Toán 9 Bài 2 (Cánh diều): Bất phương trình bậc nhất một ẩn

Với giải bài tập Toán lớp 9 Bài 2: Bất phương trình bậc nhất một ẩn sách Cánh diều hay nhất, chi tiết giúp học sinh dễ dàng làm bài tập Toán 9 Bài 2.

1 672 30/03/2024


Giải Toán 9 Bài 2: Bất phương trình bậc nhất một ẩn

Khởi động trang 35 Toán 9 Tập 1: Giả sử mỗi hộp màu tím đặt trên đĩa cân ở Hình 1 đều có khối lượng là x, còn mỗi hộp màu vàng đều có khối lượng 1 kg. Khi đó, hai biểu thức biểu thị (theo x) tổng khối lượng của các hộp xếp ở đĩa cân bên trái, đĩa cân bên phải lần lượt là 3x+4,x+6. Do đó cân lệch về bên trái nên ta có hệ thức: 3x+4>x+6.

Toán 9 Bài 2 (Cánh diều): Bất phương trình bậc nhất một ẩn (ảnh 1)

Trong toán học, hệ thức 3x+4>x+6 được gọi là gì?

Lời giải:

Trong toán học hệ thức 3x+4>x+6 được gọi là bất phương trình với ẩn x.

Hoạt động 1 trang 35 Toán 9 Tập 1: Xét hệ thức 3x+4>x+6 (1) nêu ở bài toán ở phần mở đầu.

a. Các biểu thức 3x+4,x+6 có phải là hai biểu thức của cùng một biến x hay không?

b. Khi thay giá trị x=5 vào hệ thức (1), ta có được một khẳng định đúng hay không?

Lời giải:

a. Biểu thức 3x+4,x+6 là hai biểu thức của cùng một biến x.

b.

+ Thay x=5 vào vế trái của hệ thức (1) ta được: 3.5+4=19.

+ Thay x=5 vào vế phải của hệ thức (1) ta được: 5+6=11.

+ Do 19>11 nên ta được một khẳng định đúng.

Luyện tập 1 trang 36 Toán 9 Tập 1: Cho biết giá trị x=3 là nghiệm của bất phương trình nào trong các bất phương trình sau:

a. 5x+4>4x12;

b. x23x+54.

Lời giải:

a. Khi thay giá trị x=3 vào bất phương trình đã cho, ta được 5.3+4>4.312 là khẳng định đúng. Vậy giá trị x=3 là nghiệm của bất phương trình đã cho.

b. Khi thay giá trị x=3 vào bất phương trình đã cho ta được 323.3+54 là khẳng định sai. Vậy giá trị x=3 không là nghiệm của bất phương trình đã cho.

Hoạt động 2 trang 36 Toán 9 Tập 1: Cho bất phương trình (ẩn x): 5x+20>0. Đa thức ở vế trái của bất phương trình đó có bậc bằng bao nhiêu?

Lời giải:

Đa thức của vế trái của bất phương trình có bậc là 1.

Luyện tập 2 trang 36 Toán 9 Tập 1: Nêu hai ví dụ về bất phương trình bậc nhất ẩn x.

Lời giải:

+) 3x+4<0

+) 2x+50.

Luyện tập 3 trang 37 Toán 9 Tập 1: Kiểm tra xem x=7 có phải là nghiệm của bất phương trình bậc nhất 2x+150 hay không?

Lời giải:

Thay x=7 , ta có: 2.(7)+150 là khẳng định đúng.

Vậy x=7 là nghiệm của bất phương trình 2x+150.

Hoạt động 3 trang 37 Toán 9 Tập 1: Giải bất phương trình: 4x32<0(2).

Lời giải:

Để giải bất phương trình (2), ta có thể làm như sau:

4x32<04x<32x<8

Vậy nghiệm của bất phương trình (2) là x<8.

Luyện tập 4 trang 38 Toán 9 Tập 1: Giải các bất phương trình:

a. 8x27<0;

b. 54x+200.

Lời giải:

a. 8x27<0

8x<27x>278

Vậy nghiệm của bất phương trình đã cho là x>278.

b.

54x+20054x20x16

Vậy nghiệm của bất phương trình đã cho là x16.

Hoạt động 4 trang 38 Toán 9 Tập 1: Giải bất phương trình 3x+4>x+12.

Lời giải:

3x+4>x+123x+4x12>02x8>02x>8x>4

Vậy nghiệm của bất phương trình đã cho là x>4.

Luyện tập 5 trang 38 Toán 9 Tập 1: Giải bất phương trình 2(x0,5)1,41,5(x+1,2).

Lời giải:

2(x0,5)1,41,5(x+1,2)2x11,41,5x1,22x2,40,3+x03x2,703x2,7x0,9

Vậy nghiệm của bất phương trình đã cho là x0,9.

Bài tập

Bài 1 trang 40 Toán 9 Tập 1: Kiểm tra xem số nào là nghiệm của mỗi bất phương trình tương ứng sau đây.

a. x23x+2>0 với x=3;x=1,5.

b. 22x<3x+1 với x=25;x=15.

Lời giải:

a. Thay x=3, ta có: (3)23.(3)+2>0 là khẳng định đúng.

Vậy x=3 là nghiệm của bất phương trình x23x+2>0.

Thay x=1,5, ta có: 1,523.1,5+2>0 là khẳng định sai.

Vậy x=1,5 không là nghiệm của bất phương trình x23x+2>0.

b. Thay x=25, ta có: 22.25<3.25+1 là khẳng định đúng.

Vậy x=25 là nghiệm của bất phương trình 22x<3x+1.

Thay x=15, ta có: 22.15<3.15+1 là khẳng định sai.

Vậy x=15 không là nghiệm của bất phương trình 22x<3x+1.

Bài 2 trang 40 Toán 9 Tập 1: Giải các bất phương trình:

a. 2x+6>1

b. 0,6x+2>6x+9

c. 1,7x+42+1,5x

Lời giải:

a.

2x+6>12x>5x>52

Vậy nghiệm của bất phương trình là x>52.

b.

0,6x+2>6x+90,6x+26x9>05,4x7>05,4x>7x<3527

Vậy nghiệm của bất phương trình là x<3527.

c.

1,7x+42+1,5x1,7x+421,5x00,2x+200,2x2x10

Vậy nghiệm của bất phương trình là x10.

Bài 3 trang 41 Toán 9 Tập 1: Giải các bất phương trình:

a. 83x2x<5

b. 32x6+4x3>0

c. 0,7x+2x43x6>1

Lời giải:

a.

83x2x<583x22x2<5283x2x252<083x2x52<05x+32<05x+3<05x<3x>35

Vậy nghiệm của bất phương trình là x>35.

b.

32x6+4x3>0936x36+3x3>096x63x3>0

9x+33>09x>3x<13

Vậy nghiệm của bất phương trình là x<13.

c.

0,7x+2x43x6>14,2x6+2.(2x4)6x6>164,2x+4x8x1>07,2x9>07,2x>9x>54

Vậy nghiệm của bất phương trình là x>54.

Bài 4 trang 41 Toán 9 Tập 1: Tìm x>0 sao cho ở Hình 2 chu vi của hình tam giác lớn hơn chu vi của hình chữ nhật:

Toán 9 Bài 2 (Cánh diều): Bất phương trình bậc nhất một ẩn (ảnh 1)

Lời giải:

+ Chu vi của hình tam giác là: x+4+x+5+x+2=3x+11.

+ Chu vi của hình chữ nhật là: 2.(x+3+x+1)=2(2x+4)=4x+8.

+ Để chu vi của hình tam giác lớn hơn chu vi của hình chữ nhật ta có bất phương trình:

3x+11>4x+83x+114x8>0x+3>0x>3x<3

x>0 nên ta có 0<x<3.

Vậy x{1;2} thỏa mãn yêu cầu đề bài.

Bài 5 trang 41 Toán 9 Tập 1: Một kho chứa 100 tấn xi măng, mỗi ngày đều xuất đi 20 tấn xi măng. Gọi x là số ngày xuất xi măng của kho đó. Tìm x sao cho khối lượng xi măng còn lại trong kho ít nhất là 10 tấn sau x ngày xuất hàng.

Lời giải:

Khối lượng xi măng xuất đi trong x ngày là: 20x (tấn)

Khối lượng xi măng còn lại sau x ngày là: 10020x (tấn)

Để khối lượng xi măng còn lại trong kho ít nhất là 10 tấn thì

10020x10.

Giải bất phương trình trên, ta có:

10020x1020x1010020x90x4,5

Vậy kho phải xuất 4 ngày để số xi măng còn lại trong kho ít nhất là 10 tấn.

Xem thêm lời giải bài tập Toán lớp 9 Cánh diều hay, chi tiết khác:

Bài 2: Phương trình bậc nhất hai ẩn. Hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn

Bài 3: Giải hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn

Bài tập cuối chương 1 trang 26

Bài 1: Bất đẳng thức

Bài tập cuối chương 2 trang 42

1 672 30/03/2024