Cách nhận biết dung dịch muối cacbonat chính xác nhất

Trong các bài tập nhận biết, dung dịch muối cacbonat thường xuyên xuất hiện. Một số dung dịch muối cacbonat thường gặp như Na2CO3; K2CO3; (NH4)2CO3;...Vậy để nhận biết dung dịch muối cacbonat (hay ion CO32- ) ta dùng thuốc thử gì? Hiện tượng ra sao? Cách viết phương trình hóa học như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp em hiểu rõ vấn đề này.

1 2,216 18/08/2023


Cách nhận biết dung dịch muối cacbonat

I. Cách nhận biết muối cacbonat

Để nhận biếtdung dịch muối cacbonat ( CO32-) ta sử dụng dung dịch axit mạnh như HCl, H2SOdư. Phản ứng sẽ tạo ra khí CO2.

Tổng quát:   CO32- + 2H+ dư → CO2+ H2O

Hiện tượng: Có hiện tượng sủi bọt khí.

+ Một số phương trình hóa học minh họa:

Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl + CO2+ H2O

(NH4)2CO3 + H2SO→ (NH4)2SO4 + CO2+ H2O

Chú ý: 

+ Khí sinh ra làm đục nước vôi trong dư:

CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O

- Dung dịch muối cacbonat cũng có thể nhận biết bằng các hợp chất tan của Ba2+ hoặc Ca2+. Phản ứng tạo thành kết tủa trắng.

+ Tổng quát:

 CO32- + Ba2+ → BaCOtrắng

  CO32- + Ca2+ → CaCOtrắng

+ Hiện tượng: Xuất hiện kết tủa trắng

+ Một số phương trình hóa học minh họa:

K2CO3 + Ba(OH)2 → 2KOH + BaCO3↓ trắng

(NH4)2CO+ CaCl2 → 2NH4Cl + CaCO3↓ trắng

II. Mở rộng

- Bản chất của phản ứng nhỏ từ từ H+ vào muối CO32- tan ban đầu tạo muối HCO3-, khi H+ dư mới tạo CO2

H + CO32-→ HCO3-

H + HCO3-  → CO2+ H2O

 - Đa số các muối cacbonat không tan trong nước, trừ các muối cacbonat của kim loại kiềm (Na, K, Li,..) hoặc (NH4)2CO3

- Na2CO3 được dùng để nấu xà phòng, sản xuất thủy tinh,..

III. Bài tập nhận biết muối cacbonat

Câu 1: Để phân biệt hai dung dịch Na2CO3 và NaCl ta có thể dùng thuốc thử nào dưới đây?

A. CaCO3

B. HCl

C. Mg(OH)2

D. CuO

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Để phân biệt hai dung dịch Na2CO3 và NaCl ta có thể dùng dung dịch HCl dư

- Có hiện tượng sủi bọt khí thì đó là Na2CO3

Na2CO+ 2HCl → 2NaCl + CO2+ H2O

- Không có hiện tượng gì đó là NaCl

Câu 2: Để phân biệt các dung dịch: Na2CO3, Na2S, Na2SO3, Na2SO4 người ta dùng thuốc thử nào sau đây: 

A.Ba(OH)2

B.BaCl2

C.HCl

D.Quỳ tím

Hướng dẫn giải

Đáp án C

Các muối cần nhận biết đều là muối của Na+, chúng chỉ khác nhau gốc axit, do đó thuốc thử cần dùng là thuốc thử có thể giúp nhận ra được các gốc axit này.

Khi đó thuốc thử thường dùng là các dung dịch axit mạnh như HCl, H2SO4,...Ta có cách nhận biết và hiện tượng quan sát được như sau: Khi cho dung dịch HCl vào các mẫu thử thì:

+ Mẫu thử phản ứng với dung dịch HCl và giải phóng khí không màu, không mùi là Na2CO3

Na2CO3 + 2HCl  → 2NaCl + CO2­↑+ H2O

 + Mẫu thử phản ứng với dung dịch HCl giải phóng khí mùi trứng thối là Na2S: 

Na2S + 2HCl → 2NaCl + H2S­↑

+ Mẫu thử phản ứng với dung dịch HCl giải phóng khí mùi hắc là Na2SO

Na2SO3 + 2HCl → 2NaCl + SO2↑+ H2O

 + Mẫu thử không phản ứng mà chỉ tan trong dung dịch HCl là Na2SO4

Xem thêm cách nhận biết các chất hóa học nhanh, chi tiết khác:

Cách nhận biết dung dịch muối hiđrosunfat 

Cách nhận biết dung dịch muối clorua 

Cách nhận biết dung dịch muối nitrat 

Cách nhận biết dung dịch muối photphat 

Cách nhận biết dung dịch muối sunfat 

Cách nhận biết muối hiđrocacbonat 

Cách nhận biết dung dịch muối sunfua 

Cách nhận biết dung dịch muối amoni 

Cách nhận biết dung dịch muối halogenua 

Cách nhận biết dung dịch muối axetat 

Cách nhận biết dung dịch muối cromat 

1 2,216 18/08/2023