Lý thuyết Lịch sử 9 Bài 17 (mới 2024 + Bài tập): Cách mạng Việt Nam trước khi Đảng Cộng sản ra đời

Lý thuyết Lịch sử 9 Bài 17: Cách mạng Việt Nam trước khi Đảng Cộng sản ra đời

A. Lý thuyết Lịch sử 9 Bài 17: Cách mạng Việt Nam trước khi Đảng Cộng sản ra đời

I. BƯỚC PHÁT TRIỂN MỚI CỦA PHONG TRÀO CÁCH MẠNG VIỆT NAM (1926 – 1927)

- Phong trào công nhân:

+ 1926 – 1927, nhiều cuộc bãi công của công nhân, viên chức nổ ra lớn nhất là các cuộc bãi công của công nhân nhà máy sợi Nam Định, công nhân đồn điền cao su Cam Tiên, Phú Riềng và công nhân đồn điền cà phê Ray-na.

+ Phong trào công nhân mang tính thống nhất trong toàn quốc, nổ ra từ Bắc đến Nam, lớn nhất là bãi công ở nhà máy sợi Nam Định, nhà máy diêm – cưa Bến Thủy,nhà máy xe lửa Trường Thi, nhà máy Ba Son,..

+ Các cuộc đấu tranh mang tính chính trị, bước đầu có sự liên kết giữa các ngành, các địa phương.

- Phong trào nông dân , tiểu tư sản và các tầng lớp nhân dân khác cũng phát triển, kết thành làn sóng cách mạng dân tộc, dân chủ khắp cả nước.

II. TÂN VIỆT CÁCH MẠNG ĐẢNG (7 – 1928)

- Sự ra đời:

+ Tiền thân là Hội Phục Việt do nhóm sinh viên trường Cao đẳng Sư phạn Đông Dương và một số từ chính trị ở Bắc Kì lập ra.

+ Sau nhiều lần đổi tên lấy tên, đến tháng 7 – 1928 lấy tên là Tân Việt Cách mạng đảng.

- Thành phần: tập hợp những trí thức trẻ và thanh niên tư sản yêu nước.

- Địa bàn hoạt động chủ yếu ở Trung Kì.

- Hoạt động:

+ Lý luận và tư tưởng cách mạng của chủ nghĩa Mác – Lê-nin có ảnh hưởng lớn, lôi cuốn nhiều đảng viên trẻ đi theo.

+ Nội bộ Tân Việt diễn ra cuộc đấu tranh giữa hai xu hướng tư tưởng: vô sản và tư sản.

+ Một số đảng viên tiên tiến của Tân Việt chuyển sang Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, tích cực chuẩn bị thành lập một chính đảng kiểu mới.

III. VIỆT NAM QUỐC DÂN ĐẢNG VÀ CUỘC KHỞI NGHĨA YÊN BÁI (1930)

a. Việt Nam Quốc dân đảng

- Hoàn cảnh ra đời:

+ Phong trào dân tộc dân chủ phát triển mạnh mẽ.

+ Các trào lưu tư tưởng bên ngoài, đặc biệt là ảnh hưởng của cách mạng Trung Quốc tác động mạnh mẽ tới sự ra đời của Việt Nam Quốc dân đảng.

- Sự ra đời:

Nhóm Nam Đồng thư xã – tiền thân của Việt Nam Quốc dân đảng

+ Cơ sở hạt nhân đầu tiên là Nam đồng thư xã.

+ Thành lập ngày 25 – 12 – 1927 do Nguyễn Thái Học, Phạm Tuấn Tài và Phó Đức Chính sáng lập.

- Xu hướng chính trị: theo xu hướng cách mạng dân chủ tư sản.

- Địa bàn hoạt động: Bắc Kì.v

- Mục tiêu: đánh đuổi giặc Pháp, thiết lập dân quyền.

- Thành phần: sinh viên, học sinh, công chức, tư sản lớp dưới, nông dân khá giả,địa chủ ở nông thôn, binh lính, hạ sĩ quan người Việt trong quân đội Pháp.

b. Khởi nghĩa Yên Bái.

- Nguyên nhân:

+ Sau vụ ám sát trùm mộ phu Ba-danh, Pháp tổ chức nhiều cuộc vây ráp, nhiều đảng viên Việt Nam Quốc dân đảng bị bắt, cơ sở ở các nơi bị phá vỡ.

+ Bị động trước tình thế, những người lãnh đạo của Việt Nam Quốc dân đảng quyết định hành động.

- Diễn biến:

+ Đêm 9 – 2 – 1930, khởi nghĩa nổ ra ở Yên Bái, sau đó là Phú Thọ, Hải Dương, Thái Bình, ở Hà Nội tổ chức ném bom phối hợp.

+ Tại Yên Bái, quân khởi nghĩa chiếm được trại lính, giết và làm bị thương một số sĩ quan Pháp, nhưng bị quân Pháp phản công tiêu diệt.

+ Các nơi khác, nghĩa quân tạm thời làm chủ mấy huyện lị,nhưng nhanh chóng bị địch phản công chiếm lại.

Các Đảng viên của Việt Nam Quốc dân đảng bị bắt giam trong cuộc khởi nghĩa Yên Bái

- Kết quả: khởi nghĩa nhanh chóng thất bại.

- Nguyên nhân thất bại:

+ Về khách quan: Thực dân Pháp còn mạnh.

+ Về chủ quan: Việt Nam Quốc dân đảng còn non yếu, không vững chắc về tổ chức và lãnh đạo.

- Ý nghĩa lịch sử: cổ vũ lòng yêu nước và chí căm thù của nhân dân ta với bè lũ cướp nước và tay sai.

IV. BA TỔ CHỨC CỘNG SẢN NỐI TIẾP NHAU RA ĐỜI

- Hoàn cảnh lịch sử:

+ Những năm 1928 – 1929, phong trào dân tộc dân chủ phát triển mạnh mẽ.

+ Tháng 3 – 1929, một số hội viên của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên ở Bắc Kì thành lập chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên.

Ngôi nhà số nhà 5D phố Hàm Long (Hà Nội) nơi thành lập chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên

- Quá trình ra đời:

+ Tại Đại hội lần thứ nhất Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, đoàn đại biểu Bắc Kì kiến nghị thành lập Đảng Cộng sản nhưng không được chấp thuận.

+ Ngày 17 – 6 – 1929, đại biểu các tổ chức cộng sản miền Bắc thành lập Đông Dương Cộng sản đảng, thông qua Tuyên ngôn, Điều lệ, ra báo Búa liềm làm cơ quan ngôn luận.

+ Tháng 8 – 1929, hội viên của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên ở Trung Quốc và Nam Kì thành lập An Nam Cộng sản đảng.

+ Tháng 9 – 1929, các đảng viên tiên tiến của Đảng Tân Việt tách ra thành lập Đông Dương Cộng sản liên đoàn.

- Ý nghĩa:

+ Đánh dấu sự trưởng thành của giai cấp công nhân và sự phát triển của khuynh hướng cách mạng vô sản ở Việt Nam.

+ Là bước chuẩn bị cho sự thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.

B. Bài tập trắc nghiệm Lịch sử 9 Bài 17: Cách mạng Việt Nam trước khi Đảng Cộng sản ra đời

Câu 1. Tháng 7-1928, tầng lớp tiểu tư sản tri thức Việt Nam đã thành lập tổ chức nào?

A. Hội phục Việt

B. Hội hưng Nam

C. Tân Việt Cách mạng Đảng

D. Việt Nam nghĩa đoàn

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Giải thích: Năm 1925, một số tù chính trị cũ ở Trung Kì và một nhóm sinh viên trường Cao đằng Sư phạn Hà Nội đã lập ra Hội Phục Việt. Sau nhiều lần đổi tên, đến tháng 7-1928, Tân Việt Cách mạng Đảng được thành lập. (SGK SỬ 9/Tr. 65)

Câu 2. Số nhà 5D phố Hàm Long (Hà Nội) là nơi diễn ra sự kiện lịch sử gì?

A. Chi bộ cộng sản đầu tiên ở Việt Nam ra đời (3/1929)

B. Đại hội lần thứ nhất của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên (5/1929)

C. Thành lập Đông Dương Cộng sản Đảng (6/1929)

D. Thành lập An Nam Cộng sản Đảng (7/ 1929)

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Giải thích: Cuối tháng 3/1929 một số hội viên tiên tiến của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên ở Bắc Kì đã họp tại số nhà 5D phố Hàm Long Hà Nội, lập chi bộ cộng sản đầu tiên ở Việt Nam. (SGK SỬ 9/Tr. 67)

Câu 3. Tổ chức tiền thân của Đông Dương Cộng sản liên đoàn là

A. Việt Nam Quốc dân Đảng

B. Tân Việt cách mạng Đảng

C. Hội Việt Nam cách mạng thanh niên

D. Đảng Lập Hiến

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Giải thích: Do chịu ảnh hưởng của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, tháng 9/1929 một số hội viên tiên tiến của Tân Việt cách mạng Đảng đã đứng ra thành lập Đông Dương Cộng sản liên đoàn. (SGK SỬ 9/Tr. 65)

Câu 4. Năm 1929, trong nội bộ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên đã có sự phân hóa thành các tổ chức cộng sản nào?

A. Đông Dương Cộng sản liên đoàn, An Nam Cộng sản đảng

B. Đông Dương Cộng sản đảng, An Nam Cộng sản đảng

C. Đông Dương Cộng sản đảng, Đông Dương Cộng sản liên đoàn

D. Đông Dương Cộng sản đảng, Tân Việt Cách mạng đảng

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Giải thích: Sau Đại hội lần thứ nhất của Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên (5-1929), trong nội bộ của hội đã có sự phân hóa thành các tổ chức cộng sản là Đông Dương Cộng sản đảng (6-1929) và An Nam Cộng sản đảng (8-1929). (SGK SỬ 9/Tr. 68)

Câu 5. Tờ báo nào là cơ quan ngôn luận của Đông Dương Cộng sản đảng?

A. Báo Thanh niên

B. Báo Đỏ

C. Báo Búa liềm

D. Báo Giải phóng

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Giải thích: Ngày 17 - 6 - 1929, đại biểu các tổ chức cơ sở cộng sản ở Bắc Kỳ họp Đại hội tại nhà số 312, phố Khâm Thiên (Hà Nội), quyết định thành lập Đông Dương Cộng sản đảng, ra báo Búa liềm làm cơ quan ngôn luận. (SGK SỬ 9/Tr. 68)

Câu 6. Địa bàn hoạt động chủ yếu của Đảng Tân Việt ở đâu?

A. Bắc kì (Việt Nam)

B. Trung kì (Việt Nam)

C. Nam kì (Việt Nam)

D. Pháp và Trung Quốc

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Giải thích: Năm 1925, một số tù chính trị cũ ở Trung Kì và một nhóm sinh viên trường Cao đằng Sư phạn Hà Nội đã lập ra Hội Phục Việt. Sau nhiều lần đổi tên, đến tháng 7-1928, Tân Việt Cách mạng Đảng được thành lập. (SGK SỬ 9/Tr. 65)

Câu 7. Ngày 17/6/1929, đại biểu các tổ chức cơ sở cộng sản ở miền Bắc họp đại hội, quyết định thành lập

A.Việt Nam Quốc dân Đảng.

B. Đông Dương Cộng sản đảng.

C. An Nam Cộng sản đảng.

D. Đông Dương Cộng sản liên đoàn.

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Giải thích: Ngày 17/6/1929, đại biểu các tổ chức cơ sở cộng sản ở miền Bắc họp đại hội, quyết định thành lập

Câu 8. Ngày 25/12/1927 tổ chức nào được thành lập?

A. Tân Việt Cách mạng đảng

B. Đông Dương cộng sản đảng

C. Việt Nam quốc dân đảng

D. Hội Việt Nam cách mạng thanh niên

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Giải thích: Không bao lâu sau khi Hội Việt Nam cách mạng thanh niên và Tân Việt Cách mạng đảng ra đời thì Việt Nam quốc dân đảng cũng được thành lập (25/12/1927). (SGK SỬ 9/Tr. 65)

THÔNG HIỂU

Câu 9. Phong trào công nhân ở Việt Nam trong những năm 1926 – 1927 có điểm gì nổ bật?

A. Diễn ra lẻ tẻ, mang tính chất tự phát.

B. Chỉ nhằm mục tiêu đòi quyền lợi kinh tế.

C. Chính đảng của giai cấp vô sản Việt Nam đã ra đời.

D. Trình độ giác ngộ của công nhân được nâng lên rõ rệt.

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Giải thích: Điểm nổi bật trong phong trào công nhân ở Việt Nam trong những năm 1926 – 1927 là: trình độ giác ngộ của công nhân được nâng lên rõ rệt.

Câu 10. Sự ra đời của 3 tổ chức Cộng sản ở Việt Nam năm 1929 không mang ý nghĩa nào sau đây?

A. Chứng tỏ sự thắng thế của khuynh hướng vô sản.

B. Chuẩn bị trực tiếp về tổ chức cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam.

C. Đánh dấu sự trưởng thành vượt bậc của giai cấp công nhân Việt Nam.

D. Chấm dứt cuộc khủng hoảng về giai cấp lãnh đạo ở Việt Nam.

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Giải thích: Sự ra đời của 3 tổ chức cộng sản đã đánh dấu sự trưởng thành vượt bậc của giai cấp công nhân; là sự chuẩn bị trực tiếp về mặt tổ chức cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam; đồng thời chứng tỏ sự thắng thế của khuynh hướng vô sản trong phong trào cách mạng Việt Nam. (SGK SỬ 9/Tr. 68)

Câu 11. Đâu không phải là nguyên nhân nào dẫn đến sự phát triển mạnh mẽ của phong trào công nhân trong giai đoạn 1926 - 1929?

A. Ý thức chính trị của công nhân được nâng cao

B. Ảnh hưởng từ hoạt động của Việt Nam Quốc dân Đảng

C. Vai trò của Hội viên Việt Nam Cách mạng Thanh niên.

D. Những ảnh hưởng của tình hình thế giới, nhất là cách mạng Trung Quốc.

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Giải thích: Trong giai đoạn 1926 - 1929, sự thắng lợi của công xã Quảng Châu ở Trung Quốc đã cổ vũ công nhân Việt Nam đấu tranh. Những hoạt động của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên đã giúp chủ nghĩa Mac- Lênin được truyền bá sâu rộng góp phần nâng cao trình độ giác ngộ cách mạng của công nhân. Ngoài ra Hội Việt Nam cách mạng thanh niên còn đứng ra tổ chức, lãnh đạo quần chúng đấu tranh, đưa phong trào đấu tranh của công nhân phát triển mạnh mẽ.

Câu 12. Cuối năm 1929, tổ chức Tân Việt Cách mạng đảng phân hóa tích cực là do

A. ảnh hưởng của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên.

B. nội bộ Tân Việt Cách mạng đảng không thống nhất.

C. tác động của cách mạng thế giới vào Việt Nam.

D. tác động của Việt Nam Quốc dân đảng.

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Giải thích: Cuối năm 1929, tổ chức Tân Việt Cách mạng đảng phân hóa tích cực là do ảnh hưởng của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên.

Câu 13. Sự phân hóa tích cực của tổ chức Tân Việt cách mạng đảng phản ánh xu thế nào của cách mạng Việt Nam đầu thế kỉ XX?

A. Sự phát triển mạnh mẽ của phong trào công nhân

B. Sự phát triển của khuynh hướng cách mạng vô sản

C. Sự phát triển mạnh mẽ của phong trào yêu nước

D. Sự thắng thế của khuynh hướng cách mạng dân chủ tư sản

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Giải thích: Quá trình truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin và những quan điểm của Nguyễn Ái Quốc về đường lối cách mạng trên lập trường vô sản ở Việt Nam do Hội Việt Nam cách mạng thanh niên tiến hành. Cũng chịu ảnh hưởng ngày càng sâu sắc của con đường cách mạng vô sản, nên Tân Việt cách mạng đảng cũng có sự phân hóa.

Câu 14. Nguyên nhân khách quan dẫn đến sự thất bại của khởi nghĩa Yên Bái (1930)?

A. Pháp còn mạnh, đủ sức đàn áp cuộc đấu tranh đơn độc

B. Pháp suy yếu, không đủ sức đàn áp cuộc đấu tranh đơn độc

C. Pháp nhận viện trợ từ Mỹ, đủ sức đàn áp cuộc đấu tranh đơn độc

D. Pháp cũng Mỹ và 1 số quốc gia khác đàn áp cuộc đấu tranh đơn độc

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Giải thích: Khởi nghĩa Yên Bái (1930) nhanh chóng thất bại do nhiều nguyên nhân. Về khách quan, thực dân Pháp còn mạnh, đủ sức đàn áp cuộc đấu tranh vũ trang vừa đơn độc, vừa non kém như khởi nghĩa Yên Bái. (SGK SỬ 9/Tr.66)

Câu 15. Khuynh hướng vô sản ngày càng chiếm ưu thế trong phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam vào cuối những năm 20 của thế kỉ XX vì

A. phong trào công nhân đã hoàn toàn trở thành tự giác.

B. giải quyết được mâu thuẫn giữa công nhân với tư sản.

C. đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp giải phóng dân tộc.

D. khuynh hướng yêu nước dân chủ tư sản đã hoàn toàn thất bại.

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Giải thích: Khuynh hướng vô sản ngày càng chiếm ưu thế trong phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam vào cuối những năm 20 của thế kỉ XX vì đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp giải phóng dân tộc.