Cách nhận biết bazơ tan chính xác nhất

Cách nhận biết bazơ tan

I. Cách nhận biết bazơ

- Dung dịch bazơ thường được nhận biết bằng quỳ tím hoặc phenolphtalein.

- Hiện tượng: 

+ Khi nhúng quỳ tím vào dung dịch bazơ thì quỳ tím chuyển sang màu xanh.

+ Khi nhỏ vài giọt phenolphtalein vào dung dịch bazơ thì dung dịch chuyển sang màu hồng.

- Ngoài ra, để nhận ra dung dịch bazơ Ba(OH)₂ và Ca(OH)₂ mà không có chất chỉ thị thì ta có thể dùng các cách sau:

+ Dùng axit H₂SO₄ loãng, hiện tượng xuất hiện kết tủa trắng.

Phương trình hóa học:

H₂SO₄ + Ba(OH)₂ → BaSO₄ ↓+ 2H₂O

H₂SO₄ + Ca(OH)₂ → CaSO₄ ↓+ 2H₂O

+ Dùng dung dịch muối sunfat như Na₂SO₄, hiện tượng xuất hiện kết tủa trắng.

Phương trình hóa học:

Na₂SO₄ + Ba(OH)₂ → BaSO₄ ↓+ 2NaOH

Na₂SO₄ + Ca(OH)₂ → CaSO₄ ↓+ 2NaOH

+ Sục từ từ đến dư khí CO₂ (hoặc SO₂) vào dung dịch, hiện tượng xuất hiện kết tủa trắng sau kết tủa tan dần.

Phương trình hóa học:

CO₂ + Ba(OH)₂ → BaCO₃↓+ H₂O

CO_{2 dư} + BaCO₃↓ + H₂O → Ba(HCO₃)₂

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓+ H₂O

CO_{2 dư} + CaCO₃↓ + H₂O → Ca(HCO₃)₂

+ Dùng muối cacbonat của kim loại kiềm (hoặc muối hiđrocacbonat) như Na₂CO₃ (hoặc NaHCO₃), hiện tượng xuất hiện kết tủa trắng. 

Phương trình hóa học:

Na₂CO₃ + Ba(OH)₂ → BaCO₃↓+ 2NaOH

Na₂CO₃ + Ca(OH)₂ → BaCO₃↓+ 2NaOH

2NaHCO₃ + Ba(OH)₂ → BaCO₃↓+ Na₂CO₃ + 2H₂O 

2NaHCO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓+ Na₂CO₃ + 2H₂O 

II. Mở rộng

Ứng dụng của một số bazơ tan như:

+ NaOHlà hóa chất hàng đầu trong các ngành công nghiệp chế biến dầu mỏ, luyện nhôm, xà phòng, giấy, dệt,…

+ Ca(OH)₂ được dùng để trộn vữa xây nhà, khử chua đất trồng trọt, sản xuất clorua vôi,…

+ KOHđược sản xuất chất tẩy rửa, thuốc nhuộm vải,…

+ LiOH dùng để tổng hợp các chất hữu cơ, sản xuất chất bôi trơn,…

III. Bài tập nhận biết bazơ tan

Bài 1:  Dung dịch chất nào sau đây làm xanh quỳ tím?

A. HCl.                       

B. Na₂SO₄.                  

C. NaOH.                   

D.  KCl.

Hướng dẫn giải: 

Đáp án A

Các dung dịch bazơ sẽ làm quỳ tím chuyển sang màu xanh.

→ Dung dịch NaOH làm quỳ tím chuyển sang màu xanh.

Bài 2: Bằng phương pháp hóa học, hãy phân biệt các hóa chất sau, chứa trong các lọ riêng biệt, mất nhãn:

NaOH, BaCl₂, Ba(OH)₂, HCl

Hướng dẫn giải: 

- Đánh số thứ tự từng lọ mất nhãn, trích mỗi lọ một ít sang ống nghiệm đánh số tương ứng.

- Sử dụng quỳ tím:

+ Quỳ tím hóa đỏ: HCl

+ Quỳ tím hóa xanh: NaOH và Ba(OH)₂

+ Không hiện tượng: BaCl₂

- Nhỏ vài giọtdung dịch H₂SO₄ vào các ống nghiệm còn lại:

+ Xuất hiện kết tủa trắng: Ba(OH)₂

Phương trình hóa học: H₂SO₄ + Ba(OH)₂ → BaSO₄ ↓+ 2H₂O

+ Không hiện tượng: NaOH

Phương trình hóa học: 

2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

- Dán nhãn từng lọ hóa chất vừa nhận biết.

Chú ý: NaOH có phản ứng với H₂SO₄ nhưng không xuất hiện hiện tượng có thể quan sát được.

Xem thêm cách nhận biết các chất hóa học nhanh, chi tiết khác:

Cách nhận biết axit 

Cách nhận biết muối axit

Cách nhận biết muối tan