Giải SBT Hóa 11 Bài 13: Luyện tập tính chất của nitơ, photpho và các hợp chất của chúng

Mục lục Giải SBT Hóa 11 Bài 13: Luyện tập tính chất của nitơ, photpho và các hợp chất của chúng

Bài 13.1 trang 20 sbt Hóa 11: Khí nitơ có thể được tạo thành trong các phản ứng hoá học nào sau đây?

A. Đốt cháy NH₃ trong oxi có mặt chất xúc tác platin

B. Nhiệt phân NH₄NO₃

C. Nhiệt phân AgNO₃

D. Nhiệt phân NH₄NO₂

Lời giải:

Đáp án D

Phương trính phản ứng: ${\mathrm{NH}}_4\mathrm{N}{\mathrm{O}}_2\stackrel{{\mathrm{t}}^{\mathrm{o}}}{\to }{\mathrm{N}}_2+2{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}$

 

Bài 13.2 trang 20 sbt Hóa 11: Cặp chất nào sau đây có thể tồn tại trong cùng một dung dịch?

A. axit nitric và đồng(II) nitrat

B. đồng(II) nitrat và amoniac

C. bari hiđroxit và axit photphoric.

D. amoni hiđrophotphat và kali hiđroxit

Lời giải:

Đáp án A

Trong các cặp chất trên chỉ có axit nitric và đồng(II) nitrat không phản ứng với nhau nên có thể cùng tông tại trong một dung dịch.

Bài 13.3 trang 20 sbt Hóa 11: Trong các phản ứng dưới đây của amoniac, phản ứng nào không phải phản ứng oxi - hóa khử?

A. 4NH₄ + 3O₂ → 2N₂ + 6H₂O

B. 4NH₃ + 5O₂ → 4NO + 6H₂O

C. 4NH₃ + Cu(OH)₂ → [Cu(NH₃)₄](OH)₂

D. 2NH₃ + 3Cl₂ → N₂ + 6HCl

Lời giải:

Đáp án C

Trong các phản ứng trên phản ứng: 4NH₃ + Cu(OH)₂ → [Cu(NH₃)₂](OH)₂ không phải là phản ứng oxi hóa khử vì không có sự thay đổi số oxi hóa của các nguyên tố sau phản ứng.

Bài 13.4 trang 20 sbt Hóa 11: Hoà tan 12,8 g kim loại hoá trị II trong một lượng vừa đủ dung dịch HNO₃ 60,0% (D = 1,365 g/ml), thu được 8,96 lít (đktc) một khí duy nhất màu nâu đỏ. Tên của kim loại và thể tích dung dịch HNO₃ đã phản ứng là

A. đồng; 61,5 ml.

B. chì; 65,1 ml.

C. thuỷ ngân; 125,6 ml.

D. sắt; 82,3 ml.

Lời giải:

Đáp án A

Phương trình hóa học:

M + 4HNO₃ → M(NO₃)₂ + 2NO₂↑ (màu nâu đỏ) + 2H₂O

Số mol khí NO₂: $\frac{8,96}{22,4}=0,4$ (mol)

Theo phương trình hoá học:

n_M = 0,2 mol và ${\mathrm{n}}_{{\mathrm{HNO}}_3}=\frac{0,4.4}{2}=0,8$ (mol)

Khối lượng mol nguyên tử của kim loại M:

$\mathrm{M}=\frac{12,8}{0,2}=64$ (g/mol)

Suy ra kim loại là Cu (đồng).

Gọi V (ml) là thể tích của dung dịch HNO₃ 60,0%. Ta có phương trình liên hệ V với :

$\frac{\mathrm{V}.1,365.60}{100.63}=0,8$

Suy ra V = 61,5 ml

Bài 13.5 trang 20 sbt Hóa 11: Viết các phương trình hóa học thực hiện các dãy chuyển hóa sau:

Lời giải:

1. (1) NH₄Cl + NaOH → NH₃ + H₂O + NaCl

(2) 4NH₃ + 3O₂ $\stackrel{\mathrm{t}°}{\to }$ 2N₂ + 6H₂O

(3) N₂ + O₂ $\stackrel{\mathrm{t}°}{\rightleftarrows }$ 2NO

(4) 2NO + O₂ → 2NO₂

(5) 4NO₂ + O₂ + 2H₂O → 4HNO₃

(6) HNO₃ + NaOH → NaNO₃ + H₂O

(7) 2NaNO₃ $\stackrel{\mathrm{t}°}{\to }$ 2NaNO₂ + O₂

(8) 4NH₃ + 5O₂ $\stackrel{850-900°\mathrm{C} \left(\mathrm{Pt}\right)}{\to }$ 4NO + 6H₂O

(9) 2NO₂ + 2NaOH → NaNO₃ + NaNO₂ + H₂O

2. (1) Ca₃(PO₄)₂ + 3SiO₂ + 5C $\stackrel{1200°\mathrm{C}}{\to }$ 2P + 3CaSiO₃ + 5CO

(2) 4P + 5O₂ $\stackrel{\mathrm{t}°}{\to }$ 2P₂O₅

(3) P₂O₅ + 3H₂O → 2H₃PO₄

(4) H₃PO₄ + NaOH → NaH₂PO₄ + H₂O

(5) NaH₂PO₄ + NaOH → Na₂HPO₄ + H₂O

(6) Na₂HPO₄ + NaOH → Na₃PO₄ + H₂O

(7) Ca₃(PO₄)₂ + 3H₂SO₄ → 2H₃PO₄ + 3CaSO₄

(8) H₃PO₄ + 3NaOH → Na₃PO₄ + 3H₂O

Bài 13.6 trang 21 sbt Hóa 11: Viết phương trình hoá học ở dạng phân tử và dạng ion rút gọn của phản ứng xảy ra trong dung dịch giữa các chất sau:

1. bari clorua và natri photphat.

2. axit photphoric và canxi hiđroxit, tạo ra muối axit ít tan.

3. axit nitric đặc, nóng và sắt kim loại.

4. natri nitrat, axit sunfuric loãng và đồng kim loại.

Lời giải:

Phương trình hoá học ở dạng phân tử và dạng ion rút gọn của các phản ứng xảy ra trong dung dịch:

1. bari clorua và natri photphat.

3BaCl₂ + 2Na₃PO₄ → 6NaCl + Ba₃(PO₄)₂↓

3Ba²⁺ + 2PO₄³⁻ → Ba₃(PO₄)₂↓

2. axit photphoric và canxi hiđroxit, tạo ra muối axit ít tan.

H₃PO₄ + Ca(OH)₂ → CaHPO₄↓ + 2H₂O

H₃PO₄ + Ca²⁺ + 2OH⁻ → CaHPO₄↓ + 2H₂O

3. axit nitric đặc, nóng và sắt kim loại.

6HNO₃ (đặc) + Fe $\stackrel{\mathrm{t}°}{\to }$ Fe(NO₃)₃ + 3NO₂↑ + 3H₂O

6H⁺ + 3NO₃⁻ + Fe → Fe³⁺ + 3NO₂↑ + 3H₂O

4. natri nitrat, axit sunfuric loãng và đồng kim loại.

3Cu + 4H₂SO₄ (loãng) + 8NaNO₃ → 3Cu(NO₃)₂ + 2NO↑ + 4Na₂SO₄ + 4H₂O

3Cu + 8H⁺ + 2NO₃⁻ → 3Cu²⁺ + 2NO↑ + 4H₂O

 

Bài 13.7 trang 21 sbt Hóa 11: Có 4 lọ không dán nhãn đựng riêng biệt từng dung dịch loãng của các chất sau: H₃PO₄, BaCl₂, Na₂CO₃, (NH₄)₂SO₄. Chỉ được sử dụng dung dịch HCl, hãy nêu cách nhận biết chất đựng trong mỗi lọ. Viết phương trình hoá học của các phản ứng.

Lời giải:

- Lấy một phần mỗi dung dịch vào từng ống nghiệm, rồi nhỏ dung dịch HCl vào. Ở ống nghiệm có khí thoát ra là ống đựng dung dịch Na₂CO₃.

Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂↑ + H₂O

- Phân biệt dung dịch H₃PO₄, BaCl₂ và (NH₄)₂SO₄ bằng cách cho Na₂CO₃ tác dụng với từng dung dịch: dung dịch nào khi phản ứng cho khí thoát ra là H₃PO₄, dung dịch nào khi phản ứng có kết tủa trắng xuất hiện là BaCl₂, dung dịch nào khi phản ứng không có hiện tượng gì là (NH₄)₂SO₄:

2H₃PO₄ + 3Na₂CO₃ → 2Na₃PO₄ + 3CO₂↑ + 3H₂O

BaCl₂ +NaCO₃ → BaCO₃↓ + 2NaCl

Bài 13.8 trang 21 sbt Hóa 11: Cho các chất sau: 3Ca₃(PO₄)₂.CaF₂, H₃PO₄, NH₄H₂PO₄, NaH₂PO₄, K₃PO₄, Ag₃PO₄. Hãy lập một dãy chuyển hoá biểu diễn mối quan hệ giữa các chất đó. Viết phương trình hoá học của các phản ứng thực hiện dãy chuyển hoá trên.

Lời giải:

Dãy chuyển hoá biểu diễn mối quan hệ giữa các chất có thể là:

$$\begin{gathered} 3C{a}_3{\left(P{O}_4\right)}_2.Ca{F}_2\stackrel{\left(1\right)}{\to }{H}_{3}P{O}_4\stackrel{\left(2\right)}{\to } \\ N{H}_4{H}_{2}P{O}_4\stackrel{\left(3\right)}{\to }Na{H}_{2}P{O}_4\stackrel{\left(4\right)}{\to } \\ {K}_{3}P{O}_4\stackrel{\left(5\right)}{\to }A{g}_{3}P{O}_4 \end{gathered}$$

Các phương trình hoá học:

(1) 3Ca₃(PO₄)₂.CaF₂ + 10H₂SO₄(đặc) → 6H₃PO₄ + 10CaSO₄↓ + 2HF↑

(2) H₃PO₄ + NH₃ → NH₄H₂PO₄

(3) NH₄H₂PO₄ + NaOH → NaH₂PO₄ + NH₃↑ + H₂O

(4) 3NaH₂PO₄ + 6KOH → Na₃PO₄ + 2K₃PO₄ + 6H₂O

(5) K₃PO₄ + 3AgNO₃ → Ag₃PO₄↓ + 3KNO₃

Bài 13.9 trang 21 sbt Hóa 11: Rót dung dịch chứa 11,76 g H₃PO₄ vào dung dịch chứa 16,8 g KOH. Sau phản ứng cho dung dịch bay hơi đến khô. Tính khối lượng muối khan thu được.

Lời giải:

Số mol H₃PO₄ là: ${\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}_3{\mathrm{PO}}_4}$= $\frac{11,76}{98}=0,12$ (mol)

Số mol KOH là: n_KOH = $\frac{16,8}{56}=0,3$ (mol)

Các phản ứng có thể xảy ra:

H₃PO₄ + KOH → KH₂PO₄ + H₂O (1)

H₃PO₄ + 2KOH → K₂HPO₄ + 2H₂O (2)

H₃PO₄ + 3KOH → K₃PO₄ + 3H₂O (3)

Vì tỉ lệ $\frac{{\mathrm{n}}_{\mathrm{KOH}}}{{\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}_3{\mathrm{PO}}_4}}=\frac{0,3}{0,12}=2,5$ nằm giữa 2 và 3, nên chỉ xảy ra các phản ứng (2) và (3), nghĩa là tạo ra hai muối K₂HPO₄ và K₃PO₄.

Gọi x là số mol H₃PO₄ tham gia phản ứng (2) và y là số mol H₃PO₄ tham gia phản ứng (3):

x + y = 0,12 (a)

Theo các phản ứng (2) và (3) tổng số mol KOH tham gia phản ứng:

2x + 3y = 0,3 (b)

Giải hệ phương trình (a) và (b): x = 0,06 mol K₂HPO₄; y = 0,06 mol K₃PO₄.

Tổng khối lượng hai muối:

${\mathrm{m}}_{{\mathrm{K}}_2{\mathrm{HPO}}_4}+{\mathrm{m}}_{{\mathrm{K}}_3{\mathrm{PO}}_4}$ = 0,06.174 + 0,06.212 = 10,44 + 12,72 = 23,16 (g).

Xem thêm lời giải sách bài tập Hóa học lớp 11 hay, chi tiết khác:

Bài 15: Cacbon 

Bài 16: Hợp chất của cacbon

Bài 17: Silic và hợp chất của silic

Bài 18: Công nghiệp silicat

Bài 19: Luyện tập tính chất chất của cacbon, silic và các hợp chất của chúng

Xem thêm tài liệu Hóa học lớp 11 hay, chi tiết khác:

Lý thuyết Luyện tập: Tính chất của nitơ, photpho và các hợp chất của chúng

Trắc nghiệm Luyện tập: Tính chất hóa học của nitơ, photpho và hợp chất của chúng có đáp án