Lý thuyết Luyện tập: Ankin (mới 2023 + Bài Tập) - Hóa học 11

Lý thuyết Hóa 11 Bài 33: Luyện tập: Ankin

Bài giảng Hóa 11 Bài 33: Luyện tập: Ankin

Kiến thức cần nắm vững

1. So sánh anken với ankin

		Anken	Ankin
Công thức chung		CnH2n (n ≥ 2)	CnH2n -2 (n ≥ 2)
Cấu tạo	Giống nhau	- Hiđrocacbon không no, mạch hở. - Có đồng phân mạch C, đồng phân vị trí liên kết bội.
	Khác nhau	- Có 1 liên kết đôi. - Có đồng phân hình học.	- Có một liên kết ba. - Không có đồng phân hình học.
Tính chất hóa học	Giống nhau	- Cộng hiđro. - Cộng brom (dung dịch). - Cộng HX theo quy tắc Mac-côp-nhi-côp. - Làm mất màu dung dịch KMnO4.
	Khác nhau	Không có phản ứng thế bằng ion kim loại.	Ank-1-in có phản ứng thế bằng ion kim loại.

2. Sự chuyển hóa lẫn nhau giữa ankan, anken, ankin

Thí dụ:

Trắc nghiệm Hóa học lớp 11 Bài 33: Luyện tập: Ankin

Câu 1: Có bao nhiêu ankin ứng với công thức phân tử C₅H₈ ?

A. 2.

B. 4.

C. 3.

D. 1.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích:

Có 3 công thức thỏa mãn :

CH≡C – CH₂ – CH₂ – CH₃

CH₃ – C≡C – CH₂ – CH₃

CH≡C – CH(CH₃) – CH₃

Câu 2: Hidrocacbon nào sau đây tác dụng với dung dịch AgNO₃ trong NH₃ tạo thành kết tủa

A. Stiren 

B. Đimetyl axetilen

C. But-1-in 

D. But-1,3-dien

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích: But – 1 – in: CH≡C –CH₂ – CH₃ có liên kết ba đầu mạch nên có phản ứng tạo kết tủa với AgNO₃/NH₃

Câu 3: X là hidrocacbon mạch hở, phân nhánh, có công thức phân tử C₅H₈. Biết X có khả năng làm mất màu nước brom và tham gia phản ứng với AgNO₃ trong dung dịch NH₃. Tên của X theo IUPAC là :

A. 2-metylbut-3-in 

B. 3-metylbut-1-in 

C. 2-metylbuta-1,3-dien 

D. pent-1-in

Hiển thị đáp án  

Đáp án: B

Giải thích:

X phản ứng với AgNO₃/NH₃ → có nối 3 đầu mạch

→ X là CH≡C-CH(CH₃)₂ (3-metylbut-1-in)

Câu 4: Hiđrocacbon X ở điều kiện thường là chất khí. Khi oxi hoá hoàn toàn X thì thu được thể tích khí CO₂ và hơi H₂O là 2 : 1 ở cùng điều kiện. X phản ứng với dung dịch AgNO₃ trong NH₃ tạo kết tủa. Số cấu tạo của X thoả mãn tính chất trên là

A. 2. 

B. 3. 

C. 4.

D. 1.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: A

Giải thích:

X thể khí → số C ≤ 4

Mà $\frac{n_{C{O}_2}}{n_{H_{2}O}}=\frac{2}{1}\to \frac{n_C}{n_H}=1$

Vì X phản ứng được với AgNO₃/NH₃

→ có liên kết 3 đầu mạch

→ có 2 công thức cấu tạo thỏa mãn: C₂H₂ ; C₄H₄ (CH≡C – CH=CH₂)

Câu 5: Hidrat hóa có xúc tác 3,36 lit C₂H₂(dktc) thu được hỗn hợp A (hiệu suất phản ứng 60%). Cho hỗn hợp A tác dụng với AgNO₃/NH₃ thu được m gam kết tủa. Giá trị của  m là :

A. 48,24 

B. 33,84

C.14,4

D.19,44

Hiển thị đáp án  

Đáp án: B

Giải thích:

$n_{C_2{H}_2}=0,15mol$

C₂H₂ + H₂O $\stackrel{t^o,xt}{\to }$ CH₃CHO

$$\begin{gathered} \to n_{C{H}_{3}CHO}=0,15.\frac{60}{100}=0,09mol \\ \to n_{C_2{H}_2\left(du\right)}=0,15-0,09=0,06mol \end{gathered}$$

C₂H₂ $\stackrel{AgN{O}_3/N{H}_3}{\to }$ Ag₂C₂ ↓

CH₃CHO $\stackrel{AgN{O}_3/N{H}_3}{\to }$ 2Ag ↓

$\to m_{\downarrow }=0,06.240+0,\mathrm{09.2.108}=33,84gam$

Câu 6: Dẫn hỗn hợp khí X gồm etilen và axetilen qua bình đựng dung dịch AgNO₃ trong NH₃ (dư) đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thì thu được 28,8 gam kết tủa và thấy có 2,912 lít khí (đo ở đktc) thoát ra. Phần trăm khối lượng của axetilen trong X là

A. 53,85%. 

B. 46,15%.

C. 50,15%. 

D. 49,85%.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: B 

Giải thích:

Chỉ có C₂H₂ phản ứng tạo Ag₂C₂

$\to n_{C_2{H}_4}=\frac{2,912}{22,4}=0,13mol$

$n_{C_2{H}_2}=n_{A{g}_2{C}_2}=\frac{28,8}{240}=0,12mol$

$$\begin{gathered} \to \%m_{C_2{H}_2}=\frac{0,12.26}{0,12.26+0,13.28}.100\% \\ =46,15\% \end{gathered}$$

Câu 7: Hỗn hợp X gồm C₂H₂ và H₂ có cùng số mol. Lấy một lượng hỗn hợp X cho qua chất xúc tác, đun nóng được hỗn hợp Y. Dẫn Y qua nước brom thấy bình nước brom tăng 10,8 gam và thoát ra 4,48 lit hỗn hợp khí (đktc), có tỉ khối so với hidro là 8. Thể tích khí O₂ (đktc) vừa đủ để đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y là

A. 26,88 lit 

B. 44,8 lit

C. 33,6 lit

D. 22,4 lit

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích:

M _{hh khí thoát ra} = 6.2 = 16

→ Hỗn hợp khí thoát ra gồm: C₂H₆ và H₂ dư

BTKL: m_X = m_Y = m _{hh khí thoát ra} + m _{bình Brom tăng}

→ m_X = m_Y = 0,2.8.2 + 10,8 = 14 gam

Đặt số mol C₂H₂ và H₂ là x mol

→ m_X = 26x + 2x = 14 → x = 0,5 mol

$\to n_{O_2}=1,25+0,25=1,5mol$

$\to V_{O_2}=1,5.22,4=33,6$ lít

Câu 8: Khi điều chế axetilen bằng phương pháp nhiệt phân nhanh CH₄ thu được hỗn hợp A gồm axetilen, hiđro và một phần metan chưa phản ứng. Tỷ khối hơi cuả A so với hiđro bằng 5. Hiệu suất chuyển hóa metan thành axetilen là

A. 60%

B. 50%

C. 40%

D. 80%.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: A

Giải thích:

Xét 1 mol CH₄

→ Sau phản ứng :

n_hh = 1-x + 0,5x + 1,5x = 1 + x (mol)

Bảo toàn khối lượng :

m_trước = m_sau

→ 16.1 = 5.2.(1 + x)

→ x = 0,6 mol

→ H = $\frac{0,6}{1}.100\%=$  60%

Câu 9: Hỗn hợp X gồm propin (0,15 mol), axetilen (0,1 mol), etan (0,2 mol) và hiđro (0,6 mol). Nung nóng X với xúc tác Ni một thời gian, thu được hỗn hợp khí Y. Sục Y vào dung dịch AgNO₃ trong NH₃ dư, thu được a mol kết tủa và 15,68 lít (đktc) hỗn hợp khí Z. Khí Z phản ứng tối đa với 8 gam Br₂ trong dung dịch. Giá trị của a là

A. 0,16.

B. 0,18.

C. 0,10.

D. 0,12.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích:

a mol kết tủa là số mol của ankin còn lại.

Số mol khí giảm là số mol H₂ đã phản ứng:

$\begin{array}{l}{n}_{{\text{H}}_2\text{(pư)}}=n_X–n_Y\\ =n_X–\left(a+n_Z\right)\\ =1,05–\left(a+0,7\right)\\ =0,35–a\left(mol\right)\end{array}$

Bảo toàn liên kết π ta có:

$n_{\pi \left(X\right)}–n_{H_2\left(pư\right)}=n_{\pi \left(Y\right)}$

$\to 2n_{C_3{H}_4}+2n_{C_2{H}_2}–n_{H_2\left(pư\right)}$

$=2n_{ankin}+n_{B{r}_2\left(pư\right)}$

→ 2.0,15 + 2.0,1 – (0,35-a)

= 2a + 0,05 → a = 0,1 mol

Câu 10: Hỗn hợp X gồm 2 ankin. Đốt cháy hoàn toàn 0,05 mol hỗn hợp X trên thu được 0,17 mol CO₂. Mặt khác cứ 0,05 mol hỗn hợp X phản ứng vừa đủ với 300 ml dung dịch AgNO₃ 0,1M trong dung dịch NH₃. Hỗn hợp X là :

A. axetien, but - 1 - in

B. axetilen, propin

C. propin, but - 1 - in

D. propin, but - 2 - in

Hiển thị đáp án  

Đáp án: D

Giải thích: 

Số C trung bình 2 ankin = $\frac{0,17}{0,05}=3,4$

Vì $n_{AgN{O}_3}<n_X\to$ Trong X có 1 ankin không phản ứng với AgNO₃

Dựa vào đáp án → Chỉ có đáp án D thỏa mãn vì but – 2 – in không phản ứng với AgNO₃

Xem thêm các bài tổng hợp lý thuyết Hóa học lớp 11 đầy đủ, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 35: Benzen và đồng đẳng. Một số hiđrocacbon thơm khác

Lý thuyết Bài 36: Luyện tập: Hiđrocacbon thơm

Lý thuyết Bài 37: Nguồn hiđrocacbon thiên nhiên

Lý thuyết Bài 38: Hệ thống hóa về hiđrocacbon

Lý thuyết Bài 39: Dẫn xuất halogen của hiđrocacbon