Chàng lẳng lặng ngồi dậy, tì trên cửa sổ

Giải Soạn văn 10 - Chân trời sáng tạo: Bài 6: Nâng niu kỉ niệm

Câu 3 (trang 15 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Đọc các câu sau:

a1. Chàng lẳng lặng ngồi dậy, tì trên cửa sổ, cúi mình nhìn ra phía ao. (Thạch Lam)

a2. Chàng cúi mình nhìn ra phía ao, lẳng lặng ngồi dậy, tì trên cửa sổ.

b1. Thanh lách cách cửa gỗ để khép, nhẹ nhàng bước vào. (Thạch Lam)

b2. Thanh nhẹ nhàng bước vào, lách cách cửa gỗ để khép.

c1. Gạch mát và phủ rêu khiến Thanh nhớ lại hai bàn chân xinh xắn của Nga, ngày nào, đi trên đó. (Thạch Lam)

c2. Gạch mát và phủ rêu khiến Thanh nhớ lại hai bàn chân của Nga xinh xắn, ngày nào, đi trên đó.

Câu a2, b2, c2 đã thay đổi trật tự từ so với câu a1, b1, c1. Việc thay đổi như vậy có phù hợp không? Vì sao?

Trả lời:

- Cặp câu a1 và a2: Trong câu a2 việc sắp xếp trật tự các hành động không hợp lí (không thể xếp “cúi mình nhìn ra phía ao” trước “lẳng lặng ngồi dậy”) khiến câu sai lô-gic.

- Cặp câu b1 và b2: Trong câu b2 việc sắp xếp các hành động không theo một trật tự họp lí khiến câu sai lô-gic. Do vậy, việc thay đổi trật tự từ như ở cầu b2 là không hợp.

- Cặp câu c1 và c2: “Xinh xắn” trong câu c1 được Thạch Lam dùng để bổ sung ý nghĩa cho “hai bàn chân”, tuy nhiên trong câu c2 từ ngữ này lại được sắp xếp theo cách bổ sung ý nghĩa cho “Nga”. Câu c1 trong VB Dưới bóng hoàng lan vốn được Thạch Lam sử dụng để miêu tả những cảm nhận của Thanh khi đi dạo trong vườn nhà, đặc biệt gọi nhớ những kí ức đẹp đẽ của Thanh về Nga. Do đó cách sắp xếp trật tự từ như trong câu c1 mới phù hợp với nội dung miêu tả. Còn cách sắp xếp trật tự từ như trong câu c2 lại khiến nội dung miêu tả cảm nhận của nhân vật Thanh mất đi vẻ kín đáo, ý nhị ban đầu. Vì vậy, cách thay đổi trật tự từ ấy không thể chấp nhận được.

Xem thêm các bài giải Soạn văn lớp 10 bộ sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Câu 1 trang 14 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2: Chỉ ra và sửa lại lỗi về trật tự từ trong các câu sau...

Câu 2 trang 15 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2: Bạn hãy tìm hai câu sai về trật tự từ trên một tờ báo...

Câu 4 trang 15 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2: Nhận xét về việc sắp xếp trật tự các vế trong câu sau...

Câu 5 trang 15 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2: Phân tích nét độc đáo của các từ ngữ được sử dụng trong câu thơ...

Câu 6 trang 15 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2: Đọc đoạn thơ thứ ba của bài thơ Tây Tiến và thực hiện...