Lý thuyết Địa lí 8 Bài 3 (mới 2023 + Bài Tập): Sông ngòi và cảnh quan Châu Á

Lý thuyết Địa lí 8 Bài 3: Sông ngòi và cảnh quan Châu Á

Bài giảng Địa lí 8 Bài 3: Sông ngòi và cảnh quan Châu Á

1. Đặc điểm sông ngòi

- Châu Á có mạng lưới sông ngòi khá phát triển và nhiều hệ thống sông lớn: Ô-bi, Ê-nit- xây, Lê-na, A-mua, Hoàng Hà, Trường Giang, Mê Công, Hằng, Ấn, Ti-gro, Ơ-phrát,…

Một đoạn sông Ô-bi và vị trí của sông Ô-bi trên lược đồ

- Các con sông ở châu Á phân bố không đều và có chế độ nước khá phức tạp.

* Phía Bắc

+ Mạng lưới sông ngòi dày đặc: có mạng lưới sông ngòi khá phát triển và nhiều hệ thống sông lớn: Ô-bi, Ê-nit-xây, Lê-na,…

+ Hướng: nam lên bắc.

+ Chế độ nước: mùa đông sông bị đóng băng, lũ vào mùa xuân.

Một đoạn sông Lê-na

* Đông Á, Đông Nam Á và Nam Á

+ Mạng lưới sông dày đặc và nhiều sông lớn: Hoàng Hà, Trường Giang, Mê Công, Hằng, Ấn,…

+ Chế độ nước: nước lớn vào cuối hạ đầu thu, thời kì cạn nhất vào cuối đông đầu xuân.

* Tây Nam Á và Trung Á

+ Mạng lưới sông ngòi thưa, sông ngòi kém phát triển.

+ Nhờ vào nguồn cung cấp nước là băng tuyết nên đây có một số con sông lớn như: Xưa-đi-ri-a, A-mua Đi-ri-a ở Trung Á và Ti-gro, Ơ-phrát ở Tây Nam Á.

+ Chế độ nước: do nguồn cung cấp nước là băng tuyết tan ra từ núi cao nên lưu lượng nước sông càng về hạ lưu càng giảm, một số con sông nhỏ bị “chết” trong các hoang mạc.

Một đoạn sông Hoàng Hà, Trung Quốc

- Giá trị của các con sông: giao thông, thủy điện, cung cấp nước cho sản xuất và sinh hoạt, du lịch, thủy sản,…

2. Các đới cảnh quan tự nhiên

Lược đồ các đới cảnh quan tự nhiên châu Á

- Cảnh quan tự nhiên ở châu Á phân hóa đa dạng

   + Rừng lá kim có diện tích rộng: đồng bằng Tây Xi-bia, sơn nguyên Trung Xi-bia, Đông Xi-bia.

   + Rừng cận nhiệt: Đông Á.

   + Rừng nhiệt đới ẩm: Đông Nam Á và Nam Á.

Rừng nhiệt đới ẩm ở Đông Nam Á

   + Hoang mạc và bán hoang mạc: Tây Nam Á và một phần Trung Á.

   + Đài nguyên: Bắc Á.

- Tuy nhiên hiện nay các cảnh quan đã và đang bị con người tàn phá nghiêm trọng cần được bảo vệ.

Một số động vật quý hiếm ở châu Á

3. Những thuận lợi và khó khăn của thiên nhiên châu Á

a) Thuận lợi

- Châu Á có nguồn tài nguyên thiên nhiên rất phong phú, đa dạng.

- Nguồn khoáng sản rất phong phú và có trữ lượng lớn. Các khoáng sản tiêu biểu: dầu mỏ, khí đốt, than, sắt, kim loại màu,…

- Các tài nguyên đất, khí hậu, nước, sinh vật đa dạng là cơ sở để tạo ra sự đa dạng cho sản phẩm.

Cảnh quang châu Á thuận lợi phát triển du lịch sinh thái, biển đảo và nghỉ dưỡng

b) Khó khăn

- Địa hình cao, hiểm trở.

- Khí hậu: diện tích hoang mạc lớn, các vùng khí hậu giá lạnh,…

- Nhiều thiên tai: Động đất, núi lửa, bão lụt,…

Trắc nghiệm Địa lí 8 Bài 3: Sông ngòi và cảnh quan Châu Á

1. Câu hỏi nhận biết

Câu 1. Các sông lớn ở Đông Á đổ vào biển và đại dương nào?

A. Bắc Băng Dương

B. Thái Bình Dương

C. Đại Tây Dương

D. Ấn Độ Dương

Câu 2. Các sông lớn ở Đông Á được bắt nguồn từ đâu?

A. Các vùng thung lũng

B. Các sơn nguyên, cao nguyên ở phía Tây

C. Các hoang mạc, sa mạc vùng trung tâm

D. Vùng đồng bằng thấp nhỏ hẹp phía Đông

Câu 3. Chế độ nước sông theo mùa, sông có lượng nước lớn nhất vào cuối hạ đầu thu và thời kì cạn nhất vào cuối đông đầu xuân. Đây là đặc điểm của sông ngòi thuộc khu vực nào?

A. Bắc Á

B. Tây Nam Á

C. Đông Nam Á

D. Trung Á

Câu 4. Lũ ở sông ngòi khu vực Đông Nam Á diễn ra vào mùa nào?

A. Đầu mùa xuân

B. Cuối hạ đầu thu

C. Mùa thu - đông

D. Giữa mùa đông

Câu 5. Ở châu Á, khu vực nào có mạng lưới sông ngòi kém phát triển nhất?

A. Tây Nam Á và Trung Á

B. Bắc Á

C. Đông Nam Á

D. Nam Á và Đông Á

Câu 6. Mạng lưới sông ngòi ở Tây Nam Á và Trung Á kém phát triển nhưng vẫn có một số sông lớn do

A. hàng năm nhận được lượng mưa lớn

B. có các hệ thống nước ngầm cung cấp nước

C. băng và tuyết trên núi tan cung cấp nước

D. có các hệ thống hồ, đầm lớn

2. Câu hỏi thông hiểu

Câu 1. Vùng Xibia đặc trưng với kiểu cảnh quan tự nhiên nào?

A. Rừng lá rộng

B. Xavan và cây bụi

C. Thảo nguyên

D. Rừng lá kim

Câu 2. Đặc điểm hướng chảy của sông ngòi ở Bắc Á là

A. hướng tây nam - đông bắc

B. hướng tây - đông

C. hướng tây bắc - đông nam

D. hướng nam - bắc

Câu 3. Phát biểu nào không đúng về thuận lợi mà tài nguyên khoáng sản đem lại cho Châu Á?

A. Giàu khoáng sản thuận lợi phát triển cơ cấu cao nguyên đa dạng

B. Thuận lợi cho khai thác khoáng sản để xuất khẩu thu ngoại tệ

C. Gây ra bất ổn chính trị ở một số quốc gia do tranh chấp

D. Tạo cơ hội cho một số nước đang phát triển bứt phá

Câu 4. Sông ngòi châu Á không có đặc điểm nào sau đây?

A. Mạng lưới sông ngòi khá phát triển

B. Phân bố không đều và chế độ nước khá phức tạp

C. Chủ yếu là các con sông nhỏ, chỉ có một vài hệ thống sông lớn

D. Các con sông Bắc Á có giá trị chủ yếu về thủy điện và giao thông

Xem thêm các bài tổng hợp lý thuyết Địa lí lớp 8 đầy đủ, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 5: Đặc điểm dân cư, xã hội Châu Á 

Lý thuyết Bài 7: Đặc điểm phát triển kinh tế - xã hội các nước Châu Á 

Lý thuyết Bài 8: Tình hình phát triển kinh tế - xã hội ở các nước Châu Á 

Lý thuyết Bài 9: Khu vực Tây Nam Á 

Lý thuyết Bài 10: Điều kiện tự nhiên khu vực Nam Á