Soạn bài Những tình huống hiểm nghèo - Ngắn nhất Chân trời sáng tạo

Soạn bài Những tình huống hiểm nghèo

Video giải Ngữ văn lớp 7 Soạn bài Những tình huống hiểm nghèo

* Chuẩn bị đọc

Câu 1 (trang 36 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1) :

Theo em một người bạn tốt cần những đức tính gi ?

Trả lời :

Một người bạn tốt cần có những đức tính : chân thành, lương thiện, luôn sẵn sàng giúp đỡ nhau khi gặp khó khăn.

Câu 2 (trang 36 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1) :

Trong trường hợp nào thì một người được xem là  "kẻ mạnh"              

Trả lời :

Một người được xem là « kẻ mạnh » là một người dũng cảm, quyết đoán, giỏi giang, văn võ song toàn, có quyền lực.

* Trải nghiệm cùng văn bản

1. Theo dõi : Sự kiện nào trong truyện làm cho em bất ngờ ?

Trả lời :

Câu nói « không nên tin vào những kẻ bỏ mặc bạn bè trong cơn hoạn nạn»

2. Theo dõi : Chú ý phân biệt lời của người kể chuyện và lời của nhân vật.

Trả lời :

Lời của người kể chuyện không có dấu gạch đầu dòng ; lơi của nhân vật bắt đầu bằng dấu gạch đầu dòng.

3. Theo dõi : Lời lẽ của chó sói trong tuyện có thuyết phục không ? Vì sao ?

Trả lời :

Lời lẽ của chó sói trong tuyện không thuyết phục vì mọi lời nói của con sói đề là áp đặt, ép buộc không hề có căn cứ, lí lẽ.

4. Suy luận : Trong đoạn kết, chó sói cố tình vặn vẹo, hạch sách chiên con nhằm mục đích gì ?

Trả lời :

Trong đoạn kết, chó sói cố tình vặn vẹo, hạch sách chiên con nhằm mục đích buộc tội và ăn thịt con chiên con.

* Suy ngẫm và phản hồi

Nội dung chính Những tình huống hiểm nghèo :

- Truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu: Câu chuyện phê phán những người bỏ mặc bạ bè trong hoàn cảnh khó khăn nguy hiểm, đồng thời đề cao sự thông minh và mưu trí của con người

- Truyện Chó sói và chiên con: Qua câu chuyện chúng ta thấy được sự độc ác, hung hăng của con sói. Hình ảnh con sói tượng trưng cho những kẻ xấu trong xã hội, ý mạnh hiếp yếu để thỏa mãn lợi ích cá nhân. Đồng thời bạn đọc thương cảm sâu sắc với chú chiên con nhút nhát, yếu đuối đã bị sói ăn thịt. Câu chuyện đáng nhớ trên đã đem lại cho người đọc bài học đáng quý về thói xấu trong xã hội

Câu 1 (trang 39 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1) :

Liệt kê một số từ ngữ chỉ không gian và thời gian trong Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con theo mẫu dưới đây (làm vào vở). Nhận xét về không gian được miêu tả trong hai văn bản.

Tên văn bản	Từ ngữ chỉ không gian	Từ ngữ chỉ thời gian
Hai người bạn đồng hành và con gấu
Chó sói và chiên con

Trả lời :

Tên văn bản	Từ ngữ chỉ không gian	Từ ngữ chỉ thời gian
Hai người bạn đồng hành và con gấu	Trong rừng, đám lá, trong cát, trên cây.	Bấy giờ, đương đi
Chó sói và chiên con	Dòng suối trong, phía nguồn trên, trong rừng sâu.	Năm ngoái, tức khắc, khi tôi còn chưa ra đời.

 Không gian được miêu tả trong hai văn bản trên là những không gian thiên nhiên, rộng lớn tạo cảm giác thoáng đãng, vô tận.

Câu 2 (trang 39 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1) :

Xác định tình huống truyện trong hai văn bản Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con. Tình huống ấy có tác dụng thế nào trong việc thể hiện đặc điểm nhân vật ?

Trả lời :

* Tình huống truyện :

-        Hai người bạn đồng hành và con gấu : Hai người bạn đi vào rừng thì gặp phải một con gấu. Người bạn đã bỏ mặc bạn để chạy thoát, con người bạn kia nằm xuống đất giả chết.

-        Chó sói và chiên con : Chiên con tình cờ gặp một con sói đang lảng vảng bên bờ suối. Con sói đã vặn vẹo bằng mọi cách để buộc tội chiên con và ăn thịt chiên con.

* Tình huống ấy có tác dụng trong việc thể hiện đặc điểm của nhân vật 

- Hai người bạn đồng hành và con gấu : Nhờ có tình huống này người bạn mới có thể thấy rõ được bản chất của người bạn mình là một kẻ tham sống sợ chết, ích kỉ. Còn người bạn kia có khả năng phản xạ, ứng biến linh hoạt, kĩ năng sinh tồn rất tốt trong lúc khó khăn bất ngờ ập đến.

- Chó sói và chiên con : Qua tình huống truyện cho ta thấy sói là một loài vật gian xảo, độc ác, vô lý. Còn chiên con thì ngây thơ, nhỏ bé, yếu đuối, đáng thương.

Câu 3 (trang 39 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1) :

Tóm tắt truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu.

Trả lời :

Có hai người bạn cùng đi vào rừng thì gặp một con gấu. Người đi trước đã chạy nhanh ẩn mình trên cây, còn người bạn kia thì nằm xuống đất giả vờ chết. Gấu thấy vậy liền bỏ đi vì gấu không ăn con vật đã chết. Và người bạn trên cây đã hỏi bạn mình đấu đã nói gì với anh : “không nên tin vào những kẻ bỏ mặc bạn bè trong cơn hoạn nạn”.

Câu 4 (trang 39 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1) :

Trong văn bản truyện ngụ ngôn cũng như trong các văn bản truyện nói chung, lời thoại của mỗi nhân vật thường góp phần thể hiện dặc điểm của nhân vật ấy. Hãy tóm tắt cuộc đối thoại giữa hai nhân vật trong Chó sói và chiên con và cho biết lời thoại đã góp phần thể hiện đặc điểm của mỗi nhân vật như thế nào ?

Trả lời:

- Tóm tắt cuộc đối thoại : Khi thấy chiên con đang uống nước suối, sói tìm cách tiếp cận để ăn thịt chiên con. Nó đến gần và thét lên « Sao mày dám cả gan vục mõm làm đục ngầu nước uống của ta? Tội mày phải trị không tha! » Chiên con sợ hãi gải thích và xin tha nhưng con sói lại tìm cách để buộc tội chiên con dù chiên con có giải thích như thế nào cũng không được. Hắn vô lý nói “Không phải mày thì anh mày đó!” để ép buộc và ăn thịt chiên con.

- Lời thoại đã góp phần thể hiện đặc điểm của mỗi nhân vật :

+ Sói thể hiện bản tính hung hăng, đọc ác, ức hiếp kẻ yếu qua mọi hành động, lời nói của nó.

+ Chiên con thể hiện bản tính nhút nhát, yếu đuối, đáng thương, bất lực của nhân vật.

Câu 5 (trang 39 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1) :

Xác định đề tài và nêu bài học mà em rút ra từ mỗi văn bản.

Trả lời :

Hai người bạn đồng hành và con gấu.

-        Đề tài : Tình bạn

-        Bài học : đừng tin vào những kẻ bỏ mặc bạn be trong lúc hoạn nạn, khó khăn.

Chó sói và chiên con

-        Đề tài : Kẻ mạnh ức hiếp kẻ yếu

-        Bài học : ỷ mạnh hiếp yếu là một hành động hèn hạ, đáng bị lên án, phê phán gay gắt. Chúng ta cần phải luốn giúp đỡ, đùm bọc, bảo vệ những người yếu đuối, chống lại cái xấu, cái ác.

Câu 6 (trang 39 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1) :

Trong hai văn bản Chó sói và chiên con, Chó sói và cừu non, em thích văn bản nào hơn ? Vì sao ? Viết đoạn văn khoảng 4 đến 5 câu nêu cảm nhận của em về văn bản ấy.

Trả lời :

Trong hai văn bản Chó sói và chiên con, Chó sói và cừu non, em thích văn bản Chó sói và cừu non hơn vì Cừu non trong truyện này là một con vật tuy yếu hơn sói nhưng lại rất nhanh trí, can đảm. Khi gặp phải một con thú dữ, độc ác như chó sói, mà cừu non không hê sợ hãi, mà ứng biến rất linh hoạt trong lúc nguy hiểm. Câu chuyện ngợi ca trí thông minh, lòng dũng cảm của cừu non đồng thời nhắc nhở chúng ta đừng nên nhẹ dạ cả tin như con sói trong câu chuyện trên. Đây là một câu chuyện giúp chúng ta rút ra được một bai học đắt giá và vô cùng ý nghĩa, hữu ích.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:

Soạn bài Biết người biết ta

Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 41

Soạn bài Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng

Soạn bài Viết bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử

Soạn bài Kể lại một truyện ngụ ngôn