Lý thuyết Địa lí 12 Bài 35 (mới 2024 + Bài Tập): Vấn đề phát triển kinh tế - xã hội ở Bắc Trung Bộ

Lý thuyết Địa lí 12 Bài 35: Vấn đề phát triển kinh tế - xã hội ở Bắc Trung Bộ

Bài giảng Địa lí 12 Bài 35: Vấn đề phát triển kinh tế - xã hội ở Bắc Trung Bộ

1. Khái quát chung

- Gồm 6 tỉnh: Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế.

- Diện tích: 51,5 nghìn km² (15,6%), số dân 10,9 triệu người (11,2% - 2019).

- Hình dạng: Là vùng kéo dài, hẹp ngang nhất nước ta.

- Giáp: Đồng bằng sông Hồng, TDMNBB, Biển Đông, Lào.

-> Thuận lợi giao lưu văn hóa, xã hội, kinh tế với các vùng bằng đường sắt, bộ và biển.

2. Hình thành cơ cấu nông - lâm - ngư nghiệp

- Có ý nghĩa đối với hình thành cơ cấu kinh tế chung của vùng:

+ Góp phần tạo ra cơ cấu ngành.

+ Tạo thế liên hoàn trong phát triển cơ cấu kinh tế theo không gian.

+ Tỉ trọng công nghiệp còn bé.

- Việc đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong giai đoạn hiện nay đòi hỏi phải phát huy các thế mạnh sẵn có của vùng, trong đó có thế mạnh về nông - lâm - ngư nghiệp.

Lát cắt từ Tây sang Đông thể hiện cơ cấu nông - lâm - ngư nghiệp của vùng

a) Khai thác thế mạnh về lâm nghiệp

- Diện tích rừng 2,22 triệu ha, chiếm khoảng 21,5% diện tích rừng cả nước. Độ che phủ rừng là 43,1% (năm 2019), chỉ đứng sau Tây Nguyên.

- Trong rừng có nhiều loại gỗ quý (táu, lim, sến, kiền kiền, săng lẻ, lát hoa,...), nhiều lâm sản, chim, thú có giá trị.

Rừng nhiệt đới ở vùng phía Tây Nghệ An

- Hiện nay, rừng giàu chỉ còn tập trung chủ yếu ở vùng sâu giáp biên giới Việt - Lào.

- Rừng sản xuất chiếm khoảng 35% diện tích, còn khoảng 49% diện tích là rừng phòng hộ và 16% là rừng đặc dụng.

- Việc bảo vệ và phát triển vốn rừng giúp bảo vệ môi trường sống của động vật hoang dã, giữ gìn nguồn gen của các loài động thực vật quý hiếm, điều hoà nguồn nước, hạn chế tác hại của các cơn lũ đột ngột trên các sông ngắn và dốc.

- Trồng rừng ven biển có tác dụng chắn gió, bão và ngăn không cho cát bay, cát chảy, lấn ruộng đồng, làng mạc.

b) Khai thác tổng hợp các thế mạnh về nông nghiệp của trung du, đồng bằng và ven biển

- Vùng đồi trước núi có thế mạnh về chăn nuôi đại gia súc (đàn trâu 750 nghìn con, đàn bò 1,1 trịệu con).

- Đất badan (diện tích tuy không lớn, nhưng khá màu mỡ) là nơi hình thành một số vùng chuyên canh cây công nghiệp lâu năm (cà phê, cao su, hồ tiêu, chè).

- Trên các đồng bằng phần lớn là đất cát pha thuận lợi phát triển cây công nghiệp hàng năm (lạc, mía, thuốc lá,...), không thuận lợi cho cây lúa. Đã hình thành một số vùng chuyên canh cây công nghiệp hàng năm và các vùng lúa thâm canh.

Cây mía được trồng nhiều ở Thanh Hóa

c) Đẩy mạnh phát triển ngư nghiệp

- Các tỉnh đều có khả năng phát triển nghề cá biển (Nghệ An là tỉnh trọng điểm đánh bắt cá biển).

- Nuôi thuỷ sản nước lợ, nước mặn phát triển khá mạnh.

- Khó khăn: Tàu thuyền có công suất nhỏ, đánh bắt ven bờ là chính nên nguồn thủy sản ven bờ suy giảm.

KHAI THÁC MỘT SỐ THẾ MẠNH CỦA VÙNG BẮC TRUNG BỘ

3. Hình thành cơ cấu công nghiệp và phát triển cơ sở hạ tầng giao thông vận tải

a) Phát triển các ngành công nghiệp trọng điểm và các trung tâm công nghiệp chuyên môn hoá

* Điều kiện phát triển

- Tiềm năng khoáng sản tương đối phong phú (chỉ đứng sau TDMNBB).

- Nguồn nguyên liệu từ nông - lâm - ngư nghiệp.

- Lao động dồi dào và tương đối rẻ.

* Hạn chế

- Cơ sở kĩ thuật lạc hậu, thiếu nhiên liệu và năng lượng.

- Giao thông vận tải và thông tin liên lạc còn nhiều hạn chế.

* Kết quả

- Cơ cấu công nghiệp của vùng chưa thật định hình và sẽ có nhiều biến đổi sắp tới.

- Một số khoáng sản vẫn còn ở dạng tiềm năng hoặc được khai thác không đáng kể (crômít, thiếc,...).

b) Phương hướng

* Tăng cường cơ sở năng lượng cho vùng

- Sử dụng điện qua đường dây 500kV.

- Một số nhà máy thuỷ điện: Bản Vẽ (Nghệ An) 320MW, Cửa Đại (Thanh Hóa) 97MW, Rào Quán (Quảng Trị) 64MW.

Thủy điện Bản Vẽ, Nghệ An

* Hiện đại hóa các trung tâm công nghiệp

- Các trung tâm công nghiệp của vùng là Thanh Hoá - Bỉm Sơn, Vinh, Huế.

- Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung được chú trọng nên công nghiệp của vùng có nhiều thuận lợi phát triển.

* Xây dựng cơ sở hạ tầng, trước hết là giao thông vận tải

- Mạng lưới giao thông: quốc lộ 1, đường sắt Thống Nhất, các tuyến đường ngang (quốc lộ 7, 8, 9), đường Hồ Chí Minh.

- Hàng loạt cửa khẩu được mở để phát triển giao thương với các nước láng giềng (Lao Bảo là cửa khẩu quốc tế quan trọng).

- Một số cảng nước sâu đang được đầu tư xây dựng, hoàn thiện (Nghi Sơn, Vũng Áng, Chân Mây).

- Các sân bay Phú Bài (Huế), Vinh (Nghệ An), Đồng Hới (Quảng Bình) được nâng cấp.

Cảng biển Vũng Áng, Hà Tĩnh

Trắc nghiệm Địa lí 12 Bài 35: Vấn đề phát triển kinh tế - xã hội ở Bắc Trung Bộ

I. Nhận biết

Câu 1: Điều kiện sinh thái nông nghiệp nào sau đây không phải của Bắc Trung Bộ?

A. Nhiều vùng biển để nuôi thủy sản.

B. Đồng bằng hẹp, vùng đồi trước núi.

C. Đất phù sa, đất feralit và đất badan.

D. Thường xảy ra thiên tai, nạn cát bay.

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Giải thích: Nhiều vùng biển để nuôi thủy sản không phải là điều kiện sinh thái nông nghiệp của vùng Bắc Trung Bộ.

Câu 2: Tỉnh trọng điểm nghề cá ở Bắc Trung Bộ là

A. Nghệ An.

B. Thanh Hóa.

C. Hà Tĩnh.

D. Thừa Thiên - Huế.

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Giải thích: Nghệ An là tỉnh trọng điểm nghề cá ở Bắc Trung Bộ.

Câu 3: Trong tổng diện tích đất có rừng của vùng Bắc Trung Bộ, loại rừng nào sau đây có diện tích lớn nhất?

A. Sản xuất.

B. Phòng hộ.

C. Nhập mặn.

D. Đặc dụng.

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Giải thích: Loại rừng có diện tích lớn nhất ở bắc Trung Bộ là rừng phòng hộ.

Câu 4: Vùng gò đồi trước núi của Bắc Trung Bộ có thế mạnh về

A. chăn nuôi đại gia súc.

B. cây công nghiệp hàng năm.

C. chăn nuôi gia cầm.

D. cây lương thực và nuôi lợn.

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Giải thích: Vùng gò đồi trước núi của Bắc Trung Bộ có thế mạnh về chăn nuôi đại gia súc.

Câu 5: Các loại cây công nghiệp hàng năm thích hợp với vùng đất cát pha ven biển của vùng Bắc Trung Bộ là

A. lạc, mía, thuốc lá.

B. lạc, đậu tương, đay, cói.

C. dâu tằm, lạc, cói.

D. lạc, dâu tằm, bông, cói.

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Giải thích: Lạc, mía, thuốc lá là các loại cây công nghiệp hàng năm thích hợp với vùng đất pha cát ven biển ở bắc Trung Bộ.

Câu 6: Các nhà máy xi măng lớn thuộc vùng Bắc Trung Bộ là

A. Bỉm Sơn, Hoàng Mai, Tam Điệp.

B. Bỉm Sơn, Hoàng Mai, Nghi Sơn.

C. Bỉm Sơn, Hoàng Mai, Hoàng Thạch.

D. Bỉm Sơn, Tam Điệp, Yên Bình.

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Giải thích: Bỉm Sơn, Hoàng Mai, Nghi Sơn là các nhà máy xi măng thuộc vùng Bắc Trung Bộ.

Câu 7: Bắc Trung Bộ gồm bao nhiêu tỉnh?

A. 5.

B. 6.

C. 7.

D. 8.

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Giải thích: Bắc Trung Bộ gồm 6 tỉnh (Thanh, Nghệ, Tĩnh, Bình, Trị, Thiên).

Câu 8: Loại đất chủ yếu ở dải đồng bằng ven biển Bắc Trung Bộ là

A. đất phèn.

B. đất xám.

C. đất cát pha.

D. đất mặn.

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Giải thích: Đất cát pha là loại đất chủ yếu ở dải đồng bằng ven biển Bắc Trung Bộ.

Câu 9: Bắc Trung Bộ không tiếp giáp với vùng kinh tế nào sau đây?

A. Đồng bằng sông Hồng.

B. Trung du và miền núi Bắc Bộ.

C. Duyên hải Nam Trung Bộ.

D. Tây nguyên.

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Giải thích: Bắc Trung Bộ không tiếp giáp với vùng kinh tế Tây Nguyên.

Câu 10: Vấn đề có ý nghĩa hàng đầu đối với sự hình thành cơ cấu kinh tế của vùng Bắc Trung Bộ là

A. phát triển các vùng chuyên canh cây công nghiệp lâu năm.

B. phát triển vùng trọng điểm trồng cây lương thực, thực phẩm.

C. vấn đề phát triển ngành nuôi trồng thủy sản.

D. hình thành cơ cấu nông - lâm - ngư nghiệp.

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Giải thích: Vấn đề hình thành cơ cấu nông – lâm – ngư nghiệp ở vùng Bắc Trung Bộ có ý nghĩa lớn đối với sự hình thành cơ cấu kinh tế chung của vùng vì nó không chỉ góp phần tạo ra cơ cấu ngành, mà còn tạo thế liên hoàn trong phát triển cơ cấu kinh tế theo không gian.

Xem thêm các bài tổng hợp lý thuyết Địa Lí lớp 12 đầy đủ, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 36: Vấn đề phát triển kinh tế - xã hội ở Duyên hải Nam Trung Bộ

Lý thuyết Bài 37: Vấn đề khai thác ở thế mạnh Tây Nguyên

Lý thuyết Bài 39: Vấn đề khai thác lãnh thổ theo chiều sâu ở Đông Nam Bộ

Lý thuyết Bài 41: Vấn đề sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở Đồng bằng sông Cửu Long

Lý thuyết Bài 42: Vấn đề phát triển kinh tế, an ninh, quốc phòng ở biển Đông và các đảo, quần đảo