Lý thuyết Lịch Sử 8 Bài 10 (mới 2023 + Bài Tập): Trung Quốc giữa thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX 

Lý thuyết Lịch Sử 8 Bài 10: Trung Quốc giữa thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX 

I. TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ

- Trung Quốc là một nước lớn, giàu tài nguyên, có nền văn hóa rực rỡ, nhưng từ nửa sau thế kỉ XIX  chế độ phong kiến đã mục nát.

- Từ năm 1840-1842, thực dân Anh tiến hành cuộc chiến tranh thuốc phiện, mở đầu quá trình xâm lược Trung Quốc.

- Các nước đế quốc tranh nhau xâu xé và biến Trung Quốc trở thành nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến.

II. Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX – đấu thế kỉ XX

- Cuộc kháng chiến chống thực dân Anh xâm lược (1840-1842) do Lâm Tắc Toàn lãnh đạo.

- Phong trào nông dân Thái Bình Thiên Quốc (1851-1864) do Hồng Tú Toàn lãnh đạo.

- Cuộc vận động Duy Tân (1898) do hai nhà yêu nước Khang Hữu Vi, Lương Khải Siêu đứng đầu.

- Phong trào Nghĩa hòa đoàn (Khởi nghĩa nông dân) diễn ra cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX.

Lược đồ phong trào Nghĩa Hòa đoàn

* Kết quả: Thất bại.

III. Cách mạng Tân Hợi (1911)

- Đầu thế kỉ XX, giai cấp tư sản bước lên vũ đài chính trị. Đại diện tiêu biểu của phong trào cách mạng tư sản Trung Quôc đầu thế kỉ XX là Tôn Trung Sơn.

* Tiểu sử Tôn Trung Sơn

Tôn Trung Sơn (1866- 1925)

- Tôn Trung Sơn là một nhà triết học, nhà chính trị người Trung Quốc.

- Ông được vinh danh là Cha đẻ của Trung Hoa hiện đại.

- Ông là người duy nhất trong số những lãnh đạo Trung Hoa thế kỉ 20 được tôn kính rộng rãi ở cả Trung Quốc và Đài Loan

- Tháng 8 - 1905, ông thành lập Trung Quốc đồng minh hội và đề ra học thuyết Tam dân (Dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc)

+ Mục đích: Đánh đổ Mãn Thanh, khôi phục Trung Hoa, thành lập Dân Quốc, thực hiện bình đẳng về ruộng đất.

* Cách mạng Tân Hợi (1911)

- Nguyên nhân: 9 - 5 - 1911, chính quyền Mãn Thanh ra sắc lệnh “Quốc hữu hóa đường sắt”. Sự kiện này đó châm ngòi cho Cách mạng Tân Hợi.

- Diễn biến

+ Ngày 10 - 10 - 1911, Đồng minh hội lãnh đạo khởi nghĩa Vũ Xương và giành thắng lợi.

Lược đồ Cách mạng Tân Hợi năm 1911

+ Ngày 29 – 12 - 1911, chính phủ lâm thời được thành lập và tuyên bố thành lập Trung Hoa Dân quốc do Tôn Trung Sơn làm Tổng thống.

+ Tháng 2 - 1912, Viên Thế Khải lên làm Tổng thống. Cách mạng kết thúc.

- Kết quả: Lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế, thành lập chế độ cộng hòa.

- Ý nghĩa

+ Là cuộc cách mạng dân chủ tư sản.Tạo điều kiện cho Chủ nghĩa tư bản phát triển ở Trung Quốc.

+ Ảnh hưởng tới phong trào giải phong dân tộc ở Châu Á

- Hạn chế

+ Cách mạng không đánh đuổi đế quốc.

+ Không chống phong kiến đến cùng.          

+ Không giải quyết được vấn đề ruộng đất cho nông dân.

Trắc nghiệm Lịch sử 8 Bài 10: Trung Quốc giữa thế kỉ XIX - Đầu thế kỉ XX

Nhận biết

Câu 1. Mở đầu quá trình xâm lược Trung Quốc thực dân Anh đã

A. khuất phục triều đình Mãn Thanh.

B. cấu kết với các đế quốc khác để xâu xé Trung Quốc.

C. tiến hành cuộc chiến tranh thuốc phiện.

D. tiến hành chiến tranh với nước đế quốc Âu, Mĩ, Nhật Bản.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích:  Trong những năm 1840 – 1842, thực dân Anh tiến hành cuộc Chiến tranh thuốc phiện (SGK – Trang 58).

Câu 2. Vùng nào của Trung Quốc chịu ảnh hưởng của Nhật?

A. Bắc Kinh.

B. Đông Bắc Trung Quốc.

C. Hồng Kông.

D. Thượng Hải.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: B

Giải thích: Nhật chiếm vùng Đông Bắc Trung Quốc (SGK – Trang 59).

Câu 3. Vùng châu thổ sông Dương Tử của Trung Quốc bị nước nào chiếm đóng?

A. Nước Đức.

B. Nước Pháp.

C. Nước Anh.

D. Nước Nga.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích: Anh chiếm vùng châu thổ sông Dương Tử (SGK – Trang 59).

Câu 4. Vùng Vân Nam của Trung Quốc bị nước nào chiếm đóng?

A. Nước Đức.

B. Nước Pháp.

C. Nước Anh.

D. Nước Nhật.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: B

Giải thích: Pháp thôn tín vùng Vân Nam (SGK – Trang 59).

Câu 5. Cuộc vận động Duy tân ở Trung Quốc do ai khởi xướng?

A. Từ Hy Thái Hậu.

B. Vua Quang Tự.

C. Khang Hữu Vi - Lương Khải Siêu.

D. Tôn Trung Sơn.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích: Cuộc vận động Duy tân (1898) do hai nhà nho yêu nước – Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu chủ trương (SGK – Trang 60).

Câu 6. Phong trào Nghĩa Hòa đoàn nổ ra ở vùng nào của Trung Quốc?

A. Sơn Đông.

B. Sơn Tây.

C. Nam Kinh.

D. Bắc Kinh.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: A

Giải thích: Phong trào Nghĩa Hòa đoàn nổ ra ở Sơn Đông (Trung Quốc).

Câu 7. Học thuyết Tam dân do ai khởi xướng?

A. Khang Hữu Vi.

B. Lương Khải Siêu.

C. Tôn Trung Sơn.

D. Tưởng Giới Thạch.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích: Học thuyết Tam dân do Tôn Trung Sơn khởi xướng.

Câu 8. Học thuyết Tam dân của Tôn Trung Sơn có nội dung là

A. "Đánh đuổi đế quốc, xóa bỏ ngôi vua, thiết lập dân quyền".

B. "Dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc".

C. "Dân tộc độc lập, dân quyền hạnh phúc, dân sinh tự do”.

D. "Tự do, dân chủ, cơm áo, hòa bình".

Hiển thị đáp án  

Đáp án: B

Giải thích: Học thuyết Tam dân có nội dung là "Dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc" (SGK – Trang 61).

Thông hiểu

Câu 9. Sự kiện mở đầu quá trình xâm lược Trung Quốc của các nước đế quốc là

A. thực dân Anh tiến hành cuộc Chiến tranh thuốc phiện 1840 – 1842.

B. cuộc chiến tranh Trung – Nhật 1894 – 1895.

C. các nước Âu, Mĩ, Nhật Bản họp bàn về việc xâu xé Trung Quốc.

D. liên quan Anh, Nhật, Mĩ, Đức, Nga, Pháp tiến vào Bắc Kinh.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: A

Giải thích: Trong những năm 1840 – 1842, thực dân Anh tiến hành cuộc Chiến tranh thuốc phiện, mở đầu quá trình xâm lược Trung Quốc (SGK – Trang 58).

Câu 10. Mục đích của cuộc vận động Duy Tân (1898) ở Trung Quốc là

A. thay thế chế độ quân chủ chuyên chế bằng chế độ tư bản chủ nghĩa.

B. thay thế chế độ quân chủ chuyên chế bằng chế độ quân chủ lập hiến.

C. mở đường cho trào lưu tư tưởng tiến bộ ở Trung Quốc.

D. phục hồi triều đình phong kiến Mãn Thanh.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: B

Giải thích: Mục đích của cuộc vận động Duy Tân (1898) ở Trung Quốc là thay thế chế độ quân chủ chuyên chế lạc hậu bằng chế độ quân chủ lập hiến.

Xem thêm các bài tổng hợp lý thuyết Lịch Sử lớp 8 đầy đủ, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 11: Các nước Đông Nam Á cuối thể kỉ XIX - đầu thế kỉ XX 

Lý thuyết Bài 12: Nhật Bản cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX 

Lý thuyết Bài 13: Chiến tranh thế giới thứ nhất ( 1914-1918) 

Lý thuyết Bài 14: Ôn tập lịch sử thế giới cận đại ( từ giữa thế kỉ XVI đến năm 1917) 

Lý thuyết Bài 15: Cách mạng Tháng Mười Nga và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng ( 1917-1921)