TOP 10 mẫu Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê là vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt Nam (2024) SIÊU HAY

Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê là vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt Nam – Ngữ văn 9

Bài giảng Ngữ văn 9 Những ngôi sao xa xôi

Dàn ý Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt nam trong bài Những ngôi sao xa xôi

I. Mở bài:

- Giới thiệu vài nét về tác giả Lê Minh Khuê: Lê Minh Khuê (1949) là nhà văn nữ chuyên viết truyện ngắn và truyện vừa, thuộc thế hệ những nhà văn bắt đầu sáng tác trong thời kỳ kháng chiến chống đế quốc Mỹ.

- Giới thiệu khái quát về truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi: “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê là vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước, vừa có những nét chung đáng quý, vừa mang những nét riêng của từng nhân vật.

II. Thân bài

Khái quát nét chung về ba cô gái

1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu

- Ba cô gái Thao, Phương Định, Nho làm ở tổ trinh sát mặt đường

- Họ sống trên một cao điểm giữa vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn, nơi tập trung bom đạn nguy hiểm

- Công việc nguy hiểm phải chạy trên cao điểm cả ngày, phơi mình giữa vùng trọng điểm bắn phá của máy bay địch, sau mỗi trận bom phải đo khối lượng đất đá, đánh dấu bom chưa nổ, phá bom

→ Công việc, hoàn cảnh sống nguy hiểm đòi hỏi sự gan dạ, bình tĩnh

2. Phân tích những nét chung và nét riêng của ba cô gái thanh niên xung phong

- Họ đều là những cô gái thanh niên xung phong còn trẻ, phải xa nhà, xa mái trường đi chiến đấu

* Nét chung của ba nữ thanh niên xung phong cũng là những vẻ đẹp tiêu biểu về phẩm chất thanh niên thời kháng chiến chống Mĩ cứu nước :

- Phẩm chất cao đẹp: tinh thần trách nhiệm cao với công việc, không sợ cái chết

- Dũng cảm, gan dạ: Sẵn sàng nhận nhiệm vụ, dám đối mặt với cái chết mà không nao núng dù nhiều lần họ bị bom vùi và làm bị thương

- Họ có tinh thần đồng đội gắn bó, thân thiết: thể hiện ở tính tình,sự quan tâm chăm sóc chu đáo khi đồng đội bị thương

- Nêu bật vẻ đẹp tâm hồn của ba cô gái thanh niên xung phong

+ Là những cô gái trẻ dễ vui, mơ mộng nhưng cũng trầm tư sâu lắng

+ Họ nữ tính thích làm đẹp cho cuộc sống ở chiến trường khói lửa

+ Bình tĩnh, chủ động, lạc quan luôn nghĩ về tương lai

* Nét riêng

- Nho là em út tính nết trẻ con, thích ăn kẹo, có dáng vẻ bé nhỏ, nhẹ nhàng, nhưng rất bản lĩnh, rắn rỏi

- Chị Thao là người thích làm dáng nhất, ở chị có những nét tính cách tưởng trái ngược nhau:

+ Thích hát bài hát do Phương Định bịa ra nhưng lại không hát trôi chảy bài nào

+ Rất dũng cảm táo bạo nhưng lại sợ máu, sợ vắt

+ Trong cô có sự nhút nhát mềm yếu của cô gái là cô gái bản lĩnh trong chiến đấu

- Nhân vật Phương Định

+ Là cô gái Hà Nội vào chiến trường 3 năm, hay hoài niệm về quê hương, mẹ, mái trường...

+ Là cô gái hồn nhiên mơ mộng với nhiều nét tính cách thể hiện rất rõ ràng: thích hát, thuộc nhiều bài hát, say sưa tận hưởng cơn mưa hồn nhiên như chưa hề nghe thấy tiếng bom đạn nổ

→ Đó là vẻ đẹp trong sáng hồn nhiên, thật đáng yêu

+ Chăm sóc chu đáo cho đồng đội

+ Là cô gái nhạy cảm, duyên dáng nhưng không biểu lộ tình cảm, tỏ ra kín đáo trước đám đông, tưởng như kiêu kì nhưng lại tạo nên một sức hút tự nhiên

+ Nổi bật nhất phẩm chất anh hùng: có tinh thần trách nhiệm với công việc, gan dạ tự tin, thận trọng khi làm nhiệm vụ

→ Qua hành động và dòng suy tư của nhân vật tác giả Lê Minh Khuê cho người đọc thấy được thế giới nội tâm phong phú cùng phẩm chất anh hùng của nhân vật.

3. Thành công nghệ thuật

- Phương thức trần thuật: kể bằng ngôi thứ nhất chân thực, miêu tả thế giới nội tâm phong phú sâu sắc

- Ngôn ngữ giọng điệu: lời kể linh hoạt, câu văn ngắn, câu đặc biệt tạo được sự nhịp nhàng phù hợp không khí chiến đấu

- Nghệ thuật miêu tả tâm lý và tính cách nhân vật đa dạng, sinh động

III. Kết bài

- Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi là thành công của tác giả khi xây dựng thành công hình tượng tiêu biểu về những người trẻ trong thời kì kháng chiến chống Mỹ kiên cường, anh dũng nhưng cũng mơ mộng, hồn nhiên.

Bài giảng Ngữ văn 9 Những ngôi sao xa xôi

Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt nam trong bài Những ngôi sao xa xôi (mẫu 1)

Có một thời để nhớ, có một thời đẹp hơn mọi lời ca, một thời mà cả nước lên đường phơi phới bước chân trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước vĩ đại. Trường Sơn ơi, rầm rập bước quân hành. Hình ảnh các cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đầu lửa đạn đã trở thành đề tài văn học. Mảnh trăng cuối rừng - Nguyễn Minh Châu, Lá đỏ - Nguyễn Đình Thi, Khoảng trời hố bom - Lâm Thị Mỹ Dạ... đã khắc họa vẻ đẹp kiêu hùng của thời đại. Lê Minh Khuê, một nhà văn nữ trưởng thành trong chiến tranh đã đóng góp cho nền văn học Việt Nam truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi đã tạo nét duyên dáng của cây bút trẻ. Truyện đã phản ánh thành công khốc liệt của chiến tranh đồng thời ánh lên vẻ đẹp tâm hồn như những vì sao lung linh ngời sáng của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến lửa Trường Sơn.

Bước vào tác phẩm ta thấy Lê Minh Khuê đã phác họa khung cảnh và không khí trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn chỉ bằng một vài nét chấm phá miêu tả hiện thực cô đọng nhưng cũng đủ khái quát khốc liệt chiến tranh. Và có lẽ thành công của tác phẩm là nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật và ngôn ngữ trần thuật. Với sự lựa chọn cách trần thuật ở ngôi thứ nhất, Phương Định là người kể cũng là nhân vật chính của truyện. Nhà văn Lê Minh Khuê đã miêu tả rất cụ thể thế giới nội tâm, những cảm xúc và suy nghĩ của ba cô gái thanh niên xung phong. Truyện viết về đề tài chiến tranh nên có nhiều chi tiết về bom đạn, chiến đấu, hi sinh nhưng chủ yếu là hướng vào thế giới nội tâm, làm hiện lên vẻ đẹp tâm hồn của con người trong hoàn cảnh khốc liệt. Có được sự thành công đó phần lớn là nhờ vào cách lựa chọn ngôi kể phù hợp của tác giả.

Truyện ngắn Những ngôi xa xôi của Lê Minh Khuê có cốt truyện khá đơn giản. Truyện kể về ba cô thanh niên xung phong tên là Thao, Nho và Phương Định. Họ làm thành một tổ trinh sát mặt đường trên cao điểm tại một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Đây là nơi tập trung nhiều bom đạn và sự nguy hiểm, ác liệt. Hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba cô gái đặc biệt gian khổ nguy hiểm và công việc của họ cũng đầy nguy hiểm hi sinh. Ngay giữa ban ngày, họ phải phơi mình ra giữa vùng trọng điểm đánh phá của máy bay địch. Sau mỗi trận bom họ phải lao ra trọng điểm, đo ước tính khối lượng đất đá lấp hố bom địch đào xới, đếm bom chưa nổ và phá bom. Đây là một công việc hết sức mạo hiểm, luôn phải đối mặt với cái chết, luôn căng thẳng thần kinh, đòi hỏi họ phải hết sức dũng cảm và bình tĩnh. Nhưng với họ công việc nguy hiểm ấy đã trở thành quen thuộc, bình thường: “Có nơi đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay ầm ì xa dần. Thần kinh căng như dây chão, tim đập bất kể nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ... Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào chạy về hang.”

Những cô gái làm trinh sát mặt đường ấy, có cùng xuất thân là những cô gái Hà Nội, có cá tính và hoàn cảnh riêng khác nhau nhưng ba cô đều có phẩm chất chung của thanh niên xung phong ở chiến trường là có tinh thần trách nhiệm cao với nhiệm vụ, không sợ hy sinh, có tình đồng đội gắn bó. Đó là mẫu người sẵn sàng “Đi bất cứ nơi đâu khi Tổ quốc đang cần”. Ngoài ra, họ còn có những nét tính cách chung của các cô gái trẻ là dễ xúc cảm, nhiều ước mơ, hay mơ mộng, dễ vui mà cũng dễ trầm tư và thích làm đẹp cho cuộc sống của mình dù đang sống ở chiến trường. Cụ thể là chị Thao rất thích chép bài hát, chép cả lời hát bịa của Phương Định. Còn Nho thích thêu thùa và Phương Định, những lúc rảnh rỗi lại thích ngắm mình trong gương hay ngồi bó gối mơ màng. Đó là nét đẹp lãng mạn trong khói lửa chiến tranh, là sức sống dâng tràn mặc mưa bom bão đạn như Bùi Minh Quốc cũng từng viết:

“Trong một góc vườn cháy khét lửa napan

Em sửng sốt gặp một nhành hoa cúc

Và em gọi đó là hạnh phúc.”

(Bài thơ về hạnh phúc)

Nho, Thao, Phương Định sống trong một tập thể, họ hết sức gắn bó yêu thương nhau nhưng ba cô gái vẫn có những nét tính cách riêng không ai giống ai. Chị Thao thì ít nhiều từng trải hơn, không dễ dàng hồn nhiên, mơ mộng và dự tính tương lai có vẻ thiết thực hơn nhưng cũng không thiếu những khát khao và rung động của tuổi trẻ. Chị chiến đấu rất dũng cảm, bình tĩnh nhưng lại rất sợ khi nhìn thấy máu chảy và sợ cả vắt nữa. Còn Nho là người nhỏ tuổi nhất, tính cô lại càng trẻ con. Nho thích mút kẹo. Hàng ngày cô được cưng chiều và luôn nhận phần việc nhẹ hơn. Nhưng không phải vì thế mà cô ỷ lại công việc cho Thao và Phương Định. Cô vẫn dũng cảm, cứng rắn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Phương Định là nhân vật chính của truyện được Lê Minh Khuê tập trung ngòi bút để miêu tả. Cô vốn là con gái Hà Nội vào chiến trường. Cô có thời học sinh hồn nhiên vô tư bên người mẹ. Cô có một căn buồng nhỏ ở một đường phố yên tĩnh của thủ đô trong những ngày thanh bình trước chiến tranh. Những kỉ niệm ấy, luôn sống trong lòng cô ngay giữa chiến trường dữ dội. Nó vừa là niềm khát khao, vừa là dòng suối làm dịu mát tâm hồn cô trong hoàn cảnh căng thẳng, khốc liệt của chiến tranh.

Nói về ngoại hình, Lê Minh Khuê không hề miêu tả chi tiết mà tác giả rất tinh tế khi để cho nhân vật tự đánh giá mình: “Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa kèn. Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo: “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm!”. Chính đôi mắt cô đẹp như một ánh sao giữa bầu trời vừa gần mà lại vừa xa đã tạo cảm xúc bao anh lính lái xe qua cung đường Trường Sơn khói lửa. Cô thấy vui và tự hào về điều đó nhưng cô chưa dành riêng tình cảm cho một ai. Vậy cũng đủ cho ta nhận thấy Phương Định là một cô gái đẹp. Bên cạnh vẻ đẹp về hình thức, Phương Định lôi cuốn người đọc bởi vẻ đẹp hồn nhiên, trong trẻo của tâm hồn. Vào chiến trường đã ba năm, đã quen với những thử thách nguy hiểm, giáp mặt hàng ngày với cái chết nhưng Phương Định cũng như đồng đội của cô không mất đi sự hồn nhiên trong sáng và những mơ ước về tương lai. Cô là người nhạy cảm hồn nhiên hay mơ mộng và thích hát. Cô đã kể rằng “Tôi thích nhiều bài hát. Những bài hành khúc bộ đội hay hát trên những ngả đường mặt trận. Tôi thích dân ca quan họ mềm mại, dịu dàng. Thích Ca-chiu-sa của hồng quân Liên Xô. Thích ngồi bó gối mơ màng: “Về đây khi mái tóc còn xanh xanh ...”. Đó là dân ca Ý trữ tình giàu có, phải lấy giọng thật trầm. Thích nhiều”. Thấy mưa đá rơi ngoài hang cô vui thích cuống cuồng như trẻ con, đem cục đá vào cho Nho rồi lại chạy ra. Cơn mưa đá tan đi nhanh chóng, cô thẫn thờ không phải vì tiếc những viên đá mà vì cô nhớ đến mẹ, đến cái cửa sổ, đến những ngôi sao to trên bầu trời thành phố...

Là người nhạy cảm, nhưng cô lại không hay biểu lộ tình cảm của mình mà luôn tỏ ra kín đáo giữa đám đông. Người ngoài nhìn vào tưởng là kiêu kỳ nhưng kì thực cô lại là người rất giàu tình cảm. Cô yêu mến những người đồng đội trong tổ trinh sát mặt đường của mình và cả đơn vị nữa. Khi Nho bị thương vì sức ép của bom, Phương Định đã tiêm và chăm sóc cho Nho hết sức chu đáo. Đặc biệt Phương Định còn dành tình yêu và niềm cảm phục của mình cho tất cả những người chiến sĩ mà cô gặp hằng đêm trên trọng điểm của con đường vào mặt trận. Cô đã bộc bạch lòng mình: “Thực tình trong suy nghĩ của tôi, những người đẹp nhất, thông minh can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ”.

Phương Định còn là người giàu lòng tự trọng, có tinh thần dũng cảm trong chiến đấu và là người có tinh thần trách nhiệm cao với công việc, không ngại gian khổ hy sinh. Phẩm chất đó của Phương Định đã được thể hiện rõ qua từng cảm giác, ý nghĩa dù chỉ thoáng qua của Phương Định trong một lần phá bom. Mặc dù đã rất quen với công việc nguy hiểm này, một ngày cô có thể phá đến năm quả bom, nhưng mỗi lần phá bom vẫn là một thử thách với thần kinh, cảm giác của Phương Định. Mỗi lần phá bom Phương Định lại có cảm giác là “Các anh cao xạ” ở trên kia đang dõi theo từng động tác, cử chỉ của cô. Cô hiểu các anh “không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới”. Và lòng tự trọng đã kích thích lòng dũng cảm của cô giúp cố lấy được tư thế “tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom..”. Ở bên quả bom, kề sát với cái chết im lìm và bất ngờ, từng cảm giác của cô cũng trở nên sắc nhọn hơn: “Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người cứa vào thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành”. Sau khi đã đặt mìn cạnh quả bom chạy về nơi ẩn nấp cô căng thẳng chờ quả bom nổ “Liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai?”. Qua sự miêu tả chân thật, Phương Định hiện lên với vẻ đẹp nội tâm phong phú, tâm hồn trong sáng, sống có lí tưởng và trách nhiệm. Một vẻ đẹp đầy cao thượng.

Lê Minh Khuê đã miêu tả rất chi tiết, cụ thể, tinh tế đến từng cảm giác, ý nghĩ. Mỗi lần phá bom là một thử thách với thần kinh. Ở bên quả bom, kề sát với cái chết im lìm và bất ngờ, từng cảm giác con của con người như cũng trở nên sắc nhọn hơn.

“Trường Sơn đông nắng tây mưa

Ai chưa qua đó như chưa hiểu mình.”

(Tố Hữu)

Lãng mạn là nét đẹp của những chàng trai, cô gái trên cung đường Trường Sơn khốc liệt, là chủ nghĩa anh hùng ca cách mạng, là đỉnh cao của một thời kỳ văn học. Mối tình đầy lãng mạn, đầy lý tưởng của Nguyệt, cô gái thanh niên xung phong và Lãm, anh bộ đội lái xe trong Mảnh trăng cuối rừng của Nguyễn Minh Châu hay tấm gương hy sinh của những cô gái thanh niên xung phong trong Khoảng trời – hố bom của Lâm Thị Mỹ Dạ:

“Em đã lấy tình yêu Tổ quốc của mình thắp lên ngọn lửa

Đánh lạc hướng thù hứng lấy luồng bom.”

Nhiều và còn biết bao nhiêu nữa những tấm gương hy sinh của những cô gái ở Ngã ba Đồng Lộc... đã góp phần cho “Tổ quốc bay lên bát ngát mùa xuân” (Lê Anh Xuân). Bằng ngòi bút miêu tả tâm lí nhân vật sinh động, chân thực và cách lựa chọn ngôi kể, giọng điệu trần thuật phù hợp với nhân vật kể tạo cho chuyện có giọng tự nhiên, thoải mái, trẻ trung và có chất nữ tính. Lời kể thường dùng những câu ngắn, nhịp nhanh, tạo được không khí khẩn trương trong hoàn cảnh chiến trường. Ở những đoạn hồi tưởng, nhịp kể chậm lại, gợi nhớ những kỉ niệm tuổi niên thiếu hồn nhiên, nhạy cảm của một cô học sinh thành phố thích mơ mộng.

Truyện viết về chiến tranh, có những chi tiết, sự việc về bom đạn, chiến tranh, hi sinh, nhưng chủ yếu vẫn hướng vào thế giới nội tâm, làm hiện lên vẻ đẹp tâm hồn của con người trong chiến tranh. Lê Minh Khuê đã làm nổi bật lên vẻ đẹp tâm hồn, tư tưởng và những phẩm chất tốt đẹp của các cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó cũng chính là hình ảnh tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mĩ cứu nước đầy gian khổ hy sinh nhưng vẻ vang oai hùng.

Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt nam trong bài Những ngôi sao xa xôi (mẫu 2)

“Cùng mắc võng trên đường Trường Sơn

Hai đứa ở hai đầu xa thẳm

Đường ra trận mùa này đẹp lắm

Trường Sơn đông nhớ Trường Sơn Tây”

Phạm Tiến Duật

Đâu chỉ có thế, trên nẻo đường Trường Sơn ta còn gặp những gì? Những chàng trai lái xe không kính hay còn kính và những chàng ngự lâm pháo thủ trò chuyện chớp nhoáng với các cô gái thanh niên xung phong, những cô trinh sát mặt đường, chuyên phá bom nổ chậm, mở đường cho xe qua thật thú vị và cảm động. Truyện ngắn những ngôi sao xa xôi kể lại cuộc sống và khắc họa chân dung tâm hồn tính cách của ba cô gái trẻ, ba vì sao xa xôi trên cao điểm Trường Sơn

Ba cô gái thanh niên xung phong Thao, Định, Nho biên chế thành một tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kỳ chống Mỹ. Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp đánh dấu các vị trí các quả bom chưa nổ và phá chúng. Công việc của họ hết sức nguy hiểm vì phải thường xuyên chạy trên cao điểm giữa ban ngày và máy bay địch có thể ập đến bất cứ lúc nào.Cuộc sống và chiến đấu của họ nơi trọng điểm giữa chiến trường dù khắc nghiệt và muôn vàn nguy hiểm nhưng ba cô gái vẫn bình thản tươi vui hồn nhiên và không kém phần lãng mạn, đặc biệt là rất gắn bó yêu thương nhau trong tình đồng chí, đồng đội dù mỗi người một cá tính. Tuyến đường Trường Sơn vào những năm 1970 vô cùng khắc nghiệt. Mỹ dội những trận mưa bom bão đạn trên con đường huyết mạch này, con người tiếp viện cho chiến trường miền Nam. Lực lượng thanh niên xung phong có nhiệm vụ gỡ bom lấp hố bom, mở đường cho bộ đội ta tiến quân. Ba cô gái trong truyện sống và chiến đấu trên một cao điểm giữa vùng trọng điểm tập trung bom đạn của giặc Mỹ. Nơi họ ở là một cái hang đá mát lạnh ngay dưới chân cao điểm tách xa đơn vị. Ban ngày, họ phải phơi mình dưới tầm bắn phá của máy bay. Sau mỗi trận dội bom họ phải lao ngay ra trọng điểm để làm nhiệm vụ.Trước cái chết ai cũng run sợ và né tránh. Thế mà họ phải mạo hiểm với cái chết, thần kinh luôn căng thẳng, đòi hỏi sự bình tĩnh và sáng suốt dũng cảm. Đây là công việc hàng ngày, có khi một ngày hai ba lần phá bom như thế thật nguy hiểm. Nguy hiểm không lường nhưng các cô tự hào với cái tên mà đơn vị đặt cho là tổ trinh sát mặt đường.

Gắn với cái tên gợi sự khao khát làm nên sự tích anh hùng ấy là công việc chẳng nhẹ nhàng đơn giản nào : Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng lóa lên trên khuôn mặt nhem nhuốc. Những lúc đó chúng tôi gọi nhau là những con quỷ mắt đen. Cả cô đều là con gái Hà Nội. Tuy cá tính và hoàn cảnh riêng của mỗi người khác nhau nhưng họ đều có phẩm chất vô cùng tốt đẹp của thanh nhiên xung phong tiền tuyến. Đó là tinh thần dũng cảm tuyệt vời, không sợ gian khổ hi sinh quyết tâm khắc phục tốt khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ và tình cảm đồng đội gắn bó, yêu thương.Ở họ còn có những nét chung của các cô gái trẻ là dễ xúc động, nhiều khát vọng hay mơ mộng dễ vui và dễ buồn. Trong bom đạn cận kề cái chết mà họ vẫn thích làm đẹp cho cuộc sống mình. Nho thích thuê thùa chị Thao chăm chép bài thơ, Định thích ngắm mình trong gương, thích ngồi bó gối thả mình theo dòng hồi tưởng và cất tiếng hát. Riêng Phương Định, Lê Minh Khuê dành nhiều lời viết về cô, một cô gái xuất thân từ Hà Nội xinh đẹp, hồn nhiên, vô tư, tinh nghịch vừa dịu dàng lãng mạn. Kỷ niệm gia đình luôn trở về với cô trong những lúc chiến trường khốc liệt làm dịu mát tâm hồn cô. Cô còn rất nhạy cảm quan tâm đến bản thân và muốn được người khác để ý. Cũng như bao cô gái khác thì cô rất vui và tự hào về điều này.

Là một nữ sĩ từng trưởng thành từ lực lượng thanh niên xung phong, Lê Minh Khuê am hiểu khá tinh tế tâm lý của những cô gái trong nhóm trinh sát mặt đường mà tiêu biểu là nhân vật Phương Định. Tâm trạng của Định lúc phá bom được đặc tả rất chân thực “Tôi dùng xẻng… một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình”. Mặc dù thành thạo trong công việc, có ngày phá đến 5 quả bom nhưng mỗi lần phá bom nổ chậm là một thử thách, căng thẳng nhất là lúc chờ đợi tiếng nổ chậm của quả bom đồng nghĩa với việc đã hoàn thành. Công việc nguy hiểm là thế nhưng riêng lúc nào rảnh rỗi các cô vẫn hồn nhiên cất cao tiếng hát. Hát chưa hay bài chưa thuộc lời nhưng vẫn hát. Thậm chí Thao còn không bao giờ hát đến một bài, giọng chua chát nhưng vẫn mê say chép lời. Nhân vật Nho có vẻ lặng lẽ nhất trong 3 người nhưng thực ra cô là người rất can đảm kiên cường.Trông xinh đẹp “như một que kem trắng” mà lại không ủy mị ướt át chút nào. Hằng ngày cô cùng đồng đội phá bom nổ chậm, có lần bị bom lùi và mảnh bom găm vào cánh tay, máu túa ra rất nhiều, da xanh xao quần áo đầy bụi, được đồng đội cứu kịp thời, Nho cắn răng chịu đau nhưng không khóc và cả ba người đều không ai khóc bởi họ cho rằng “Nước mắt đứa nào chảy trong khi cần cái cứng cỏi của nhau là bị xem như bằng chứng của một sự tự nhục mạ”.

Lê Minh Khuê thành công khi xây dựng truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi. Động viên tiếp sức cho tuổi trẻ Việt Nam luôn ý thức vươn lên trong cuộc sống. Cũng giống như tựa đề “Những ngôi sao xa xôi”, những con người được ví như vì sao lấp lánh giữa bầu trời đêm, mang trong mình những phẩm chất đáng quý, “xa xôi” là bởi vì phải ngắm nhìn thật kỹ thì mới có thể thấy được những tâm hồn cao đẹp ấy.

Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt nam trong bài Những ngôi sao xa xôi (mẫu 3)

Từ lâu, hình ảnh những cô gái thanh niên xung phong đã đi vào thi ca, nhạc họa nuôi một nguồn cảm hứng dồi dào, bất tận. Ta có thể kể đến bài thơ "Gửi em cô gái thanh niên xung phong" của nhà thơ Phạm Tiến Duật hay bài hát "Cô gái mở đường" của cố nhạc sĩ Xuân Giao...Và cũng góp một tiếng nói riêng, tiếng nói của một thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn vào đề tài này, Lê Minh Khuê với truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi" đã khắc họa thành công hình ảnh những cô gái xung phong phá bom, mở đường thật chân thực: hồn nhiên, trong sáng, giàu mộng ước, lạc quan, yêu đời và rất dũng cảm, mạnh mẽ trong chiến đấu.

Tác phẩm là "đứa con tinh thần" đầu tiên của nhà văn, được viết vào năm 1971, trong cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra rất ác liệt.Sức hấp dẫn của thiên truyện không chỉ dừng lại ở việc phản ánh chân thực cuộc sống chiến đấu đầy khốc liệt của các cô gái thanh niên xung phong ở tuyến đường Trường Sơn mà truyện còn lôi cuốn người đọc ở nghệ thuật trần thuật và miêu tả tâm lí nhân vật độc đáo của Lê Minh Khuê. Nhà văn đã rất khéo léo trong việc lựa chọn ngôi kể cho truyện ngắn của mình: ngôi thứ nhất qua nhân vật Phương Định.Điều này có tác dụng làm cho thế giới nội tâm với những ấn tượng, hồi tưởng của nhân vật hiện lên thật phong phú, đậm nét. Đồng thời, cách chọn ngôi kể qua một cô gái trẻ hồn nhiên, nhạy cảm, trong sáng và lại là người trong cuộc không chỉ làm cho câu chuyện trở nên khách quan, chân thực mà còn khiến cho câu chuyện mang một giọng điệu sôi nổi, đầy nữ tính.

Trước hết, truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi", Lê Minh Khuê đã phản ánh một cách chân thực cuộc sống và chiến đấu hết sức gian khổ, hiểm nguy nơi chiến trường đầy bom rơi đạn nổ. Đó là câu chuyện về ba nữ thanh niên trẻ xung phong, sống ở dưới chân một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn tạo thành tổ trinh sát mặt đường. Họ bao gồm có: Thao, Nho và Phương Định, với nhiệm vụ quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá để lấp hố bom, đánh dấu các vị trí có bom chưa nổ và phá bom. Đây là một công việc vô cùng nguy hiểm, có thể đối diện với cái chết bất cứ lúc nào. Thậm chí, ở nơi cư trú của họ cũng luôn có sự rình rập của tử thần: "Chúng tôi ở trong một hang dưới chân cao điểm. Con đường đi qua trước của hang, kéo lên đồi... đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên đường không có lá xanh. Chỉ có những thân cây bị tước khô cháy. Những cây nhiều rễ nằm lăn lóc...". Đó là một hiện thực tàn khốc của chiến tranh, của sự tàn phá khủng khiếp khi mà màu xanh của cây cỏ tự nhiên cũng không thể sống nổi. Vì thế, sự che chắn giản đơn của thiên nhiên như là ngụy trang để bảo vệ mạng sống của họ cũng không có được. Trước mắt người đọc là cảnh tượng của hoang phế, trần trụi, ảm đạm chết chóc, tang thương. Không dừng lại ở đó, khi làm nhiệm vụ họ phải chạy trên cao điểm giữa cái nắng chói chang, phơi mình giữa trọng điểm bắn phá của máy bay định. Vì thế, "Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm, về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng lóe lên khuôn mặt nhem nhuốc [...] thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp xung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ...". Lê Minh Khuê tiếp tục lia ống kính quay chậm vào một lần phá bom của Phương Định, tái hiện thật chân thực, tinh tế cảnh tượng kinh khủng đó.

Mặc dù đã rất nhiều lần phá bom, nhưng với Phương Định mỗi lần làm công việc này vẫn là một thử thách với thần kinh cho đến từng cảm giác: "Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm chậm quá. Nhanh lên một tí ! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng." . Lời văn như dao nhọn, sắc lạnh đến rợn người, khiến người đọc như cảm giác đang trực tiếp trải nghiệm tham gia công việc phá bom cùng với nhân vật vậy!. Tiếp đó là những giây phút chuẩn bị kích nổ trái bom: "Tôi cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái hố đã đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong, mềm. Tôi khỏa đất rồi chạy lại chỗ ẩn nấp của mình...".Những giây phút đợi chờ tiếng nổ của quả bom thật căng thẳng, "tim tôi cũng đập không rõ", thậm chí cô còn nghĩ tới cái chết, nhưng đó là cái chết mờ nhạt, không cụ thể. Cái chính lúc này là "bom có nổ không?. Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai? [...] nhưng quả bom nổ. Một thứ tiếng kì quái, đến vang óc. Ngực tôi nhói, mắt cay xè... mùi thuốc bom buồn nôn... Mảnh bom xé không khí, lao và rít vô hình trên đầu"...

Quả là một cuộc chiến đấu không cân sức, nguy hiểm đầy ngoạn mục nhưng cô gái đã mạnh mẽ vượt qua. Đến đây, người đọc càng cảm nhận thấy sự tàn ác khốc liệt của chiến tranh bao nhiêu thì lại càng cảm phục tinh thần trách nhiệm trong công việc, lòng quả cảm vô song, sẵn sàng hi sinh vì tổ quốc, vì hòa bình của những cô gái thanh niên xung phong phá bom mở đường đến bấy nhiêu. Qua đó, chúng ta mới thấy hết được ý thức, trách nhiệm công dân cao độ của những con người anh hùng sả thân vì kháng chiến, cách mạng:

"Chúng tôi đã đi không tiếc đời mình

(Những tuổi hai mươi làm sao không tiếc)

Nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi tổ quốc."

Tiếp đến, sự thành công của truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi" còn được thể hiện ở nghệ thuật xây dựng nhân vật, nhất là việc miêu tả tâm lí các nhân vật trong truyện. Điều này không chỉ được thể hiện ở việc tác giả khắc họa thái độ và trạng thái nhân vật trong mỗi lần làm nhiệm vụ phá bom, mà nữ nhà văn còn đặc biệt lách sâu vào trong mạch ngầm đời sống nội tâm của các cô gái thanh niên xung phong, làm hiện lên những vẻ đẹp tâm hồn thật sinh động, phong phú.Đó là những nét đẹp chung của những cô gái trẻ như nhạy cảm, dễ xúc động, nhiều mộng mơ nhưng ở họ lại có những nét đẹp, sức hấp dẫn riêng của các cô gái ra đi từ đất Hà Thành mĩ lệ. Chị Thao là đội trưởng, người lớn tuổi nhất, luôn "cương quyết, táo bạo" và "bình tĩnh đến phát bực" trong mọi hoàn cảnh nhưng lại sợ nhìn thấy máu chảy và sợ vắt. Chị có sở thích là chép lại các bài hát, dù chẳng thuộc nhạc, giọng lại chua. Nho thì ít tuổi hơn, trẻ trung, hồn nhiên "trông mát mẻ như một que kem trắng", lại thích nhai kẹo, tắm suối, dù biết là ở đó hay có bom nổ chậm... nhưng khi làm nhiệm vụ thì luôn tỉnh táo, mạnh mẽ, dũng cảm. Khi bị thương, Nho không hề rên la và không muốn mọi người xung quanh phải lo lắng: "Không chết đâu. Đơn vị đang làm đường kia mà. Việc gì phải khiến cho nhiều người lo lắng. Ơ, cái bà này! Sao bà cứ cuống quýt lên vậy?". Nhất là Phương Định, dưới ngòi bút của Lê Minh Khuê, cô hiện lên là một cô gái hồn nhiên, trẻ trung, lạc quan và giàu mơ ước về tương lai. Cô luôn tự hào, hãnh diện về vẻ đẹp ngoại hình của mình, khiến các anh lính phải ngả nghiêng, ngây ngất, luôn tìm cách để bắt chuyện, làm quen: "Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dầy, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn...". Đến đây, người đọc đã nhận ra vẻ đẹp nhan đề tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" của nhà văn. Đây là một nhan đề lãng mạn, hay, độc đáo. Hình ảnh những ngôi sao xa ấy đã được trở đi trở lại nhiều lần trong thiên truyện với nhiều ý nghĩa khác nhau. Đó là những ngôi sao trên mũ của người chiến sĩ, là những ngôi sao trên bầu trời thành phố, là những ngôi sao trong câu chuyện cổ tích nói về xứ xở thần tiên...

Khép lại "Những ngôi sao xa xôi", Lê Minh Khuê đã làm nổi bật lên chủ nghĩa anh hùng và vẻ đẹp tâm hồn của thế hệ trẻ Việt Nam trong hoàn cảnh chiến tranh. Mạnh mẽ, dũng cảm, bất khuất trong chiến đấu; hồn nhiên, tươi trẻ, lạc quan trong cuộc sống. Đọc xong câu chuyện, người đọc, nhất là những thế hệ trẻ mới thấy hết được vai trò, trách nhiệm của mình trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước quan trọng biết nhường nào!

Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt nam trong bài Những ngôi sao xa xôi (mẫu 4)

Lê Minh Khuê là nhà văn thành công trong nhiều truyện ngắn. Chị tham gia viết văn từ năm 1970 và có nhiều sáng tác về cuộc sống, chiến đấu của thanh niên xung phong và bộ đội. Trong đó, tác phẩm gây được nhiều xúc động trong lòng người đọc nhất có lẽ là “Những ngôi sao xa xôi”. Tác phẩm là vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, vừa có những nét chung đáng quý, vừa mang những nét riêng của “Những ngôi sao xa xôi”.

Truyện viết về cuộc sống và chiến đấu vô cùng gian khổ của những nữ thanh niên xung phong trên tuyến lửa Trường Sơn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc. Mặc dù cốt truyện đơn giản nhưng truyện vẫn thành công về nhiều mặt, đặc biệt là miêu tả tâm lí và ngôn ngữ nhân vật.

“Những ngôi sao xa xôi” nổi bật lên ba gương mặt nữ thanh niên xung phong trong tổ trinh sát mặt đường. Họ có những nét tính cách chung, đồng thời mỗi người lại có những tính cách riêng. Hoàn cảnh sống và chiến đấu ở nơi tuyến lửa đã gắn kết họ thành một khối. Họ sống “ở trong một cái hang dưới chân cao điểm. Con đường qua trước hang, kéo lên đồi, đi đến đâu đó, xa! Đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên đường không có lá xanh. Chỉ có những thân cây bị tước khô cháy. Những cây nhiều rễ nằm lăn lóc”… Qua những lời miêu tả ấy cho chúng ta thấy được hoàn cảnh sống đặc biệt khó khăn, đó là vùng gian khó, nguy hiểm nhất trên chiến tuyến, những tử thần luôn ngày đêm rình rập.

Công việc trinh sát, phá bom lại càng nguy hiểm. Họ phải chạy trên vùng cao điểm giữa ban ngày, phơi mình ra giữa vùng trọng điểm đánh phá của máy bay địch để đo và ước lượng khối đất lấp hố bom, đếm những quả bom chưa nổ và phá bom. Đó là công việc đòi hỏi sự mạo hiểm, luôn căng thẳng, đòi hỏi sự bình tĩnh và dũng cảm.

Cả ba cô gái, cô nào cũng đáng mến, đáng kính phục. Họ là những cô gái xung phong thời chống Mĩ, có lí tưởng, phải xa gia đình, xa mái trường mến yêu để đi tới hố bom lửa đạn. Họ là những cô gái trẻ yêu đời, dễ rung cảm, lắm ước mơ, rất dễ vui mà cũng rất dễ trầm tư. Họ rất thích cái đẹp và thích làm đẹp cho cuộc sống.

Qua thực tế chiến đấu, cả ba cô đều có tinh thần trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ được giao, dũng cảm không sợ hi sinh, luôn luôn có tinh thần đồng đội. Có lệnh là lên đường, bất kể trong tình huống nào, nguy hiểm không từ, luôn phải đối mặt với máy bay và bom đạn của kẻ thù. Mỗi khi phát hiện được những quả bom, họ phân công nhau phá bằng hết: “Tôi, một quả bom trên đồi. Nho, hai quả dưới lòng đường. Chị Thao, một quả dưới chân cái hầm ba-ri-e cũ?

Cuộc sống và chiến đấu ở chiến trường thật gian khổ và nguy hiểm và luôn căng thẳng nhưng họ vẫn bình tĩnh, chủ động, luôn lạc quan, yêu đời. Phương Định cho biết: “tôi có nghĩ đến cái chết. Nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ thể.

Trong đoạn văn tả cảnh phá bom trên cao điểm, Lê Minh Khuê đã sử dụng bút pháp hiện thực để tái hiện lại cảnh phá bom vô cùng nguy hiểm: “Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên… Chị Thao thổi còi. Như thế là đã hai mươi phút qua. Tôi cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong, mềm. Tôi khỏa đất rồi chạy lại chỗ ẩn nấp của mình. Hồi còi thứ hai của chị Thao. Tôi nép người vào bức tường đất, nhìn đồng hồ. Không có gió. Tim tôi cũng đập không rõ..” Tác giả đã dựng nên một tượng đài về khí phách anh hùng lẫm liệt của tổ trinh sát mặt đường từ những con người bằng xương, bằng thịt. Chị Thao, Nho, Định như những ngôi sao xa xôi sáng ngời lên những sắc xanh trong khói lửa đạn bom.

Họ đều là những cô gái trẻ với cuộc sống nội tâm phong phú đáng yêu: nhiều ước mơ, dễ vui, dễ buồn, hay mơ mộng. Họ thích làm đẹp cho cuộc sống của mình ngay cả trong chiến trường ác liệt. Nho thích trêu đùa, chị Thao chăm chép bài hát, Định thích ngắm mình trong gương, ngồi bó gối mơ mộng và hát,… Cả ba đều chưa có người yêu, đều sống hồn nhiên, tươi trẻ. Không lúc nào họ không nhớ về Hà Nội. Một trận mưa đá bất ngờ trở thành nỗi nhớ: “mà tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố”. Nỗi nhớ ấy chính là sự nối dài quá khứ, hiện tại và khát vọng mai sau.

Những kỉ niệm sống dậy như những khoảng sáng trong tâm hồn trong trẻo, ngây thơ, dịu dàng. Những cảm xúc hồn nhiên như nguồn sống, điểm tựa giúp họ thêm vững vàng, sức mạnh vượt qua khó khăn tưởng chừng như không thể vượt qua nổi.

Những cô gái ấy mang trong mình những tính cách tưởng như không thể cùng tồn tại: vô cùng gan dạ, dũng cảm trong chiến đấu mà vẫn hồn nhiên, vô tư trong cuộc sống. Những người như họ thật đáng trân trọng biết bao.

Nhưng mỗi người lại có cách thể hiện những nét chung đó theo cách riêng của mình. Chị Thao – tổ trưởng, ít nhiều có từng trải hơn, mơ ước và dự tính về tương lai có vẻ thiết thực hơn, nhưng cũng không thiếu những khát khao và rung động của tuổi trẻ: “áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu. Chị lại hay tỉa đôi lông mày của mình, tỉa nhỏ như cái tăm”. Nhưng trong công việc ai cũng gờm chị về tính cương quyết, táo bạo. Đặc biệt là sự “bình tĩnh đến phát bực”: máy bay địch đến nhưng chị vẫn “móc bánh quy trong túi, thong thả nhai”. Có ai ngờ con người dày dạn trước sự sống và cái chết hằng ngày lại sợ máu và vắt: “thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét”. Và không ai có thể quên được chị hát: nhạc sai bét, cái giọng thì chua, chị chăm chép bài hát dù chẳng thuộc nhạc, chị không hát trôi chảy được bài nào nhưng lại có ba quyển sổ dày chép bài hát.

Nho là một cô gái trẻ, xinh xắn “trông nó nhẹ, mát mẻ như một que kem trắng cái cổ tròn và những chiếc cúc áo nhỏ nhắn” rất dễ thương khiến Phương Định muốn “bế nó lên tay”. Nho rất thích tắm suối ngay cả khúc suối đó đang chứa bom nổ chậm và rất hồn nhiên – cái hồn nhiên của trẻ thơ: “vừa tắm ở dưới suối lên, cứ quần áo ướt, Nho ngồi, đòi ăn kẹo”. Hồn nhiên là thế nhưng cô lại bình thản vô cùng khi bị thương: “Không chết đâu. Đơn vị đang làm đường kia mà. Việc gì phải khiến cho nhiều người lo lắng” Ngay cả lúc đau đớn nhưng gặp mưa đá, Nho vẫn nhổm dậy, môi hé mở, xòe tay xin mấy viên đá mưa: “nào, mày cho tao mấy viên nữa”. Đặc biệt, khi máy bay giặc đến thì chiến đấu rất dũng cảm, hành động thật nhanh gọn: “Nho cuộn tròn cái gối, cất nhanh vào túi”. Và trong một lần phá bom, cô đã bị sập hầm, đất phủ kín lên người. Có lẽ với những người con gái ấy, sự sống luôn cao hơn cái chết.

Phương Định là cô gái để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Là người con gái rất nhạy cảm, hồn nhiên và thích mơ mộng.; cô thường sống với những kỉ niệm nơi thành phố quê hương mình. Cô có thời học sinh rất hồn nhiên, sống vô tư bên mẹ, cô có một căn phòng nhỏ gác hai ở một ngõ phố yên tĩnh và thanh bình ở Hà Nội. Và giờ đây, trong những ngày căng thẳng ở chiến trường, cuộc sống đó đã trở thành kỉ niệm của cô. Những kỉ niệm đó vừa thể hiện khát khao cuộc sống nơi quê hương, vừa là liều thuốc tinh thần động viên Phương Định nơi tuyến lửa khốc liệt. Sống nơi chiến trường đã ba năm, luôn kề bên cái chết nhưng cô vẫn thể hiện sự hồn nhiên và mơ mộng. Cô yêu mến những người trong tổ của mình. Cô luôn quý trọng và cảm phục các anh bộ đội. Cô luôn quan tâm đến hình thức của mình. Tâm hồn nhạy cảm của Phương Định còn được thể hiện ở chỗ chỉ một cơn mưa đá vụt qua là những kỉ niệm về thành phố, quê hương, gia đình, tuổi thơ lại được thức dậy trong cô.

Có thể nói, đây là những nét riêng của các cô gái trẻ Hà Nội vào chiến trường tham gia đánh giặc, tuy gian khổ nhưng vẫn giữ được cái phong cách riêng của người Hà Nội, rất chân tình và đáng yêu. Những nét riêng đó đã làm cho các nhân vật đáng yêu hơn. Trái tim đỏ rực của họ là “Những ngôi sao xa xôi” mãi mãi lung linh, tỏa sáng.

Lê Minh Khuê đã làm sống lại cuộc sống và chiến đấu của những cô gái thanh niên xung phong ở một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn trong giai đoạn chiến tranh chống Mỹ cứu nước. Những hình ảnh cao đẹp của các cô thanh niên xung phong trong truyện tiêu biểu cho dân tộc Việt Nam đặc biệt là thế hệ trẻ trong những năm tháng hào hùng của Tổ quốc. Truyện thể hiện sự thành công về cách kể chuyện, và đặc biệt là nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật.

Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt nam trong bài Những ngôi sao xa xôi (mẫu 5)

Có một thời để nhớ, có một thời đẹp hơn mọi lời ca, một thời mà cả nước lên đường phơi phới bước chân trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước vĩ đại. Trường Sơn ơi, rầm rập bước quân hành. Hình ảnh các cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đầu lửa đạn đã trở thành đề tài văn học. Mảnh trăng cuối rừng - Nguyễn Minh Châu, Lá đỏ - Nguyễn Đình Thi, Khoảng trời hố bom - Lâm Thị Mỹ Dạ... đã khắc họa vẻ đẹp kiêu hùng của thời đại. Lê Minh Khuê, một nhà văn nữ trưởng thành trong chiến tranh đã đóng góp cho nền văn học Việt Nam truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi đã tạo nét duyên dáng của cây bút trẻ. Truyện đã phản ánh thành công khốc liệt của chiến tranh đồng thời ánh lên vẻ đẹp tâm hồn như những vì sao lung linh ngời sáng của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến lửa Trường Sơn.

Bước vào tác phẩm ta thấy Lê Minh Khuê đã phác họa khung cảnh và không khí trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn chỉ bằng một vài nét chấm phá miêu tả hiện thực cô đọng nhưng cũng đủ khái quát khốc liệt chiến tranh. Và có lẽ thành công của tác phẩm là nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật và ngôn ngữ trần thuật. Với sự lựa chọn cách trần thuật ở ngôi thứ nhất, Phương Định là người kể cũng là nhân vật chính của truyện. Nhà văn Lê Minh Khuê đã miêu tả rất cụ thể thế giới nội tâm, những cảm xúc và suy nghĩ của ba cô gái thanh niên xung phong. Truyện viết về đề tài chiến tranh nên có nhiều chi tiết về bom đạn, chiến đấu, hi sinh nhưng chủ yếu là hướng vào thế giới nội tâm, làm hiện lên vẻ đẹp tâm hồn của con người trong hoàn cảnh khốc liệt. Có được sự thành công đó phần lớn là nhờ vào cách lựa chọn ngôi kể phù hợp của tác giả.

Truyện ngắn Những ngôi xa xôi của Lê Minh Khuê có cốt truyện khá đơn giản. Truyện kể về ba cô thanh niên xung phong tên là Thao, Nho và Phương Định. Họ làm thành một tổ trinh sát mặt đường trên cao điểm tại một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Đây là nơi tập trung nhiều bom đạn và sự nguy hiểm, ác liệt. Hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba cô gái đặc biệt gian khổ nguy hiểm và công việc của họ cũng đầy nguy hiểm hi sinh. Ngay giữa ban ngày, họ phải phơi mình ra giữa vùng trọng điểm đánh phá của máy bay địch. Sau mỗi trận bom họ phải lao ra trọng điểm, đo ước tính khối lượng đất đá lấp hố bom địch đào xới, đếm bom chưa nổ và phá bom. Đây là một công việc hết sức mạo hiểm, luôn phải đối mặt với cái chết, luôn căng thẳng thần kinh, đòi hỏi họ phải hết sức dũng cảm và bình tĩnh. Nhưng với họ công việc nguy hiểm ấy đã trở thành quen thuộc, bình thường: “Có nơi đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay ầm ì xa dần. Thần kinh căng như dây chão, tim đập bất kể nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ... Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào chạy về hang.”

Những cô gái làm trinh sát mặt đường ấy, có cùng xuất thân là những cô gái Hà Nội, có cá tính và hoàn cảnh riêng khác nhau nhưng ba cô đều có phẩm chất chung của thanh niên xung phong ở chiến trường là có tinh thần trách nhiệm cao với nhiệm vụ, không sợ hy sinh, có tình đồng đội gắn bó. Đó là mẫu người sẵn sàng “Đi bất cứ nơi đâu khi Tổ quốc đang cần”. Ngoài ra, họ còn có những nét tính cách chung của các cô gái trẻ là dễ xúc cảm, nhiều ước mơ, hay mơ mộng, dễ vui mà cũng dễ trầm tư và thích làm đẹp cho cuộc sống của mình dù đang sống ở chiến trường. Cụ thể là chị Thao rất thích chép bài hát, chép cả lời hát bịa của Phương Định. Còn Nho thích thêu thùa và Phương Định, những lúc rảnh rỗi lại thích ngắm mình trong gương hay ngồi bó gối mơ màng. Đó là nét đẹp lãng mạn trong khói lửa chiến tranh, là sức sống dâng tràn mặc mưa bom bão đạn như Bùi Minh Quốc cũng từng viết:

“Trong một góc vườn cháy khét lửa napan

Em sửng sốt gặp một nhành hoa cúc

Và em gọi đó là hạnh phúc.”

(Bài thơ về hạnh phúc)

Nho, Thao, Phương Định sống trong một tập thể, họ hết sức gắn bó yêu thương nhau nhưng ba cô gái vẫn có những nét tính cách riêng không ai giống ai. Chị Thao thì ít nhiều từng trải hơn, không dễ dàng hồn nhiên, mơ mộng và dự tính tương lai có vẻ thiết thực hơn nhưng cũng không thiếu những khát khao và rung động của tuổi trẻ. Chị chiến đấu rất dũng cảm, bình tĩnh nhưng lại rất sợ khi nhìn thấy máu chảy và sợ cả vắt nữa. Còn Nho là người nhỏ tuổi nhất, tính cô lại càng trẻ con. Nho thích mút kẹo. Hàng ngày cô được cưng chiều và luôn nhận phần việc nhẹ hơn. Nhưng không phải vì thế mà cô ỷ lại công việc cho Thao và Phương Định. Cô vẫn dũng cảm, cứng rắn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Phương Định là nhân vật chính của truyện được Lê Minh Khuê tập trung ngòi bút để miêu tả. Cô vốn là con gái Hà Nội vào chiến trường. Cô có thời học sinh hồn nhiên vô tư bên người mẹ. Cô có một căn buồng nhỏ ở một đường phố yên tĩnh của thủ đô trong những ngày thanh bình trước chiến tranh. Những kỉ niệm ấy, luôn sống trong lòng cô ngay giữa chiến trường dữ dội. Nó vừa là niềm khát khao, vừa là dòng suối làm dịu mát tâm hồn cô trong hoàn cảnh căng thẳng, khốc liệt của chiến tranh.

Nói về ngoại hình, Lê Minh Khuê không hề miêu tả chi tiết mà tác giả rất tinh tế khi để cho nhân vật tự đánh giá mình: “Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa kèn. Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo: “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm!”. Chính đôi mắt cô đẹp như một ánh sao giữa bầu trời vừa gần mà lại vừa xa đã tạo cảm xúc bao anh lính lái xe qua cung đường Trường Sơn khói lửa. Cô thấy vui và tự hào về điều đó nhưng cô chưa dành riêng tình cảm cho một ai. Vậy cũng đủ cho ta nhận thấy Phương Định là một cô gái đẹp. Bên cạnh vẻ đẹp về hình thức, Phương Định lôi cuốn người đọc bởi vẻ đẹp hồn nhiên, trong trẻo của tâm hồn. Vào chiến trường đã ba năm, đã quen với những thử thách nguy hiểm, giáp mặt hàng ngày với cái chết nhưng Phương Định cũng như đồng đội của cô không mất đi sự hồn nhiên trong sáng và những mơ ước về tương lai. Cô là người nhạy cảm hồn nhiên hay mơ mộng và thích hát. Cô đã kể rằng “Tôi thích nhiều bài hát. Những bài hành khúc bộ đội hay hát trên những ngả đường mặt trận. Tôi thích dân ca quan họ mềm mại, dịu dàng. Thích Ca-chiu-sa của hồng quân Liên Xô. Thích ngồi bó gối mơ màng: “Về đây khi mái tóc còn xanh xanh ...”. Đó là dân ca Ý trữ tình giàu có, phải lấy giọng thật trầm. Thích nhiều”. Thấy mưa đá rơi ngoài hang cô vui thích cuống cuồng như trẻ con, đem cục đá vào cho Nho rồi lại chạy ra. Cơn mưa đá tan đi nhanh chóng, cô thẫn thờ không phải vì tiếc những viên đá mà vì cô nhớ đến mẹ, đến cái cửa sổ, đến những ngôi sao to trên bầu trời thành phố...

Là người nhạy cảm, nhưng cô lại không hay biểu lộ tình cảm của mình mà luôn tỏ ra kín đáo giữa đám đông. Người ngoài nhìn vào tưởng là kiêu kỳ nhưng kì thực cô lại là người rất giàu tình cảm. Cô yêu mến những người đồng đội trong tổ trinh sát mặt đường của mình và cả đơn vị nữa. Khi Nho bị thương vì sức ép của bom, Phương Định đã tiêm và chăm sóc cho Nho hết sức chu đáo. Đặc biệt Phương Định còn dành tình yêu và niềm cảm phục của mình cho tất cả những người chiến sĩ mà cô gặp hằng đêm trên trọng điểm của con đường vào mặt trận. Cô đã bộc bạch lòng mình: “Thực tình trong suy nghĩ của tôi, những người đẹp nhất, thông minh can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ”.

Phương Định còn là người giàu lòng tự trọng, có tinh thần dũng cảm trong chiến đấu và là người có tinh thần trách nhiệm cao với công việc, không ngại gian khổ hy sinh. Phẩm chất đó của Phương Định đã được thể hiện rõ qua từng cảm giác, ý nghĩa dù chỉ thoáng qua của Phương Định trong một lần phá bom. Mặc dù đã rất quen với công việc nguy hiểm này, một ngày cô có thể phá đến năm quả bom, nhưng mỗi lần phá bom vẫn là một thử thách với thần kinh, cảm giác của Phương Định. Mỗi lần phá bom Phương Định lại có cảm giác là “Các anh cao xạ” ở trên kia đang dõi theo từng động tác, cử chỉ của cô. Cô hiểu các anh “không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới”. Và lòng tự trọng đã kích thích lòng dũng cảm của cô giúp cố lấy được tư thế “tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom..”. Ở bên quả bom, kề sát với cái chết im lìm và bất ngờ, từng cảm giác của cô cũng trở nên sắc nhọn hơn: “Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người cứa vào thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành”. Sau khi đã đặt mìn cạnh quả bom chạy về nơi ẩn nấp cô căng thẳng chờ quả bom nổ “Liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai?”. Qua sự miêu tả chân thật, Phương Định hiện lên với vẻ đẹp nội tâm phong phú, tâm hồn trong sáng, sống có lí tưởng và trách nhiệm. Một vẻ đẹp đầy cao thượng.

Lê Minh Khuê đã miêu tả rất chi tiết, cụ thể, tinh tế đến từng cảm giác, ý nghĩ. Mỗi lần phá bom là một thử thách với thần kinh. Ở bên quả bom, kề sát với cái chết im lìm và bất ngờ, từng cảm giác con của con người như cũng trở nên sắc nhọn hơn.

“Trường Sơn đông nắng tây mưa

Ai chưa qua đó như chưa hiểu mình.”

(Tố Hữu)

Lãng mạn là nét đẹp của những chàng trai, cô gái trên cung đường Trường Sơn khốc liệt, là chủ nghĩa anh hùng ca cách mạng, là đỉnh cao của một thời kỳ văn học. Mối tình đầy lãng mạn, đầy lý tưởng của Nguyệt, cô gái thanh niên xung phong và Lãm, anh bộ đội lái xe trong Mảnh trăng cuối rừng của Nguyễn Minh Châu hay tấm gương hy sinh của những cô gái thanh niên xung phong trong Khoảng trời – hố bom của Lâm Thị Mỹ Dạ:

“Em đã lấy tình yêu Tổ quốc của mình thắp lên ngọn lửa

Đánh lạc hướng thù hứng lấy luồng bom.”

Nhiều và còn biết bao nhiêu nữa những tấm gương hy sinh của những cô gái ở Ngã ba Đồng Lộc... đã góp phần cho “Tổ quốc bay lên bát ngát mùa xuân” (Lê Anh Xuân). Bằng ngòi bút miêu tả tâm lí nhân vật sinh động, chân thực và cách lựa chọn ngôi kể, giọng điệu trần thuật phù hợp với nhân vật kể tạo cho chuyện có giọng tự nhiên, thoải mái, trẻ trung và có chất nữ tính. Lời kể thường dùng những câu ngắn, nhịp nhanh, tạo được không khí khẩn trương trong hoàn cảnh chiến trường. Ở những đoạn hồi tưởng, nhịp kể chậm lại, gợi nhớ những kỉ niệm tuổi niên thiếu hồn nhiên, nhạy cảm của một cô học sinh thành phố thích mơ mộng.

Truyện viết về chiến tranh, có những chi tiết, sự việc về bom đạn, chiến tranh, hi sinh, nhưng chủ yếu vẫn hướng vào thế giới nội tâm, làm hiện lên vẻ đẹp tâm hồn của con người trong chiến tranh. Lê Minh Khuê đã làm nổi bật lên vẻ đẹp tâm hồn, tư tưởng và những phẩm chất tốt đẹp của các cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó cũng chính là hình ảnh tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mĩ cứu nước đầy gian khổ hy sinh nhưng vẻ vang oai hùng.

Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt nam trong bài Những ngôi sao xa xôi (mẫu 6)

Từ lâu, hình ảnh những cô gái thanh niên xung phong đã đi vào thi ca, nhạc họa nuôi một nguồn cảm hứng dồi dào, bất tận. Ta có thể kể đến bài thơ "Gửi em cô gái thanh niên xung phong" của nhà thơ Phạm Tiến Duật hay bài hát "Cô gái mở đường" của cố nhạc sĩ Xuân Giao...Và cũng góp một tiếng nói riêng, tiếng nói của một thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn vào đề tài này, Lê Minh Khuê với truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi" đã khắc họa thành công hình ảnh những cô gái xung phong phá bom, mở đường thật chân thực: hồn nhiên, trong sáng, giàu mộng ước, lạc quan, yêu đời và rất dũng cảm, mạnh mẽ trong chiến đấu.

Tác phẩm là "đứa con tinh thần" đầu tiên của nhà văn, được viết vào năm 1971, trong cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra rất ác liệt.Sức hấp dẫn của thiên truyện không chỉ dừng lại ở việc phản ánh chân thực cuộc sống chiến đấu đầy khốc liệt của các cô gái thanh niên xung phong ở tuyến đường Trường Sơn mà truyện còn lôi cuốn người đọc ở nghệ thuật trần thuật và miêu tả tâm lí nhân vật độc đáo của Lê Minh Khuê. Nhà văn đã rất khéo léo trong việc lựa chọn ngôi kể cho truyện ngắn của mình: ngôi thứ nhất qua nhân vật Phương Định.Điều này có tác dụng làm cho thế giới nội tâm với những ấn tượng, hồi tưởng của nhân vật hiện lên thật phong phú, đậm nét. Đồng thời, cách chọn ngôi kể qua một cô gái trẻ hồn nhiên, nhạy cảm, trong sáng và lại là người trong cuộc không chỉ làm cho câu chuyện trở nên khách quan, chân thực mà còn khiến cho câu chuyện mang một giọng điệu sôi nổi, đầy nữ tính.

Trước hết, truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi", Lê Minh Khuê đã phản ánh một cách chân thực cuộc sống và chiến đấu hết sức gian khổ, hiểm nguy nơi chiến trường đầy bom rơi đạn nổ. Đó là câu chuyện về ba nữ thanh niên trẻ xung phong, sống ở dưới chân một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn tạo thành tổ trinh sát mặt đường. Họ bao gồm có: Thao, Nho và Phương Định, với nhiệm vụ quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá để lấp hố bom, đánh dấu các vị trí có bom chưa nổ và phá bom. Đây là một công việc vô cùng nguy hiểm, có thể đối diện với cái chết bất cứ lúc nào. Thậm chí, ở nơi cư trú của họ cũng luôn có sự rình rập của tử thần: "Chúng tôi ở trong một hang dưới chân cao điểm. Con đường đi qua trước của hang, kéo lên đồi... đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên đường không có lá xanh. Chỉ có những thân cây bị tước khô cháy. Những cây nhiều rễ nằm lăn lóc...". Đó là một hiện thực tàn khốc của chiến tranh, của sự tàn phá khủng khiếp khi mà màu xanh của cây cỏ tự nhiên cũng không thể sống nổi. Vì thế, sự che chắn giản đơn của thiên nhiên như là ngụy trang để bảo vệ mạng sống của họ cũng không có được. Trước mắt người đọc là cảnh tượng của hoang phế, trần trụi, ảm đạm chết chóc, tang thương. Không dừng lại ở đó, khi làm nhiệm vụ họ phải chạy trên cao điểm giữa cái nắng chói chang, phơi mình giữa trọng điểm bắn phá của máy bay định. Vì thế, "Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm, về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng lóe lên khuôn mặt nhem nhuốc [...] thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp xung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ...". Lê Minh Khuê tiếp tục lia ống kính quay chậm vào một lần phá bom của Phương Định, tái hiện thật chân thực, tinh tế cảnh tượng kinh khủng đó.

Mặc dù đã rất nhiều lần phá bom, nhưng với Phương Định mỗi lần làm công việc này vẫn là một thử thách với thần kinh cho đến từng cảm giác: "Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm chậm quá. Nhanh lên một tí ! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng." . Lời văn như dao nhọn, sắc lạnh đến rợn người, khiến người đọc như cảm giác đang trực tiếp trải nghiệm tham gia công việc phá bom cùng với nhân vật vậy!. Tiếp đó là những giây phút chuẩn bị kích nổ trái bom: "Tôi cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái hố đã đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong, mềm. Tôi khỏa đất rồi chạy lại chỗ ẩn nấp của mình...".Những giây phút đợi chờ tiếng nổ của quả bom thật căng thẳng, "tim tôi cũng đập không rõ", thậm chí cô còn nghĩ tới cái chết, nhưng đó là cái chết mờ nhạt, không cụ thể. Cái chính lúc này là "bom có nổ không?. Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai? [...] nhưng quả bom nổ. Một thứ tiếng kì quái, đến vang óc. Ngực tôi nhói, mắt cay xè... mùi thuốc bom buồn nôn... Mảnh bom xé không khí, lao và rít vô hình trên đầu"...

Quả là một cuộc chiến đấu không cân sức, nguy hiểm đầy ngoạn mục nhưng cô gái đã mạnh mẽ vượt qua. Đến đây, người đọc càng cảm nhận thấy sự tàn ác khốc liệt của chiến tranh bao nhiêu thì lại càng cảm phục tinh thần trách nhiệm trong công việc, lòng quả cảm vô song, sẵn sàng hi sinh vì tổ quốc, vì hòa bình của những cô gái thanh niên xung phong phá bom mở đường đến bấy nhiêu. Qua đó, chúng ta mới thấy hết được ý thức, trách nhiệm công dân cao độ của những con người anh hùng sả thân vì kháng chiến, cách mạng:

"Chúng tôi đã đi không tiếc đời mình

(Những tuổi hai mươi làm sao không tiếc)

Nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi tổ quốc."

Tiếp đến, sự thành công của truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi" còn được thể hiện ở nghệ thuật xây dựng nhân vật, nhất là việc miêu tả tâm lí các nhân vật trong truyện. Điều này không chỉ được thể hiện ở việc tác giả khắc họa thái độ và trạng thái nhân vật trong mỗi lần làm nhiệm vụ phá bom, mà nữ nhà văn còn đặc biệt lách sâu vào trong mạch ngầm đời sống nội tâm của các cô gái thanh niên xung phong, làm hiện lên những vẻ đẹp tâm hồn thật sinh động, phong phú.Đó là những nét đẹp chung của những cô gái trẻ như nhạy cảm, dễ xúc động, nhiều mộng mơ nhưng ở họ lại có những nét đẹp, sức hấp dẫn riêng của các cô gái ra đi từ đất Hà Thành mĩ lệ. Chị Thao là đội trưởng, người lớn tuổi nhất, luôn "cương quyết, táo bạo" và "bình tĩnh đến phát bực" trong mọi hoàn cảnh nhưng lại sợ nhìn thấy máu chảy và sợ vắt. Chị có sở thích là chép lại các bài hát, dù chẳng thuộc nhạc, giọng lại chua. Nho thì ít tuổi hơn, trẻ trung, hồn nhiên "trông mát mẻ như một que kem trắng", lại thích nhai kẹo, tắm suối, dù biết là ở đó hay có bom nổ chậm... nhưng khi làm nhiệm vụ thì luôn tỉnh táo, mạnh mẽ, dũng cảm. Khi bị thương, Nho không hề rên la và không muốn mọi người xung quanh phải lo lắng: "Không chết đâu. Đơn vị đang làm đường kia mà. Việc gì phải khiến cho nhiều người lo lắng. Ơ, cái bà này! Sao bà cứ cuống quýt lên vậy?". Nhất là Phương Định, dưới ngòi bút của Lê Minh Khuê, cô hiện lên là một cô gái hồn nhiên, trẻ trung, lạc quan và giàu mơ ước về tương lai. Cô luôn tự hào, hãnh diện về vẻ đẹp ngoại hình của mình, khiến các anh lính phải ngả nghiêng, ngây ngất, luôn tìm cách để bắt chuyện, làm quen: "Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dầy, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn...". Đến đây, người đọc đã nhận ra vẻ đẹp nhan đề tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" của nhà văn. Đây là một nhan đề lãng mạn, hay, độc đáo. Hình ảnh những ngôi sao xa ấy đã được trở đi trở lại nhiều lần trong thiên truyện với nhiều ý nghĩa khác nhau. Đó là những ngôi sao trên mũ của người chiến sĩ, là những ngôi sao trên bầu trời thành phố, là những ngôi sao trong câu chuyện cổ tích nói về xứ xở thần tiên...

Khép lại "Những ngôi sao xa xôi", Lê Minh Khuê đã làm nổi bật lên chủ nghĩa anh hùng và vẻ đẹp tâm hồn của thế hệ trẻ Việt Nam trong hoàn cảnh chiến tranh. Mạnh mẽ, dũng cảm, bất khuất trong chiến đấu; hồn nhiên, tươi trẻ, lạc quan trong cuộc sống. Đọc xong câu chuyện, người đọc, nhất là những thế hệ trẻ mới thấy hết được vai trò, trách nhiệm của mình trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước quan trọng biết nhường nào!

Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt nam trong bài Những ngôi sao xa xôi (mẫu 7)

Lê Minh Khuê là một cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn. Ngòi bút của bà luôn hướng về cuộc chiến đấu của tuổi trẻ trên tuyến đường Trường Sơn máu lửa. Truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi" là một trong số những tác phẩm đầu tay của bà, được viết vào năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra ác liệt. Qua ba nhân vật nữ thanh niên xung phong, em đã có rát nhiều suy nghĩ về thế hệ trẻ trong thời kháng chiến chống Mĩ.

Trước hết, thế hệ trẻ trong thời kháng chiến chống Mĩ luôn mang trong mình tinh thần dũng cảm, bản lĩnh, gan dạ. Khi có chiến tranh, họ sẵn sàng ra đi, xung phong nhập ngũ để gia nhập vào cách mạng, lên tiền tuyến kháng chiến để giành lại độc lập cho dân tộc.cHơn hết, khi chiến đấu, họ không quản ngại vất vả, hi sinh mà luôn gắng sức mình, chinh chiến với kẻ thù. Đối đầu trực tiếp với ngọn lửa của Thần chết. Tất cả vì mục tiêu "Độc lập, tự do, hạnh phúc". Tiêu biểu như nhân vật Phương Định, Thao, Nho, các cô gái vốn được mệnh danh là "chân yếu tay mềm" nhưng khi thực hiện nhiệm vụ cao cả, các cô luôn vững vàng, kiên định như "kiềng ba chân". Khi những quả bom rơi xuống, không một giây phút nao núng, ngần ngại nào, các chị lập tức chạy ra để đo đạc, tiến hành gỡ mìn. Sự sống chỉ trong gang tấc.

Chưa dừng lại ở đó, thế hệ trẻ trong thời kháng chiến chống Mĩ còn mang trong mình một tâm hồn trong sáng, lãng mạn. Sau những giờ phút chiến đấu căng thẳng, vất vả, họ cũng có những giây phút nghỉ ngơ để có thêm sức khỏe, có thêm động lực để ngày mai chinh chiến. Những giây phút giải lao ấy tuy có phần thiếu thốn, có phần nguy hiểm vì không biết địch sẽ ập tới bất cứ lúc nào, những anh lính cùng cô gái thanh niên xung phong ấy vẫn yêu đời, vẫn hăng say rạo rực những bản nhạc thật hay, thật đẹp. Như Phương Định luôn thích nghe những bản nhạc ca dao mộng mơ, mang một vẻ đẹp lãng mạn. Hơn hết, có những chiến sĩ còn đắm chìm trong vẻ đẹp của thiên nhiên. Đó là vẻ đẹp của những cánh hoa rực rỡ, của vầng trăng sáng dịu hiền soi tỏ bầu trời đêm, của những ngôi sao lấp lánh vừa tượng trưng cho sự hi vọng vừa giúp bầu trời đêm thêm lung linh, huyền ảo.

Trong cuộc sống hiện nay, có nhiều thanh niên không ngừng học tập, sáng tạo để cống hiến cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nhưng cạnh đó vẫn còn những kẻ chỉ biết ăn không ngồi rồi, ỷ lại vào cha mẹ. Là học sinh, em đã và đang không ngừng học hỏi, chăm chỉ để góp sức phát triển vị thế của nước nhà.

Thật vậy, thế hệ trẻ trong thời kháng chiến chống Mĩ là tấm gương sáng, điển hình, là hình ảnh đẹp, tiêu biểu cho thanh niên Việt Nam noi theo.

Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt nam trong bài Những ngôi sao xa xôi (mẫu 8)

Lê Minh Khuê là một cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn. Ngòi bút của bà luôn hướng về cuộc chiến đấu của tuổi trẻ trên tuyến đường Trường Sơn máu lửa. Truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi" là một trong số những tác phẩm đầu tay của bà, được viết vào năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra ác liệt. Qua ba nhân vật nữ thanh niên xung phong, em đã có rát nhiều suy nghĩ về thế hệ trẻ trong thời kháng chiến chống Mĩ.

Trước hết, thế hệ trẻ trong thời kháng chiến chống Mĩ luôn mang trong mình tinh thần dũng cảm, bản lĩnh, gan dạ. Khi có chiến tranh, họ sẵn sàng ra đi, xung phong nhập ngũ để gia nhập vào cách mạng, lên tiền tuyến kháng chiến để giành lại độc lập cho dân tộc.cHơn hết, khi chiến đấu, họ không quản ngại vất vả, hi sinh mà luôn gắng sức mình, chinh chiến với kẻ thù. Đối đầu trực tiếp với ngọn lửa của Thần chết. Tất cả vì mục tiêu "Độc lập, tự do, hạnh phúc". Tiêu biểu như nhân vật Phương Định, Thao, Nho, các cô gái vốn được mệnh danh là "chân yếu tay mềm" nhưng khi thực hiện nhiệm vụ cao cả, các cô luôn vững vàng, kiên định như "kiềng ba chân". Khi những quả bom rơi xuống, không một giây phút nao núng, ngần ngại nào, các chị lập tức chạy ra để đo đạc, tiến hành gỡ mìn. Sự sống chỉ trong gang tấc.

Chưa dừng lại ở đó, thế hệ trẻ trong thời kháng chiến chống Mĩ còn mang trong mình một tâm hồn trong sáng, lãng mạn. Sau những giờ phút chiến đấu căng thẳng, vất vả, họ cũng có những giây phút nghỉ ngơ để có thêm sức khỏe, có thêm động lực để ngày mai chinh chiến. Những giây phút giải lao ấy tuy có phần thiếu thốn, có phần nguy hiểm vì không biết địch sẽ ập tới bất cứ lúc nào, những anh lính cùng cô gái thanh niên xung phong ấy vẫn yêu đời, vẫn hăng say rạo rực những bản nhạc thật hay, thật đẹp. Như Phương Định luôn thích nghe những bản nhạc ca dao mộng mơ, mang một vẻ đẹp lãng mạn. Hơn hết, có những chiến sĩ còn đắm chìm trong vẻ đẹp của thiên nhiên. Đó là vẻ đẹp của những cánh hoa rực rỡ, của vầng trăng sáng dịu hiền soi tỏ bầu trời đêm, của những ngôi sao lấp lánh vừa tượng trưng cho sự hi vọng vừa giúp bầu trời đêm thêm lung linh, huyền ảo.

Trong cuộc sống hiện nay, có nhiều thanh niên không ngừng học tập, sáng tạo để cống hiến cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nhưng cạnh đó vẫn còn những kẻ chỉ biết ăn không ngồi rồi, ỷ lại vào cha mẹ. Là học sinh, em đã và đang không ngừng học hỏi, chăm chỉ để góp sức phát triển vị thế của nước nhà.

Thật vậy, thế hệ trẻ trong thời kháng chiến chống Mĩ là tấm gương sáng, điển hình, là hình ảnh đẹp, tiêu biểu cho thanh niên Việt Nam noi theo.

Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt nam trong bài Những ngôi sao xa xôi (mẫu 9)

Truyện “Những ngôi sao xa xôi” là một trong số những truyện ngắn đầu tay của nhà văn nữ Lê Minh Khuê. Đường Trường Sơn và những cô gái thanh niên xung phong, những anh bộ đội lái xe đã thành đề tài của nhiều tác phẩm văn học thời kì này. Nhưng “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê vẫn có nét đặc sắc riêng.

Đoạn kết truyện tả cơn mưa đá ở Trường Sơn được xem là đoạn hay nhất. Đó là đoạn thơ bằng văn xuôi vừa miêu tả chân thực cơn mưa đá vừa gợi lên vẻ đẹp tâm hồn của Phương Định – cô gái thanh niên xung phong làm nhiệm vụ phá bom. Truyện được viết vào năm 1971, giai đoạn khốc liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mĩ.

Đoạn trích kể lại chuyện Nho bị thương trong lúc làm nhiệm vụ, Phương Định chăm sóc cho Nho chu đáo. Một cơn mưa đá bất ngờ ập xuống, các cô gái thanh niên xung phong hồn nhiên đón nhận. Mưa tạnh, Phương Định thả hồn mình về với góc phố nhỏ bình yên ngay trong lòng Hà Nội, cô nhớ nhà, nhớ mẹ… Nỗi nhớ thật dịu êm.

Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật Phương Định trong đoạn trích qua hình cơn mưa đá bất ngờ xuất hiện, từ đó cho thấy vẻ đẹp khác ở Phương Định. Bên cạnh lòng dũng cảm, tinh thần trách nhiệm, yêu thương đồng đội, Phương Định còn là một cô gái giàu cảm xúc, tâm hồn dịu dàng, trong sáng.

Cơn mưa đá đến bất ngờ sau khi các cô gái trẻ vừa hoàn thành nhiệm vụ phá bom và một trong các cô bị thương. Vậy mà, họ đón nhận mưa đá bằng sự háo hức, hồn nhiên như trẻ thơ. Cơn mưa đá được miêu tả hết sức chân thực với hình ảnh quen thuộc: một đám mây kéo qua cửa hang. Một đám nữa bay ngày càng nhiều. Bầu trời mở rộng trước cửa hang đen đi. Cơn dông quật xuống những cành khô cháy. Lá bay loạn xạ. Cát bay lên,…

Câu văn ngắn, nhịp nhanh, nhiều động từ mạnh tạo ấn tượng một cơn mưa ào đến nhanh, bất ngờ. Nhưng đây không phải cơn mưa bình thường mà là mưa đá nên có “tiếng lanh canh”, “có cái gì sắc, xé không khí ra từng mảnh vụn”. Nhà văn miêu tả thật sinh động, chân thực cơn mưa đá giữa rừng Trường Sơn qua cách nhìn, cách cảm của nhân vật chính.

Dường như bom đạn, chiến tranh, máu đổ, hi sinh… đã lùi xa, đã biến mất. Chỉ còn có cơn mưa đá bất ngờ, khiến các cô gái thanh niên xung phong quên hết hiểm nguy, trở lại bản tính gốc của những người trẻ tuổi. Phương Định thì kêu to lên “Mưa đá! Cha mẹ ơi ! Mưa đá!”. Cô chạy ra, chạy vào “vui thích cuống cuồng”. Đến Nho đang bị thương mà cũng nhỏm dậy xòe tay ra xin mấy viên đá.

Cơn mưa gợi về miền tuổi thơ trong sáng, êm đềm; mưa đá đã đưa cô về với dòng sông kỉ niệm. Nỗi nhớ thật mông lung, góc phố nhỏ bình yên trong lòng Hà Nội. Nơi có mẹ, có hoa công viên, có con đường loang loáng nước sau cơn mưa, cô gái nhớ cả tiếng rao của bà bán xôi, nhớ những quả bóng sút vô tội vạ của những đứa trẻ và cả những ngôi sao to trên bầu trời thành phố. Mỗi chi tiết trong nỗi nhớ ấy gắn liền với những kỉ niệm thời thơ ấu thần tiên, ngọt ngào bên mẹ, bên cạnh bạn bè, những con người thân quen yêu dấu… mà cô đã tạm rời bỏ để lên đường tham gia chiến đấu. Tính đến nay đã bốn năm, góc quê ở trong tim các cô gái trẻ cứ thao thức, bồi hồi. Cái khốc liệt của bom đạn không làm tâm hồn các cô bị chai sạn, điều mà chiến tranh không thể hủy diệt được ở tuổi trẻ Việt Nam là đây.

Nhà văn Lê Minh Khuê đã rất khéo léo khi xây dựng hai không gian đối lập để rồi ở mỗi không gian trong câu chuyện kể, nhân vật lại hiện ra với những vẻ đẹp đáng quý. Ngoài mặt đường bom đạn ác liệt, khi làm nhiệm vụ, Phương Định và đồng đội rất kiên cường dũng cảm. Khi trở về hang, không gian bình yên, các cô trở lại bản tính con gái – dịu dàng, nữ tính, giàu cảm xúc, mộng mơ…

Hình ảnh những ngôi sao xuất hiện trong nỗi nhớ Phương Định “Mà tôi nhớ một cái gì đây, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố ”làm sáng thêm ý nghĩa nhan đề “Những ngôi sao xa xôi”: Vẻ đẹp tâm hồn của các cô gái thanh niên xung phong làm nhiệm vụ trinh sát mặt đường trên tuyến đường Trường Sơn thời đạn bom.

Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của tuổi trẻ Việt nam trong bài Những ngôi sao xa xôi (mẫu 10)

Lê Minh Khuê là đến sau trong chủ đề người lính Trường Sơn nhưng đã có những phát hiện và sáng tạo đáng chú ý. Với tài năng và sức mạnh tìm tòi, khám phá, Lê Minh Khuê đi sâu phát hiện những vẻ đẹp chìm khuất, ẩn sâu trong tâm hồn con người. "Những ngôi sao xa xôi" là thành công của Lê Minh Khuê và của nền văn học kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

Trong tác phẩm, Phương Định là nữ nhân vật chính được hầu hết các đọc giả cảm thấy ấn tượng và yêu thích. Lê Minh Khuê đã rất thành công qua ngòi bút của bà lột tả được vẻ đẹp toàn diện của Phương Định để lại trong lòng những đọc giả cảm xúc khó tả.

Với sự trẻ trung và sự xinh đẹp của một thiếu nữ mới lớn, Phương Định đã gây được cho người đọc ấn tượng đầu tiên. Cô gái này là một người khá chú trọng hình thức của mình và rất nhạy cảm. Cô còn khá tự tin và kiêu kì. Tuy nhiên, điều khiến đọc giả ấn tượng hơn nữa là nét đẹp bên trong tâm hồn của cô. Đó là nét đẹp tâm hồn của một nữ thanh niên xung phong trong thời kháng chiến chống Mỹ. Cô khiến cho những đọc giả khâm phục bởi sự gan dạ, dũng cảm và kiên cường bất khuất của mình.

Phương Định chiến đấu ở một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn, phải chạy trên cao điểm đánh phá máy bay địch. Sau mỗi trận bom, chị cùng đồng đội đi đếm những quả bom chưa nổ để phá. Đó là công việc hết sức nguy hiểm vì cái chết luôn cận kề. Nhưng Phương Định và đồng đội của cô lại rất bình tĩnh. Thậm chí đối với họ công việc ấy đã trở thành bình thường.

Mặc dù đã quen, nhưng có những ngày phải phá hơn 5 quả bom cũng cũng khiến cho thần kinh của Phương Định bị thử thách tột độ. Từ khung cảnh căng thẳng cho tới cảm giác các anh cao xạ đang theo sát từng hành động của mình khiến lòng dũng cảm ở cô như được kích thích bởi sự tự trọng.

Ngoài ra, Phương Định còn làm những đọc giả yêu mến cô hơn vì sự trong sáng, tinh tế của cô. Cô giàu tình đồng chí, giàu tình cảm với đồng đội, quê hương và vô cùng lạc quan yêu đời. Cô như bao thiếu nữ khác, vẫn hay mơ mộng và rất kiêu kì. Giọng hát cô còn rất hay vì vậy cô rất hay hát.

Cũng như hai người đồng đội trong tổ trinh sát, Phương Định yêu mến tất cả những đồng đội trong cả đơn vị của mình. Cô cảm phục những người chiến sĩ cô gặp được trên cao điểm của những con đường vào mặt trận hằng đêm. Phương Định đã lo lắng, sốt ruột khi đồng đội lên cao điểm mãi vẫn chưa về. Cô gắn bó và yêu quý bạn bè nên đã có những nhận xét tốt đẹp về Nho. Cô hiểu và đồng cảm với Thao về những sở thích và tâm trạng của Thao rất sâu sắc.

Phương Định cũng có một thời học sinh hồn nhiên, cô tư bên người mẹ mà cô kính yêu. Những kỉ niệm ấy luôn dữ dội sống lại trong cô giữa chiến trường để nhắc cô nhớ rằng không được sợ, không được bỏ mạng nơi đây vì ở nhà còn có mẹ chờ. Nó là niềm khao khát làm dịu mát sự căng thẳng, sợ hãi tận đáy lòng cô. Vào chiến trường đã lâu, Phương Định vẫn không mất đi sự vô tư của thiếu nữ mới lớn và cả những ước mơ về tương lai.

Phương Định là một cô thanh niên xung phong quả cảm trên tuyến đường Trường Sơn. Cô tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm tháng hào hùng ấy. Chị cùng đồng đội là những người không tiếc thanh xuân, cống hiến trọn vẹn cho Tổ quốc sức lực của mình với lòng yêu nước sâu đậm.

Xem thêm các bài tóm tắt Ngữ văn 9 hay, chi tiết khác:

Phân tích văn bản “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê

Phân tích nhân vật Phương Định

Cảm nhận về nhân vật Phương Định

Phân tích bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của tác giả Thanh Hải

Phân tích khổ 1 bài Mùa xuân nho nhỏ của tác giả Thanh Hải