Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 10 trang 100 Tập 2 (Chân trời sáng tạo)

Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 10 trang 100 Tập 2

Câu 1 (trang 100 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Chỉ ra và nêu cách sửa lỗi không tách đoạn và lỗi tách đoạn tùy tiện trong các trường hợp dưới đây:

a.

Xuân Diệu quan niệm thời gian, mùa xuân, tuổi trẻ là một đi không trở lại.

 Vì thế, ông luôn lo âu khi thời gian trôi mau, bởi mỗi khắc trôi qua sẽ mất đi vĩnh viễn. Cách sử dụng các cặp từ ngữ đối lập, tương phản "tới - qua", "non - già" đã cho thấy sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ trước bươc đi của thời gian, khẳng định cho quan niệm thời gian đặc sắc, mới mẻ của ông. Dưới lăng kính rất riêng của mình, Xuân Diệu nhìn thấy cái kết thúc ngay từ khi mới bắt đầu, sự tàn tạ ngay trong sự phôi thai. Đối diện với sự thật hiển nhiên rằng xuân sẽ qua, sẽ già, sẽ hết và tuổi trẻ cũng mất, Xuân Diệu không khỏi thảng thốt viết nên những câu thơ ngậm ngùi, nghẹn ngào đầy nuối tiếc: "Lòng tôi rộng nhưng lượng trời cứ chật". "Lòng tôi" và "lượng trời" vốn là hai thái cực tương phản của cái hữu hạn và cái vô hạn, nay cái hữu hạn được đẩy lên làm trung tâm càng khiến cho tâm trạng tiếc nuối trước cuộc đời của nhà thơ được tô đậm.

b.

   Cái dữ dội, nguy hiểm của dòng sông còn được nhà văn tạo hình ở đoạn miêu tả mặt ghềnh Hát Loóng. Bằng kiến thức địa lí sâu rộng, vốn là từ ngữ phong phú, Nguyễn Tuân đã tái hiện thành công vẻ đẹp hung bạo của dòng sông: "Lại như quãng mặt ghềnh... lật ngửa bụng thuyền ra". Câu văn trải dài, chia làm nhiều vế ngắn, có sự trùng điệp về cấu trúc tạo nên nhịp nhanh, mạnh, gấp gáp để diễn tả phản ứng dây chuyền giữa dòng sóng, gió, nước và đá, chứa đựng đầy sự hiểm nguy. Sự nguy hiểm còn thể hiện qua những cái hút nước trên sông với âm thanh ghê rợn "ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào". Âm thanh ấy vừa dữ dội, vừa kì quái như phát ra từ cổ họng của một con quái vật. Trường liên tưởng được đẩy đến giới hạn xa nhất khi Nguyễn Tuân vẽ ra cảnh một anh bạn quay phim táo tợn ngồi vào thuyền thúng để thả mình vào cái hút nước xoáy kinh dị ấy.

Trả lời:

- Câu a: Văn bản mắc lỗi tách đoạn tuỳ tiện.

Cách sửa: không xuống dòng ngay sau câu “Xuân Diệu ... trở lại” mà viết liền luôn sau câu đó, vì chưa triển khai hết ý quan niệm về thời gian của Xuân Diệu.

- Câu b: Văn bản mắc lỗi không tách đoạn.

+ Ý thứ nhất triển khai cái nguy hiểm của mặt ghềnh.

+ Ý thứ hai triển khai cái nguy hiểm của những cái hút nước nên cần tách đoạn để rõ ý.

Cách sửa: Tách đoạn ngay sau câu “Câu văn trải dài ... sự hiểm nguy”

Câu 2 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Chỉ ra lỗi về mạch lạc trong các trường hợp dưới đây và nêu cách sửa:

   Ở dạng nguyên chất, nước không màu, không mùi, không vị. Nước bao phủ 70% diện tích trái đất. Vì thế, phải chăng chúng ta có thể thoải mái sử dụng nước mà không lo chúng bị cạn kiệt không? Đừng vội mừng, chỉ có 0.3% tổng lượng nước trên trái đất là con người có thể dùng được, phần còn lại là nước mặn ở các đại dương. Vậy, chúng ta cần phải sử dụng như thế nào để bảo vệ nguồn nước ít ỏi và quý giá này?

   Vì nước là thứ quý hiếm nhất hành tinh nên nhiều quốc gia đang xung đột với nhau khi cùng sử dụng những "con sông chung" như sông Mê Kông (Mekong), sông Án, sông A-ma-dôn (Amazon),... Khi những bất đồng về việc chia sẻ nguồn nước giữa các quốc gia không được giải quyết thỏa đáng bằng biện pháp hòa bình thì rất có thể sẽ xảy ra chiến tranh. Chẳng hạn, lịch sử đã ghi lại cuộc chiến dai dẳng giữa người I-xra-en (Israel) và người Pa-lét-xơ-tin (Plestine) được cho là một phần do tranh giành nguồn nước.

Trả lời:

- Văn bản mắc lỗi lạc chủ đề (hai đoạn văn không tập trung vào một chủ đề):

+ đoạn (1) trình bày tính chất và trữ lượng của nước trên Trái Đất và viết câu chuyển đoạn đặt ra vấn đề chúng ta phải sử dụng như thế nào để bảo vệ nguồn nước

+ đoạn (2) lại triển khai nội dung xung đột nguồn nước giữa các quốc gia.

- Cách sửa: Viết lại đoạn (2) bàn về việc chúng ta phải sử dụng như thế nào để bảo vệ nguồn nước.

* Từ đọc đến viết

Đề bài: Bạn hãy sưu tầm 5 hình ảnh về chủ đề Tuổi trẻ và đất nước, viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) giới thiệu những hình ảnh ấy đến các bạn trong lớp. Hãy chỉ ra sự liên kết về nội dung và hình thức trong đoạn văn của bạn.

Đoạn văn tham khảo:

Tuổi trẻ và đất nước

Tuổi trẻ chính là những mầm non tương lai của nước nhà, là trụ cột của quê hương đất nước. Họ sẽ là những người gánh vác những trọng trách vô cùng quan trọng khi xây dựng đất nước sánh vai cùng với các cường quốc khác. Tuổi trẻ cũng là giai đoạn mà con người ta sung sức nhất về sức khỏe, trí tuệ dám ước mơ, dám nghĩ dám làm không ngại khó ngại khổ để thực hiện những hoài bão lí tưởng sống của mình. Người trẻ không ngại gian khổ hi sinh để cống hiến sức trẻ với các hành động thiết thực mà các bạn có thể quan sát trong hình dưới đây:

Không chỉ có những hành động lớn lao quý giá ấy mà các mầm non tương lai cũng ý thức rõ mình cần phải làm gì, làm như thế nào để xây dựng đất nước văn minh. Hành động nhỏ dắt tay cụ già qua đường cũng thấy rõ ý thức của lớp trẻ như thế nào.

Bên cạnh những hành động, việc làm cụ thể, thế hệ trẻ của đất nước cũng không ngừng học tập, nghiên cứu để nâng cao tầm hiểu biết, đưa đất nước sánh ngang cùng các cường quốc khác.

Tất cả những hành động, việc làm học tập đó của tuổi trẻ đều hướng tới xây dựng một đất nước yên bình, giàu mạnh.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:

Soạn bài Tri thức ngữ văn trang 90

Soạn bài Hịch tướng sĩ

Soạn bài Nam quốc sơn hà- Bài thơ thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước

Soạn bài Đất nước

Soạn bài Tôi có một giấc mơ

Soạn bài Viết bài luận về bản thân

Soạn bài Thuyết trình về một vấn đề xã hội có sử dụng kết hợp phương tiện ngôn ngữ với phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ

Soạn bài Ôn tập trang 113