Lý thuyết Lịch sử 9 Bài 20 (mới 2024 + Bài tập): Cuộc vận động dân chủ trong những năm 1936-1939

Tóm tắt lý thuyết Lịch sử 9 Bài 20: Cuộc vận động dân chủ trong những năm 1936-1939 ngắn gọn, chi tiết sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm Lịch sử 9 Bài 20.

1 1130 lượt xem


Lý thuyết Lịch sử 9 Bài 20: Cuộc vận động dân chủ trong những năm 1936-1939

A. Lý thuyết Lịch sử 9 Bài 20: Cuộc vận động dân chủ trong những năm 1936-1939

1.1. Tình hình thế giới và trong nước

* Tình hình thế giới:

- Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới (1929-1933) đã làm cho mâu thuẫn xã hội trong các nước tư bản chủ nghĩa càng thêm sâu sắc. Để thoát khỏi khủng hoảng, nhiều nước thiết lập chế dộc phát-xít (chế dộ tàn bạo nhất của chủ nghĩa tư bản chủ nghĩa). Đe dọa nền dân chủ và hòa bình thế giới.

- Đại hội lần thứu VII Quốc tế Cộng sản (7/1935) họp ở Moskva :

+ Xác định kẻ thù nguy hiểm trước mắt của nhân dân thế giới là chủ nghĩa phát-xít.

+ Chủ trương thành lập Măt trận Nhân dân ở các nước

- Năm 1936, Mặt trận Nhân dân Pháp do Đảng CS Pháp làm nòng cốt lên cầm quyền, thực hiện một số cải cách dân chủ cho các nước thuộc địa, trong đó có Việt Nam.

* Tình hình trong nước:

- Hậu quả kéo dài của cuộc khủng hoảng (1929-1933) làm cho mọi tầng lớp trong xã hội lao đao, cực khổ.

- Bọn cầm quyền phản động vẫn tiếp tục thi hành những chính sách bóc lột và đàn áp các phong trào cách mạng.

1.2. Mặt trận Dân chủ Đông Dương và phong trào đấu tranh đòi tự do dân chủ

* Chủ trương của Đảng:

- Xác định kẻ thù trước mắt: bọn phản động Pháp cùng bè lũ tay sai

- Nhiệm vụ trước mắt: Tạm hoãn các khẩu hiệu “Đánh đổ đế quốc Pháp, Đông Dương hoàn toàn độc lập”, “Tịch thu ruộng đất của địa chủ chia cho dân cày” thay bằng khẩu hiệu “Chống phát xít, chống chiến tranh đế quốc, chống bọn phản động thuộc địa và tay sai, đòi tự do, dân chủ, cơm áo và hòa bình”

→Chưa đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu.

- Lực lượng Cách mạng: Chủ trương thành lập Mặt trận Nhân dân phản đế Đông Dương (1936) (Tháng 3/1938 đổi tên thành Mặt trận Dân chủ Đông Dương) nhằm mục đích tập hợp mọi lực lượng đông đảo nhân dân chống phát xít và tay sai phản động.

- Hình thức và phương pháp đấu tranh: Đấu tranh chính trị hòa bình dưới hình thức hợp pháp công khai.

* Diễn biến:

- Phong trào đấu tranh chính trị:

+ Phong trào Đông Dương đại hội (1936): vận dộng thành lập UB trù bị Đông Dương đại hội, nhằm thu thập nguyện vọng của nhân dân, tiến tới triệu tập ĐD đại hội.

+ Phong trào đón phái viên chính phủ Pháp và Toàn quyền Đông Dương (1936), nhiều cuộc mít tinh, biểu tình đã diễn ra sôi nổi.

- Các phong trào đấu tranh công khai của quần chúng diễn ra mạnh mẽ nhất là ở thành phố lớn, khu mỏ và đồn điền cao su trong Nam ngoài Bắc. Tiêu biểu: cuộc Tổng bãi công của công nhân Công ty than Hòn Gai (11/1936), cuộc bãi công của công ty xe lửa Trường Thi (Vinh, 7/1937), cuộc mít tinh của 2,5 vạn người ở khu Đấu xảo (Hà Nội),…

Lý thuyết Lịch Sử 9 Bài 20: Cuộc vận động dân chủ trong những năm 1936-1939 hay, ngắn gọn

Cuộc mít tinh ở khu Đấu xảo (Hà Nội)

- Phong trào đấu tranh bằng báo chí: Nhiều tờ báo của Đảng và MT Dân chủ Đông Dương, các đoàn thể ra đời (Tiền phong, Dân chúng, Bạn dân, Nhành lúa,...). Một số sách chính trị phổ thông được lưu hành rộng rãi, đặc biệt cuốn “Vấn đề dân cày” của Qua Ninh và Vân Đình.

- Phong trào đấu tranh ngị trường: Đây là hình thức đấu tranh mới mẻ, ĐCS Đông Dương và MT Dân chủ ĐD Đã cử người tranh cử vào một số cơ quan: Viện dân chủ Bắc kỳ, Trung kỳ, Hội đồng quản hạt Nam kỳ…

-Từ cuối năm 1938 phong trào thu hẹp và đến 9/1939 thì chấm dứt.

1.3. Ý nghĩa của phong trào:

- Là một cao trào cách mạng dân tộc, dân chủ rộng lớn.

- Uy tín của Đảng được nâng cao rõ rệt.

- Chủ nghĩa Mác-Lênin và đường lối chính sách của Đảng được truyền bá sâu rộng và thấm sâu trong quần chúng.

- Đảng đào tạo được đội ngũ chính trị đông đảo cho Cách mạng Tháng Tam 1945.

→Là bước tập dượt lần thứ 2 cho cách mạng giành chính quyền.

B. Bài tập trắc nghiệm Lịch sử 9 Bài 20: Cuộc vận động dân chủ trong những năm 1936-1939

Câu 1. Trong những năm 30 của thế kỉ XX, chủ nghĩa phát xít đã lên nắm quyền ở những quốc gia nào?

A. Đức, Pháp, Nhật Bản

B. Đức, Italia, Nhật Bản

C. Mĩ, Anh, Pháp.

D. Đức,Liên Xô.

Đáp án: B

Giải thích: Trong những năm 30 của thế kỉ XX, chủ nghĩa phát xít đã lên nắm quyền ở Đức, Italia, Nhật Bản. (SGK SỬ 9/ Tr.76)

Câu 2. Sự ra đời và lên nắm quyền của chủ nghĩa phát xít ở một số quốc gia đã tạo ra nguy cơ gì đối với nhân loại?

A. Chiến tranh cục bộ xảy ra

B. Chiến tranh hạt nhân xảy ra

C. Chiến tranh xâm lược xảy ra

D. Chiến tranh thế giới mới xảy ra

Đáp án: D

Giải thích: Từ đầu những năm 30 của thế kỉ XX, chủ nghĩa phát xít đã lên cầm quyền ở một số nước như Đức, Italia, Nhật Bản ráo riết chạy đua vũ trang, đẩy nhân loại đứng trước nguy cơ bùng nổ một cuộc chiến tranh thế giới mới (SGK SỬ 9/ Tr.76)

Câu 3. Đại hội VII của Quốc tế cộng sản đã xác định kẻ thù trước mắt của nhân dân thế giới là lực lượng nào?

A. Chủ nghĩa phát xít

B. Chủ nghĩa đế quốc

C. Chủ nghĩa thực dân

D. Tư bản tài chính

Đáp án: A

Giải thích: Tại Đại hội VII của Quốc tế Cộng sản (7-1935) đã xác định kẻ thù trước mắt của nhân dân thế giới là chủ nghĩa phát xít và nhiệm vụ trước mắt của giai cấp công nhân là chống chủ nghĩa phát xít nhằm bảo vệ nền hòa bình, dân chủ. (SGK SỬ 9/ Tr.77)

Câu 4. Nhiệm vụ trực tiếp, trước mắt của cách mạng Đông Dương từ năm 1936 đến năm 1939 được Đảng Cộng sản Đông Dương xác định là:

A. Chống đế quốc và chống phong kiến giành độc lập dân tộc

B. Chống phát xít, chống chế độ phản động thuộc địa và tay sai của Nhật

C. Chống phát xít, chống nguy cơ chiến tranh và tay sai của Nhật

D. Chống chế độ phản động thuộc địa, chống phát xít, chống nguy cơ chiến tranh

Đáp án: D

Giải thích: Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương (7-1936) đã xác định nhiệm vụ trực tiếp, trước mắt là: chống chế độ phản động thuộc địa, chống phát xít, chống nguy cơ chiến tranh, đòi tự do, dân sinh, dân chủ, cơm áo và hòa bình. (SGK SỬ 9/ Tr.77)

Câu 5. Mặt trận nào được thành lập trong giai đoạn 1936-1939 có nhiệm vụ tập hợp, đoàn kết nhân dân đấu tranh?

A. Liên minh nhân dân Việt – Miên - Lào

B. Mặt trận Liên Việt

C. Mặt trận thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương

D. Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh

Đáp án: C

Giải thích: Tại hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương (7-1936) đã chủ trương thành lập Mặt trận thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương. Đến tháng 3-1938, mặt trận này đổi tên thành Mặt trận dân chủ Đông Dương để tập hợp mọi lực lượng yêu nước dân chủ tiến bộ, đấu tranh chống chủ nghĩa phát xít, bảo vệ hòa bình thế thế giới. (SGK SỬ 9/ Tr.77)

Câu 6. Mít tinh, biểu tình, đưa “dân nguyện” là hình thức đấu tranh của phong trào nào trong năm 1937?

A. Phong trào Đông Dương đại hội

B. Đón rước phái viên và toàn quyền mới

C. Đấu tranh nghị trường

D. Đấu tranh báo chí

Đáp án: B

Giải thích: Đầu 1937, nhân việc đón phái viên Chính phủ Mặt trận nhân dân Pháp và viên toàn quyền mới xứ Đông Dương là Gô-đa, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quần chúng khắp nơi trong nước, đông đảo hăng hái nhất là công nhân và nông dân, biểu dương lực lượng qua các cuộc mít tinh, biểu tinh, đưa “dân nguyện”. (SGK SỬ 9/ Tr.78)

Câu 7. Kẻ thù cụ thể trước mắt của nhân dân Đông Dương được xác định trong thời kì 1936 - 1939 là:

A. Thực dân Pháp nói chung

B. Các quan lại của triều đình Huế

C. Địa chủ phong kiến

D. Bọn phản động Pháp và tay sai

Đáp án: D

Giải thích: Căn cứ vào tình hình thế giới và tiếp thu đường lối của Quốc tế Cộng sản, Đảng Cộng sản Đông Dương nhận định rằng kẻ thù trước mắt của nhân dân Đông Dương lúc này là bọn phản động Pháp cùng bè lũ tay sai không chịu thi hành chính sách của Mặt trận Nhân dân Pháp tại các thuộc địa. (SGK SỬ 9/ Tr.77)

Câu 8. Tờ báo nào sau đây không xuất hiện trong phong trào cách mạng 1936 – 1939 ở Việt Nam?

A. Người cùng khổ

B. Tiền phong

C. Lao động

D. Bạn dân

Đáp án: A

Giải thích: Nhiều tờ báo công khai của Đảng, mặt trận dân chủ Đông Dương và các đoàn thể quần chúng ra đời: Tiền phong, Dân chúng, Bạn dân, Lao động, Tin tức…(SGK SỬ 9/ Tr.79)

THÔNG HIỂU

Câu 9. Đảng Cộng sản Đông Dương đã dựa trên cơ sở nào để quyết định sử dụng hình thức đấu tranh công khai, hợp pháp trong phong trào dân chủ 1936-1939?

A. chủ nghĩa phát xít xuất hiện, đe doạ hoà bình an ninh thế giới

B. quốc tế Cộng sản chủ trương thành lập Mặt trận nhân dân ở các nước

C. chính phủ Pháp ban hành chính sách nới lỏng cho thuộc địa

D. đời sống của các tầng lớp nhân dân ta rất cực khổ

Đáp án: C

Giải thích: Tháng 6-1936, Mặt trận Nhân dân Pháp thắng cử nghị viện, lên nắm quyền và thi hành một số chính sách nới lỏng ở thuộc địa như: trả lại tự do cho tù chính trị, thành lập ủy ban điều tra tình hình các thuộc địa, và thi hành một số cải cách xã hội… Đây chính là điều kiện để Đảng Cộng sản Đông Dương quyết định sử dụng hình thức đấu tranh công khai, hợp pháp trong phong trào dân chủ 1936-1939. (SGK SỬ 9/ Tr.78)

Câu 10. Đâu không phải là phong trào được tiến hành trong cuộc vận động dân chủ 1936-1939?

A. Đông Dương đại hội

B. Đón phái viên và toàn quyền mới

C. Đấu tranh báo chí

D. Cuộc tấn công quân sự vào khu Đấu Xảo (Hà Nội)

Đáp án: D

Giải thích: Các phong trào diễn ra trong cuộc vận động dân chủ 1936-1939 là: phong trào Đông Dương đại hội, đón phái viên và toàn quyền mới, các cuộc bãi công của công nhân, mít tinh, biểu tình của nhân dân lao động tiêu biểu là cuộc mít tinh ở khu Đấu Xảo (Hà Nội) ngày 1-5-1938, đấu tranh báo chí…(SGK SỬ 9/ Tr.78)

Câu 11. Đâu không phải lý do khẳng định phong trào 1936-1939 là một cuộc vận động dân chủ nhưng vẫn mang tính dân tộc?

A. Kẻ thù của phong trào là bộ phận nguy hiểm nhất của dân tộc

B. Các quyền dân chủ thực chất là quyền lợi mỗi dân tộc cần phải có

C. Phong trào là bước chuẩn bị tất yếu cho sự phát triển của cách mạng ở giai đoạn sau

D. Phong trào có sự đoàn kết với cả lực lượng ngoại kiều ở Đông Dương chống phát xít

Đáp án: D

Giải thích: Kẻ thù của phong trào là bọn phản động thuộc địa không chịu thi hành những chính sách tiến bộ của mặt trận nhân dân Pháp. Mục tiêu đấu tranh của phong trào là đòi tự do, dân sinh, dân chủ, cơm áo và hòa bình. Đây là những quyền lợi mà dân tộc cần có.Tham gia phong trào là đông đảo các lực lượng yêu nước dân chủ tiến bộ, đồng thời cũng là lực lượng dân tộc.Phong trào dân chủ 1936-1939 là cuộc tập dượt lần lần hai, là bước chuẩn bị tất yếu cho sự phát triển của cách mạng Việt Nam ở giai đoạn sau, cụ thể là Cách mạng tháng Tám năm 1945.

Câu 12. Trong giai đoạn 1936 – 1939, nhân dân Việt Nam chưa thực hiện được nhiệm vụ nào sau đây?

A. chống chế độ phản động thuộc địa và tay sai.

B. đòi các quyền tự do, dân chủ, cơm áo, hòa bình

C. giành độc lập dân tộc và cách mạng ruộng đất

D. chống phát xít, chống chiến tranh đế quốc.

Đáp án: C

Giải thích: Trong giai đoạn 1936 – 1939, nhân dân Việt Nam thực hiện được nhiệm vụ: chống chế độ phản động thuộc địa, chống phát xít, đòi các quyền tự do, dân chủ, cơm áo, hòa bình, kết hợp hình thức đấu tranh công khai và bí mật. (SGK SỬ 9/ Tr.77)

Câu 13. Vì sao Đại hội VII Quốc tế cộng sản (7/1935) được triệu tập?

A. Chủ nghĩa phát xít ra đời, đe dọa hòa bình an ninh thế giới

B. Các nước phát xít hình thành trục phát xít Đức – Italia - Nhật Bản

C. Chủ nghĩa phát xít Đức chuẩn bị chiến tranh thế giới mới

D. Nhật Bản ráo riết chuẩn bị chiến tranh thế giới mới

Đáp án: A

Giải thích: Cuộc khủng hoảng 1929 – 1933 làm cho mâu thuẫn xã hội trong các nước tư bản chủ nghĩa ngày càng sâu sắc. Chủ nghĩa phát xít Đức, Italia, Nhật Bản cùng bè lũ tay sai ở 1 số nước trờ thành mối đe dọa hòa bình an ninh thế giới. (SGK SỬ 9/ Tr.76)

Câu 14. Phương pháp đấu tranh của cách mạng Việt Nam giai đoạn 1936-1939 là sự kết hợp của những hình thức đấu tranh nào?

A. công khai và bí mật, hợp pháp và bất hợp pháp

B. hợp pháp, bất hợp pháp và đấu tranh chính trị

C. hợp pháp, nửa hợp pháp, công khai, nửa công khai

D. đấu tranh chính trị, đấu tranh vũ trang và bất hợp pháp

Đáp án: A

Giải thích: Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương (7-1936) đã xác định phương pháp đấu tranh của cách mạng Việt Nam giai đoạn 1936 – 1939 là: kết hợp các hình thức công khai và bí mật, hợp pháp và bất hợp pháp. (SGK SỬ 9/ Tr.77)

Câu 15. Phong trào cách mạng ở Việt Nam trong những năm 1936 – 1939 được gọi là cuộc vận động dân chủ vì phong trào này:

A. chủ yếu là đấu tranh hòa bình, hợp pháp

B. đã thành lập Mặt trận Dân chủ Đông Dương

C. đã hưởng ứng cuộc vận động dân chủ trên thế giới

D. chủ yếu hướng vào mục tiêu trước mắt đòi những quyền tự do, dân chủ

Đáp án: D

Giải thích: Phong trào cách mạng ở Việt Nam trong những năm 1936 – 1939 chủ yếu hướng vào mục tiêu trước mắt đòi những quyền tự do, dân chủ.

1 1130 lượt xem


Xem thêm các chương trình khác: