Lý thuyết Sinh học 12 Bài 31 (mới 2024 + Bài Tập): Tiến hóa lớn

Tóm tắt lý thuyết Sinh 12 Bài 31: Tiến hóa lớn ngắn gọn, chi tiết sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm Sinh 12 Bài 31.

1 2,687 21/12/2023
Tải về


Lý thuyết Sinh học 12 Bài 31: Tiến hóa lớn

I. TIẾN HÓA LỚN VÀ VẤN ĐỀ PHÂN LOẠI THẾ GIỚI SỐNG

1. Khái niệm

- Tiến hóa lớn là quá trình biến đổi trên quy mô lớn, trải qua hàng triệu năm làm xuất hiện các đơn vị phân loại trên loài

2. Phương pháp nghiên cứu

- Nghiên cứu hóa thạch.

- Phân loại sinh giới thành các đơn vị phân loại như loài, chi, bộ, họ,…

3. Kết quả

- Làm sáng tỏ sự phát sinh và phát triển của toàn bộ sinh giới trên Trái Đất.

- Sự phân loại đó dựa trên sự giống nhau về các đặc điểm hình thái, hóa sinh và sinh học phân tử giúp chúng ta có thể phác họa nên cây phát sinh chủng loại: nhiều loài → chi; nhiều chi → họ; nhiều họ → bộ; nhiều bộ → lớp,...

Lý thuyết Tiến hóa lớn | Sinh học lớp 12 (ảnh 1)

Cách thức phân loại các cấp tổ chức trên loài

- Tốc độ tiến hóa hình thành loài ở các nhóm sinh vật khác nhau là khác nhau. Ví dụ, những loài cá phổi gần như không thay đổi suốt 150 triệu năm nay trong khi các loài động vật có vú có tốc độ tiến hóa nhanh tạo nên rất nhiều loài với các đặc điểm hình thái khác biệt hẳn nhau.

- Một số chiều hướng tiến hóa: Quá trình tiến hóa của sinh giới là quá trình thích nghi với môi trường sống.

+ Các loài sinh vật đều được tiến hóa từ tổ tiên chung theo kiểu tiến hóa phân nhánh tạo nên một thế giới sinh vật vô cùng đa dạng. Sự đa dạng về các loài có được là do tích lũy dần các đặc điểm thích nghi trong quá trình hình thành các loài.

+ Một số nhóm sinh vật đã tiến hóa theo hướng tăng dần mức độ tổ chức của cơ thể từ đơn giản đến phức tạp. Một số khác lại tiến hóa theo hướng đơn giản hóa mức độ tổ chức của cơ thể thích nghi với môi trường. Một số nhóm sinh vật, như các loài vi khuẩn, vẫn giữ nguyên cấu trúc đơn bào nhưng tiến hóa theo hướng đa dạng hóa các hình thức chuyển hóa vật chất thích nghi cao độ với các ổ sinh thái khác nhau.

II. MỘT SỐ NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM VỀ TIẾN HÓA

- Thí nghiệm chứng minh sự hình thành cơ thể đa bào: Năm 1988, ông Borax và các cộng sự đã làm thí nghiệm với tảo lục đơn bào, Chlorella vulgaris. Họ đã nuôi tảo trong môi trường có loài thiên địch chuyên ăn tảo. Sau một vài thế hệ, trong môi trường đã xuất hiện các khối tế bào hình cầu và sau 20 thế hệ hầu hết các tập hợp hình cầu bao gồm 8 tế bào. Sau 100 thế hệ, các tập hợp 8 tế bào hình cầu chiếm tuyệt đại đa số. Như vậy dưới tác dụng của chọn lọc tự nhiên các tế bào đã có khả năng tập họp nhau lại để tránh sự tiêu diệt của kẻ thù. Đây được xem là bước đầu tiên tạo tiền đề cho sự hình thành các cơ thể đa bào.

- Những thành tựu về sinh học phân tử và sinh học phát triển cho chúng ta thấy chỉ cần đột biến ở một số gen điều hòa có thể dẫn đến sự xuất hiện các đặc điểm hình thái hoàn toàn mới. Ví dụ: Đột biến làm đóng mở các gen nhầm thời điểm, nhầm vị trí cũng có thể tạo nên những đặc điểm hình thái bất thường (ruồi giấm 4 cánh, sự phát triển không giống nhau của các cơ quan giống nhau trên cơ thể tinh tinh và người).

Lý thuyết Tiến hóa lớn | Sinh học lớp 12 (ảnh 1) Lý thuyết Tiến hóa lớn | Sinh học lớp 12 (ảnh 1)

Ruồi giấm bấm bình thường (a)

và ruồi giấm bị đột biến có 4 cánh (b)

Người và tinh tinh về mặt di truyền gióng nhau khoảng 98% nhưng về mặt hình thái thì khác xa nhau

Xem thêm các bài tổng hợp lý thuyết Sinh học lớp 12 đầy đủ, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 32: Nguồn gốc sự sống

Lý thuyết Bài 33: Sự phát triển của sinh giới qua các đại địa chất

Lý thuyết Bài 34: Sự phát sinh loài người

Lý thuyết Bài 35: Môi trường sống và các nhân tố sinh thái

Lý thuyết Bài 36: Quần thể sinh vật và mối quan hệ giữa các cá thể trong quần thể

1 2,687 21/12/2023
Tải về