Cách nhận biết ank-1-in chính xác nhất

Ank-1-in là những ankin có liên kết ba đầu mạch. Vậy chúng có gì đặc biệt so với các ankin thông thường. Ta có thể nhận biết, phân biệt được ank-1-in với các ankin khác hoặc với các hợp chất hữu cơ khác không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc này.

1 695 18/08/2023


Cách nhận biết ank-1-in

I. Cách nhận biết ank-1-in

- Để nhận biết ank-1-in ta sử dụng dung dịch AgNO3/NH3. Phản ứng sẽ tạo kết tủa màu vàng.

Tổng quát: CnH2n-2 + xAgNO3 + xNH3 → CnH2n-2-xAgxvàng + xNH4NO3.

Trong đó: x là số nguyên tử H bị thay thế bởi Ag

- Hiện tượng: Xuất hiện kết tủa vàng.

- Một số phương trình hóa học minh họa:

CH ≡ CH + 2AgNO3 + 2NH3 → CAg ≡ CAg↓vàng + 2NH4NO3

CH ≡ C-CH3+ AgNO3 + NH3 → CAg ≡ C-CH3vàng + NH4NO3.

Có thể viết với Ag2O:

CH ≡ CH + Ag2 Cách nhận biết ank-1-in nhanh nhấtCAg ≡ CAg↓vàng  + H2O

2CH ≡ C-R + Ag2Cách nhận biết ank-1-in nhanh nhất2CAg ≡ C-R↓vàng + H2O

- Giải thích: Nguyên tử hiđro liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon liên kết ba đầu mạch (ank-1-in) có tính linh động cao hơn các nguyên tử hiđro khác nên có thể bị thay thế bằng ion kim loại.

Chú ý:

- Ankan, anken, ankađien và các ankin khác không có phản ứng này.

- Ngoài ra có thể phân biệt ank-1-in với các hiđrocacbon no bằng cách:

+ Ank-1-in làm nhạt màu dung dịch brom ở nhiệt độ thường.

CH ≡ C-CH3  + 2Br2 → CHBr2-CBr2-CH3

+ Ank-1-in làm nhạt màu dung dịch thuốc tím ở nhiệt độ thường.

3C2H2 + 8KMnO4 + 2H2O → 3(COOK)2 + 2MnO2 + 2KOH

II. Mở rộng:

Từ kết tủa vàng thu được có thể khôi phục lại ankin ban đầu bằng cách cho tác dụng với HCl.

CAg ≡ C-R + HCl → CHC-R + AgCl ↓

(phản ứng này dùng để tách ank-1-in khỏi hỗn hợp)

III. Bài tập: 

Bài 1: Để phân biệt ank-1-in và anken ta có thể dùng:

A. Dung dịch HCl

B. Dung dịch NaOH.

C. Dung dịch AgNO3 trong NH3

D. Dung dịch HBr

Hướng dẫn giải

Đáp án C

Để phân biệt ank-1-in và anken ta có thể dùng dung dịch AgNO3 trong NH3

+ Ank-1-in phản ứng với dung dịch AgNO3 trong NHcho kết tủa vàng

CH ≡ C-R + AgNO3 + NH3 → CAg ≡ C-R↓vàng + NH4NO3.

+ Anken không phản ứng với dung dịch AgNO3 trong NH(Không có hiện tượng gì)

Bài 2: Để phân biệt propen, propan, propin. Người ta dùng các thuốc thử nào sau đây?

A. Dung dịch AgNO3/NH3 và Ca(OH)2

B. Dung dịch AgNO3/NH3 và dung dịch Br2

C. Dung dịch Brvà KMnO4

D. Dung dịch KMnO4 và khí H2

Hướng dẫn giải

Đáp án B

- Dẫn lần lượt từng khí qua dung dịch Br2

+ Khí làm nhạt màu dung dịch Br2 là propen và propin (nhóm I)

CH2=CH-CHBr2 → CH2Br-CHBr-CH3

CH ≡ C-CH+ 2Br2 → CHBr2-CBr2-CH3

+ Khí không làm nhạt màu dung dịch Br2 là propan

- Cho lần lượt từng khí ở nhóm I phản ứng với dung dịch AgNO3/NH3. 

+Khí nào sau phản ứng có kết tủa vàng là propin. 

CH ≡ C-CH3+ AgNO3 + NH3 → CAg ≡ C-CH3vàng + NH4NO3.

+ Không có hiện tượng gì là propen.

Xem thêm cách nhận biết các chất hóa học nhanh, chi tiết khác:

Cách nhận biết ankin 

Cách nhận biết anken 

Cách nhận biết ankađien 

Cách nhận biết stiren 

Cách nhận biết toluen 

Cách nhận biết phenol 

Cách nhận biết benzen 

Cách nhận biết ancol bậc 1, 2, 3 

Cách nhận biết ancol đa chức có nhóm OH liền kề 

Cách nhận biết anđehit 

Cách nhận biết tinh bột 

Cách nhận biết axit cacboxylic 

Cách nhận biết glucozơ 

Cách nhận biết fructozơ 

Cách nhận biết amin 

Cách nhận biết anilin 

Cách nhận biết amin bậc 1, 2, 3 

Cách nhận biết aminoaxit 

Cách phân biệt glyxin, lysin, axit glutamic 

1 695 18/08/2023