Công thức tính số mol chi tiết

Công thức tính số mol chi tiết - Hóa lớp 9

Mol là gì? Cách tính số mol như thế nào? Là thắc mắc của rất nhiều em học sinh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ trả lời các câu hỏi trên và vận dụng  các bài tập liên quan đến tính số mol.

I/ Định nghĩa mol là gì?

Mol là lượng chất có chứa 6.10²³ nguyên tử hoặc phân tử của chất đó.

Con số 6.10²³ được gọi là số Avogađro và được kí hiệu là N.

Ví dụ:

- Một mol nguyên tử sắt có chứa 6.10²³ nguyên tử sắt.

- Một mol phân tử nước có chứa 6.10²³ phân tử nước.

Vậy số mol (n) được tính như thế nào? Dưới đây tổng hợp đầy đủ 7 công thức tính số mol thường gặp trong chương trình hóa học.

II / Các công thức tính số mol thường gặp

1. Công thức tính số mol khi biết khối lượng

          n = $\frac{m}{M}$

Trong đó:

      + m: khối lượng chất (đơn vị: gam).

      + M: khối lượng mol (đơn vị: g/mol).

Chú ý:

     + Công thức này áp dụng để tính số mol của tất cả các chất rắn, lỏng, khí …

     + Nếu đề bài cho tính số mol chất tan có trong dung dịch thì m là khối lượng chất tan có trong dung dịch.

2. Công thức tính số mol khí ở đktc khi biết thể tích

          n = $\frac{V}{\mathrm{22,4}}$

Trong đó:

     + V: thể tích khí ở đktc (đơn vị: lít).

     + Công thức này áp dụng cho tính số mol khí ở đktc.

3. Công thức tính số mol khi biết nồng độ mol và thể tích dung dịch       

           n = C_M.V_dd

Trong đó:

     C_M: nồng độ dung dịch (đơn vị: mol/ lít).

     V_dd: thể tích dung dịch (đơn vị: lít).

4. Công thức tính số mol khi biết nồng độ phần trăm và khối lượng dung dịch

          n = $\frac{C\%.m_{\text{dd}}}{100\%.M_{ct}}$

Trong đó:

     C%: nồng độ phầm trăm (đơn vị: %).

     m_dd: khối lượng dung dịch (đơn vị: gam).

     M_ct: khối lượng mol chất tan (đơn vị: g/mol).

5. Công thức tính số mol khi biết nồng độ phần trăm, thể tích và khối lượng riêng của dung dịch

          n = $\frac{V_{\text{dd}}.D.C\%}{100\%.M}$

Trong đó:

     V_dd: thể tích dung dịch (đơn vị: ml).

     D: khối lượng riêng (g/ml).

     C%: nồng độ phầm trăm (đơn vị: %).

     M: khối lượng mol (đơn vị: g/mol).

6. Công thức tính số mol khí khi biết áp suất, thể tích và nhiệt độ xác định

          n = $\frac{PV}{RT}$

Trong đó:

     P: áp suất (đơn vị: atm).

     V: thể tích (đơn vị: lít).

     R: hằng số (R = 0,082).

     T: Nhiệt độ kenvin (T = ^oC + 273).

7. Công thức tính số mol theo định nghĩa

n = $\frac{N}{N_A}$

Trong đó:

     N: số nguyên tử hoặc phân tử.

     N_A: số avogađro (N_A = 6.10²³).

III/ Bài tập có lời giải

Bài 1: Tính số mol của những lượng chất sau:

a) 4,6 gam Na;

b) 8,4 gam KOH;

c) 11,76 gam H₃PO₄;

d) 16 gam Fe₂O₃.

Hướng dẫn:

Áp dụng công thức: n = $\frac{m}{M}$

a) Số mol Na là: n_Na = $\frac{\mathrm{4,6}}{23}=\mathrm{0,2}mol$

b) Số mol KOH là: n_KOH = $\frac{\mathrm{8,4}}{39+17}=\mathrm{0,15}mol$

c) Số mol H₃PO₄ là: $n_{H_{3}P{O}_4}=\frac{\mathrm{11,76}}{3.1+31+16.4}=\mathrm{0,12}mol$

d) Số mol Fe₂O₃ là: $n_{F{e}_2{O}_3}=\frac{16}{56.2+16.3}=\mathrm{0,1}mol$

bài 2: Tính số mol của những chất  khí sau, biết các khí đo ở điều kiện tiêu chuẩn

a) 2,24 lít khí C₂H₄

b) 3,36 lít khí CO₂

c) 10,08 lít khí N₂

Hướng dẫn:

Áp dụng công thức: $n=\frac{V}{\mathrm{22,4}}$

a) Số mol khí C₂H₄ là: $n_{C_2{H}_4}=\frac{\mathrm{2,24}}{\mathrm{22,4}}=\mathrm{0,1}mol$

b) Số mol khí CO₂ là: $n_{C{O}_2}=\frac{\mathrm{3,36}}{\mathrm{22,4}}=\mathrm{0,15}mol$

c) Số mol khí N₂ là: $n_{N_2}=\frac{\mathrm{10,08}}{\mathrm{22,4}}=\mathrm{0,45}mol$

Bài 3: Hãy tính số  mol của các chất sau:

a) Một dung dịch chứa  MgCl₂  1M có thể tích là  1,5 lít.

b) Một dung dịch có chứa NaCl 0,5M có thể tích là 5 lít .

Hướng dẫn:

Áp dụng công thức: $n=C_M.V_{d\text{d}}$

a)Số mol của MgCl₂ là: $n_{MgC{l}_2}=1.\mathrm{1,5}=\mathrm{1,5}mol$

b) Số mol của NaCl là: $n_{NaCl}=\mathrm{0,5}.5=\mathrm{2,5}mol$

Bài 4: Hãy tính số mol của NaOH có trong 200g dung dịch NaOH 15%.

Hướng dẫn :

Áp dụng công thức: $n=\frac{C\%.m_{\text{dd}}}{100\%.M_{ct}}$

Số mol của NaOH là: $n_{NaOH}=\frac{15.200}{100.40}=\mathrm{0,75}mol$

Bài 5: Cho 120 ml dung dịch KCl có nồng độ 20% (D=1,98 g/ml). Tính số mol của KCl trong dung dịch?

Hướng dẫn :

Áp dụng công thức: $n=\frac{V_{\text{dd}}.D.C\%}{100\%.M}$

Số mol của KCl là:

$n_{KCl}=\frac{120.\mathrm{1,98}.20}{\mathrm{100.74,5}}=\mathrm{0,638}mol$

Bài 6: Tính số mol của 5 lít khí N₂ ở 20, áp suất 1,5 atm?

Hướng dẫn :

Áp dụng công thức: $n=\frac{P.V}{R.T}=\frac{P.V}{\mathrm{0,082.}(273+{}_{0}C)}$

Số mol khí N₂ là:$n_{N_2}=\frac{\mathrm{1,5}.5}{\mathrm{0,082}.(273+20)}=\mathrm{0,31}mol$

Bài 7:Tính số mol trong 9.10²³ nguyên tử nhôm.

Hướng dẫn:

Áp dụng công thức: $n=\frac{N}{N_A}$

Số mol nhôm là: $n_{Al}=\frac{{9.10}^{23}}{{6.10}^{23}}=\mathrm{1,5}mol$

Xem thêm các dạng bài tập Hóa lớp 9 có đáp án và lời giải chi tiết khác:

Công thức tính nồng độ phần trăm chi tiết | Công thức tính C%

Công thức tính nồng độ mol chi tiết | Công thức tính CM

Công thức tính khối lượng chất tan chi tiết | Công thức tính mct

Công thức tính khối lượng dung dịch chi tiết | Công thức tính mdd 

Công thức tính thể tích dung dịch chi tiết | Công thức tính Vdd