Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 36 (Chân trời sáng tạo): Tác dụng của lực

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 36: Tác dụng của lực

Video giải Khoa học tự nhiên 6 Bài 36: Tác dụng của lực

1. Sự thay đổi tốc độ và thay đổi hướng chuyển động

    Chúng ta thường quan sát được sự biến đổi chuyển động (thay đổi tốc độ và thay đổi hướng chuyển động) của các vật như sau: 

- Vật đang đứng yên, bắt đầu chuyển động.

- Vật đang chuyển động, bị dừng lại.

- Vật chuyển động nhanh lên.

- Vật chuyển động chậm lại.

- Vật đang chuyển động theo hướng này, bỗng chuyển động theo hướng khác.

Ví dụ: 

Con cá cắn vào chiếc phao của một cần câu đang nổi, bỗng chìm xuống nước. Lực của con cá đã làm cho chiếc phao bắt đầu chuyển động.

Khi thủ môn dùng tay bắt quả bóng đang bay vào khung thành thì tay thủ môn đã tác dụng một lực lên quả bóng khiến cho quá bóng đang chuyển động bị dừng lại.

                                    

Bóng đang lăn trên sân thì một cầu thủ chạy theo đá nối. Lực của cầu thủ này làm bóng chuyển động nhanh dần.

Ôtô đang chuyển động, lực hãm phanh đã làm cho ô tô chuyển động chậm dần.

Bóng đang bay về phía khung thành thì bị hậu vệ phá sang phải. Lực của hậu vệ làm bóng đổi hướng chuyển động.

2. Sự biến dạng của vật

   Sự biến dạng là sự thay đổi hình dạng của một vật.

Ví dụ:

Kéo dãn lò xo làm nó bị biến dạng.	Vo tròn một tờ giấy.
Gió tác dụng lực làm cho cây  bị đổ.	Lấy tay bóp móp quả bóng làm nó bị biến dạng .

 

  - Ngoài ra, lực tác dụng lên một vật có thể làm cho vật đó vừa biến đổi chuyển động và vừa bị biến dạng.

Ví dụ: 

Khi quả bóng đập vào một bức tường, lực do tường tác dụng lên bóng vừa làm biến đổi chuyển động vừa làm biến dạng quả bóng.

.

Một vận động viên nhảy cầu đang nhún người trên ván nhảy để lấy đà trước khi nhảy lên. Người này đã tác dụng lên ván, khiến cho ván vừa bị uốn cong, vừa chuyển động lên xuống

Chân tác dụng lên quả bóng một lực vừa làm quả bóng bị biến dạng vừa làm quả bóng chuyển động theo một hướng khác

Câu 1: Trường hợp nào dưới đây, cho thấy vật bị thay đổi tốc độ?

A. Ấn mạnh tay xuống đệm

B. Ngồi lên một cái yên xe

C. Cầu thủ đá quả bóng vào lưới

D. Gió thổi làm buồm căng

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích:

A – vật bị biến dạng

B - vật bị biến dạng

C – vật bị thay đổi tốc độ và bị biến dạng

D - vật bị biến dạng

Câu 2: Trường hợp nào dưới đây, cho thấy vật bị biến dạng?

A. Mũi tên bay xa 5m sau khi được bắn ra khỏi cung tên

B. Hòn bi bắt đầu lăn trên máng nghiêng

C. Một người thợ đẩy thùng hàng

D. Quả bóng ten - nit bay đập vào mặt vợt

Hiển thị đáp án  

Đáp án: D

Giải thích:

A – vật bị thay đổi tốc độ

B - vật bị thay đổi tốc độ

C - vật bị thay đổi tốc độ

D – vật bị biến dạng và bị thay đổi tốc độ

Câu 3: Lực tác dụng vào vật gây ra cho vật:

A. có thể thay đổi tốc độ

B. có thể bị biến dạng

C. có thể vừa thay đổi tốc độ vừa bị biến dạng

D. cả ba tác dụng trên

Hiển thị đáp án  

Đáp án: D

Giải thích: Lực tác dụng vào vật có thể làm:

- vật thay đổi tốc độ

- vật bị biến dạng

- vừa thay đổi tốc độ vừa bị biến dạng

Câu 4: Trong trường hợp cầu thủ bắt bóng trước khung thành, thì lực của tay tác dụng vào quả bóng đã làm cho nó:

A. bị biến dạng

B. bị thay đổi tốc độ

C. vừa bị biến dạng vừa thay đổi tốc độ

D. bị thay đổi hướng chuyển động

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích: Cầu thủ bắt bóng trước khung thành, thì lực của tay tác dụng vào quả bóng đã làm cho nó:

- đang chuyển động bị dừng lại : thay đổi tốc độ

- bề mặt bóng bị lõm xuống tại chỗ tay tiếp xúc với quả bóng: bị biến dạng

Câu 5: Phát biểu nào sau đây là đúng về tác dụng của lực?

A. Lực làm vật đang đứng yên, bắt đầu chuyển động

B. Lực làm vật đang chuyển động, bị dừng lại

C. Lực làm vật chuyển động nhanh lên

D. Cả ba phát biểu trên

Hiển thị đáp án  

Đáp án: D

Giải thích:

A – đúng

B – đúng

C – đúng

Câu 6: Quả bóng ten – nít khi chạm vào mặt vợt sẽ như thế nào?

A. Quả bóng bị méo

B. Quả bóng bị bay ngược trở lại

C. Quả bóng vừa bị méo vừa bị bay ngược trở lại

D. Không xảy ra vấn đề gì

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích: Quả bóng ten – nít khi chạm vào mặt vợt sẽ vừa bị méo vừa bị bay ngược trở lại

Câu 7: Điền vào chỗ trống “…” để được câu hoàn chỉnh:

Gió tác dụng lực lên cánh buồm cùng chiều chuyển động của thuyền làm thuyền chuyển động …

A. nhanh lên

B. chậm lại

C. dừng lại

D. đứng yên

Hiển thị đáp án  

Đáp án: A

Giải thích: Gió tác dụng lực lên cánh buồm cùng chiều chuyển động của thuyền làm thuyền chuyển động nhanh lên.

Câu 8: Điền vào chỗ trống “…” để được câu hoàn chỉnh:

Sự biến dạng là …

A. bề mặt của vật bị méo đi.

B. bề mặt của vật bị lõm xuống.

C. sự thay đổi hình dạng của vật.

D. bề mặt của vật bị phồng lên.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích: Sự biến dạng là sự thay đổi hình dạng của vật.

Câu 9: Trong các chuyển động sau, chuyển động nào đã bị biến đổi?

A. Một chiếc xe đạp đang đi bỗng hãm phanh, xe dừng lại.

B. Một máy bay đang bay thẳng với tốc độ không đổi 500 km/h.

C. Một chiếc xe máy đang chạy với vận tốc không đổi.

D. Quả bóng đang nằm yên trên mặt đất.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: A

Giải thích:

A – bị biến đổi về độ lớn vận tốc

B – không thay đổi về hướng và độ lớn

C - không thay đổi về hướng và độ lớn

D - không thay đổi về hướng và độ lớn

Câu 10: Khi chịu tác dụng của lực, vật vừa bị biến dạng, vừa đổi hướng chuyển động. Trường hợp nào sau đây thể hiện điều đó?

A. Gió thổi cành cây đu đưa.

B. Quả bóng bay đập vào tường và bị bật trở lại.

C. Xe đạp lao nhanh khi xuống dốc.

D. Gió thổi hạt mưa bay theo phương hợp với phương thẳng đứng góc 45⁰.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: B

Giải thích:

A – thay đổi tốc độ

B – thay đổi tốc độ và hướng chuyển động

C – thay đổi tốc độ

D – thay đổi tốc độ

Xem thêm tóm tắt lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 37: Lực hấp dẫn và trọng lượng

Lý thuyết Bài 38: Lực tiếp xúc và lực không tiếp xúc

Lý thuyết Bài 39: Biến dạng của lò xo. Phép đo lực

Lý thuyết Bài 40: Lực ma sát

Lý thuyết Bài 41: Năng lượng