Lý thuyết Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua (mới 2024 + Bài Tập) - Vật lí 9

I. Từ phổ, đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua.

Rắc đều một lớp mạt sắt trên tấm nhựa có luồn sẵn các vòng dây của một ống dây dẫn có dòng điện chạy qua. Gõ nhẹ tấm nhựa. Ta thấy:

- Phần từ phổ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua rất giống phần tử phổ ở bên ngoài thanh nam châm. Trong lòng ống dây cũng có các đường sức từ, được sắp xếp gần như song song với nhau.

- Đường sức từ của ống dây là những đường cong khép kín.

- Giống như thanh nam châm, tại hai đầu ống dây, các đường sức từ có chiều cùng đi vào một đầu và cùng đi ra ở đầu kia.

Chú ý: Hai đầu của ống dây có dòng điện chạy qua cũng là hai từ cực. Đầu có các đường sức từ đi ra gọi là cực Bắc, đầu có các đường sức từ đi vào gọi là cực Nam.

II. Quy tắc nắm tay phải

1. Chiều đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua phụ thuộc vào yếu tố nào?

Đặt một kim nam châm trước một đầu của ống dây dẫn có dòng điện chạy qua. Khi đổi chiều dòng điện trong ống dây, thấy kim nam châm cũng đổi chiều.

Kết luận: Chiều đường sức từ của ống dây phụ thuộc và chiều của dòng điện chạy qua các vòng dây.

2. Quy tắc nắm tay phải

- Để xác định chiều đường sức từ của ống dây khi biết chiều dòng điện, người ta sử dụng quy tắc nắm tay phải.

- Quy tắc nắm tay phải: Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.