Soạn bài Cuộc chạm trán trên đại dương - Ngắn nhất Kết nối tri thức

Soạn bài Cuộc chạm trán trên đại dương

* Trước khi đọc

Câu 1 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Nếu là một nhà phát minh, em muốn chế tạo sản phẩm khoa học gì cho tương lai?

Trả lời:

- Nếu là một nhà phát minh, em muốn chế tạo sản phẩm xe mô tô bay, máy làm bánh ngọt tự động, … 

Câu 2 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Các nhà khoa học nhận định rằng sự sống đầu tiên trên Trái Đất nảy sinh từ đại dương. Nhận định đó gợi cho em những suy nghĩ gì?

Trả lời:

- Nhận định đó gợi cho em suy nghĩ rằng đó là sự sống của những loài động vật dưới nước như san hô, cá, …

* Đọc văn bản

1. Suy đoán: Con cá thiết kình này có gì khác thường? 

- Con cá này có thể cảm nhận được thời gian.

2. Theo dõi: Chú ý chi tiết miêu tả sự xuất hiện của con cá. 

- “Cách chiếc tàu chiến một hải lí rưỡi, có một vật dài màu đen nổi lên khỏi mặt nước độ một mét. Đuôi nó quẫy mạnh làm mặt nước sủi bọt. Chưa ai thấy đuôi cá quẫy sóng mạnh như vậy bao giờ? Con cá lượn hình vòng cung, để lại phía sau một vệt sáng lấp.”, “Con cá không dài quá tám mươi mét. Chiều ngang hơi khó xác định, nhưng tôi có cảm tưởng rằng nó cân đối một cách lạ lùng về cả ba chiều.”. “từ hai lỗ mũi nó vọt lên hai cột nước cao tới bốn mươi mét.”

3. Theo dõi: Cuộc đuổi bắt con cá của chiếc tàu chiến.

- “Chân vịt bắt đầy quay. Tàu Lin – côn (Lincoln) lao thẳng về phía con cá.”

- “Cuộc đuổi bắt kéo dài ít nhất bốn mươi lăm phút, nhưng tốc độ chiếc tàu không cho phép nó theo kịp con cá.”

- “Nét Lên lên vị trí chiến đấu. Lò hơi hoạt động mạnh, chân vịt bắt đầu quay bốn mươi ba vòng một phút.”

- “con cá cũng bơi với tốc độ y như vậy.”

- “Anh em thuỷ thủ tức giận điên người. Họ nguyền rủa quái vật, nhưng nó vẫn phớt lờ.”

4. Dự đoán: Mũi lao đã đâm trúng vật gì? 

- Mũi lao đã đâm trúng lớp da ngoài của con cá.

5. Hình dung: Hình dáng bên ngoài của chiếc tàu ngầm. 

- “thân nó rắn như đá, không mềm như cá voi”

- “cái lưng đen bóng, nơi tôi đang đứng nhẵn thín, phẳng kì chứ không có vảy.”

-“nó lại được ghép bằng thép lá”

6. Đối chiếu: Điều em đã dự đoán khi đọc phần (2) của văn bản có phù hợp với điều được các nhân vật khám phá ở đây không? 

- Gần chính xác. Con cá này là con cá do bàn tay con người tạo ra.

* Sau khi đọc

Nội dung chính “Cuộc chạm trán trên đại dương”: 

Văn bản kể về hành trình đi săn con cá thiết kình của một nhóm người. Sau cuộc đi săn, đoàn người nhận ra con cá này không phải con cá bình thường mà là do con người tạo nên.

Câu 1 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Đọc phần (1) của văn bản và nêu những chi tiết miêu tả hình dáng lạ lùng của con cá thiết kình.

Trả lời:

- Hình dáng lạ lùng của con cá thiết kình:

+ “một vật dài màu đen nổi lên mặt nước.”

+ “đuôi nó quẫy mạnh làm mặt nước sủi bọt”

+ “con cá lượn hình vòng cung, để lại phía sau một vệt sáng lấp lánh.”

+ “con cá dài khoảng tám mươi mét”

+”nó cân đối một cách lạ lùng về cả ba chiều”

Câu 2 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Cuộc chạm trán trên đại dương dẫn ba nhân vật Pi-e A-rôn-nác, Công-xây và Nét Len vào cuộc phiêu lưu trong không gian nào? Lúc ấy, không gian này quen thuộc hay xa lạ với họ?

Trả lời:

- Cuộc chạm trán trên đại dương dẫn ba nhân vật vào cuộc phiêu lưu trong không gian bên trong chiếc tàu ngầm.

- Đây là một không gian xa lạ đối với cả ba người.

Câu 3 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Nhan đề Hai vạn dặm dưới biển đã thể hiện ước mơ gì của Giuyn Véc-nơ và những người cùng thời với ông? Ước mơ ấy ngày nay đã được hiện thực hoá như thế nào?

Trả lời:

- Nhan đề thể hiện ước mơ của Giuyn Véc – nơ và những người cùng thời với ông. Đó là ước mơ về việc chinh phục đại dương của con người.

- Ước mơ ấy ngày nay đã được hiện thực hoá rất nhanh chóng nhờ những phát minh vĩ đại và sự dũng cảm, lòng đam mê khám phá của con người.

Câu 4 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Theo em, nhà văn đã sáng tạo ra hình ảnh chiếc tàu ngầm dựa trên cơ sở hiện thực nào?

Trả lời:

- Nhà văn sáng tạo ra hình ảnh chiếc tàu ngầm dựa trên trên mong muốn khát khao muốn chinh phục đại dương của mình.

Câu 5 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Nêu tác dụng của việc nhà văn đã để cho một nhà khoa học vào vai người kể chuyện ngôi thứ nhất.

Trả lời:

- Nhà văn đã để cho một nhà khoa học vào vai người kể chuyện ngôi thứ có tác dụng:

+ Khiến cho lời kể trở nên khách quan, chân thực.

+ Thể hiện một cách rõ nhất cuộc chạm chán trên đại dương vì người kể chuyện có tham gia trong chuyến hành trình đó.

Câu 6 (trang 33 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Liệt kê những câu văn thể hiện tư duy lô-gíc đặc trưng của truyện khoa học viễn tưởng trong đoạn kể lại những phán đoán của nhân vật giáo sư Pi-e A-rôn-nác – người kể chuyện - về chiếc tàu ngầm.

Trả lời:

- Liệt kê những câu văn thể hiện tư duy lô – gíc đặc trưng của truyện khoa học viễn tưởng trong đoạn kể lại những phán đoán của nhân vật giáo sư Pi – e A – rôn – nác:

+ “Nhưng nếu đó là cái mai bằng xương của loài động vật thời cổ đại thì sao? Nếu vậy thì tôi phải xếp quái vật này vào loại bò sát như rùa hay cá sấu!”

+ “Nhưng không! Cái lưng đen bóng, nơi tôi đang đứng nhẵn thín, phẳng lì chứ không có vảy. Gõ xuống, nó kêu boong boong, và lạ thay, nó lại được ghép lại bằng thép lá.”

+ “Không còn nghi ngờ gì nữa! Cái mà người ta vẫn tưởng là động vật, là hiện tượng kì lạ của thiên nhiên, cái đã làm cho cả giới bác học bế tắc, đã kích động óc tưởng tượng của các thuỷ thủ ở cả hai bán cầu, lại là một hiện tượng kì diệu hơn, do bàn tay con người tạo ra.”

+ “Nếu như tôi có may mắn xác định được sự tồn tại của một động vật kì quái nhất, tôi cũng chẳng ngạc nhiên tới mức ấy. Việc thiên nhiên tạo ra những điều kì diệu … siêu nhiên, lại do thiên tài con người tạo ra, thì đó là điều đáng suy nghĩ!”

Câu 7 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Đề tài của tác phẩm Hai vạn dặm dưới biển là gì? Hiện nay, đề tài đó có còn nhận được sự quan tâm đặc biệt của chúng ta nữa hay không? Vì sao?

Trả lời:

- Đề tài của tác phẩm là: khám phá đại dương.

- Hiện nay, đề tài đó vẫn còn đang được nhận được sự quan tâm của con người vì ngày nay các nhà khoa học đã phát minh ra những thiết bị có thể khám phá nơi này.

Câu 8 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Theo em, con người cần làm gì để vừa chinh phục đại dương vừa không làm ảnh hưởng đến môi trường biển?

Trả lời:

- Con người cầm phải tìm hiểu thật kĩ về vị trí nơi mình khám phá trước khi đi chinh phục.

- Chúng ta có thể khám phá con vật dưới đại dương bằng nhiều cách khác nhau: cho thiết bị ra đa xuống dưới, gắn chip vào những con động vật lớn, có sức sống lâu bền, …

 * Viết kết nối với đọc 

Bài tập (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) kể tiếp (theo tưởng tượng của em) về sự kiện diễn ra sau tình huống nhân vật “tôi”, Công-xây và Nét Len bị kéo vào bên trong con tàu ngầm.

Đoạn văn tham khảo:

Chúng tôi ngay lập tức đứng trước toàn bộ những người trong tàu, trong số đó có thuyền trưởng – chỉ huy con tàu ngầm. Ông ta tra hỏi tên và danh tính của chúng tôi một hồi lâu nhưng chúng tôi không dễ dàng để trả lời. Cuối cùng, ông ta cũng kể về chiếc tàu ngầm và nguyên nhân tại sao lại có sự xuất hiện của nó. Hiểu được toàn bộ câu chuyên, chúng tôi cảm thấy vừa bàng hoàng, lại rất tò mò muốn biết chiếc tàu ngầm hoạt động như thế nào. Chúng tôi thỉnh cầu thuyền trưởng, ông ta cùng cả đoàn người liền cho khởi chạy chiếc tàu ngầm.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 sách Kết nối tri thức hay, ngắn gọn khác:

Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 34

Soạn bài Đường vào trung tâm vũ trụ

Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 41

Soạn bài Dấu ấn Hồ Khanh

Soạn bài Viết bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến một nhân vật lịch sử