Soạn bài Gai trang 68 - Ngắn nhất Ngữ văn 11 Chân trời sáng tạo

Soạn bài Gai

* Hướng dẫn đọc

Nội dung chính: Bài thơ viết về hình ảnh “bông hồng” và “gai”, vẻ đẹp của bông hồng nở ra từ vết gai cào tượng trưng cho sức mạnh tinh thần khi con người vượt qua những chông gai trong cuộc đời.

Câu 1 (trang 68 sgk Ngữ văn lớp 11Tập 2): Xác định mối quan hệ giữa các hình ảnh trong bốn dòng thơ đầu. Chỉ ra ý nghĩa tượng trưng của hình ảnh “hoa hồng” và “gai”, “hái bông” và “gai cào”.

Trả lời:

- Mối quan hệ giữa các hình ảnh trong bốn dòng thơ đầu: Sự đối lập giữa hai từ chỉ thời gian (sớm >< chiều), hai hình ảnh (hoa hồng >< gai).

- Ý nghĩa tượng trưng của hình ảnh:

+ Hoa hồng: Cái đẹp.

+ Hái hoa: Hành trình đi tìm và chạm tới cái đẹp.

+ Gai: Nỗi đớn đau, chông gai, cái giá phải trả trên hành trình gian khổ đó.

+ Gai cào: Sự chấp nhận cái giá phải trả để đến với cái đẹp.

Câu 2 (trang 68 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 2): Phân tích sự chuyển đổi của các hình ảnh trong bốn dòng thơ cuối.

Trả lời:

Hình ảnh	Hình ảnh tượng trưng
Sẹo	Dấu vết của cuộc đấu tranh, nỗ lực vươn đến cái đẹp, sự viên mãn.
Gai	Nhọc nhằn, chông gia phải trải qua trên hành trình tìn đến thành công.

- Sự chuyển đổi của các hình ảnh trong bốn dòng thơ cuối: Từ gai cào đến sẹo lên xanh biếc, gai đơm hoa, từ bông hoa hồng có thực mà chủ thể trữ tình muốn hái đến bông hoa hồng trong tâm hồn nở ra từ vết gai cào.

=> Sự chuyển biến từ nỗi đau đớn sang sự thăng hoa, niềm hạnh phúc khi chạm đến một cái đẹp cao hơn, thuần khiết hơn. Nỗi đau khi đã vượt qua sẽ trở nên những trải nghiệm đẹp đẽ, làm tâm hồn con người phong phú thêm.

Câu 3 (trang 68 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 2): Sự trở lại của hình ảnh “hoa” ở cuối bài thơ có ý nghĩa gì?

Trả lời:

Ý nghĩa của sự trở lại của hình ảnh “hoa” ở cuối bài thơ: Bản thân sự trải nghiệm nỗi đau sẽ mang lại những cái đẹp mới mẻ, cao quý hơn. Bông hoa trong hồn nở ra từ vết gai cào là biểu tượng của cái đẹp tinh thần đạt được khi con người vượt qua mất mát, chông gai trên hành trình tìm kiếm sự hoàn thiện. Cũng có thể hiểu, hình ảnh đơm hoa tượng trưng cho một chu trình, vòng lặp mới của đời người, khi mỗi người lại tiếp tục tìm đến cái đẹp, vượt qua các thử thách để vươn tới những vùng trời mới.

Câu 4 (trang 68 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 2): Bài thơ gợi cho bạn suy nghĩ gì về bản chất của quá trình sáng tạo nghệ thuật của người nghệ sĩ: thành quả đạt được và cái giá phải trả có thể là gì?

Trả lời:

Hành trình sáng tạo là hành trình đi tìm cái đẹp vô cùng gian khổ, trong đó người nghệ sĩ phải thâm nhập, trải nghiệm, hoá thân để sống cùng những nỗi đau của kiếp người để sáng tạo nên những tác phẩm nghệ thuật có giá trị trường tồn.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 11 sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:

Viết văn bản nghị luận về một tác phẩm văn học (bài thơ) hoặc tác phẩm nghệ thuật (bức tranh, pho tượng)

Giới thiệu về một bài thơ hoặc một bức tranh/ pho tượng theo lựa chọn cá nhân

Nghe và phản hồi về bài giới thiệu một tác phẩm văn học hoặc tác phẩm nghệ thuật

Ôn tập trang 76

Tri thức ngữ văn trang 77