Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 10 trang 79 Tập 2 (Cánh diều)

Với soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 10 trang 79 Tập 2 Ngữ văn lớp 10 Cánh diều sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 10.

1 10,044 04/02/2023
Tải về


Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 10 trang 79 Tập 2

Câu 1 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Phân tích giá trị của biện pháp tu từ so sánh trong các câu thơ dưới đây:

a) 

Gió rát mặt, Đảo luôn thay hình dáng

Sỏi cát bay như lũ chim hoang

(Trần Đăng Khoa) 

b) 

Đêm buông xuống nhìn nhau không rõ nữa 

Cứ ngỡ như vỏ ốc cất thành lời

(Trần Đăng Khoa) 

c)

Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ 

Có đón giêng hai, chim én gặp mùa, 

Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa 

Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa.

(Chế Lan Viên) 

d)

Tình yêu là vũ khí 

Giữ đất trời quê hương.

(Lò Ngân Sủn)

Trả lời:

Câu thơ

Tác dụng

a. Gió rát mặt, Đảo luôn thay hình dáng

Sỏi cát bay như lũ chim hoang

(Trần Đăng Khoa)

Tác dụng nhấn mạnh sự khắc nghiệt, gian khó của những người lính nơi đảo Trường Sa.

b. Những giai điệu ngang tàng như gió biển

Nhưng lời ca toàn nhớ với thương thôi

Đêm buông xuống nhìn nhau không rõ nữa

Cứ ngỡ như vỏ ốc cất thành lời

(Trần Đăng Khoa)

Tác dụng nhấn mạnh hoàn cảnh làm việc của những người lính đảo nơi đảo xa đầy khó khăn. Tuy vậy, họ vẫn giữ được tinh thần lạc quan, yêu đời.

c. Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ

Có đón giêng hai, chim én gặp mùa,

Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa

Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa.

(Chế Lan Viên)

Tác dụng nhấn mạnh khát khát được trở về với quê hương, đất nước.

d. Tình yêu là vũ khí

Giữ đất trời quê hương

(Lò Ngân Sủn

Tác dụng nhấn mạnh sự hào quyện giữa tình yêu quê hương với tình yêu đôi lứa của người lính.

Câu 2 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Tìm và phân tích tác dụng nghệ thuật của các biện pháp tu từ trong những câu thơ dưới đây ở bài Đất nước của Nguyễn Đình Thi:

a)

Ôi những cảnh đồng quê chảy máu 

Dây thép gai đâm nát trời chiếu

b)

Trán cháy rực nghĩ trời đất mới 

Lòng ta bát ngát ảnh bình minh

c)

Súng nổ rung trời giận dữ 

Người lên như nước vỡ bờ 

Nước Việt Nam từ máu lửa 

Rũ bùn đứng dậy sáng loà.

Trả lời:

Câu thơ

Tác dụng

a. Đã tan tác những bóng thù hắc ám

Đã sáng lại trời thu tháng Tám.

(Tố Hữu)

 

Biện pháp hoán dụ: cánh đồng quê chảy máu.

Biện pháp nhân hóa: dây thép gai đâm nát trời chiều

=> Khắc họa lên một bức tranh làng quê đầy tang thương, giúp người đọc liên tưởng đến những dấu hiệu của chiến tranh, sự đau thương, mất mát.

 

b. Trán cháy rực nghĩ trời đất mới

Lòng ta bát ngát ánh bình minh

 

Biện pháp tu từ ẩn dụ: trán cháy rực nghĩ trời đất mới, lòng ta bát ngát ánh bình minh.

=> Họa lên những nét vẽ rạng ngời về những đứa con của Tổ quốc. 

 

c. Súng nổ trời giận dữ

Người lên như nước vỡ bờ

Nước Việt Nam từ máu lửa

Rũ bùn đứng dậy sáng lòa.

Biện pháp tu từ so sánh: Người lên như nước vỡ bờ.

=> Nhấn mạnh tinh thần yêu nước của dân tộc Việt Nam.

 

Câu 3 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Xác định biện pháp tu từ trong những câu thơ sau và phân tích tác dụng của chúng:

a)

Đã tan tác những bóng thù hắc ám 

Đã sáng lại trời thu tháng Tám.

(Tố Hữu) 

b)

Trời xanh đây là của chúng ta 

Núi rừng đây là của chúng ta 

Những cánh đồng thơm mát 

Những ngả đường bát ngát 

Những dòng sông đỏ nặng phù sa

(Nguyễn Đình Thi) 

c)

Từ những năm đau thương chiến đấu 

Đã ngời lên nét mặt quê hương 

Từ gốc lửa bờ tre hồn hậu 

Đã bật lên những tiếng căm hờn

(Nguyễn Đình Thi)

d)

Sân khấu lô nhô mấy chàng đầu trọc 

Người xem ngổn ngang cũng rặt linh trọc đầu

(Trần Đăng Khoa)

Trả lời:

Câu thơ

Tác dụng

a. Đã tan tác những bóng thù hắc ám

Đã sáng lại trời thu tháng Tám.

(Tố Hữu)

 

a. Biện pháp tu từ ẩn dụ: những bóng kẻ thù hắc ám - thế lực giặc ngoại xâm , trời thu tháng Tám - chiến thắng cách mạng tháng Tám.

=> Tác dụng: thể hiện cảm hứng tự hào của tác giả về những chiến thắng oanh liệt cùng những thành quả trong công cuộc xây dựng đát nước sau kháng chiến chống Pháp thắng lợi.

b. Trời xanh đây là của chúng ta

Núi rừng đây là của chúng ta

Những cánh đồng thơm mát

Những ngả đường bát ngát

Những dòng sông đỏ nặng phù sa

(Nguyễn Đình Thi)

Biện pháp tu từ điệp ngữ: những.

=> Tác dụng: Nhằm khẳng định tinh thần đoàn kết dân tộc, lời tuyên ngôn chắc nịch.

Biện pháp tu từ lặp cấu trúc: ...chúng ta.

=> Tác dụng: Nhằm khẳng định chủ quyền dân tộc, bộc lộ niềm tự hào, vui sướng,..

c. Từ những năm đau thương chiến đấu

Đã ngời lên nét mặt quê hương

Từ gốc lúa bờ tre hồn hậu

Đã bật lên những tiếng căm hờn

(Nguyễn Đình Thi)

Biện pháp tu từ nhân hóa: nét mặt quê hương, lúa bờ tre hồn hậu.

=> Tác dụng: thể hiện sự quyết tâm sự thù hận của quê hương với lũ giặc xâm lược.

 

d. Sân khấu lô nhô mấy chàng đầu trọc

Người xem ngốn ngang cũng rặt lính trọc đầu

(Trần Đăng Khoa)

Biện pháp tu từ nhân hóa

=> Tác dụng: nhằm làm nổi bật rõ nét về sự thiếu thốn về vật chất và phải đối đầu với thiên nhiên khắc nghiệt

Câu 4 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Hãy viết một đoạn văn (khoảng 5 -7 dòng) bàn về giá trị nghệ thuật của bài thơ Đất nước (Nguyễn Đình Thi), trong đoạn văn có sử dụng biện pháp tu từ so sánh.

Trả lời:

Đất nước là đề tài lớn, xuyên suốt trong lịch sử văn học mà các nhà thơ luôn tìm đến để khai thác. Nguyễn Đình Thi chính là một gương mặt tiêu biểu cho đề tài này, nổi tiếng vời bài thơ Đất nước. Bài thơ đã nói về một đất nước mỗi lúc lại hiện ra với một vẻ mặt mới lấp lánh, đa dạng và hàm chứa một nội dung cụ thể lịch sử. Các câu thơ trong bài có độ dài, ngắn xen kẽ nhau cùng nhịp điệu biến đổi linh hoạt. Ngoài ra, bài có sự kết hợp với những hình ảnh sinh động, biểu cảm, có những đoạn hình ảnh tương phản, có sức khái quát cao tạo cho đoạn thơ như một áng văn hay ca ngợi về tình yêu quê hương, đất nước. Đồng thời, nhà thơ chú ý diễn tả sâu sắc, tinh tế tiếng nói nội tâm của nhân vật trữ tình. Trong đó có sự kết hợp giữa cảm xúc và suy tưởng.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:

Tri thức ngữ văn trang 68

Đất nước

Lính đảo hát tình ca trên đảo

Đi trong hương tràm

Mùa hoa mận

Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm thơ

Giới thiệu, đánh giá một tác phẩm thơ

Tự đánh giá: Khoảng trời, hố bom

Hướng dẫn tự học trang 90

1 10,044 04/02/2023
Tải về


Xem thêm các chương trình khác: