Soạn bài Chạy giặc trang 13 - Ngắn nhất Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo

Soạn bài Chạy giặc

* Hướng dẫn đọc

Nội dung chính:

- Phản ánh hiện thực đau thương của nhân dân Nam Bộ trong những ngày đầu thực dân Pháp xâm lược nước ta. Tố cáo tội ác của giặc và tình cảm yêu nước tha thiết của nhà thơ trước cảnh nước mất nhà tan.

Câu 1 (trang 13 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 2):

Xác định bố cục, niêm, luật, vần, nhịp của bài thơ.

Trả lời:

Bố cục
Cách 1: 4 phần	Cách 2: 2 phần
+ Đề (câu 1 – 2): giới thiệu tình hình đất nước bị giặc Tây xâm lược. + Thực (câu 3 – 4): khắc hoạ chi tiết khung cảnh loạn lạc. + Luận (câu 5 – 6): nhìn vấn đề trong một bối cảnh rộng hơn, sâu sắc hơn. + Kết (câu 7 – 8): thể hiện tình cảm yêu nước, thương dân, lo lắng cho vận mệnh đất nước.	+ 6 câu thơ đầu: tình hình đất nước bị giặc Tây xâm lược và khắc hoạ khung cảnh loạn lạc, tang thương. + 2 câu thơ cuối: thể hiện tình cảm yêu nước, thương dân, lo lắng cho vận mệnh đất nước.

Số câu	8
Số chữ	7 chữ/ dòng
Niêm	Chữ thứ hai của câu 1 là “trắc” niêm với chữ thứ hai của câu 8 cũng là “trắc”, chữ thứ hai của câu 2 là “bằng” niêm với chữ thứ hai của câu 3 cũng là “bằng”, chữ thứ hai của câu 4 là “trắc” niêm với chữ thứ hai của câu 5 cũng là “trắc”, chữ thứ hai của câu 6 là “bằng” niêm với chữ thứ hai của câu 7 cũng là “bằng”.
Vần	Chỉ hiệp theo một vần ở các câu 1, 2, 4, 6, 8 (Tây – tay – bay – mây – này).
Đối	Câu 3 đối với câu 4, câu 5 đối với câu 6.
Nhịp	Bài thơ ngắt nhịp 2/2/3 ở các câu 1, 3, 4, 5, 6 và ngắt nhịp 4/3 ở các câu 2, 7, 8. Đây là cách ngắt nhịp tạo được cảm xúc dồn dập, biến đổi.

=> Kết luận: Bài thơ tuân thủ quy định về luật, niêm, vần của một bài thơ thất ngôn bát cú luật trắc vần bằng theo luật Đường.

Câu 2 (trang 13 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 2):

Trong sáu câu đầu, hình ảnh chạy giặc của người dân được gợi tả bằng những từ ngữ nào?

Trả lời:

Từ ngữ: lơ xơ, đảo đặc (từ láy), tan bọt nước, nhuốm màu máy.

→ gợi cảnh loạn lạc, tan tác.

Câu 3 (trang 13 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 2):

Theo em, tác giả muốn gửi gắm điều gì qua hai câu thơ cuối?

Trả lời:

- Bày tỏ sự lo lắng, thương xót cho người dân, cho vận mệnh đất nước,

- Thất vọng, sự trông đợi, sự chất vấn... đối với những “trang dẹp loạn”, những người có khả năng và trách nhiệm trước thời cuộc.

Câu 4 (trang 13 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 2):

Xác định các biện pháp tu từ được sử dụng trong bài thơ và chỉ ra tác dụng của chúng.

Trả lời:

– Đảo ngữ được sử dụng ở các câu 3, 4, 5, 6. → nhấn mạnh sự yếu ớt, không nơi nương tựa của con người trong cảnh loạn lạc.

– Câu hỏi tu từ → nhằm nhấn mạnh nội dung người viết muốn gửi gắm: dân tộc này cần người có trách nhiệm đứng ra gánh vác, đối phó với giặc ngoại xâm.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 8 sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:

Viết bài văn kể lại một hoạt động xã hội

Nghe và tóm tắt nội dung thuyết trình của người khác

Ôn tập trang 16

Tri thức ngữ văn trang 18

Bồng chanh đỏ