Một vòng dây dẫn kín (C) được đặt đối diện với đầu của ống dây dẫn L hình trụ

Giải SBT Lí 11 Bài 23: Từ thông. Cảm ứng điện từ

Bài 23.9 trang 60 Sách bài tập Vật lí 11: Một vòng dây dẫn kín (C) được đặt đối diện với đầu của ống dây dẫn L hình trụ mắc trong mạch điện như Hình 23.2. Xác định chiều của dòng điện cảm ứng trong vòng dây dẫn (C) khi cho vòng dây dẫn :

a) Dịch chuyển ra xa ống dây dẫn L.

b) Đứng yên và cho biến trở R_x tăng dần.

Lời giải

Vận dụng định luật Len-xơ để xác định chiều dòng điện cảm ứng.

a) Nếu ta chọn chiều dương trên vòng dây dẫn (C) thuận với chiều dòng điện I₁ chạy trong ống dây hình trụ L, thì khi cho vòng dây (C) dịch chuyển ra xa ống dây L: từ thông qua vòng dây (C) sẽ giảm. Theo định luật Len-xơ, dòng điện cảm ứng i_c xuất hiện trong vòng dây dẫn (C) phải có chiều sao cho từ trường cảm ứng của dòng i_c có tác dụng chống lại sự giảm từ thông qua nó, tức là các đường sức từ của dòng i_c phải cùng chiều với các đường sức từ của ống dây L. Như vậy, chiều dòng điện cảm ứng i_c trong vòng dây dẫn (C) thuận theo chiều dương đã chọn.

b) Nếu cho biến trở Rx tăng dần thì điện trở toàn mạch (R + r) tăng và dòng điện mạch chính: $I=\frac{\text{E}}{R+r}$  giảm. Do đó, hiệu điện thế U giữa hai đầu ống dây L (bằng hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện E) tăng, nên dòng điện I₁ chạy qua ống dây L tăng và từ thông qua vòng dây dẫn (C) tăng theo. Theo định luật Len-xơ, dòng điện cảm ứng i_c xuất hiện trong vòng dây dẫn (C) phải có chiều sao cho từ trường cảm ứng của dòng i_c có tác dụng chống lại sự tăng từ thông qua nó, tức là các đường sức từ của dòng i_c phải ngược chiều với các đường sức từ của ống dây L. Như vậy, chiều dòng điện cảm ứng i_c trong vòng dây dẫn (C) ngược với chiều dương đã chọn.

Đáp số:

a) Chiều dòng điện cảm ứng i_c cùng chiều dòng điện trong ống dây.

b) Chiều dòng điện cảm ứng i_c ngược chiều dòng điện trong ống dây.

Xem thêm lời giải bài tập Vật lí lớp 11 hay, chi tiết khác:

Bài 23.1 trang 58 SBT Lí 11: Câu nào dưới đây nói về từ thông là không...

Bài 23.2 trang 58 SBT Lí 11: Câu nào dưới đây nói dòng điện cảm ứng là...

Bài 23.3 trang 59 SBT Lí 11: Câu nào dưới đây nói về định luật Len-xơ là...

Bài 23.4 trang 59 SBT Lí 11: Câu nào dưới đây nói về dòng điện Fu-cô là...

Bài 23.5 trang 59 SBT Lí 11: Xác định từ thông qua mặt phẳng diện tích 20...

Bài 23.6 trang 59 SBT Lí 11: Một dây dẫn thẳng dài có dòng điện I được đặt...

Bài 23.7 trang 60 SBT Lí 11: Một khung dây dẫn hình chữ nhật không bị...

Bài 23.8 trang 60 SBT Lí 11: Một thanh nam châm NS được đặt thẳng đứng...

Bài 23.10 trang 61 SBT Lí 11: Một khung dây dẫn hình chữ nhật MNPQ đặt...

Lý thuyết Từ thông. Cảm ứng điện từ

Trắc nghiệm Từ thông. Cảm ứng điện từ có đáp án