Soạn bài Tình ca ban mai trang 42 - Ngắn nhất Ngữ văn 11 Cánh diều

Với soạn bài Tình ca ban mai trang 42 Ngữ văn lớp 11 Cánh diều sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 11.

1 266 22/03/2024


Soạn bài Tình ca ban mai

1. Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 42 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 2):

- Đọc trước bài thơ Tình ca ban mai, tìm hiểu thêm thông tin về nhà thơ Chế Lan Viên.

- Tìm đọc các bài thơ viết về tình yêu của Chế Lan Viên. Em có ấn tượng gì về những bài thơ ấy?

Trả lời:

Soạn bài Tình ca ban mai trang 42 - Ngắn nhất Ngữ văn 11 Cánh diều (ảnh 1)

- Nhà thơ Chế Lan Viên(1920 - 1989):

+ Tên thật là Phan Ngọc Hoan, sinh ra tại Tỉnh Quảng Trị.

+ Lớn lên và đi học tại Quy Nhơn.

+ Ông làm thơ từ rất sớm. Năm 17 tuổi, xuất bản tập thơ đầu tay “Điêu tàn” và vụt sáng trong phong trào Thơ mới.

+ Trong cuộc đời sáng tác, ông để lại nhiều tác phẩm giá trị trong thể loại thơ, văn, tiểu luận phê bình.

- Một số bài thơ về tình yêu của Chế Lan Viên: Nhớ; Những sợi tơ lòng; Hoàng hôn; Khúc ca chiều; Khoảng cách; Chia; Hái theo mùa...

- Ấn tượng về những bài thơ: Chế Lan Viên đã tạo nên một thế giới nghệ thuật và hồn thơ riêng biệt. Thơ tình Chế Lan Viên gần gũi, thời gian và không gian được cá thể hóa, vĩnh cửu hóa, gắn với chủ thể trữ tình trong từng bài thơ.

2. Đọc hiểu

* Nội dung chính: Bài thơ là khúc ca tình yêu tươi đẹp, rực rỡ trong không gian và thời gian trong trẻo, diệu kì của buổi ban mai.

Soạn bài Tình ca ban mai trang 42 - Ngắn nhất Ngữ văn 11 Cánh diều (ảnh 1)

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1. (trang 43 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 2): Cách tổ chức khổ thơ có gì đặc biệt?

Trả lời:

Bài thơ gồm chín khổ thơ, tám khổ có 2 dòng thơ, riêng khổ cuối có 1 dòng.

Câu 2 (trang 43 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 2): Chú ý các từ chỉ thời gian trong bốn khổ thơ đầu.

Trả lời:

Các từ chỉ thời gian: chiều, mai, trưa, khuya, ban mai.

Câu 3 (trang 43 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 2): Chú ý sự lặp lại hình ảnh trong các dòng thơ số 8 và 16.

Trả lời:

- Dòng thơ số 8: Rải hạt vàng chi chít

- Dòng thơ số 16: Mọc sao vàng chi chít

=> Hình ảnh lặp lại: sao vàng mọc chi chít.

* Trả lời câu hỏi cuối bài:

Câu 1. (trang 43 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 2): Bài thơ có thể chia làm mấy phần? Vì sao?

Trả lời:

Bài thơ có thể chia làm 3 phần:

- Bốn khổ thơ đầu: Thể hiện tầm quan trọng của nhân vật trữ tình em.

- Bốn khổ thơ sau: Bức tranh thiên nhiên cuộc sống khi có “tình ta”.

- Câu thơ cuối cùng: Miêu tả sự hạnh phúc khi em về.

Câu 2. (trang 43 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 2): Nhận diện một yếu tố tượng trưng trong bài thơ và chỉ ra vai trò của yếu tố đó trong việc thể hiện nội dung.

Trả lời:

- Yếu tố tượng trưng: hạt vàng

- Vai trò của yếu tố đó trong việc thể hiện nội dung: giúp bài thơ sinh động hơn, biểu đạt những rung động, tình cảm mãnh liệt, ào ạt, đắm say của nhân vật trữ tình với “em”.

Câu 3. (trang 44 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 2): Những biến đổi của hình tượng “em” ở bốn khổ thơ đầu được so sánh với những khoảng thời gian trong một ngày và thiên nhiên. Phân tích ý nghĩa của cách biểu đạt này.

Trả lời:

- Khổ thơ 1: “Em đi, như chiều đi / Gọi chim vườn bay hết”.

Câu thơ này có thể hiểu là em đi khiến vũ trụ quanh anh như thay đổi, mất hết sự sống. Vườn chỉ đẹp, chỉ rộn ràng sự sống khi có chim. Vườn không có chim thành hiu hắt, cô quạnh. Em đi là một tình huống để qua đó anh nhận biết em quan trọng với anh đến nhường nào. Đất trời, vũ trụ của anh đều biến đổi.

- Ở khổ 2: “Em về tựa mai về / Rừng non xanh lộc biếc”. Em về thì vũ trụ quanh anh, của anh lại hồi sinh, ngập tràn sự sống. Và hạnh phúc là ngập tràn khi em ở: nắng trưa cũng trở thành êm mát, chở che (nắng sáng màu xanh che) và ngay cả đêm tối cũng lấp lánh hạnh phúc.

=> Các hình ảnh thiên nhiên và thời gian được so sánh với “em” để làm nổi bật ý nghĩa của em trong anh: có em là có tất cả. Vũ trụ đổi thay theo em. Không em thì ngày cũng tàn, trời đất cũng tàn tạ. Có em thì dù là trưa hay đêm vẫn ắp đầy tình yêu, sự sống.

Câu 4. (trang 44 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 2): Hình ảnh thơ ở các khổ 2 và 4, 6 và 8 có sự lặp lại và thay đổi như thế nào? Vì sao có sự thay đổi này?

Trả lời:

Nếu ở khổ 2 và 4 chỉ xuất hiện hình ảnh của “em” và “tình em” thì ở khổ 6 và 8 đã xuất hiện “tình ta” vì giờ đây, tình yêu đã xuất hiện song phương được hợp nhất, có cả anh và em, không chỉ tồn tại từ một phía nữa.

Câu 5. (trang 44 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 2): Khổ thơ cuối có khác biệt gì với các khổ thơ trước đó? Ý nghĩa của sự khác biệt này?

Trả lời:

- Khổ thơ cuối chỉ có 1 câu duy nhất.

- Ý nghĩa của sự khác biệt: Câu thơ duy nhất khẳng định nhất quán về niềm tin mạnh mẽ về tình yêu, về ngày mai chắc chắn em sẽ về. Khổ thơ cuối là lời kết cho toàn bộ cung bậc tình yêu đẹp đẽ như ánh ban mai dành cho em.

Câu 6. (trang 44 sgk Ngữ Văn lớp 11 Tập 2): Em thấy thích nhất hình ảnh / dòng thơ / khổ thơ nào trong bài thơ? Vì sao?

Trả lời:

Em thích nhất hình ảnh về tình ca ban mai của nhan đề bài thơ vì hình ảnh được xây dựng rất độc đáo. Đó là sự ghép chung của hai danh từ: tình ca và ban mai. Giữa hai danh từ này không có một quan hệ từ nào và vì thế nó để ngỏ cho những cách hiểu khác nhau.

Cụm từ có nhiều cách hiểu:

- Tình ca về ban mai: tình ca về sự khởi đầu, về sự sống.

- Tình ca từ / của ban mai: tình ca là âm thanh đẹp để được cất lên từ ban mai.

- Tình ca luôn mang tính chất của ban mai - luôn là sự lạc quan, là ánh sáng, là hồi sinh.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 11 sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:

Thực hành tiếng Việt trang 44

Viết bài văn nghị luận về một tác phẩm thơ

Giới thiệu một tác phẩm thơ

Tự đánh giá: Tràng giang

Hướng dẫn tự học trang 53

1 266 22/03/2024


Xem thêm các chương trình khác: