50 bài tập về Phản ứng lên men rượu, lên men giấm (có đáp án 2024) và cách giải

Phản ứng lên men rượu, lên men giấm và cách giải bài tập - Hóa lớp 9

A. Lý thuyết và phương pháp

-Phản ứng lên men rượu:

$C_6{H}_{12}{O}_6\stackrel{menruou}{\to }2C_2{H}_{5}OH+2C{O}_2$

- Phương trình lên men giấm:

$C_2{H}_{5}OH+O_2\stackrel{mengiam}{\to }C{H}_3\text{COO}H+H_{2}O$

Bài toán lên men thường gắn liền với hiệu suất phản ứng.

-Công thức tính hiệu suất của phản ứng theo sản phẩm:

$H=\frac{m_{tt}}{m_{lt}}.100\%$

Trong đó:

m_tt: khối lượng sản phẩm thu được theo thực tế.

m_lt: khối lượng sản phẩm thu được theo lý thuyết.

- Bài toán lên men rượu thường gắn với dạng dẫn CO₂ vào nước vôi trong dư thu được kết tủa. Từ số mol CO₂ ta có thể suy ra số mol kết tủa hoặc ngược lại.

B. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Khi lên men 180 gam glucozơ với hiệu suất 100%. Khối lượng ancol etylic thu được là

A. 92 g.

B. 123 g.

C. 145 g.

D. 110 g.

Hướng dẫn giải:

Ta có: $n_{C_6{H}_{12}{O}_6}=\frac{180}{180}=1mol$

Phương trình phản ứng:

$C_6{H}_{12}{O}_6\stackrel{menruou}{\to }2C_2{H}_{5}OH+2C{O}_2$

1 2 mol

$\Rightarrow m_{C_2{H}_{5}OH}=2.46=92g$

Đáp án A

Ví dụ 2: Cho m gam glucozơ lên men thành ancol etylic với H= 75%. Toàn bộ khí CO₂ sinh ra được hấp thụ hết vào dung dịch Ca(OH)₂ dư thu được 500 gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 540.

B. 600.

C. 720.

D. 1080.

Hướng dẫn giải:

Bảo toàn nguyên tố C:

$n_{C{O}_2}=n_{CaC{O}_3}=5mol$

Phương trình phản ứng:

$C_6{H}_{12}{O}_6\stackrel{menruou}{\to }2C_2{H}_{5}OH+2C{O}_2$

2,5 5 mol

Do hiệu suất đạt 75% nên

$\Rightarrow m_{C_6{H}_{12}{O}_6}=\frac{\mathrm{2,5.180}}{75\%}=600g$

Đáp án B

Ví dụ 3: Lên men dung dịch glucozơ thu được ancol etylic và khí CO₂. Dẫn khí CO₂ thu được vào dung dịch nước vôi trong thu được 80 g kết tủa. Biết hiệu suất của phản ứng là 80%.Tính lượng glucozơ ban đầu?

A. 36 g.

B. 45 g.

C. 78 g.

D. 90 g.

Hướng dẫn giải:

Bảo toàn nguyên tố C:

$n_{C{O}_2}=n_{CaC{O}_3}=\mathrm{0,8}mol$

$C_6{H}_{12}{O}_6\stackrel{menruou}{\to }2C_2{H}_{5}OH+2C{O}_2$

0,4 0,8 mol

$\Rightarrow m_{C_6{H}_{12}{O}_6}=\frac{\mathrm{0,4.180}}{80\%}=90g$

Đáp án D

C. Luyện tập

Câu 1: Lên men dung dịch chứa 300 gam glucozơ thu được 92 gam ancol etylic. Hiệu suất quá trình lên men tạo thành ancol etylic là

A. 50%.

B. 60%.

C. 70%.

D. 80%.

Hướng dẫn giải:

$n_{C_2{H}_{5}OH}=\frac{92}{46}=2mol$

Phương trình phản ứng:

$C_6{H}_{12}{O}_6\stackrel{menruou}{\to }2C_2{H}_{5}OH+2C{O}_2$

1 2 mol

$\Rightarrow m_{C_6{H}_{12}{O}_{6}tt}=1.180=180g$

Hiệu suất của phản ứng là:

$H=\frac{180}{300}.100\%=60\%$

Đáp án B

Câu 2: Lên men 1 lít ancol etylic 46^o thu được giấm ăn. Biết hiệu suất của phản ứng lên men là 100% và khối lượng riêng của ancol etylic là 0,8 g/ml. Khối lượng axit axetic trong giấm là bao nhiêu?

A. 240g.

B. 280g.

C. 400g.

D. 480g.

Hướng dẫn giải:

V_{ancol nguyên chất} = 1000.0,46= 460 ml

$\Rightarrow m_{ancol}=\mathrm{460.0,8}=368g$

$C_2{H}_{5}OH+O_2\stackrel{mengiam}{\to }C{H}_3\text{COO}H+H_{2}O$

46 60

368g m=?

$\Rightarrow m_{C{H}_3\text{COO}H}=\frac{368.60}{46}=480g$

Đáp án D

Câu 3: Cho 360 gam glucozơ lên men thành rượu etylic. Cho tất cả khí CO₂ sinh ra hấp thụ hoàn toàn vào 2 lít dung dịch NaOH 1M thì thu được 137 gam muối. Hiệu suất của phản ứng lên men rượu là

A. 37,5%.

B. 50%.

C. 75%.

D. 80%.

Hướng dẫn giải:

n_glucozơ = 360:180= 2 mol; n_NaOH = 2 mol

$C_6{H}_{12}{O}_6\stackrel{menruou}{\to }2C_2{H}_{5}OH+2C{O}_2$

2 4 mol

CO₂ tác dụng với dung dịch kiềm tạo 2 muối là NaHCO₃ a (mol) và Na₂CO₃ b (mol)

Ta có hệ phương trình:

$\left\{\begin{array}{c}a+2b=2\\ 84a+106b=137\end{array}\Rightarrow \left\{\begin{array}{c}a=1\\ b=\mathrm{0,5}\end{array}\right.\right.$

Bảo toàn nguyên tố C ta có:

$n_{C{O}_2}=a+b=\mathrm{1,5}mol$

Hiệu suất phản ứng là:

$H=\frac{\mathrm{1,5}}{4}.100\%=\mathrm{37,5}\%$

Đáp án A

Câu 4: Tính khối lượng của đường cần dùng trong quá trình lên men để tạo thành 5 lít ancol etylic 46^o. Biết hiệu suất của cả quá trình là 72% và khối lượng riêng của ancol etylic nguyên chất là 0,8 g/ml

A. 5 kg.

B. 10 kg.

C. 15 kg.

D. 20 kg.

Hướng dẫn giải:

V_rượu = 0,46 . 5 = 2,3 lít = 2300 ml

$$\begin{gathered} D=\frac{m}{V}=\frac{m}{2300}=\mathrm{0,8} \\ \to m_{C_2{H}_{5}OH}=\mathrm{0,8.2300}=1840g \end{gathered}$$

$\to n_{C_2{H}_{5}OH}=\frac{1840}{46}=40mol$

$C_6{H}_{12}{O}_6\stackrel{menruou}{\to }2C_2{H}_{5}OH+2C{O}_2$

20 40 mol

$\Rightarrow m_{C_6{H}_{12}{O}_6}=\frac{20.180}{72\%}=5000g=5kg$

Đáp án A

Câu 5: Cho 18 gam glucozơ lên men thành ancol etylic. Khối lượng ancol thu được là bao nhiêu? Biết hiệu suất phản ứng là 100%.

A. 9,2 gam.

B. 4,6 gam.

C. 120 gam.

D. 180 gam.

Hướng dẫn giải:

n_glucozơ = 18 : 180 = 0,1 mol

$C_6{H}_{12}{O}_6\stackrel{menruou}{\to }2C_2{H}_{5}OH+2C{O}_2$

0,1 0,2 mol

Suy ra khối lượng ancol là 0,2.46 = 9,2 g

Đáp án A

Câu 6: Lên men a gam glucozơ với hiệu suất 90%, lượng CO₂ sinh ra hấp thụ hết vào dung dịch nước vôi trong thu được 10 gam kết tủa và khối lượng dd giảm đi 3,4 gam. a có giá trị là bao nhiêu?

A. 13,5.

B. 15,0.

C. 20,0.

D. 30,0.

Hướng dẫn giải:

Theo định luật bảo toàn khối lượng, ta có:

$m_{C{O}_2}$ + m_{dd trước phản ứng} = m_{dd sau pư} + m↓

→ m_{dd trước phản ứng} - m_{dd sau pư} = m↓ - $m_{C{O}_2}$

→ 3,4 = 10 - $m_{C{O}_2}$

→$m_{C{O}_2}$ = 10-3,4 = 6,6g

→ ${\text{n}}_{C{O}_2}$= 6,6:44 = 0,15 mol

Vì H = 90% nên:

$n_{glu\mathrm{co}zo}=\frac{1}{2}\frac{n_{C{O}_2}}{90}.100=\frac{1}{12}mol$

→m_glucozơ= 180:12 = 15g

Đáp án B

Câu 7: Cho glucozơ lên men tạo thành ancol etylic với hiệu suất đạt 80%. Toàn bộ CO₂ sinh ra trong quá trình được hấp thụ hết vào dung dịch Ca(OH)₂ dư thu được 50 gam kết tủa. Khối lượng glucozơ đã dùng là

A. 33,75 g.

B. 45,00 g.

C. 36,00 g.

D. 56,25 g.

Hướng dẫn giải:

Bảo toàn nguyên tố C:

$n_{C{O}_2}=n_{CaC{O}_3}=\mathrm{0,5}mol$

$C_6{H}_{12}{O}_6\stackrel{menruou}{\to }2C_2{H}_{5}OH+2C{O}_2$

0,25 0,5 mol

$\Rightarrow m_{C_6{H}_{12}{O}_6}=\frac{\mathrm{0,25.180}}{80\%}=\mathrm{56,25}g$

Đáp án D

Câu 8: Người ta sản xuất rượu vang từ nho với hiệu suất 95%. Biết trong loại nho này chưa 60% glucozơ. Khối lượng riêng của ancol etylic là 0,8 g/ml. Để sản xuất rượu vang 10^o cần khối lượng nho là

A. 10,29 kg.

B. 20,59 kg.

C. 26,09 kg.

D. 27,46 kg.

Hướng dẫn giải:

Thể tích rượu nguyên chất trong 100 lít rượu vang 10^o là $V_{C_2{H}_{5}OH}=\frac{100.10}{100}=10\left(l\right)$

Khối lượng C₂H₅OH là 10.0,8= 8kg

$C_6{H}_{12}{O}_6\stackrel{menruou}{\to }2C_2{H}_{5}OH+2C{O}_2$

180 92

15,652 $\leftarrow$ 8

Suy ra khối lượng nho là $\frac{\mathrm{15,652.100}}{60}=\mathrm{26,087}$ kg

Do hiệu suất của quá trình là 95% nên khối lượng nho thực tế là 27,46 kg

Đáp án D

Câu 9: Lên men m gam glucozơ với hiệu suất 72%. Lượng CO₂ sinh ra được hấp thu hoàn toàn vào 500 ml hỗn hợp gồm NaOH 0,1 M và Ba(OH)₂ 0,2 M, sinh ra 9,85 gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 25 g.

B. 15 g.

C. 12,96 g.

D. 13 g.

Hướng dẫn giải:

n_OH- = 0,25 mol; n_Ba+ = 0,1 mol; n_{kết tủa} = 0,05 mol

Gọi số mol glucozơ là x mol

Phương trình phản ứng:

$C_6{H}_{12}{O}_6\stackrel{menruou}{\to }2C_2{H}_{5}OH+2C{O}_2$

x 2x.0,72 mol

+ TH₁: kiềm dư

Ta có: $n_{C{O}_2}=n_{BaC{O}_3}=\mathrm{0,05}mol$

$\Rightarrow n=\mathrm{0,0347}mol\Rightarrow m=\mathrm{6,35}g$

+ TH₂: Kết tủa tan 1 phần

$\Rightarrow n_{BaC{O}_3}=n_{O{H}^{-}}-n_{C{O}_2}\Rightarrow n_{C{O}_2}=\mathrm{0,2}mol$

$\Rightarrow n=\mathrm{0,138}\Rightarrow m=25g$

Đáp án A

Câu 10: Cho 360 gam glucozơ lên men rượu, khí thoát ra được dẫn vào dung dịch nước vôi trong dư thu được m gam kết tủa trắng. Biết hiệu suất của quá trình lên men là 80%. Giá trị của m là

A. 160.

B. 200.

C. 320.

D. 400.

Hướng dẫn giải:

n_glucozơ = 360 : 180 = 2 mol

$C_6{H}_{12}{O}_6\stackrel{menruou}{\to }2C_2{H}_{5}OH+2C{O}_2$

2 4 mol

Do hiệu suất phản ứng là 80% nên số mol CO₂ sinh ra là 3,2 mol

Bảo toàn nguyên tố C ta có:

$n_{C{O}_2}=n_{CaC{O}_3}=\mathrm{3,2}mol$

Suy ra khối lượng kết tủa là 320g

Đáp án C

Xem thêm các dạng bài tập Hóa lớp 9 có đáp án và lời giải chi tiết khác:

Bài tập tổng hợp về rượu Etylic và cách giải

Bài tập tổng hợp về Axit axetic và cách giải

Bài tập về phản ứng este hóa và cách giải

Phản ứng tráng gương của Glucozơ và cách giải bài tập

Thủy phân chất béo và cách giải bài tập