Soạn bài Cốm Vòng trang 78 (Chân trời sáng tạo)

Soạn bài Cốm Vòng

* Chuẩn bị đọc

Câu 1 (trang 78 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Em đã từng ăn cốm chưa? Hãy chia sẻ cảm nhận của em về mùi vị của cốm. 

Trả lời: 

Em đã từng ăn cốm rồi. Mùi vị của nó rất ngon, gạo thì trắng dẻo, mùi hương thoảng thoảng như mùi của thơm của lúa.

Câu 2 (trang 78 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Dựa vào nhan đề, em hãy dự đoán nội dung văn bản?

Trả lời: 

Dựa vào nhan đề, em dự đoán nội dung của văn bản là giới thiệu về cốm làng Vòng.

* Trải nghiệm cùng văn bản 

1. Theo dõi: 

2. Tưởng tượng: Em hình dung thế nào về hình ảnh cô gái làng Vòng được miêu tả trong đoạn này?

Em hình dung về hình ảnh cô gái làng Vòng đang gánh cốm đi bán được tác giả miêu tả là những cô gái giản dị, mang đậm chất quê.

3. Theo dõi: Để làm ra sản phẩm cốm cần bao nhiêu công đoạn?

Trả lời:

Để làm ra sản phẩm cốm, cần có 6 công đoạn: ngắt lúa - tuốt lúa – rang – ssa, giã – sàng thóc – hồ. 

* Suy ngẫm và phản hồi

Nội dung chính Cốm Vòng: Văn bản giới thiệu về cốm làng Vòng từ hương vị đến công đoạn làm cốm.

Câu 1 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Tìm những từ ngữ, hình ảnh thể hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả trong các đoạn văn sau: 

Vì thế, ăn miếng cốm cho ra miếng cốm, người ta cũng cần phải tỏ ra một chút gì thanh lịch, cao quý; phải biết tiếc từng hạt rơi, hạt vãi và nhất là phải ăn từng chút một, lấy ngón tay nhón lấy từng chút một, chứ không được phũ phàng. 

Ta vừa nhai nhỏ nhẹ, vừa ngẫm nghĩ đến tính chất thơm của cốm thoang thoảng mùi lúa đòng đòng, tính chất ngọt của cốm phiêu phiêu như khí trời trong sạch và ta sẽ thấy rằng ăn một miếng cốm vào miệng là ta nuốt cả hương thơm của những cánh đồng quê của cha ông ta vào lòng. Dịu dàng biết chừng nào! Mà cảm khái nhường bao!

Đó là tình cảm, cảm xúc như thế nào? 

Trả lời: 

- Từ ngữ, hình ảnh thể hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả là: người ta cũng cần phải tỏ ra một chút gì thanh lịch cao quý; phải biết tiếc từng hạt rơi, hạt vãi, và nhất là phải ăn từng chút một, lấy ngón tay nhón lấy từng chút một, chứ không được phũ phàng, vừa ngẫm nghĩ đến tính chất thơm của cốm thoang thoảng mùi lúa đòng đòng...

→ Từ đó, ta thấy sự am hiểu, quý trọng từng hạt cốm cũng như tình cảm yêu mến, trân trọng nâng niu những nét đẹp truyền thống của tác giả.

Câu 2 (trang 81 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Tìm một số chi tiết thể hiện sự hòa quyện giữa cảm xúc, suy nghĩ của tác giả với vẻ đẹp của thiên nhiên, tạo vật trong văn bản và nêu tác dụng của chúng. 

Trả lời: 

- Một số chi tiết thể hiện sự hòa quyện giữa cảm xúc, suy nghĩ của tác giả với vẻ đẹp của thiên nhiên, tạo vật trong văn bản là:

+ Cốm nguyên là cái hạt non của “thốc nếp hoa vàng”. Một ngày đầu tháng Tám, đi dạo những vùng trồng lúa đó, ta sẽ thấy ngào ngạt mùi lúa chín xen với mùi cỏ, mùi đất của quê hương làm cho ta nhẹ nhõm và đôi khi...phơi phới.

+ Ta vừa nhai nhỏ nhẹ, vừa ngẫm nghĩ đến tính chất thơm của cốm thoang thoảng mùi lúa đòng đòng, tính chất ngọt của cốm phiêu phiêu như khí trời trong sạch và ta sẽ thấy rằng ăn một miếng cốm vào miệng là ta nuốt cả hương thơm của những cánh đồng quê của ông cha ta vào lòng.

- Tác dụng: thể hiện rõ sự trân trọng những nét đẹp văn hóa truyền thống Việt của tác giả.

Câu 3 (trang 82 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Đọc văn bản, em cảm nhận được điều gì về tâm hồn của nhà văn Vũ Bằng?

Trả lời: 

Qua việc đọc văn bản, em thấy được một tình yêu quê hương, đất nước tha thiết được cất chứa trong sự nâng niu, trân trọng đối với những sản vật của quê hương (cốm Vòng).

Câu 4 (trang 82 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Xác định chủ đề của văn bản. Dựa vào đâu mà em xác định như vậy?

Trả lời: 

- Chủ đề văn bản: Cốm làng Vòng

- Em xác định dựa vào: tên văn bản, cách triển khai ý và những hình ảnh được sử dụng trong bài.

Câu 5 (trang 82 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Em hãy chỉ ra một số đặc điểm của tùy bút được thể hiện trong văn bản. 

Trả lời: 

Một số đặc điểm của tùy bút được thể hiện qua văn bản là:

- Miêu tả chi tiết các công đoạn làm cốm

- Yếu tố tình cảm của tác giả được thể hiện đan xen với yếu tố miêu tả.

Câu 6 (trang 82 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

“Ờ mà thật vậy, sao cứ phải là lá sen mới gói được cốm? Mà sao cứ phải là rơm tươi của cây lúa mới đem buộc được gói cốm?” Hãy viết từ 3 đến 5 câu trình bày cách lí giải của em về câu hỏi trên.

Trả lời: 

Đoạn văn tham khảo

Hai câu hỏi trên như khẳng định hai nguyên liệu cần có trong các công đoạn làm cốm. Tác giả khéo léo sử dụng câu hỏi tu từ tưởng phủ định mà để khẳng định phải có hai nguyên liệu ấy mới làm được cốm Vòng. Không chỉ cho ta thấy sự giản dị, bình dân trong nguyên liệu làm cốm, nó còn thể hiện một sự tôn trọng truyền thống, phải là nó và không thể thay thế bởi cái khác. Vì vậy, cốm Vòng luôn mang trong mình nét đẹp của cốm truyền thống.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:

Soạn bài Tri thức ngữ văn trang 76

Soạn bài Mùa thu về Trùng Khánh nghe hạt dẻ hát

Soạn bài Thu sang

Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 86

Soạn bài Mùa phơi sân trước

Soạn bài Viết bài văn biểu cảm về con người, sự việc

Soạn bài Tóm tắt ý chính do người khác trình bày

Soạn bài Ôn tập trang 95