Soạn bài San-va-đo Đa-li và Sự dai dẳng của kí ức (trang 11) Chân trời sáng tạo

Soạn bài San-va-đo Đa-li và Sự dai dẳng của kí ức trang 11

* Đọc văn bản

Nội dung chính: Văn bản bàn về tính nghệ thuật của bức tranh Sự dai dẳng của kí ức.

* Sau khi đọc

Câu 1 (trang 12 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Văn bản trên đề cập đến những chi tiết nào trong bức tranh Sự dai dẳng của kí ức? Đặc trưng và ý nghĩa của các chi tiết đó là gì?

Trả lời:

- Văn bản đề cập đến những chi tiết:

+ Không khí trong tranh kì bí, tĩnh mịch và im ắng

+ Phong cảnh bờ biển đá phía xa xa

+ Mắc cạn trên bãi biển là sinh vật kì quặc, ẻo lả nằm vắt qua tảng đá hoặc gờ đá. Hàng mi quá cỡ che con mắt nhắm nghiền của nó và một vật giống như lưỡi thò ra từ mũi nó.

+ Ba chiếc đồng hồ tan chảy đều chỉ giờ khác nhau.

+ Lũ kiến bâu trên một chiếc đồng hồ quả quýt bằng kim loại

+ Một cây ô-liu có vẻ cằn cỗi, chỉ còn một cành và không có lá, trông như đang mọc ra từ mặt bàn gỗ chứ không phải từ đất trần.

- Những chi tiết đó đều thể hiện những đặc trưng và ý nghĩa hàm ẩn về sự sống – cái chết và sự chảy trôi nhanh chóng của thời gian. Các mặt đồng hồ và những con kiến – kiến là biểu tượng của sự phân rã – ám chỉ thời gian trôi và cái chết. Những chiếc đồng hồ tan chảy phản ánh nhận định là các sự kiện trong mơ không tuân theo trình tự chặt chẽ, rằng thời gian trong mơ là phi lí.

Câu 2 (trang 13 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Sự liên kết giữa những hình ảnh hoàn toàn khác biệt, cách xa với nhau trong cùng một không gian tranh cho thấy điều gì về những ám ảnh vô thức trong tâm hồn của tác giả? Liên hệ với tiêu đề bức tranh, bạn có suy nghĩ gì về thế giới tâm hồn của Đa-li?

Trả lời:

- Hình ảnh của chiếc đồng hồ tan chảy:

+ Chiếc đồng hồ tan chảy, biến dạng và kéo dài là biểu tượng của thời gian và ký ức. Dalí đã sử dụng hình ảnh này để thể hiện sự mất mát và sự thay đổi không thể ngăn cản của thời gian.

+ Đồng hồ tan chảy có thể tượng trưng cho sự trôi qua của thời gian, nhưng cũng cho thấy sự mềm dẻo và không rõ ràng của ký ức. Chúng có thể biểu thị những kí ức mà chúng ta không thể nắm bắt hoặc kiểm soát.

- Cảnh quan kỳ lạ và không gian tranh:

+ Bức tranh hiển thị một cảnh quan kỳ lạ, với những đồng hồ nằm trên mặt đất, nhưng cũng như đang nổi trên không gian. Điều này tạo ra một cảm giác không thực, không tuân theo luật lệ vật lý.

+ Sự không thể giải thích hoặc đoán định rõ ràng của không gian tranh có thể tượng trưng cho sự phức tạp và mơ hồ của tâm hồn con người. Đa-li có thể muốn thể hiện sự phi lý và sự khó hiểu của thế giới tâm hồn thông qua việc tạo ra không gian tranh này.

- Tự do và tương phản giữa thế giới thực và thế giới tưởng tượng:

+ Dalí đã tạo ra một không gian tự do, nơi thời gian và không gian không tuân theo quy tắc thông thường. Điều này thể hiện sự sáng tạo và tinh thần phi lý của tác giả.

+ Tương phản giữa thế giới thực (với những đồng hồ) và thế giới tưởng tượng (với không gian tranh) có thể tượng trưng cho sự đối lập giữa hiện thực và ảo tưởng trong tâm hồn của Đa-li.

Tóm lại, bức tranh “Sự dai dẳng của kí ức” không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật về thời gian và ký ức, mà còn là một cách để tác giả thể hiện sự phức tạp và phi lý của tâm hồn con người. Đa-li đã tạo ra một không gian mơ hồ, nơi thời gian và không gian giao hoán, để chúng ta suy ngẫm về sự tồn tại và ý nghĩa của cuộc sống.

Câu 3 (trang 13 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Tìm một bức tranh hoặc tác phẩm văn học cùng đề tài về kí ức, chẳng hạn bài Chiếc lá đầu tiên của Hoàng Nhuận Cầm (Ngữ văn 10, bộ sách Chân trời sáng tạo) hoặc bài Thời gian của Văn Cao (Ngữ văn 11, bộ sách Chân trời sáng tạo). So sánh cách sử dụng các hình ảnh trong tác phẩm đó với bức tranh Sự dai dẳng của kí ức.

Trả lời:

- Bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” của Hoàng Nhuận Cầm:

+ Bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” là một mảnh kí ức của tác giả về những kỉ niệm tuổi học trò, về trường cũ, lớp học năm xưa, bạn bè và những trò nghịch ngợm. Tác giả cũng đề cập đến tình yêu đầu tiên của mình.

+ Trong bài thơ này, Hoàng Nhuận Cầm sử dụng hình ảnh của chiếc lá để tượng trưng cho những kỷ niệm. Chiếc lá đầu tiên là biểu tượng của sự khô cằn, nhưng vẫn còn giữ lại những câu thơ xanh và bài hát xanh.

- Đến bức tranh “Sự dai dẳng của kí ức” của Đa-li mở ra trên nền phong cảnh đầy bất an và lạnh lẽo, phía xa là bờ biển và một hòn đảo hoang vu, những chiếc đồng hồ rũ rượi. Chiếc thì vắt trên cành cây giả tưởng mọc lên từ bàn tiệc khô khan; trên đó một chiếc đồng hồ đang tan chảy xuống. Chiếc thì vắt trên khuôn mặt nhìn nghiêng nhắm nghiền đầy mê hoặc trượt lướt trên một tảng đá. Một giấc mơ siêu thực hiện ra đầy ám ảnh. Phạm trù thời gian ở đây như thấm đẫm thuyết “Tương đối” để trở nên tương thích với tâm trạng.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 12 sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:

Đây thôn Vĩ Dạ

Đàn ghi ta của Lor-ca

Thực hành tiếng Việt trang 13

Tự do

Viết bài văn nghị luận về một vấn đề liên quan đến tuổi trẻ