Soạn bài Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu hay, ngắn gọn

Soạn bài Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu - Ngữ văn 7

A. Soạn bài Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu ngắn gọn:

Phần đọc - hiểu văn bản

Câu 1 (trang 94 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Theo em, đây là một tác phẩm tưởng tượng hư cấu

- Lí giải:

+ Câu chuyện được bắt đầu từ việc tác giả tưởng tượng ra cuộc hành trình của Va-ren từ đất Pháp sang Việt Nam.

+ Hơn nữa, tác phẩm này ra đời trước khi Va-ren đến thăm Việt Nam, được đăng trên báo Người cùng khổ, phát hành vào tháng 9 và tháng 10 năm 1925.

Câu 2 (trang 94 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

a. Va-ren đã hứa sẽ chăm sóc vụ Phan Bội Châu.

b.

- Thực chất:

+ Đó là lời hứa dối trá nhằm trấn an công luận.

+ Cụm từ “nửa chính thức hứa” và câu hỏi của tác giả “giả thử cứ cho rằng… sẽ “chăm sóc”…” cho thấy thái độ châm biếm sâu cay để lật tẩy bộ mặt giả dối của Va-ren. Những tên quan thực dân đã hứa rất nhiều nhưng không bao giờ giữ lời hứa.

Câu 3 (trang 94 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

* Trong cảnh Va-ren đến Hà Nội để gặp Phan Bội Châu, hai nhân vật chính là Va-ren và Phan Bội Châu đã thể hiện một sự tương phản, đối lập cực độ:

a.

- Tác giả dành một số lượng từ ngữ lớn, hình thức ngôn ngữ trần thuật để khắc họa tính cách Va-ren.

-  Với Phan Bội Châu, tác giả dùng sự im lặng.

b.

- Trong cuộc đối thoại (tưởng tượng) của tác giả, hầu như chỉ có Va-ren nói, còn Phan Bội Châu thì im lặng.

- Bởi vậy, ngôn ngữ của Va-ren thực chất là ngôn ngữ độc thoại, tự nói một mình. => Qua lời nói, cử chỉ, Va-ren bộc lộ rõ tính cách nham hiểm, thâm độc. Y không ngừng ve vuốt, dụ dỗ, bịp bợm một cách trắng trợn nhằm thuyết phục Phan Bội Châu từ bỏ tư tưởng cách mạng, cộng tác với chúng (thực chất là đầu hàng). Thậm chí y còn đem cả thân thế (từng là một kẻ phản bội đồng đội, đồng chí trong Đảng Xã hội) ra để thuyết phục Phan Bội Châu hãy theo gương y để có được một cuộc sống sung sướng.

c.

- Ngược lại với sự ba hoa, khoác lác của Va-ren, từ đầu đến cuối Phan Bội Châu chỉ im lặng.

- Ông phớt lờ, coi như không có Va-ren trước mặt. Sự im lặng, dửng dưng của Phan Bội Châu thể hiện một thái độ khinh bỉ cực độ, đồng thời cũng cho thấy bản lĩnh kiên cường của nhà cách mạng trước kẻ thù, cho dù đó là Toàn quyền Đông Dương đi chăng nữa.

Câu 4 (trang 94 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

* Theo em, ví thử truyện Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu dừng lại ở câu: “...chỉ là vì Phan Bội Châu không hiểu Va-ren cũng như Va-ren không hiểu (Phan) Bội Châu” thì:

- Ý nghĩa của bài văn sẽ giảm đi rất nhiều nếu không có những lời bình vừa hóm hỉnh vừa sắc sảo của tác giả.

- Từ đầu cuộc đối thoại, tác giả như đang ngồi ngay bên cạnh, chứng kiến Va-ren giở đủ mọi ngón nghề và cũng chứng kiến sự thất bại thảm hại của y trước người tù cách mạng.

- Sau đó tác giả đưa ra lời bình: “Nhưng cứ xét binh tình, thì đó chỉ là vì (Phan) Bội Châu không hiểu Va-ren cũng như Va-ren không hiểu (Phan) Bội Châu”.

- Hai chữ “không hiểu” được tác giả giải thích một phần (không phải vì không hiểu tiếng nói của nhau vì đã có thông ngôn), còn lại để cho bạn đọc tự suy ngẫm.

- Ở đây có thêm đoạn kết, tác giả đã dẫn lời của một nhân vật tưởng tượng khác (anh lính dõng):Theo lời anh lính dõng, anh ta có thấy “đôi ngọn râu mép người tù nhếch lên một chút rồi lại hạ xuống ngay, và cái đó chỉ diễn ra có một lần thôi”. Với chi tiết này, trong con mắt của Phan Bội Châu, Va-ren cũng chỉ là một đứa trẻ.

→ Như vậy, hai con người không hiểu được nhau chỉ có thể vì họ không thể và không bao giờ cùng tư tưởng, chí hướng, không bao giờ đi chung một con đường.

Câu 5 (trang 95 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

* Giá trị của lời tái bút: là hành động đối phó mạnh mẽ: nhổ vào mặt Va-ren.

* Điều thú vị là:

- Lời tái bút kết hợp lời kết nhằm tỏ rõ thái độ khinh bỉ kẻ thù.

- Cách dẫn chuyện hóm hỉnh, thú vị.

Câu 6 (trang 95 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

 * Em rút ra về tính cách của hai nhân vật Va-ren và Phan Bội Châu:

- Phan Bội châu kiên cường, bất khuất, tiêu biểu cho khí phách của dân tộc Việt Nam.

- Va-ren là một kẻ gian xảo, lố bịch, xấu xa đại diện cho thực dân Pháp phản động ở Đông Dương.

Phần luyện tập

Câu 1 (trang 95 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

* Trong truyện, thái độ của tác giả đối với Phan Bội Châu là:

- Tình cảm yêu mến, trân trọng, cảm phục đối với Phan Bội Châu.

- Căn cứ vào: Những lời văn mà tác giả viết thể hiện sự đối lập giữa tính cách của hai nhân vật chính, dù trong suốt câu chuyện tác giả không đưa ra bất cứ lời bình luận cụ thể nào Phan Bội Châu.

Câu 2 (trang 95 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Giải thích nghĩa: Cụm từ “những trò lố” trong nhan đề tác phẩm chính là có ý vạch trần những hành động lố lăng, kệch cỡm, dối trá của Va-ren.

B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu:

I. Tác giả

a. Cuộc đời

- Tên tác giả: Nguyễn Ái Quốc (1890 - 1969) là tên gọi của chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kỳ hoạt động trước cách mạng 1945.

- Quê quán: huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An.

b. Sự nghiệp văn học

* Phong cách nghệ thuật:

- Người coi văn học là một vũ khí chiến đấu phục vụ cho sự nghiệp cách mạng.

- Luôn chú trọng tính chân thực và tính dân tộc.

- Luôn chú ý đến mục đích và đối tượng tiếp nhận để quyết định nội dung và hình thức của tác phẩm.

* Tác phẩm tiêu biểu:

- Tuyên ngôn độc lập (1945, văn chính luận)

- Bản án chế độ thực dân Pháp (1925, văn chính luận)

- Đường Kách Mệnh (1927, tập hợp những bài giảng)

- Con rồng tre (1922, kịch )

- Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến (1946)

- Các truyện ngắn: Vi hành (1923), Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu (1925)...

- Nhật kí trong tù (thơ, 1942 - 1943)...

II. Tác phẩm

1. Hoàn cảnh ra đời, xuất xứ:

- “Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu” được viết ngay sau khi nhà cách mạng Phan Bội Châu bị bắt cóc (18-6-1925) ở Trung Quốc giải về giam ở Hỏa Lò và sắp bị xử án, còn Va-ren thì chuẩn bị sang nhậm chức Toàn quyền Đông Dương.

2. Thể loại:

- Truyện ngắn

3. Bố cục:

 - Phần 1 (từ đầu đến “vẫn bị giam trong tù”): Lời hứa của Va-ren với Phan Bội Châu.

- Phần 2 (tiếp đó đến “không hiểu Phan Bội Châu”): Cuộc gặp gỡ giữa Va-ren và Phan Bội Châu.

- Phần 3 (còn lại): Thái độ của Phan Bội Châu qua lời của các nhân chứng.

4. Tóm tắt:

  Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu là câu chuyện về cuộc gặp gỡ giữa Va-ren, tên toàn quyền Đông Dương lúc bấy giờ và Phan Bội Châu, hiện là một người tù bị bắt giam vì hoạt động Cách mạng. Trong cuộc gặp gỡ tại nhà tù giam giữ Phan Bội Châu, Va-ren ra sức dùng lời lẽ dụ dỗ người chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu phản bội dân tộc, làm tay sai cho Pháp. Những với tinh thần dân tộc, ý chí Cách mạng của mình, Phan Bội Châu đã đáp trả Va-ren bằng thái độ dửng dưng, khinh bỉ thậm chí là nhổ vào mặt tên toàn quyền Đông Dương ấy.

 

5. Giá trị nội dung:

- Tác giả đã khắc họa hai nhân vật có tính cách đại diện cho hai lực lượng xã hội đối lập nhau. Va-ren đại diện cho bộ mặt thực dân Pháp rất gian trá, lố bịch, phản động. Phan Bội Châu đại diện cho tiếng nói của quần chúng nhân dân, rất kiên cường, bất khuất, là người anh hùng dân tộc. Đây cũng là sự tương phản giữa bóng tối và ánh sáng, giữa “lý tưởng” của một kẻ cướp nước với lý tưởng của một người anh hùng yêu nước.

6. Giá trị nghệ thuật:

- Giọng văn sắc sảo, hóm hỉnh; khả năng tưởng tượng hư cấu…

Xem thêm các bài soạn Ngữ văn 7 hay, chi tiết khác:

Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập (tiếp theo)

Luyện nói: Bài văn giải thích một vấn đề

Ca Huế trên sông Hương

Liệt kê

Trả bài tập làm văn số 6 - Văn lập luận giải thích