Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 12 Tập 1 (trang 49) Chân trời sáng tạo

Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 49

Câu 1 (trang 49 sgk Ngữ văn 12 Tập 1): Phân tích lỗi câu mơ hồ trong các trường hợp sau và nêu cách sửa:

a. Ba cô gái sống gần nhà tôi vừa trúng số tối qua.

b. Chị ấy đã gặp con.

c. Cả nhà hát say sưa theo tiếng đàn vĩ cầm.

d. Nó khoe với tôi chiếc xe đạp mới mua hôm qua.

đ. Tuần trước, tôi nhìn thấy anh ấy trên đường đến thư viện.

e. Hôm qua, tôi rất bất ngờ về món quà của cô ấy.

Trả lời:

a. Phân tích lỗi: hiện tượng đồng âm (ba – chỉ số lượng, và ba – bố) khiến câu mơ hồ về nghĩa

Sửa: Cô gái sống gần nhà tôi vừa trúng số tối qua.

b. Phân tích lỗi: hiện tượng đồng âm (con – con của chị ấy và con – cách xưng hô gần gũi với một người lớn tuổi) khiến câu mơ hồ về nghĩa

Sửa: Chị ấy đã gặp tôi.

c. Phân tích lỗi: hiện tượng đồng âm (cả nhà hát – cả gia đình đang hát và cả nhà hát – danh từ) khiến câu mơ hồ về nghĩa.

Sửa: Gia đình tôi hát say sưa theo tiếng đàn vĩ cầm.

d. Phân tích lỗi: Mơ hồ logic (ở đây không rõ là chiếc xe đạp mới mua hôm qua, hay khoe với tôi ngày hôm qua.)

Sửa: Nó khoe với tôi chiếc xe đạp mới mua ngày hôm qua.

đ. Phân tích lỗi: Mơ hồ cấu trúc (tuần trước là thời gian quá khứ)

Sửa: Tôi nhìn thấy anh ấy trên đường đến thư viện vào tuần trước.

e. Phân tích lỗi: Mơ hồ cấu trúc

Sửa: Tôi rất bất ngờ về món quà của cô ấy ngày hôm qua.

Câu 2 (trang 49 sgk Ngữ văn 12 Tập 1): Chỉ ra điểm chung về lỗi mơ hồ trong những câu dưới đây và đề xuất phương án sửa phù hợp:

a. Đây là phương thuốc độc nhất trên đời.

b. Cây khế đầu hè đã chết rồi.

Trả lời:

- Cả hai câu đều mắc chung lỗi hiện tượng đồng âm:

a. Độc nhất – chỉ có một và độc nhất – tác hại độc nhất

b. Đầu hè – đầu nhà và đầu hè – đầu mùa hè

- Sửa:

a. Đây là phương thuốc độc nhất vô nhị.

b. Cầy khế đầu nhà đã chết rồi.

Câu 3 (trang 49 sgk Ngữ văn 12 Tập 1): Sưu tầm ít nhất ba câu mơ hồ và nêu cách sửa.

Trả lời:

1. Hổ mang bò lên núi.

Sửa: Con rắn hổ mang bò lên núi.

2. Ba chàng trai rất phong độ.

Sửa: Ba của chàng trai ấy rất phong độ.

3. Trưởng công an xã xin nghỉ vì lương thấp khiến vợ đòi li dị.

Sửa: Vì lương thấp khiến vợ đòi li dị, trưởng công an xã đã xin nghỉ việc.

Câu 4 (trang 49 sgk Ngữ văn 12 Tập 1): Đọc đoạn trích sau:

Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu

Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều

Nắng xuống, trời lên sâu chót vót

Sông dài, trời rộng, bến cô liêu.

(Huy Cận, Tràng giang)

a. Theo bạn, dòng thơ in đậm ở trên có thể được hiểu theo những cách nào?

b. Đây có phải lỗi câu mơ hồ không? Vì sao?

Trả lời:

a. Dòng thơ in đậm có 2 cách hiểu:

Cách 1: Không có tiếng chợ chiều, phủ định dấu hiệu của sự sống

Cách 2: Đâu đó có tiếng chợ chiều từ xa vọng lại trong không gian không xác định.

b. Đây không phải lỗi câu mơ hồ vì: câu thơ “Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều” dù có nhiều cách hiểu nhưng dẫu hiểu theo cách nào thì câu thơ vẫn gợi lên trong lòng người đọc nỗi buồn, sự hoang vắng, tàn tạ, thiếu vắng đi sự sống của con người.

* Từ đọc đến viết

Câu hỏi (trang 49 sgk Ngữ văn 12 Tập 1): Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của bạn về vai trò của ước mơ trong cuộc sống con người. Sau đó kiểm tra lại để đảm bảo đoạn văn không mắc lỗi câu mơ hồ

Trả lời:

Mỗi chúng ta đều có cho mình những ước mơ rất riêng và ước mơ thì luôn đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi người. Ước mơ được hiểu là những điều tốt đẹp mà ta luôn khao khát, luôn mong mỏi và hướng đến. Ước mơ có ý nghĩa lớn lao vì nó là hiện thực hóa của những khao khát trong ta. Ước mơ giúp con người biết mình cần làm gì, cần hành động ra sao và bước đi như thế nào. Khi có ước mơ, con người sẽ có những hành động, suy nghĩ và đưa ra lựa chọn đúng đắn. Định hướng rõ ràng làm con người không bế tắc, không gục ngã. Nhờ vậy mà mọi thứ càng trở nên tốt đẹp hơn. Chính nguồn động lực lớn lao đó giúp con người kiên trì trên đường đời và có thể mạnh mẽ vượt lên áp lực. Không có ước mơ, trước mắt ta chỉ là hàng rào của những điều mờ mịt, của những lớp sương mờ tối tăm. Con người không thể sống mà thiếu ước mơ được. Nó chính là kim chỉ nam của nhận thức và hành động. Mọi thành công đều được dựng xây, vun đắp từ những điều tưởng chừng như nhỏ nhặt ấy. Bạn và tôi, mong rằng mỗi chúng ta đều vun đắp và dựng xây cho mình được những giấc mơ thật đẹp!