Lý thuyết Luyện tập chương 4: Hiđro cacbon. Nhiên liệu (mới 2024 + Bài Tập) - Hóa học 9

Lý thuyết Hóa 9 Bài 42: Luyện tập chương 4: Hiđro cacbon. Nhiên liệu

Bài giảng Hóa 9 Bài 42: Luyện tập chương 4: Hiđro cacbon. Nhiên liệu

LÝ THUYẾT CẦN NHỚ

	Metan (CH4)	Etilen (C2H4)	Axetilen (C2H2)	Benzen (C6H6)
Công thức cấu tạo
Đặc điểm cấu tạo của phân tử	Chỉ có liên kết đơn	Có một liên kết đôi (gồm 1 liên kết bền và 1 liên kết yếu)	Có một liên kết ba (gồm 1 liên kết bền và 2 liên kết yếu).	Mạch vòng 6 cạnh, có 3 liên kết đôi xen kẽ 3 liên kết đơn
Phản ứng đặc trưng	Phản ứng thế	Phản ứng cộng.	Phản ứng cộng.	Vừa có phản ứng thế vừa có phản ứng cộng.
Ứng dụng chính	Nhiên liệu trong đời sống.	Nguyên liệu sản xuất chất dẻo, r­ượu etylic, axit axetic, cloetan...	Nguyên liệu sản xuất chất dẻo, axit axetic, nhiên liệu đèn xì oxi - axetilen...	Nguyên liệu sản xuất chất dẻo, phẩm nhuộm, thuốc trừ sâu …

Các phương trình hóa học minh họa tính chất

- Metan

+ Tác dụng với clo khi có ánh sáng:

$\begin{array}{l}H H\\ H-\underset{\left|\right.}{\overset{\left|\right.}{C}}-H+Cl-Cl\stackrel{Ánhsáng}{\to }H-\underset{\left|\right.}{\overset{\left|\right.}{C}}-Cl+HCl\\ \text{ \hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}}H H\end{array}$

Viết gọn: CH₄ + Cl₂ $\stackrel{Ánhsáng}{\to }$ CH₃Cl + HCl

+ Tác dụng với oxi:

CH₄ + 2O₂ $\stackrel{t^0}{\to }$ CO₂ + 2H₂O

- Etilen

+ Tác dụng với dung dịch brom:

$\begin{array}{l}H HH H\\ \underset{\left|\right.}{\overset{\left|\right.}{C}}=\underset{\left.\right|}{\overset{\left.\right|}{C}}+Br-Br\to Br-\underset{\left|\right.}{\overset{\left|\right.}{C}}-\underset{\left.\right|}{\overset{\left.\right|}{C}}-Br\\ HHH H\end{array}$

Viết gọn: CH₂ = CH₂ + Br₂ → Br – CH₂ – CH₂ – Br

+ Tác dụng với oxi:

C₂H₄ + 3O₂ $\stackrel{t^0}{\to }$ 2CO₂ + 2H₂O

+ Các phân tử etilen kết hợp với nhau:

....+ CH₂ = CH₂ + CH₂ = CH₂ +.... $\stackrel{t^0,p,xt}{\to }$ ....– CH₂ – CH₂ – CH₂ – CH₂ – ....

Viết gọn: nCH₂ = CH₂ +.... $\stackrel{t^0,p,xt}{\to }$ (– CH₂ – CH₂ –)_n

- Axetilen

+ Tác dụng với dung dịch brom:

HC ≡ CH + Br₂ → Br–CH=CH– Br

Sản phẩm mới sinh ra có liên kết đôi trong phân tử nên có thể cộng tiếp với 1 phân tử brom nữa:

Br–CH=CH– Br + Br₂ → Br₂CH–CHBr₂

Tổng quát:

HC≡CH + 2Br₂ → Br₂CH–CHBr₂

+ Tác dụng với oxi:

2C₂H₂ + 5O₂ $\stackrel{t^0}{\to }$ 4CO₂ + 2H₂O

- Benzen

+ Phản ứng thế với brom:

C₆H_{6 (l)} + Br_{2 (l)} HBr _(k) + C₆H₅Br _(l)

+ Tác dụng với oxi:

2C₆H₆ + 15O₂ $\stackrel{t^0}{\to }$ 12CO₂ + 6H₂O

+ Tham gia phản ứng cộng với H₂:

C₆H₆ + 3H₂ $\stackrel{Ni,t^0}{\to }$ C₆H₁₂

Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 42: Luyện tập chương 4: Hiđrocacbon. Nhiên liệu

Câu 1: Phân biệt metan và etilen dùng dung dịch nào sau đây?

A. KOH

B. NaCl

C. NaCl

D. Br₂

Hiển thị đáp án

Câu 2: Chất nào sau đây vừa tham gia phản ứng cộng, vừa tham gia phản ứng thế?

A. C₂H₂

B. C₂H₄

C. C₆H₆

D. CH₄

Hiển thị đáp án

Câu 3: Khi đốt cháy hoàn toàn 10,4 gam metan người ta thu được một lượng khí CO₂ (đktc) có thể tích là

A. 8,89 lít

B. 9,60 lít

C. 10,08 lít

D. 14,56 lít

Hiển thị đáp án

Câu 4: Chất nào có thể làm mất màu dung dịch brom ngay điều kiện thường?

A. C₆H₆

B. CH₄

C. C₂H₆

D. C₂H₄

Hiển thị đáp án

Câu 5: Dãy đồng đẳng của benzen có công thức chung là

A. C_nH_2n+2

B. C_nH_2n-2

C. C_nH_2n-4

D. C_nH_2n-6

Hiển thị đáp án

Câu 6: Biết 0,01 mol hiđrocacbon X làm mất màu vừa đủ 100 ml dung dịch brom 0,1M. Vậy X có công thức là

A. CH₄

B. C₂H₄

C. C₆H₆

D. C₂H₂

Hiển thị đáp án

Câu 7: Thành phần chính của khí thiên nhiên và khí dầu mỏ là

A. Metan

B. Benzen

C. Các hiđrocacbon no

D. Các hiđrocacbon không no

Hiển thị đáp án

Câu 8: Benzen và etilen có những điểm khác nhau về

A. Cấu tạo phân tử, tính chất vật lý và hóa học.

B. Etilen khó tham gia phản ứng cộng hơn benzen.

C. Etilen không làm mất màu dung dịch brom còn benzen thì có.

D. Cả A, B, C đều đúng

Hiển thị đáp án

Câu 9: Dẫn 0,55 mol khí axetilen qua bình đựng dung dịch nước brom dư. Khối lượng brom tham gia phản ứng là

A. 124 gam

B. 176 gam

C. 165 gam

D. 138 gam

Hiển thị đáp án

Câu 10: Sự cố tràn dầu do chìm tàu chở dầu là thảm họa môi trường vì

A. Do dầu không tan trong nước.

B. Do dầu sôi ở những nhiệt độ khác nhau.

C. Do dầu nhẹ hơn nước, nổi trên mặt nước cản sự hòa tan của khí oxi làm các sinh vật dưới nước bị chết.

D. Dầu chìm xuống nước rất khó xử lí.

Hiển thị đáp án

Xem thêm các bài tổng hợp lý thuyết Hóa lớp 9 đầy đủ, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 44: Rượu etylic

Lý thuyết Bài 45: Axit axetic

Lý thuyết Bài 46: Mối liên hệ giữa etilen, rượu etylic và axit axetic

Lý thuyết Bài 47: Chất béo

Lý thuyết Bài 48: Luyện tập: Rượu etylic, axit axetic và chất béo