Giải KHTN 8 Bài 32 (Chân trời sáng tạo): Hệ tiêu hoá ở người

Giải KHTN 8 Bài 32: Hệ tiêu hoá ở người

Giải KHTN 8 trang 142

Mở đầu trang 142 Bài 32 KHTN lớp 8: Thức ăn là nguồn cung cấp năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể sống. Thức ăn khi vào cơ thể người đã được hệ tiêu hóa biến đổi và hấp thụ như thế nào?

Trả lời:

Thức ăn khi vào cơ thể người được hệ tiêu hóa biến đổi và hấp thụ bằng cách: Thức ăn di chuyển qua ống tiêu hóa, trải qua quá trình tiêu hóa cơ học (thức ăn được nghiền nhỏ) và tiêu hóa hóa học (thức ăn được biến đổi nhờ sự xúc tác của enzyme) để tạo thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể có thể hấp thụ được. Phần lớn chất dinh dưỡng đã được hấp thụ qua thành ruột non. Phần còn lại của thức ăn sau khi trải qua quá trình hấp thụ ở ruột non sẽ được chuyển xuống ruột già sẽ hấp thụ thêm một số chất dinh dưỡng, chủ yếu hấp thụ lại nước. Sau đó, hoạt động của một số vi khuẩn của ruột già phân giải những chất còn lại tạo thành phân và thải ra ngoài nhờ nhu động của ruột già theo cơ chế phản xạ qua hậu môn.

1. Cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hoá

Câu hỏi thảo luận 1 trang 142 KHTN lớp 8: Quan sát Hình 32.1, hãy:

1. Liệt kê các cơ quan trong hệ tiêu hóa bằng cách hoàn thành bảng theo mẫu sau:

Trả lời:

Câu hỏi thảo luận 2 trang 142 KHTN lớp 8: Quan sát Hình 32.1, hãy:

2. Trình bày sự phối hợp hoạt động của các cơ quan trong hệ tiêu hóa để thực hiện quá trình tiêu hóa thức ăn.

Trả lời:

Sự phối hợp hoạt động của các cơ quan trong hệ tiêu hóa để thực hiện quá trình tiêu hóa thức ăn:

- Thức ăn khi vào khoang miệng được tiêu hóa cơ học nhờ hoạt động nhai, nghiền của răng và hoạt động đảo trộn ở lưỡi. Tiêu hóa hóa học nhờ enzyme amylase của tuyến nước bọt giúp biến đổi một phần tinh bột chín trong thức ăn thành đường maltose.

- Hầu tham gia vào cử động nuốt và chuyển thức ăn xuống thực quản, thực quản đưa thức ăn từ hầu xuống dạ dày.

- Dạ dày co bóp giúp nghiền nát và trộn lẫn thức ăn với dịch vị. Enzyme pepsin của tuyến vị giúp biến đổi một phần protein trong thức ăn.

- Thức ăn từ dạ dày được chuyển xuống chuyển xuống ruột non, tại đây có ba loại dịch là dịch tụy, dịch mật và dịch ruột chứa các enzyme giúp biến đổi chất dinh dưỡng trong thức ăn thành những chất đơn giản mà cơ thể hấp thụ được.

- Phần lớn các chất dinh dưỡng được hấp thụ qua thành ruột non, phần thức ăn còn lại sau khi hấp thụ sẽ được chuyển xuống ruột già sẽ được hấp thụ lại nước và một số muối khoáng; cô đặc chất bã, tạo phân và thải ra ngoài thông qua hậu môn.

Giải KHTN 8 trang 143

Luyện tập trang 143 KHTN lớp 8: Vì sao khi nhai cơm lâu trong miệng thường thấy ngọt?

Trả lời:

Khi nhai cơm lâu trong miệng thường thấy ngọt vì: Trong miệng khoang miệng có quá trình đảo trộn để thức ăn thấm đều nước bọt. Mà trong nước bọt chứa enzyme amylase giúp tiêu hóa một phần tinh bột trong cơm thành đường maltose, loại đường này tác động vào các gai vị giác trên lưỡi cho ta cảm giác ngọt.

2. Một số bệnh về đường tiêu hoá và cách phòng, chống

Câu hỏi thảo luận 3 trang 143 KHTN lớp 8: Cho biết thông tin về một số bệnh liên quan đến đường tiêu hóa bằng cách hoàn thành bảng theo mẫu sau:

Trả lời:

Luyện tập trang 143 KHTN lớp 8: Liệt kê một số thói quen ăn uống hoặc loại thức ăn có thể gây hại cho cơ thể

Trả lời:

- Một số thói quen ăn uống có thể gây hại cho cơ thể: bỏ bữa, ăn không đúng giờ; ăn vội vàng, nhai không kĩ; tinh thần lúc ăn không được vui vẻ; sau khi ăn không được nghỉ ngơi mà phải làm việc ngay; ăn ít rau xanh, uống ít nước;…

- Một số loại thức ăn có thể gây hại cho cơ thể: thức ăn chứa nhiều đường; đồ uống có ga; thực phẩm chế biến sẵn như thịt hộp, trái cây đóng hộp,…; thức ăn chứa nhiều chất béo chuyển hóa; thức ăn quá mặn như thịt muối, dưa chua,…; đồ uống chứa nhiều caffeine như trà, cà phê,…; thức ăn ôi thiu;…

Vận dụng trang 143 KHTN lớp 8: Vì sao nhai kĩ sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn?

Trả lời:

Nhai kĩ sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn vì:

- Nhai kĩ sẽ giúp thức ăn được nghiền nhỏ, các dịch tiêu hóa sẽ thấm được nhiều hơn và giúp thức ăn tiêu hóa tốt hơn.

- Việc nhai kĩ cũng giúp có đủ thời gian cho tinh bột trong thức ăn được tiêu hóa một phần trước khi đi vào dạ dày.

- Nhai kĩ giúp phá vỡ được lớp vỏ cellulose của thức ăn như hạt, rau, củ,… để hấp thụ các chất dinh dưỡng bên trong.

- Đồng thời, khi nhai, các động tác nhai của hàm và sự bài tiết nước bọt sẽ gửi xung động thần kinh lên nã bộ, từ đó kích thích hoạt động của dạ dày, gan, tụy, ruột. Khi đó, quá trình tiêu hóa sẽ hiệu quả hơn.

Lý thuyết Hệ tiêu hóa ở người

1. Cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa

- Hệ tiêu hoá bao gồm các cơ quan trong ống tiêu hoá và các tuyến tiêu hoá.

- Hệ tiêu hoá có chức năng biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể hấp thụ được và loại các chất thải ra khỏi cơ thể.

2. Một số bệnh về đường tiêu hóa và cách phòng chống

- Một số bệnh về đường tiêu hoá thường gặp ở người như: sâu răng, viêm dạ dày cấp, táo bón, tiêu chảy, viêm gan, viêm tuy, ung thư đại tràng, ...

* Bệnh sâu răng:

+ Bệnh sâu răng là hiện tượng răng bị phá huỷ và gây ra các triệu chứng như đau, buốt răng. Nguyên nhân có thể do vi khuẩn trong các mảng bám, thức ăn dư thừa trong các kẽ răng phát triển và gây phá huỷ cấu trúc răng.

=> Cách phòng chống: Giữ vệ sinh răng, miệng; khám răng định kì, ... giúp bảo vệ và ngừa sâu răng.

* Bệnh viên dạ dày:

+ Viêm dạ dày là hiện tượng sưng, viêm lớp niêm mạc dạ dày. Nguyên nhân do nhiễm khuẩn; căng thẳng quá độ; ăn không đúng bữa, khẩu phần ăn không hợp lí (thức ăn quá cay, quá chua, nhiều dầu mỡ, ...) hoặc lạm dụng các chất có cồn, thuốc kháng viêm; ...

+ Một số triệu chứng của bệnh viêm dạ dày: chán ăn, chướng bụng, đau bụng, khó tiêu, ... oạt điều độ,

+ Cách phòng chống: Duy trì chế độ ăn uống hợp lí, nghỉ ngơi, sinh hoạt điều độ, giữ tinh thần thoải mái để phòng, chống bệnh.

Xem thêm lời giải bài tập Khoa học tự nhiên lớp 8 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Bài 33: Dinh dưỡng và an toàn vệ sinh thực phẩm

Bài 34: Máu và hệ tuần hoàn của cơ thể người

Bài 35: Miễn dịch

Bài 37: Hệ hô hấp ở người

Bài 39: Hệ bài tiết ở người