽ. Thật vậy! Tình yêu thương loài vật là hành động cưu mang, bảo vệ, chăm sóc và trân trọng những con vật xung quanh chúng ta. Loài vật ấy có thể là những con vật hết sức gần gũi bên cạnh chúng ta như chó, mèo, chim bồ câu, … hay cũng có thể là những loài động vật hoang dã cần được bảo tồn như: hổ, tê giác, voi, … Khi chúng ta biết yêu thương loài vật nói chung, chúng sẽ coi ta như ngôi nhà của chúng và chúng sẽ mang đến cho ta những điều tuyệt vời. Loài vật đôi khi sẽ mang tới cho chúng ta niềm vui, sự sẻ chia hay lớn hơn đó là một hệ sinh thái cân bằng, ổn định. Khi con người sống hoà hợp với thiên nhiên, loài vật thì cả hai sẽ cùng bổ trợ cho nhau để phát triển tốt hơn. Ấy vậy mà, hiện nay trên trái đất vẫn xuất hiện rất nhiều cá nhân hay tổ chức môi giới, đánh bắt những động vật quý hiếm để chuộc lợi. Nhiều con vật trên hành tinh của chúng ta đang trên đà tuyệt chủng và bị thương. Bên cạnh mối quan hệ giữa con người và loài vật, việc yêu thương chắc chắn sẽ khiến cho trái tim mỗi người trở nên nhân hậu và thanh thản hơn. Vào những ngày lễ tết, nhiều người còn làm lễ phóng sinh cho chim, cho cá, mong rằng cuộc sống của họ sẽ diễn ra thuận lợi và bình an hơn. Qua câu chuyện của hai cậu bé Mên, Mon và những chú chim chìa vôi bé nhỏ, tôi nhận thấy chúng ta cần phải dừng lại ngay những hành động sẽ gây tổn hại đến loài vật xung quanh ta, đặc biệt là những động vật có nguy cơ tuyệt chủng. Chúng ta cần trân trọng, bảo vệ và cho chúng một cuộc sống thích hợp nhất.

3. Sau khi nói

Trao đổi về bài nói theo một số gợi ý sau:

Người nghe	Người nói
Kiểm tra lại các thông tin đã nghe được, trao đổi với người nói trên tinh thần xây dựng và tôn trọng. Có thể trao đổi bằng cách: * Đặt câu hỏi để thu thập thêm thông tin về vấn đề thảo luận. * Đưa ra lí do thể hiện sự đồng tình hay không đồng tình với ý kiến của người nói. * Nhận xét về lí lẽ và bằng chứng mà người nói sử dụng.	Lắng nghe, phản hồi ý kiến của người nghe với tinh thần cầu thị: * Trả lời câu hỏi, bổ sung thông tin cho những nội dung mà người nghe chưa rõ. * Bổ sung lí lẽ, bằng chứng để bào vệ ý kiến của mình nếu nhận thấy ý kiến đó đúng. * Tiếp thu những ý kiến góp ý mà em cho là xác đáng.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 sách Kết nối tri thức hay, ngắn gọn khác:

Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 83

Soạn bài Thực hành đọc: Trong lòng mẹ

Soạn bài Đọc mở rộng trang 87

Soạn bài Tri thức Ngữ văn trang 89

Soạn bài Mùa xuân nho nhỏ