Lý thuyết Thu thập và phân loại dữ liệu – Toán lớp 6 Chân trời sáng tạo

A. Lý thuyết Toán 6 Bài 1: Thu thập và phân loại dữ liệu - Chân trời sáng tạo

1. Thu thập dữ liệu

• Những thông tin thu thập được như: số, chữ, hình ảnh,… được gọi là dữ liệu. Dữ liệu dưới dạng số được gọi là số liệu.

• Số liệu là một loại dữ liệu nhưng dữ liệu chưa chắc là số liệu.

• Các cách thu thập dữ liệu: Quan sát, lập phiếu điều tra (phiếu hỏi), thu thập từ nguồn có sẵn (sách, báo, trang web…).

2. Phân loại dữ liệu

• Phân loại dữ liệu là ta đi sắp xếp các thông tin theo những tiêu chí nhất định.

Ví dụ

Một cửa hàng bán ga có 8 bình ga.

Nếu lấy tiêu chí là kích thước thì có hai loại là: Bình cỡ nhỏ 6 bình và bình cỡ lớn 2 bình.

Nếu lấy tiêu chí là màu sắc vỏ bình thì có hai loại là: Màu hồng 5 bình và màu vàng 3 bình.

3. Tính hợp lí của dữ liệu

• Để đánh giá tính hợp lí của dữ liệu, ta cần đưa ra các tiêu chí đánh giá, chẳng hạn như dữ liệu phải:

- Đúng định dạng: Họ tên phải là chữ, số tuổi phải là số, email thì phải có kí hiệu @...

- Nằm trong phạm vi dự kiến: Số người thì phải là số tự nhiên, cân nặng của người Việt Nam thường dưới 200kg, số tuổi là số nguyên dương,..

Ví dụ

Điểm kiểm tra Toán của 20 học sinh trong kì khảo sát đầu năm của lớp 6B:

Dữ liệu không hợp lí là -1 và -3 vì số điểm kiểm tra không thể là số âm được.

Bài tập tự luyện

Bài 1. Thanh muốn tìm hiểu về đồ uống yêu thích của các bạn trong lớp. Em hãy giúp Thanh hoàn thành công việc (mỗi gạch ứng với 1 bạn):

Hướng dẫn giải:

Đồ uống	Số bạn
Trà sữa	11
Nước cam	4
Trà đào	8
Nước chanh	5
Nước khoáng	2

Bài 2. Thân nhiệt của bệnh nhân A trong 10 tiếng được theo dõi và ghi lại trong bảng như sau (đơn vị là ^oC):

38	38,5	39	40	40,5
100	38	39	39,5	38

 Tìm điểm không hợp lí trong bảng dữ liệu trên.

Hướng dẫn giải:

Điểm không hợp lí ở đây là 100^oC vì con người chúng ta nhiệt độ cơ thể không thể lên tới 100^oC.

Bài 3. Thống kê số lần gõ bàn phím máy vi tính của một số chữ cái được dùng nhiều nhất khi viết 10 000 từ tiếng Anh thông dụng, người ta thu được bảng số liệu sau:

- Hãy nêu các loại dữ liệu xuất hiện trong bảng thống kê trên. 

- Theo em các dữ liệu đó có liên quan gì đến sự sắp đặt vị trí của các phím E và T trên bàn phím?

Hướng dẫn giải:

- Các loại dữ liệu xuất hiện trong bảng thống kê trên là:

+ Các chữ cái được dùng nhiều nhất khi viết 10 000 từ tiếng anh thông dụng là: E, T, A, O, I, N, S, R, H.

+ Chữ cái E với 1 202 lần gõ bàn phím, T với 910 lần gõ, A với 812 lần gõ, O với 768 lần gõ, I với 731 lần gõ, N với 695 lần gõ, S với 628 lần gõ, R với 602 lần gõ, H với 592 lần gõ.

- Với dữ liệu trên ta thấy E và T là hai chữ cái được sử dụng nhiều nhất nên trên bàn phím hai chữ cái này được để ở vị trí thuận lợi dễ bấm nhất.

Bài 4. Em hãy tìm ra điểm chưa hợp lí trong bảng dữ kiện sau:

Danh sách các học sinh tham gia tình nguyện mùa hè xanh.

STT	Họ và tên
1	Nguyễn Như Lan
2	Lê Công Anh
3	Bùi Diệu Thùy
4	3678253
5	Đỗ Nhật Hà
6	Hoàng Khánh Ngọc
7	Phan Lê Hoa

 

Hướng dẫn giải

Bảng dữ liệu trên chưa hợp lí ở vị trí thứ 4, họ và tên người không thể là dãy các số 3678253.

B. Trắc nghiệm Thu thập và phân loại dữ liệu (Chân trời sáng tạo 2023) có đáp án

Câu 1. Nhà bạn Mai mở tiệm kem, bạn ấy muốn tìm hiểu về các loại kem yêu thích của 30 khách hàng trong sáng chủ nhật và thu được kết quả như sau:

Các loại kem được yêu thích

Từ bảng kiểm đếm của bạn Mai, em hãy cho biết Mai đang điều tra về vấn đề gì?

A. Người ăn kem nhiều nhất

B. Số loại kem của nhà Mai hiện có

C. Loại kem nhà Mai được khách hàng yêu thích

D. Loại kem bán được trong 30 ngày

Hiển thị đáp án

Trả lời:

Từ dòng “muốn tìm hiểu về các loại kem yêu thích của 30 khách hàng trong sáng chủ nhật” thì ta thấy Mai đang điều tra về vấn đề các loại kem được khách hàng yêu thích.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 2. Lan tìm hiểu về thức ăn sáng nay của các bạn trong lớp và thu được kết quả như sau:

Dữ liệu nào sau đây không là số liệu?

A. Xôi

B. 11

C. 8

D. 2

Hiển thị đáp án

Trả lời:

Xôi không là số nên không là số liệu.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 3. Số học sinh vắng trong ngày của các lớp khối 6 trường THCS A là

6A1	6A2	6A3	6A4	6A5	6A6	6A7	6A8
2	4	5	1	3	2	2	1

Có bao nhiêu lớp có số học sinh vắng ít nhất

A. 4

B. 5

C. 1

D. 2

Hiển thị đáp án

Trả lời:

Số học sinh vắng ít nhất trong một lớp là 1

Lớp có số học sinh vắng ít nhất là lớp 6A4 , 6A8

Vậy có 2 lớp có số học sinh vắng ít nhất.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 4. Các môn thể thao được ưa thích của lớp 6a

Các môn thể thao được yêu thích của lớp 6A là:

A. Cầu lông, bóng bàn, đá cầu, bóng rổ, bóng đá

B. Bóng chuyền, bóng bàn, bóng đá, đá cầu, bóng rổ

C. Đá cầu, bóng chuyền, điền kinh, bóng rổ, bóng bàn

D. Bóng rổ, đá cầu, bóng đá

Hiển thị đáp án

Trả lời:

Các môn thể thao được yêu thích của lớp 6A là: Bóng đá, cầu lông, bóng bàn, đá cầu, bóng rổ.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 5. Em hãy chỉ ra các điểm không hợp lí trong bảng dữ liệu sau:

Danh sách học sinh giỏi lớp 7A

STT	Họ và tên
1	Nguyễn Hoàng Xuân
2	Phạm Thị Hương
3	Đỗ Thu Hà
4	03456789
5	Ngô Xuân Giang

A. Nguyễn Hoàng Xuân

B. 03456789

C. Phạm Thị Hương

D. Ngô Xuân Giang

Hiển thị đáp án

Trả lời:

Họ và tên phải là chữ nên 03456789 không thể là họ và tên của một người

Đáp án cần chọn là: B

Câu 6. Có bao nhiêu điểm không hợp lí trong cột “email” của bảng dữ liệu:

Danh sách email của các bạn tổ 1 lớp 6D

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Hiển thị đáp án

Trả lời:

Ở bảng 4, Email của bạn Cúc và bạn Đào không hợp lí vì không đúng theo cú pháp của email (Email phải có @)

Đáp án cần chọn là: B

Câu 7. Quan sát bảng điều tra số lượng con vật nuôi ở nhà của học sinh tổ 4 lớp 6A dưới đây.

Có bao nhiêu học sinh không nuôi con vật nào?

A. 0

B. 2

C. 1

D. 3

Hiển thị đáp án

Trả lời:

Có 2 học sinh không nuôi con vật: Cúc, Hùng.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 8. Cho bảng số liệu đánh giá chất lượng sản phẩm bằng điểm số 1, 2, 3, 4, 5 của một lô hàng gồm 15 sản phẩm như sau:

Điểm	1	2	3	4	5
Số sản phẩm	3	0	5	7	0

Đối tượng thống kê là

A. Các điểm số 1, 2, 3, 4, 5.

B. Số sản phẩm 3,0,5,7,0

C. Điểm số và sản phẩm

D. Lô hàng

Hiển thị đáp án

Trả lời:

Bảng trên có thông tin về số sản phẩm đạt từng loại điểm 1, 2, 3, 4, 5 nên đối tượng thống kê là các điểm số 1,2,3,4,5.

Đáp án cần chọn là: A

Xem thêm tóm tắt lý thuyết Toán lớp 6 sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác: