Nội dung bài viết

    Xem thêm

    50 Bài tập nhận biết và phân biệt các chất vô cơ (có đáp án 2024) và cách giải

    Với Bài tập nhận biết và phân biệt các chất vô cơ và cách giải môn Hóa lớp 9 gồm phương pháp giải chi tiết, bài tập minh họa có lời giải và bài tập tự luyện sẽ giúp học sinh biết cách làm bài tập Bài tập nhận biết và phân biệt các chất vô cơ. Mời các bạn đón xem:

    1 5,723 03/01/2024
    Tải về
    Trang trước
    Chia sẻ
    Trang sau  

    Bài tập nhận biết và phân biệt các chất vô cơ và cách giải - Hóa lớp 9

    I. Lý thuyết và phương pháp giải

    - Dựa vào tính chất hoá học và các dấu hiệu nhận biết các hợp chất vô cơ (kết tủa, khí, đổi màu dung dịch…) đã được học để tiến hành nhận biết các hợp chất vô cơ.

    Dưới đây là một số dấu hiệu để nhận biết các chất thường gặp:

    Hoá chất

    Thuốc thử

    Hiện tượng

    Phương trình minh hoạ

    - Axit

    - Dd bazơ

    Quỳ tím

    - Quỳ tím hoá đỏ

    - Quỳ tím hoá xanh

    Gốc sunfat (SO4)

    - BaCl2

    -Ba(OH)2

    Tạo kết tủa trắng không tan trong axit mạnh

    H2SO4 + BaCl2 → BaSO4 ↓ + 2HCl

    Na2SO4+ Ba(OH)2 → BaSO4 ↓ + 2NaOH

    Gốc sunfit

    (SO3)

    - BaCl2

    - Axit

    - Tạo kết tủa trắng.

    - Tạo khí không màu, mùi hắc.

    Na2SO3 + BaCl2 → BaSO3 ↓+ 2NaCl

    Na2SO3 + 2HCl → BaCl2 + SO2 ↑+ H2O

    Gốc cacbonat

    (CO3)

    - Axit

    - BaCl2

    -Tạo khí không màu.

    -Tạo kết tủa trắng.

    CaCO3 +2HCl → CaCl2 + CO2 ↑+ H2O

    Na2CO3 + BaCl2 → BaCO3 ↓+ 2NaCl

    Gốc clorua

    (Cl)

    AgNO3

    Tạo kết tủa trắng

    HCl + AgNO3 → AgCl ↓ + HNO3

    NaCl + AgNO3 → AgCl ↓ + NaNO3

    Muối sunfua

    (S)

    Pb(NO3)2

    Tạo kết tủa đen.

    Na2S + Pb(NO3)2 → PbS↓+ 2NaNO3

    Muối sắt (II)

    Dung dịch kiềm (NaOH; KOH ...)

    Tạo kết tủa trắng xanh, sau đó bị hoá nâu ngoài không khí.

    FeCl2 + 2NaOH → Fe(OH)2 ↓+ 2NaCl

    4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O → 4Fe(OH)3 ↓

    Muối sắt (III)

    Tạo kết tủa màu nâu đỏ

    FeCl3 + 3NaOH → Fe(OH)3 ↓+ 3NaCl

    Muối magie

    Tạo kết tủa trắng

    MgCl2 + 2NaOH → Mg(OH)2 ↓+ 2NaCl

    Muối đồng

    Tạo kết tủa xanh lam

    Cu(NO3)2 + 2NaOH → Cu(OH)2↓ + 2NaNO3

    Muối nhôm

    Tạo kết tủa trắng, tan trong kiềm dư

    AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 ↓+ 3NaCl

    Al(OH)3 + NaOH (dư) → NaAlO2 + 2H2O

    Một số khí hay gặp:

    KHÍ

    THUỐC THỬ

    HIỆN TƯỢNG

    PHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC MINH HỌA

    1

    SO2

    - dd Br2

    - dd KMnO4

    - Mất màu nâu đỏ

    - Mất màu tím

    SO2 + Br2 + 2H2O → 2HBr + H2SO4

    5SO2 + 2KMnO4 + 2H2O → 2MnSO4 +K2SO4 +2H2SO4 .

    2

    CO2

    Ca(OH)2 dư/Ba(OH)2 dư

    ↓ trắng

    CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + H2O

    CO2 + Ba(OH)2 → BaCO3↓ + H2O

    3

    CO

    CuO, to

    CuO đen→ đỏ, khí bay ra làm đục dd Ca(OH)2

    CuO (đen) + CO →t0 Cu (đỏ) + CO2

    CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + H2O

    4

    Cl2

    - quỳ tím ẩm

    - dd KI, hồ tinh bột.

    - Quỳ tím ẩm chuyển đỏ sau đó mất màu

    - Làm xanh hồ tinh bột

    -Cl2 + H2O ⇄HCl + HClO

    Lúc đầu quỳ tím chuyển đỏ sau đó nhanh chóng mất màu do tác dụng tẩy màu của HClO

    -Cl2 + 2KI → 2KCl + I2

    I2 sinh ra làm xanh hồ tinh bột.

    5

    H2

    CuO, to

    CuO đen→ đỏ

    CuO (đen) + H2 →t0 Cu (đỏ) + H2O

    6

    O2

    Que đóm còn tàn đỏ

    Que đóm bùng cháy

    C + O2 →t0 CO2

    - Để giải một bài tập phân biệt/ nhận biết các chất vô cơ ta thường tiến hành theo các bước sau:Một số khí hay gặp:

    + Bước 1: Trích mẫu thử (có thể đánh số các ống nghiệm để tiện theo dõi).

    + Bước 2: Chọn thuốc thử để nhận biết (tuỳ theo yêu cầu của đề bài: thuốc thử tuỳ chọn, hạn chế hay không dùng thuốc thử nào khác).

    + Bước 3: Cho thuốc thử vào mẫu, trình bày hiện tượng quan sát, rút ra kết luận đã nhận ra hoá chất nào.

    + Bước 4: Viết phương trình phản ứng minh hoạ.

    II. Ví dụ minh họa

    Ví dụ 1: Có ba chất rắn màu trắng đựng trong 3 lọ riêng biệt không nhãn là: Na2CO3, NaCl, hỗn hợp NaCl và Na2CO3.

    - Hãy nhận biết chất đựng trong mỗi lọ bằng phương pháp hoá học.

    - Trình bày cách tiến hành và viết phương trình hoá học.

    Hướng dẫn giải:

    - Lấy mỗi chất một lượng nhỏ ra ống nghiệm và đánh số thứ tự.

    - Nhỏ dung dịch Ba(NO3)2 lần lượt vào 3 ống nghiệm.

    ⇒Ống nghiệm nào xuất hiện kết tủa chứng tỏ ống nghiệm đó chứa Na2CO3 hoặc hỗn hợp NaCl và Na2CO3, ống nghiệm còn lại chứa NaCl.

    - Tiếp tục nhỏ tiếp dung dịch AgNO3 vào ống nghiệm có kết tủa.

    ⇒Ống nghiệm nào xuất hiện thêm kết tủa chứng tỏ ống nghiệm đó chứa hỗn hợp NaCl và Na2CO3, ống còn lại chứa Na2CO3

    ⇒Chúng ta đã nhận biết được các chất bị mất nhãn

    Phương trình phản ứng hóa học xảy ra:

    Ba(NO3)2 + Na2CO3 → BaCO3↓ + 2NaNO3

    NaCl + AgNO3 → AgCl↓ + NaNO3

    Ví dụ 2: Có một lượng bột Fe2O3 bị lẫn một lượng bột Al. Nêu cách tinh chế bột Fe2O3 trên.

    Hướng dẫn giải:

    Cho hỗn hợp vào lượng dư dung dịch NaOH.

    Al phản ứng với NaOH tạo thành dung dịch, Fe2O3 không phản ứng với NaOH.

    2Al + 2H2O + 2NaOH → 2NaAlO2 + 3H2

    Kết thúc phản ứng, đem lọc thu được Fe2O3 tinh khiết.

    III. Bài tập tự luyện

    Bài 1: Thuốc thử dùng để nhận biết dung dịch HCl và dung dịch H2SO4 là:

    A. K2SO4

    B. Ba(OH)2

    C. NaCl

    D. NaNO3

    Bài 2: Để nhận biết 2 lọ mất nhãn đựng CaO và MgO ta dùng:

    A. HCl

    B. H2O

    C. HNO3

    D. Quỳ tím khô

    Bài 3: Để nhận biết 3 khí không màu: SO2, O2, H2 đựng trong 3 lọ mất nhãn ta dùng:

    A. Giấy quỳ tím ẩm

    B. Giấy quỳ tím ẩm và dùng que đóm cháy dở còn tàn đỏ

    C. Than hồng trên que đóm

    D. Dẫn các khí vào nước vôi trong

    Bài 4: Để loại bỏ khí CO2 có lẫn trong hỗn hợp (O2, CO2), người ta cho hỗn hợp đi qua dung dịch chứa:

    A. HCl

    B. Ca(OH)2

    C. Na2SO4

    D. NaCl

    Bài 5: Có 3 ống nghiệm đựng các dung dịch: Ba(NO3)2, KOH, HCl. Dùng thêm thuốc thử nào sau đây để nhận biết được chúng?

    A. Quỳ tím

    B. Dung dịch phenolphtalein

    C. CO2

    D. Dung dịch NaOH

    Bài 6: Có 3 lọ mất nhãn đựng riêng biệt 3 dung dịch của 3 chất: HCl, Na2SO4, NaOH. Chỉ dùng một hóa chất nào sau đây để phân biệt chúng?

    A. Dung dịch BaCl2

    B. Quỳ tím

    C. Dung dịch Ba(OH)2

    D. Zn

    Bài 7: Thuốc thử để nhận biết ba lọ mất nhãn chứa riêng biệt 3 dung dịch: H2SO4, BaCl2, NaCl là:

    A. Phenolphtalein

    B. Dung dịch NaOH

    C. Dung dịch Na2CO3

    D. Dung dịch Na2SO4

    Bài 8: Sau khi làm thí nghiệm, có những khí thải độc hại: HCl, H2S, CO2, SO2. Dùng chất nào sau đây để loại bỏ chúng là tốt nhất?

    A. Muối NaCl

    B. Nước vôi trong

    C. Dung dịch HCl

    D. Dung dịch NaNO3

    Bài 9: Để làm sạch dung dịch đồng nitrat Cu(NO3)2 có lẫn tạp chất bạc nitrat AgNO3. Ta dùng kim loại:

    A. Mg

    B. Cu

    C. Fe

    D. Au

    Bài 10: Để nhận biết 3 lọ mất nhãn đựng 3 dung dịch CuCl2, FeCl3, MgCl2 ta dùng:

    A. Quỳ tím

    B. Dung dịch Ba(NO3)2

    C. Dung dịch AgNO3

    D. Dung dịch KOH

    Đáp án tham khảo

    1B

    2B

    3B

    4B

    5A

    6B

    7C

    8B

    9B

    10D

    Xem thêm các dạng bài tập Hóa lớp 9 có đáp án và lời giải chi tiết khác:

    Bài tập Oxit bazơ tác dụng với axit và cách giải

    Bài tập oxit axit tác dụng với bazơ và cách giải

    Bài tập axit tác dụng với bazơ và cách giải

    Bài tập muối tác dụng với muối và cách giải

    Bài tập muối tác dụng với axit và cách giải

    Tham khảo các loạt bài Hóa học 9 khác:

    Bài viết cùng lớp mới nhất

    Xem thêm
    1 5,723 03/01/2024
    Tải về
    Trang trước
    Chia sẻ
    Trang sau  

    Xem thêm các chương trình khác: