Lý thuyết Protein (mới 2024 + Bài Tập) - Hóa học 9

Lý thuyết Hóa 9 Bài 53: Protein

I. Trạng thái tự nhiên

- Protein có trong cơ thể người, động vật và thực vật như: lòng trắng trứng, thịt, sữa, tóc, sừng, móng, rễ, thân, lá, quả, hạt,...

Hình 1: Các thực phẩm giàu protein

II. Thành phần cấu tạo

1. Thành phần nguyên tố

- Thành phần nguyên tố chủ yếu của protein là cacbon, hiđro, oxi, nitơ và một

lượng nhỏ lưu huỳnh, photpho, kim loại...

2. Cấu tạo phân tử

- Protein có phân tử khối rất lớn (từ vài vạn đến vài triệu đvC) và có cấu tạo rất phức tạp.

- Khi đun nóng protein trong các dung dịch axit thu được hỗn hợp các amino axit, trong đó đơn giản nhất là aminoaxetic H₂N – CH₂ – COOH. Ngược lại, bằng cách cho các phân tử aminoaxit kết hợp với nhau, người ta đã tạo được các loại protein đơn giản nhất.

⇒ Protein được tạo ra từ các amino axit, mỗi phân tử amino axit tạo thành một "mắt xích" trong phân tử protein.

III. Tính chất

1. Phản ứng thủy phân

Khi đun nóng protein trong dung dịch axit hoặc bazơ, protein bị thủy phân sinh ra các amino axit

Protein + nước $\underset{axit/bazo}{\stackrel{t^0}{\to }}$ Hỗn hợp amino axit

Ngoài ra sự thủy phân của protein cũng xảy ra nhờ tác dụng của men ở nhiệt độ thường.

2. Sự phân hủy bởi nhiệt

Khi đun nóng mạnh hoặc đốt cháy, protein bị phân hủy tạo thành những chất bay hơi và có mùi khét.

3. Sự đông tụ

Một số protein tan được trong nước tạo thành dung dịch keo. Khi đun nóng hoặc cho thêm hóa chất (như rượu etylic, axit...) vào các dung dịch này thường xảy ra sự kết tủa protein. Hiện tượng này gọi là sự đông tụ protein.

Hình 2: Đông tụ protein trong lòng trắng trứng

IV. Ứng dụng

Ứng dụng chính của protein là làm thức ăn, ngoài ra protein còn có các ứng dụng khác trong công nghiệp dệt (len, tơ tằm), da, mĩ nghệ (sừng, ngà)…

Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 53: Protein

Câu 1: Protein có trong

A. Cơ thể người

B. Động vật

C. Thực vật

D. Cả A, B, C đều đúng

Hiển thị đáp án

Câu 2: Trứng là loại thực phẩm chứa nhiều

A. Glucozơ

B. Chất đường

C. Chất bột

D. Protein

Hiển thị đáp án

Câu 3: Khi thủy phân hoàn toàn 500 gam protein A thì thu được 178 gam alanin. Nếu phân tử của A là 50000 thì số mắt xích alanin trong phân tử A là (biết M_alanin = 89)

A. 100

B. 200

C. 300

D. 400

Hiển thị đáp án

Câu 4: Tính chất hóa học của protein là

A. Phản ứng thủy phân

B. Sự phân hủy bởi nhiệt

C. Sự đông tụ

D. Cả A, B, C đều đúng

Hiển thị đáp án

Câu 5: Mắt xích trong phân tử protein là

A. Etilen

B. Aminoaxit

C. Glucozơ

D. Xenlulozơ

Hiển thị đáp án

Câu 6: Các phân tử protein đều phải chứa nguyên tố

A. Cacbon, hidro

B. Cacbon, oxi

C. Cacbon, hidro, oxi

D. Cacbon, hidro, oxi, nitơ

Hiển thị đáp án

Câu 7: Điểm giống nhau giữa aminoaxit và axit axetic là

A. Đều có các nguyên tố C, H, O và phân tử có nhóm –COOH

B. Đều có các nguyên tố C, H, O

C. Đều có các nguyên tố C, H, N

D. Đều có các nguyên tố C, H, N và có phân tử nhóm –COOH

Hiển thị đáp án

Câu 8: Đun nóng protein trong dung dịch axit hoặc bazơ đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được sản phẩm là

A. Este và nước

B. Hỗn hợp amino axit

C. Chất bay hơi có mùi khét

D. Các axit béo

Hiển thị đáp án

Câu 9: Để phân biệt vải dệt bằng tơ tằm và vải dệt bằng sợi bông. Người ta có thể

A. Dùng phản ứng thủy phân

B. Dùng quỳ tím

C. Đốt và ngửi nếu có mùi khét là vải bằng tơ tằm

D. Gia nhiệt để thực hiện phản ứng đông tụ

Hiển thị đáp án

Câu 10: Phát biểu nào sau đây là đúng?

A. Protein có khối lượng phân tử lớn và cấu tạo đơn giản

B. Protein có khối lượng phân tử lớn và do nhiều phân tử amino axit giống nhau tạo nên

C. Protein có khối lượng phân tử rất lớn và cấu tạo cực kì phức tạp do nhiều loại amino axit tạo nên

D. Protein có khối lượng phân tử lớn và do nhiều phân tử axit aminoaxetic tạo nên

Hiển thị đáp án

Xem thêm các bài tổng hợp lý thuyết Hóa lớp 9 đầy đủ, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 54: Polime

Lý thuyết Bài 56: Ôn tập cuối năm

Lý thuyết Bài 1: Tính chất hóa học của oxit. Khái quát về sự phân loại oxit

Lý thuyết Bài 2: Một số oxit quan trọng

Lý thuyết Bài 3: Tính chất hóa học của axit