Lý thuyết Lịch Sử 8 Bài 31 (mới 2023 + Bài Tập): Ôn tập lịch sử Việt Nam từ những năm 1858 đến năm 1918
Tóm tắt lý thuyết Lịch sử 8 Bài 31: Ôn tập lịch sử Việt Nam từ những năm 1858 đến năm 1918 ngắn gọn, chi tiết sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm Lịch sử 8 Bài 31.
Lý thuyết Lịch Sử 8 Bài 31: Ôn tập lịch sử Việt Nam từ những năm 1858 đến năm 1918
I. Những sự kiện chính.
1. Quá trình xâm lược của thực dân Pháp và quá trình đấu tranh của nhân dân ta (1858-1918)
Thời gian |
Quá trình xâm lược của thực dân Pháp |
Cuộc đấu tranh của nhân dân ta |
Ngày 1 - 9 - 1858 |
Thực dân Pháp đánh Đà Nẵng và bán đảo Sơn Trà. |
Quân và dân ta đánh trả quyết liệt chặn bước tiến của quân giặc, bước đầu làm thất bại âm mưu "đánh nhanh thắng nhanh". |
Tháng 2 - 1859 |
Thực dân Pháp kéo quân vào Gia Định. |
Triều đình không chủ động đánh giặc, nhân dõn kiên quyết kháng chiến. |
Tháng 2 - 1862 |
Pháp chiếm Gia Định,Định Tường,Biên Hoà,Vĩnh Long. |
Triều đình kí Hiệp ước Nhâm Tuất (5/6/1862),nhân dân độc lập kháng chiến. |
Tháng 6 - 1867 |
Pháp chiếm 3 tỉnh Miền Tây. |
Triều đình bất lực.Nhân dân 6 tỉnh nổi lên đánh giặc ở khắp nơi. |
Ngày 20 - 11 - 1873 |
Thực dân Pháp đánh Bắc Kì lần I. |
Nhân dân Bắc Kì kháng Pháp. |
Ngày 15 - 3 - 1874 |
Thực dân Pháp buộc triều đình kí Hiệp ước Giáp Tuất. |
Nhân dân cả nước kiên quyết đánh Pháp. |
Ngày 25 - 4 - 1882 |
Thực dân Pháp đánh Bắc Kì lần II. |
Nhân dân Bắc Kì kiên quyết đánh Pháp. |
Ngày 18 - 8 - 1883 |
Triều đình kí Hiệp ước Hác-măng. |
Nhân dân đánh cả triều đình lẫn Pháp. |
Ngày 6 - 6 - 1884 |
Pháp và triều đình kí Hiệp ước Pa-tơ-nốt. |
Phong trào kháng chiến của nhân dân vẫn tiếp tục. |
2. Phong trào Cần Vương:
- Ngày 5 - 7 - 1885: Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến tại kinh thành Huế.
- Ngày 13 - 7 - 1885: Ra chiếu Cần Vương.
- Từ năm1885- 1888: Phong trào phát triển rộng khắp.
- Từ năm 1888 - 1895: Phong trào qui tụ thành những cuộc khởi nghĩa lớn: Ba Đình (1886-1887), Bãi Sậy (1883-1892), Hương Khê (1885-1895).
3. Phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX (đến năm 1918)
- Phong trào Đông du (1905-1909): Hội Duy Tân, học sinh yêu nước Việt Nam sang Nhật học.
- Đông Kinh nghĩa thục(1907)
- Cuộc vận động Duy Tân và phong trào Duy Tân và chống thuế ở Trung Kì (1908)
- Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế (1916)
- Khởi nghĩa của binh lính và tù chính trị ở Thái Nguyên (1917)
- Nguyễn Tất Thành xuất dương tìm đường cứu nước (1911 - 1917) và những hoạt động cách mạng bước đầu.
II. Những nội dung chủ yếu
1. Nguyên nhân thực dân Pháp xâm lược Việt Nam.
- Do kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển đặt ra nhu cầu về thị trường, nguyên liệu, nhân lực.
- Xâm lược nước ta để làm bàn đạp tấn công Trung Quốc.
- Do nhà Nguyễn suy yếu.
2. Nguyên nhân làm cho nước ta trở thành thuộc địa của Pháp
- Giai cấp phong kiến nhu nhược yếu hèn không biết dựa vào dân để tổ chức kháng chiến.
- Nhà Nguyễn không chịu canh tân đất nước để tạo ra thực lực chống ngoại xâm
- Đường lối, cách thức tổ chức của triều đình Huế mắc nhiều sai lầm, bất cập. Bối cảnh kinh tế bất lợi
3. Nhận xét về phong trào kháng chiến chống Pháp cuối thế kỉ XIX
- Quy mô: Diễn ra khắp Bắc Kì, Trung Kì
- Thành phần lãnh đạo: Văn thân, sĩ phu và nông dân
- Mức độ: Diễn ra quyết liệt, tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa Hương Khê.
- Hình thức và phương pháp đấu tranh: Khởi nghĩa vũ trang.
- Tính chất: Là cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
- Ý nghĩa: Chứng tỏ ý chí đấu tranh kiên cường bất khuất của nhân dân ta.
4. Phong trào Cần Vương
- Nguyên nhân:
+ Triều đình Huế đầu hàng thực dân Pháp.
+ Nhân dân phản đối hành động bán nước của triều đình.
+ Thái độ cương quyết của phái chủ chiến.
- Đặc điểm: nhìn chung còn nằm trong phạm trù phong kiến.
- Tính chất : là cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
- Kết quả: Tất cả các phong trào đều thất bại.
- Ý nghĩa: thể hiện truyền thống đấu tranh kiên cường bất khuất của dân tộc ta.
5. Những chuyển biến kinh tế, xã hội, tư tưởng trong phong trào yêu nước Việt Nam đầu thế kỉ XX
- Nguyên nhân chuyển biến:
+ Khách quan: trào lưu tư tưởng dân chủ tư sản truyền vào Việt Nam.
+ Chủ quan: THỰC DÂN PHÁP tiến hành chương trình khai thác thuộc địa lần th? nh?t khiến kinh tế, xã hội Việt Nam biến đổi.
=> Một xu hướng cách mạng mới xuất hiện: xu hướng dân chủ tư sản.
6. Nhận xét chung về phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX
- Chủ trương đường lối: từ phạm trù phong kiến chuyển sang phạm trù tư sản (ở mức độ khuynh hướng).
- Hình thức đấu tranh: phong phú hơn.
- Thành phần tham gia: đông đảo hơn cuối thế kỉ XIX.
- Hình thức hoạt động: Khởi nghĩa vũ trang, duy tân cải cách.
7. Bước đầu hoạt động của Nguyễn Tất Thành
+ Ngày 5/6/1911, ra đi tìm đường cứu nước.
+ Đi qua nhiều nước ở châu ắ, Châu Mĩ, châu Phi đến 1917 về Pháp hoạt động trong Hội những người Việt Nam yêu nước.
+ Tích cực tham gia hoạt động trong phong trào công nhân Pháp và tiếp nhận ảnh hưởng Cách mạng tháng Mười Nga.
* Ý nghĩa: Những hoạt động tuy chỉ là bước đầu nhưng là điều kiện quan trọng để người xác định con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc ta.
Trắc nghiệm Lịch sử 8 Bài 31: Ôn tập: Lịch sử Việt Nam từ năm 1858 đến năm 1918
Nhận biết
Câu 1. Từ năm 1897 đến năm 1914 là khoảng thời gian thực dân Pháp tiến hành
A. chính sách bình định Việt Nam.
B. cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất ở Việt Nam.
C. chiến tranh xâm lược Việt Nam.
D. cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai ở Việt Nam.
Đáp án: B
Giải thích: Từ năm 1897 đến năm 1914 là khoảng thời gian thực dân Pháp tiến hành cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất ở Việt Nam.
Câu 2. Ở Việt Nam, giai cấp nào ra đời do tác động từ cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp?
A. Nông dân.
B. Công nhân.
C. Tư sản.
D. Tiểu tư sản.
Đáp án: B
Giải thích: Ở Việt Nam, giai cấp công nhân ra đời do tác động từ cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp
Câu 3. Người được cử làm tổng chỉ huy mặt trận Quảng Nam - Đà Nẵng để chỉ huy việc chống giặc trong những ngày đầu thực dân Pháp xâm lược Việt Nam là
A. Tôn Thất Thuyết.
B. Hoàng Diệu.
C. Phan Thanh Giản.
D. Nguyễn Tri Phương.
Đáp án: D
Giải thích: Người được cử làm tổng chỉ huy mặt trận Quảng Nam - Đà Nẵng để chỉ huy việc chống giặc trong những ngày đầu thực dân Pháp xâm lược Việt Nam là Nguyễn Tri Phương.
Câu 4. Sau khi triều Huế kí Hiệp ước Hác-măng (1883) và Hiệp ước Pa-tơ-nốt, người đứng đầu phái chủ chiến trong triều đình vẫn hy vọng khôi phục chủ quyền và chờ thời cơ tới là
A. vua Hàm Nghi.
B. Nguyễn Văn Tường.
C. vua Duy Tân.
D. Tôn Thất Thuyết.
Đáp án: D
Giải thích: Đứng đầu phái chủ chiến trong triều đình Huế sau hai Hiệp ước Hác-măng (1883) và Pa-tơ-nốt (1884) là Tôn Thất Thuyết.
Câu 5. Hoạt động yêu nước, cách mạng nào dưới đây không phải do Phan Bội Châu khởi xướng?
A. Thành lập Hội Duy tân (1904).
B. Tổ chức phong trào Đông du (1905 – 1908).
C. Tổ chức phong trào chống thuế ở Trung Kì (1908).
D. Thành lập Việt Nam Quang phục hội (1912).
Đáp án: C
Giải thích:
- Tổ chức phong trào chống thuế ở Trung Kì (1908) không phải là hoạt động do Phan Bội Châu khởi xướng.
Câu 6. Đối tượng chính của nạn bắt lính ở Việt Nam đưa sang Pháp trong thời gian Pháp tham gia Chiến tranh thế giới thứ nhất là
A. nông dân.
B. thợ thủ công.
C. công nhân.
D. bình dân thành thị.
Đáp án: A
Giải thích: Đối tượng chính của nạn bắt lính ở Việt Nam đưa sang Pháp trong thời gian Pháp tham gia Chiến tranh thế giới thứ nhất là nông dân.
Câu 7. Cuộc khởi nghĩa nào dưới đây không thuộc phong trào Cần vương?
A. Hùng Lĩnh.
B. Hương Khê.
C. Yên Thế.
D. Bãi Sậy.
Đáp án: C
Giải thích: Cuộc khởi nghĩa Yên Thế không thuộc phong trào Cần vương.
Câu 8. Vào giữa thế kỉ XIX, chế độ phong kiến Việt Nam đang ở tình trạng
A. được củng cố vững chắc và phát triển hưng thịnh.
B. phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa đang phát triển.
C. hình thành và phát triển mô hình nhà nước phong kiến.
D. khủng hoảng, suy yếu nghiêm trọng.
Đáp án: D
Giải thích: Vào giữa thế kỉ XIX, chế độ phong kiến Việt Nam đang ở tình trạng khủng hoảng, suy yếu nghiêm trọng.
Câu 9. Trước khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược vào năm 1858, Việt Nam vẫn là một
A. quốc gia trong liên bang Đông Dương thuộc Pháp.
B. nước thuộc địa của Anh.
C. quốc gia độc lập, có chủ quyền.
D. nước quân chủ lập hiến.
Đáp án: C
Giải thích: Trước khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược vào năm 1858, Việt Nam vẫn là một quốc gia độc lập, có chủ quyền dưới vương triều Nguyễn.
Thông hiểu
Câu 10. Năm 1911, Nguyễn Tất Thành quyết định sang phương Tây nhằm mục đích
A. nhờ thực dân Pháp giúp đỡ để khai hóa văn minh cho đồng bào.
B. nhờ sự giúp đỡ của các nước phương Tây để giành độc lập.
C. liên lạc với những người Việt Nam ở nước ngoài để đấu tranh cứu nước.
D. tìm hiểu các nước phương Tây làm cách mạng như thế nào, rồi trở về giúp đồng bào.
Đáp án: D
Giải thích: Năm 1911, Nguyễn Tất Thành quyết định sang phương Tây nhằm mục đích tìm hiểu các nước phương Tây làm cách mạng như thế nào, rồi trở về giúp đồng bào.
Xem thêm các bài tổng hợp lý thuyết Lịch Sử lớp 8 đầy đủ, chi tiết khác:
Lý thuyết Bài 1: Những cuộc cách mạng tư sản đầu tiên
Lý thuyết Bài 2: Cách mạng tư sản Pháp cuối thể kỉ XVIII
Lý thuyết Bài 3: Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi thế giới
Lý thuyết Bài 4: Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác
Xem thêm các chương trình khác:
- Tóm tắt tác phẩm Ngữ văn 8 (Sách mới) | Kết nối tri thức, Cánh diều, Chân trời sáng tạo
- Soạn văn 8 (hay nhất) | Để học tốt Ngữ văn lớp 8 (sách mới)
- Soạn văn 8 (ngắn nhất) | Để học tốt Ngữ văn lớp 8 (sách mới)
- Văn mẫu lớp 8 (Sách mới) | Kết nối tri thức, Cánh diều, Chân trời sáng tạo
- Tác giả - tác phẩm Ngữ văn 8 (Sách mới) | Kết nối tri thức, Cánh diều, Chân trời sáng tạo
- Giải sgk Hóa học 8
- Giải sbt Hóa học 8
- Giải vở bài tập Hóa học 8
- Lý thuyết Hóa học 8
- Các dạng bài tập Hóa học lớp 8
- Giải sgk Vật Lí 8
- Giải sbt Vật Lí 8
- Lý thuyết Vật Lí 8
- Giải vở bài tập Vật lí 8
- Giải SGK Toán 8 | Giải bài tập Toán 8 Học kì 1, Học kì 2 (sách mới)
- Giải sbt Toán 8 (sách mới) | Sách bài tập Toán 8
- Bài tập Ôn luyện Toán lớp 8
- Các dạng bài tập Toán lớp 8
- Lý thuyết Toán lớp 8 (sách mới) | Kiến thức trọng tâm Toán 8
- Giáo án Toán lớp 8 mới nhất
- Bài tập Toán lớp 8 mới nhất
- Chuyên đề Toán lớp 8 mới nhất
- Giải sgk Tiếng Anh 8 (sách mới) | Giải bài tập Tiếng Anh 8 Học kì 1, Học kì 2
- Giải sgk Tiếng Anh 8 | Giải bài tập Tiếng Anh 8 Học kì 1, Học kì 2 (sách mới)
- Giải sbt Tiếng Anh 8 (sách mới) | Sách bài tập Tiếng Anh 8
- Giải sbt Tiếng Anh 8 (thí điểm)
- Giải sgk Tin học 8 | Giải bài tập Tin học 8 Học kì 1, Học kì 2 (sách mới)
- Giải vở bài tập Sinh học 8
- Giải sgk Sinh học 8
- Lý thuyết Sinh học 8
- Giải sgk Giáo dục công dân 8 | Giải bài tập Giáo dục công dân 8 Học kì 1, Học kì 2 (sách mới)
- Lý thuyết Giáo dục công dân 8 (sách mới) | Kiến thức trọng tâm GDCD 8
- Lý thuyết Địa Lí 8 (sách mới) | Kiến thức trọng tâm Địa Lí 8
- Giải sgk Địa Lí 8 | Giải bài tập Địa Lí 8 Học kì 1, Học kì 2 (sách mới)
- Giải Tập bản đồ Địa Lí 8
- Đề thi Địa lí 8