* Đáp án:

Ai cũng khen bạn Vân – lớp trưởng lớp tôi – là một cán bộ lớp gương mẫu. Thực ra, lúc đầu, chúng tôi – mấy anh chàng hay coi thường con gái – không tin Vân làm được lớp trưởng. Nhưng bây giờ thì khác rồi, cả lớp đều bị Vân thuyết phục…

* Kiến thức mở rộng:

DẤU GẠCH NGANG

- Dấu gạch ngang, được viết là ( - ), là một dấu câu của Tiếng Việt. Dấu gạch ngang có nhiều tác dụng.

- Tác dụng:

Dấu gạch ngang  ( - ) dùng để đánh dấu:

    + Chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại.

- Ví dụ: Dấu gạch ngang để đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại.

Thấy tôi sán đến gần, ông hỏi tôi :

- Cháu con ai ?

- Thưa ông, cháu là con ông Thư.

    + Phần chú thích.

- Ví dụ: Dấu gạch ngang dùng để đánh dấu phầnchú thích.

Một bữa Pa- xcan đi đâu về khuya, thấy bố mình - một viên chức tài chính - vẫn cặm cụi trước bàn làm việc. Anh rón rén lại gần. Ông bố vẫn mải mê với những con số : Ông đang phải kiểm tra sổ sách.

    + Các ý trong một đoạn liệt kê.

- Ví dụ : Dấu gạch ngang có tác dụng đánh dấu các ý trong một đoạn liệt kê.

Để quạt điện được bền, người dùng nên thực hiện các biện pháp sau đây:

- Trước khi bật quạt, đặt quạt nơi chắc chắn để chân quạt tiếp xúc đều với nền.

- Khi điện đã vào quạt, tránh để cánh quạt bị vướng víu, quạt không quay được sẽ làm nóng chảy cuộn dây trong quạt.

- Hằng năm, tra dầu mỡ vào ổ trục, bộ phận điều khiển hướng quay của quạt, nhưng không nên tra quá nhiều, vì dầu mỡ sẽ chảy vào trong làm hỏng dây bên trong quạt.

- Khi không dùng, cất quạt vào nơi khô, mát, sạch sẽ, ít bụi bặm.

- Phân biệt dấu gạch ngang và dấu gạch nối:

Dấu gạch nối không phải là dấu câu. Nó chỉ được dùng để nối các tiếng trong những từ mượn gồm nhiều tiếng. Về độ dài, dấu gạch nối ngắn hơn dấu gạch ngang.

Dấu gạch ngang là dấu câu của tiếng Việt. Nó được dùng để:

  + Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong câu;

  + Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc để liệt kê;

  + Nối các từ nằm trong một liên danh.

Ví dụ:

+ Dấu gạch ngang:

Tiếng rì rào bất tận của những khu rừng xanh bốn mùa, cùng tiếng sóng rì rào từ biển Đông và vịnh Thái Lan ngày đêm không ngớt vọng về trong hơi gió muối – thứ âm thanh đơn điệu triền miên ấy ru ngủ thính giác, càng làm mòn mỏi và làm đuối dần đi tác dụng phân biệt của thị giác con người trước cái quang cảnh chỉ lặng lẽ một màu xanh đơn điệu.

(Đoàn Giỏi)

+ Dấu gạch nối:

Nhà thám hiểm Hao-ớt Lim-be trưởng đoàn thám hiểm Hội địa lí Hoàng gia Anh sau khi thăm động Phong Nha về đã phát biểu: Với kinh nghiệm của mười sáu năm thám hiểm hang động ở tổ chức nghiên cứu hang động mạnh nhất của Hoàng gia Anh, tôi khẳng định Phong Nha là hang động dài nhất và đẹp nhất thế giới.

(Trần Hoàng)

* Đáp án:

Gợi ý: Lựa chọn đề 2

Ở lớp, em có một người bạn rất thân. Bạn là một cậu trai cao ráo, khỏe mạnh. Cậu ấy cao 1m55, hơi gầy và có nước da ngăm. Nhìn bên ngoài trông bạn có vẻ mảnh khảnh nhưng thực ra cậu ấy có dáng người rắn rỏi và khỏe khoắn lắm. Cả đội bóng ở trường, không ai có sức bền và tốc độ chạy nhanh như của bạn. Lúc nào bạn cũng cắt kiểu tóc đầu đinh, khiến cái đầu trông tròn như trái bóng. Cậu ấy có vầng trán rộng, đôi mắt đen sáng ngời mà nụ cười luôn rạng rỡ trên môi. Ở bạn, em luôn cảm nhận được một nguồn năng lượng tích cực, một trái tim tràn đầy nhiệt huyết và đam mê với bóng đá. Tuy say mê đá bóng, nhưng không bao giờ bạn chểnh mảng việc học. Cậu ấy luôn hoàn thành các bài tập mà thầy cô giao, hăng hái phát biểu trong giờ học. Vì vậy mà tuy không phải là học sinh giỏi, bạn vẫn được thầy cô yêu quý.

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH LÀM ĐOẠN VĂN PHÁT BIỂU CẢM NGHĨ VỀ NHÂN VẬT

Bước 1: Giới thiệu nhân vật

- Nhân vật tên gì? Xuất hiện trong tác phẩm nào?

- Nhân vật này có đặc điểm gì nổi bật? (Tốt bụng, dũng cảm, chăm chỉ...)

Bước 2: Cảm nghĩ về nhân vật

- Bạn có ấn tượng gì về nhân vật này?

- Những hành động, lời nói nào của nhân vật khiến bạn yêu thích hoặc cảm phục?

- Nhân vật dạy cho bạn bài học gì?

Bước 3: Kết luận

- Bạn có yêu thích nhân vật này không? Vì sao?

- Nhân vật này để lại bài học gì trong cuộc sống của bạn?

* Đáp án đúng là : A, B, C

Chiến dịch "Vì bức tranh tương lai có trẻ em gái" được phát động nhằm mục đích

- Nhằm bảo vệ những tiến bộ đạt được trong giáo dục trẻ em gái.

-  Nhằm đảm bảo cho việc học tập của trẻ em gái được liên tục.

- Nhằm đảm bảo cho việc học tập của trẻ em gái được an toàn

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG ĐOẠN VĂN " VÌ BỨC TRANH TƯƠNG LAI CÓ TRẺ EM"

1: Nội dung

- Chủ đề chính: Bài viết nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục đối với trẻ em gái và sự cần thiết của việc đảm bảo cơ hội học tập bình đẳng.

- Những tấm gương tiêu biểu:

Một cô gái Tày từng phải đi bộ 40 km đến trường nhưng đã vươn lên thành nữ doanh nhân thành đạt.

Một cô gái Xtiêng vượt qua định kiến để trở thành nhiếp ảnh gia.

Một nữ giảng viên người Thái vượt qua khó khăn để trao quyền cho phụ nữ.

- Thông điệp nhân văn: Các câu chuyện không chỉ truyền động lực cho trẻ em gái mà còn kêu gọi cộng đồng cùng chung tay bảo vệ quyền được học tập của các em.

2. Ý nghĩa bài viết

- Đề cao giá trị của giáo dục: Giáo dục là con đường giúp trẻ em gái thoát khỏi nghèo đói, vươn lên và làm chủ cuộc sống.

- Tôn vinh nghị lực phi thường: Những tấm gương trong bài cho thấy dù hoàn cảnh khó khăn đến đâu, nếu kiên trì theo đuổi việc học, các em gái vẫn có thể thành công.

- Truyền cảm hứng và kêu gọi hành động: Bài viết không chỉ cổ vũ trẻ em gái tiếp tục học tập mà còn kêu gọi xã hội quan tâm hơn đến giáo dục cho trẻ em, đặc biệt là những em có hoàn cảnh thiệt thòi.

3. Bài học rút ra

- Không từ bỏ con đường học tập dù gặp khó khăn.

- Tin vào bản thân và dám ước mơ, vì giáo dục có thể thay đổi cuộc đời.

- Xây dựng một cộng đồng hỗ trợ trẻ em gái để các em có cơ hội phát triển bình đẳng.

* Đáp án đúng là : D

- Nhân vật trong những câu chuyện được gửi tới chiến dịch có thể hoàn thành ước mơ của mình vì quyết tâm vượt khó, không từ bỏ con đường học tập.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG ĐOẠN VĂN " VÌ BỨC TRANH TƯƠNG LAI CÓ TRẺ EM"

1: Nội dung

- Chủ đề chính: Bài viết nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục đối với trẻ em gái và sự cần thiết của việc đảm bảo cơ hội học tập bình đẳng.

- Những tấm gương tiêu biểu:

Một cô gái Tày từng phải đi bộ 40 km đến trường nhưng đã vươn lên thành nữ doanh nhân thành đạt.

Một cô gái Xtiêng vượt qua định kiến để trở thành nhiếp ảnh gia.

Một nữ giảng viên người Thái vượt qua khó khăn để trao quyền cho phụ nữ.

- Thông điệp nhân văn: Các câu chuyện không chỉ truyền động lực cho trẻ em gái mà còn kêu gọi cộng đồng cùng chung tay bảo vệ quyền được học tập của các em.

2. Ý nghĩa bài viết

- Đề cao giá trị của giáo dục: Giáo dục là con đường giúp trẻ em gái thoát khỏi nghèo đói, vươn lên và làm chủ cuộc sống.

- Tôn vinh nghị lực phi thường: Những tấm gương trong bài cho thấy dù hoàn cảnh khó khăn đến đâu, nếu kiên trì theo đuổi việc học, các em gái vẫn có thể thành công.

- Truyền cảm hứng và kêu gọi hành động: Bài viết không chỉ cổ vũ trẻ em gái tiếp tục học tập mà còn kêu gọi xã hội quan tâm hơn đến giáo dục cho trẻ em, đặc biệt là những em có hoàn cảnh thiệt thòi.

3. Bài học rút ra

- Không từ bỏ con đường học tập dù gặp khó khăn.

- Tin vào bản thân và dám ước mơ, vì giáo dục có thể thay đổi cuộc đời.

- Xây dựng một cộng đồng hỗ trợ trẻ em gái để các em có cơ hội phát triển bình đẳng.

* Đáp án đúng là : a, b, d

Những câu chuyện mà chiến dịch nhận được có tác dụng

a) Giới thiệu một chiến dịch hoạt động vì quyền lợi của trẻ em gái.

b) Tạo động lực cho trẻ em gái nỗ lực học tập, biến ước mơ thành hiện thực.

d) Truyền cảm hứng để trẻ em gái có những khát khao về một tương lai tốt đẹp.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG ĐOẠN VĂN " VÌ BỨC TRANH TƯƠNG LAI CÓ TRẺ EM"

1: Nội dung

- Chủ đề chính: Bài viết nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục đối với trẻ em gái và sự cần thiết của việc đảm bảo cơ hội học tập bình đẳng.

- Những tấm gương tiêu biểu:

Một cô gái Tày từng phải đi bộ 40 km đến trường nhưng đã vươn lên thành nữ doanh nhân thành đạt.

Một cô gái Xtiêng vượt qua định kiến để trở thành nhiếp ảnh gia.

Một nữ giảng viên người Thái vượt qua khó khăn để trao quyền cho phụ nữ.

- Thông điệp nhân văn: Các câu chuyện không chỉ truyền động lực cho trẻ em gái mà còn kêu gọi cộng đồng cùng chung tay bảo vệ quyền được học tập của các em.

2. Ý nghĩa bài viết

- Đề cao giá trị của giáo dục: Giáo dục là con đường giúp trẻ em gái thoát khỏi nghèo đói, vươn lên và làm chủ cuộc sống.

- Tôn vinh nghị lực phi thường: Những tấm gương trong bài cho thấy dù hoàn cảnh khó khăn đến đâu, nếu kiên trì theo đuổi việc học, các em gái vẫn có thể thành công.

- Truyền cảm hứng và kêu gọi hành động: Bài viết không chỉ cổ vũ trẻ em gái tiếp tục học tập mà còn kêu gọi xã hội quan tâm hơn đến giáo dục cho trẻ em, đặc biệt là những em có hoàn cảnh thiệt thòi.

3. Bài học rút ra

- Không từ bỏ con đường học tập dù gặp khó khăn.

- Tin vào bản thân và dám ước mơ, vì giáo dục có thể thay đổi cuộc đời.

- Xây dựng một cộng đồng hỗ trợ trẻ em gái để các em có cơ hội phát triển bình đẳng.

* Đáp án:

Mục đích của chiến dịch "Vì bức tranh tương lai có trẻ em gái" - một chiến dịch toàn cầu được UNESCO phát động - là bảo vệ những tiến bộ đạt được trong giáo dục trẻ em gái, đảm bảo cho việc học tập của các em được liên tục và an toàn.

* Kiến thức mở rộng:

DẤU GẠCH NGANG

- Dấu gạch ngang, được viết là ( - ), là một dấu câu của Tiếng Việt. Dấu gạch ngang có nhiều tác dụng.

- Tác dụng:

Dấu gạch ngang  ( - ) dùng để đánh dấu:

    + Chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại.

- Ví dụ: Dấu gạch ngang để đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại.

Thấy tôi sán đến gần, ông hỏi tôi :

- Cháu con ai ?

- Thưa ông, cháu là con ông Thư.

    + Phần chú thích.

- Ví dụ: Dấu gạch ngang dùng để đánh dấu phầnchú thích.

Một bữa Pa- xcan đi đâu về khuya, thấy bố mình - một viên chức tài chính - vẫn cặm cụi trước bàn làm việc. Anh rón rén lại gần. Ông bố vẫn mải mê với những con số : Ông đang phải kiểm tra sổ sách.

    + Các ý trong một đoạn liệt kê.

- Ví dụ : Dấu gạch ngang có tác dụng đánh dấu các ý trong một đoạn liệt kê.

Để quạt điện được bền, người dùng nên thực hiện các biện pháp sau đây:

- Trước khi bật quạt, đặt quạt nơi chắc chắn để chân quạt tiếp xúc đều với nền.

- Khi điện đã vào quạt, tránh để cánh quạt bị vướng víu, quạt không quay được sẽ làm nóng chảy cuộn dây trong quạt.

- Hằng năm, tra dầu mỡ vào ổ trục, bộ phận điều khiển hướng quay của quạt, nhưng không nên tra quá nhiều, vì dầu mỡ sẽ chảy vào trong làm hỏng dây bên trong quạt.

- Khi không dùng, cất quạt vào nơi khô, mát, sạch sẽ, ít bụi bặm.

- Phân biệt dấu gạch ngang và dấu gạch nối:

Dấu gạch nối không phải là dấu câu. Nó chỉ được dùng để nối các tiếng trong những từ mượn gồm nhiều tiếng. Về độ dài, dấu gạch nối ngắn hơn dấu gạch ngang.

Dấu gạch ngang là dấu câu của tiếng Việt. Nó được dùng để:

  + Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong câu;

  + Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc để liệt kê;

  + Nối các từ nằm trong một liên danh.

Ví dụ:

+ Dấu gạch ngang:

Tiếng rì rào bất tận của những khu rừng xanh bốn mùa, cùng tiếng sóng rì rào từ biển Đông và vịnh Thái Lan ngày đêm không ngớt vọng về trong hơi gió muối – thứ âm thanh đơn điệu triền miên ấy ru ngủ thính giác, càng làm mòn mỏi và làm đuối dần đi tác dụng phân biệt của thị giác con người trước cái quang cảnh chỉ lặng lẽ một màu xanh đơn điệu.

(Đoàn Giỏi)

+ Dấu gạch nối:

Nhà thám hiểm Hao-ớt Lim-be trưởng đoàn thám hiểm Hội địa lí Hoàng gia Anh sau khi thăm động Phong Nha về đã phát biểu: Với kinh nghiệm của mười sáu năm thám hiểm hang động ở tổ chức nghiên cứu hang động mạnh nhất của Hoàng gia Anh, tôi khẳng định Phong Nha là hang động dài nhất và đẹp nhất thế giới.

(Trần Hoàng)

* Đáp án:

Gợi ý: Lựa chọn đề a

Sau khi đọc “Vì bức tranh tương lai có trẻ em gái” em rất khâm phục nghị lực của các nhân vật trong câu chuyện. Vì trong mọi cuộc đấu tranh người phụ nữ vẫn luôn chịu phần thiệt thòi thất bại nhiều hơn, việc mất bình đẳng giữa nam và nữ vẫn thể hiện trong nhiều mặt ở cuộc sống xã hội Việt Nam chúng ta. Mỗi người khi ra đời đều xứng đáng với quyền tự do, quyền theo đuổi những ước mơ riêng tư của mình. Tuy nhiên, từ những thời kỳ xa xưa đến ngày nay, những quan điểm định sẵn về giới tính đã trở thành rào cản đáng kể, ngăn cản chúng ta thực hiện điều đó. Do đó, việc đấu tranh cho bình đẳng giới trở nên vô cùng cần thiết trong xã hội hiện đại.

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH VIẾT ĐOẠN VĂN NẾU CẢM NGHĨ VỀ SỰ VẬT HOĂC TÁC PHẨM

1. Mở đoạn (Giới thiệu sự việc hoặc tác phẩm)

- Giới thiệu ngắn gọn về sự việc hoặc tác phẩm mà em muốn bày tỏ cảm nghĩ.

- Nếu là một sự việc: Nêu rõ đó là sự việc gì, xảy ra khi nào, ở đâu.

- Nếu là một tác phẩm: Nêu tên tác phẩm, tác giả (nếu có), thể loại (truyện, bài thơ, bài viết,...).

Ví dụ mở đoạn về một tác phẩm:
"Bài văn "Vì bức tranh tương lai có trẻ em gái" đã để lại trong em nhiều suy nghĩ về tầm quan trọng của giáo dục đối với trẻ em gái, đặc biệt là những bạn có hoàn cảnh khó khăn."

2. Thân đoạn (Trình bày cảm nghĩ)

- Nếu là một sự việc: Nêu suy nghĩ, cảm xúc của em khi chứng kiến hoặc trải qua sự việc đó. Nó có ý nghĩa gì đối với em?

- Nếu là một tác phẩm:

+ Nêu ấn tượng của em về nội dung hoặc nhân vật trong tác phẩm.

+Câu chuyện/tác phẩm đã giúp em nhận ra điều gì?

+ Em thích nhất điều gì trong tác phẩm?

Ví dụ thân đoạn về một tác phẩm:
"Em cảm thấy vô cùng khâm phục những cô gái trong bài viết vì họ đã kiên trì theo đuổi ước mơ dù gặp nhiều khó khăn. Câu chuyện về cô gái Tày đi bộ 40 km đến trường để trở thành nữ doanh nhân đã khiến em xúc động. Điều đó giúp em hiểu rằng giáo dục có thể thay đổi cuộc đời con người và mỗi chúng ta đều cần cố gắng học tập để có tương lai tươi sáng."

3. Kết đoạn (Nêu bài học hoặc ấn tượng đọng lại)

- Khẳng định lại suy nghĩ, tình cảm của em về sự việc hoặc tác phẩm.

- Nếu là một sự việc: Bài học em rút ra là gì?

- Nếu là một tác phẩm: Tác phẩm giúp em thay đổi suy nghĩ hay có động lực làm gì không?

Ví dụ kết đoạn về một tác phẩm:
"Bài viết không chỉ giúp em hiểu hơn về giá trị của giáo dục mà còn khiến em thêm trân trọng cơ hội được học tập. Em tự nhủ sẽ cố gắng học tốt để có thể giúp đỡ những bạn có hoàn cảnh khó khăn trong tương lai."

* Đáp án:

* Đáp án:

Từ “học” trong tên bài “Có học mới có hay” là nói về việc học chữ, học văn hóa

* Kiến thức mở rộng:

TỪ NHIÈU NGHĨA

Từ nhiều nghĩa là gì?

   Từ nhiều nghĩa là từ có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển. Đây là hiện tượng có thể thấy được ở hầu hết các ngôn ngữ trên thế giới.Trong tiếng Việt, các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau. Nói cách khác, một từ nhưng có thể gọi tên nhiều sự vật, hiện tượng, biểu thị nhiều khái niệm thì từ ấy được gọi là từ nhiều nghĩa.

- Thông thường, từ nhiều nghĩa sẽ có 2 lớp nghĩa là: Nghĩa đen và nghĩa bóng.

Nghĩa đen: là nghĩa gốc của từ. Nghĩa đen là nghĩa trực tiếp, phát sinh từ đầu, gần gũi, quen thuộc, dễ hiểu và thường không phụ thuộc hoặc ít phụ thuộc vào ngữ cảnh.

Nghĩa bóng: Là lớp nghĩa có sau (nghĩa chuyển, nghĩa ẩn dụ) hình thành trong quá trình phát triển ngôn ngữ của con người và được suy ra từ nghĩa đen. Muốn hiểu chính xác nghĩa bóng của một từ được dùng, phải tìm nghĩa trong ngữ cảnh đặt ra. Ngoài ra, cũng có một số từ mang tính chất trung gian giữa nghĩa đen và nghĩa bóng, đang chuẩn dần từ nghĩa đen sang nghĩa bóng.

* Đáp án:

Theo em, chi tiết bạn nhỏ vừa ở lớp về đã “sà ngay vào luống đất” thể hiện niềm yêu thích công việc trồng cây của mình.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " TRÁI CAM"

1: Phân tích nội dung

- Tình yêu lao động và sự kiên trì: Bạn nhỏ thể hiện niềm yêu thích và sự khéo léo trong việc trồng cây, từ việc "sà ngay vào luống đất" sau giờ học đến các công đoạn chăm sóc như cuốc, cào, xáo, vun ủ, tưới nước.

- Tình cảm gia đình: Dù bố đi công tác xa, bạn nhỏ vẫn giữ liên lạc qua thư từ, chia sẻ về học tập và sự phát triển của cây cam, thể hiện sự gắn kết và tình cảm sâu sắc với bố.

- Sự trưởng thành: Quá trình chăm sóc cây cam song song với sự trưởng thành của bạn nhỏ. Mỗi lá thư gửi bố, chữ viết của bạn "dần ngay ngắn", phản ánh sự tiến bộ và trưởng thành trong suy nghĩ và hành động.

2: Ý nghĩa của bài thơ

- Giá trị của lao động: Bài thơ nhấn mạnh rằng thông qua lao động chăm chỉ và kiên trì, con người sẽ gặt hái được thành quả xứng đáng, giống như bạn nhỏ đã thu hoạch được trái cam ngọt ngào sau thời gian dài chăm sóc.

- Tình cảm gia đình: Món quà bí mật – trái cam đầu tiên – không chỉ là kết quả của sự chăm chỉ mà còn là biểu tượng của tình yêu và sự kính trọng mà bạn nhỏ dành cho bố.

- Sự trưởng thành qua trải nghiệm: Quá trình chăm sóc cây cam giúp bạn nhỏ học được trách nhiệm, kiên trì và niềm vui khi thấy kết quả từ nỗ lực của mình, đồng thời phản ánh sự trưởng thành cả về thể chất lẫn tinh thần.

* Đáp án:

Từ ngữ, hình ảnh cho thấy bạn nhỏ yêu thích công việc và làm việc rất khéo léo: sà ngay vào, cuốc, cào, xáo, vun ủ, tưới nước, nhẹ nhàng, bứt.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " TRÁI CAM"

1: Phân tích nội dung

- Tình yêu lao động và sự kiên trì: Bạn nhỏ thể hiện niềm yêu thích và sự khéo léo trong việc trồng cây, từ việc "sà ngay vào luống đất" sau giờ học đến các công đoạn chăm sóc như cuốc, cào, xáo, vun ủ, tưới nước.

- Tình cảm gia đình: Dù bố đi công tác xa, bạn nhỏ vẫn giữ liên lạc qua thư từ, chia sẻ về học tập và sự phát triển của cây cam, thể hiện sự gắn kết và tình cảm sâu sắc với bố.

- Sự trưởng thành: Quá trình chăm sóc cây cam song song với sự trưởng thành của bạn nhỏ. Mỗi lá thư gửi bố, chữ viết của bạn "dần ngay ngắn", phản ánh sự tiến bộ và trưởng thành trong suy nghĩ và hành động.

2: Ý nghĩa của bài thơ

- Giá trị của lao động: Bài thơ nhấn mạnh rằng thông qua lao động chăm chỉ và kiên trì, con người sẽ gặt hái được thành quả xứng đáng, giống như bạn nhỏ đã thu hoạch được trái cam ngọt ngào sau thời gian dài chăm sóc.

- Tình cảm gia đình: Món quà bí mật – trái cam đầu tiên – không chỉ là kết quả của sự chăm chỉ mà còn là biểu tượng của tình yêu và sự kính trọng mà bạn nhỏ dành cho bố.

- Sự trưởng thành qua trải nghiệm: Quá trình chăm sóc cây cam giúp bạn nhỏ học được trách nhiệm, kiên trì và niềm vui khi thấy kết quả từ nỗ lực của mình, đồng thời phản ánh sự trưởng thành cả về thể chất lẫn tinh thần.

* Đáp án:

Khi bố đi công tác xa, mỗi lần nhận được thư của bạn nhỏ, bố cảm thấy bạn nhỏ trưởng thành hơn, chữ viết ngay ngắn hơn.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " TRÁI CAM"

1: Phân tích nội dung

- Tình yêu lao động và sự kiên trì: Bạn nhỏ thể hiện niềm yêu thích và sự khéo léo trong việc trồng cây, từ việc "sà ngay vào luống đất" sau giờ học đến các công đoạn chăm sóc như cuốc, cào, xáo, vun ủ, tưới nước.

- Tình cảm gia đình: Dù bố đi công tác xa, bạn nhỏ vẫn giữ liên lạc qua thư từ, chia sẻ về học tập và sự phát triển của cây cam, thể hiện sự gắn kết và tình cảm sâu sắc với bố.

- Sự trưởng thành: Quá trình chăm sóc cây cam song song với sự trưởng thành của bạn nhỏ. Mỗi lá thư gửi bố, chữ viết của bạn "dần ngay ngắn", phản ánh sự tiến bộ và trưởng thành trong suy nghĩ và hành động.

2: Ý nghĩa của bài thơ

- Giá trị của lao động: Bài thơ nhấn mạnh rằng thông qua lao động chăm chỉ và kiên trì, con người sẽ gặt hái được thành quả xứng đáng, giống như bạn nhỏ đã thu hoạch được trái cam ngọt ngào sau thời gian dài chăm sóc.

- Tình cảm gia đình: Món quà bí mật – trái cam đầu tiên – không chỉ là kết quả của sự chăm chỉ mà còn là biểu tượng của tình yêu và sự kính trọng mà bạn nhỏ dành cho bố.

- Sự trưởng thành qua trải nghiệm: Quá trình chăm sóc cây cam giúp bạn nhỏ học được trách nhiệm, kiên trì và niềm vui khi thấy kết quả từ nỗ lực của mình, đồng thời phản ánh sự trưởng thành cả về thể chất lẫn tinh thần.

* Đáp án:

Điều bí mật của bạn nhỏ là quả cam do chính tay bạn trồng. Điều bí mật đó là thành quả sau thời gian dài bạn nhỏ chăm sóc, cây cam đã ra hoa và kết trái quả ngọt.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " TRÁI CAM"

1: Phân tích nội dung

- Tình yêu lao động và sự kiên trì: Bạn nhỏ thể hiện niềm yêu thích và sự khéo léo trong việc trồng cây, từ việc "sà ngay vào luống đất" sau giờ học đến các công đoạn chăm sóc như cuốc, cào, xáo, vun ủ, tưới nước.

- Tình cảm gia đình: Dù bố đi công tác xa, bạn nhỏ vẫn giữ liên lạc qua thư từ, chia sẻ về học tập và sự phát triển của cây cam, thể hiện sự gắn kết và tình cảm sâu sắc với bố.

- Sự trưởng thành: Quá trình chăm sóc cây cam song song với sự trưởng thành của bạn nhỏ. Mỗi lá thư gửi bố, chữ viết của bạn "dần ngay ngắn", phản ánh sự tiến bộ và trưởng thành trong suy nghĩ và hành động.

2: Ý nghĩa của bài thơ

- Giá trị của lao động: Bài thơ nhấn mạnh rằng thông qua lao động chăm chỉ và kiên trì, con người sẽ gặt hái được thành quả xứng đáng, giống như bạn nhỏ đã thu hoạch được trái cam ngọt ngào sau thời gian dài chăm sóc.

- Tình cảm gia đình: Món quà bí mật – trái cam đầu tiên – không chỉ là kết quả của sự chăm chỉ mà còn là biểu tượng của tình yêu và sự kính trọng mà bạn nhỏ dành cho bố.

- Sự trưởng thành qua trải nghiệm: Quá trình chăm sóc cây cam giúp bạn nhỏ học được trách nhiệm, kiên trì và niềm vui khi thấy kết quả từ nỗ lực của mình, đồng thời phản ánh sự trưởng thành cả về thể chất lẫn tinh thần.

* Đáp án:

Bạn nhỏ trong bài thơ là một người tình cảm với gia đình, có trách nhiệm với công việc.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " TRÁI CAM"

1: Phân tích nội dung

- Tình yêu lao động và sự kiên trì: Bạn nhỏ thể hiện niềm yêu thích và sự khéo léo trong việc trồng cây, từ việc "sà ngay vào luống đất" sau giờ học đến các công đoạn chăm sóc như cuốc, cào, xáo, vun ủ, tưới nước.

- Tình cảm gia đình: Dù bố đi công tác xa, bạn nhỏ vẫn giữ liên lạc qua thư từ, chia sẻ về học tập và sự phát triển của cây cam, thể hiện sự gắn kết và tình cảm sâu sắc với bố.

- Sự trưởng thành: Quá trình chăm sóc cây cam song song với sự trưởng thành của bạn nhỏ. Mỗi lá thư gửi bố, chữ viết của bạn "dần ngay ngắn", phản ánh sự tiến bộ và trưởng thành trong suy nghĩ và hành động.

2: Ý nghĩa của bài thơ

- Giá trị của lao động: Bài thơ nhấn mạnh rằng thông qua lao động chăm chỉ và kiên trì, con người sẽ gặt hái được thành quả xứng đáng, giống như bạn nhỏ đã thu hoạch được trái cam ngọt ngào sau thời gian dài chăm sóc.

- Tình cảm gia đình: Món quà bí mật – trái cam đầu tiên – không chỉ là kết quả của sự chăm chỉ mà còn là biểu tượng của tình yêu và sự kính trọng mà bạn nhỏ dành cho bố.

- Sự trưởng thành qua trải nghiệm: Quá trình chăm sóc cây cam giúp bạn nhỏ học được trách nhiệm, kiên trì và niềm vui khi thấy kết quả từ nỗ lực của mình, đồng thời phản ánh sự trưởng thành cả về thể chất lẫn tinh thần.

* Đáp án:

Ông trạng Nồi

Thuở xưa, có một chàng trai nhà nghèo lắm, hàng ngày phải đi kiếm củi lấy tiền ăn học. Chàng rất thông minh và ham học.

Năm ấy nhà vua sắp mở khoa thi kén chọn nhân tài. Chàng học trò nghèo kia ngày đêm miệt mài đèn sách, nhiều bữa quên ăn. Thường đến bữa cơm, chàng đợi nhà bên cạnh vừa ăn xong, là chạy sang mượn nồi ngay. Lần nào chàng cũng cọ sạch bóng nồi trước khi đem trả.

Ngày thi đến. Chàng ung dung đến trường thi. Đến ngày yết bảng, tên chàng được xếp đầu bảng vàng, chàng đỗ trạng nguyên. Nhà vua mở tiệc ban thưởng cho quan trọng và các vị đỗ đạt. Tiệc xong, nhà vua vời quan trạng đến phán hỏi:

– Nay nhà ngươi đã đỗ trạng nguyên, tiếng tăm lừng lẫy, ta muốn giữ lại đây để phò vua giúp nước. Trước khi nhà ngươi lĩnh việc, ta cho phép về tạ ơn tổ tiên, thăm làng xóm họ hàng. Ta muốn ban thưởng cho nhà ngươi những vật báu và cho phép nhà ngươi tự chọn.

Nhà vua và các quan rất đỗi ngạc nhiên khi quan trạng tâu lên:

– Tâu bệ hạ! Thần chỉ xin bệ hạ một chiếc nồi nhỏ.

Hôm sau, quan trạng lên đường thăm quê mang theo chiếc nồi nhỏ đúc bằng vàng của nhà vua ban cho.

Tin người học trò nghèo nọ đỗ trạng nguyên bay về làng làm nức lòng mọi người. Dân làng treo cờ, kết hoa, nổi chiêng trống, đón quan trạng về thăm quê hương và lễ tổ.

Khi về đến đầu làng, quan trạng xuống kiệu, chào hỏi, cảm ơn dân làng, rồi tay cầm chiếc nồi nhỏ bằng vàng đi thẳng đến nhà ông hàng xóm trước kia đã cho chàng mượn nồi trong dịp ôn thi. Dân làng lũ lượt đi theo. Thấy quan trạng đến, chủ nhà vội vàng ra chào đón vào nhà. Quan trạng nói:

– Thưa ông, tôi xin biếu ông chiếc nồi vàng nhà vua ban cho tôi để tạ ơn ông. VÌ nhờ ông có lòng giúp đỡ, tôi mới đỗ đạt và được như ngày nay.

Vợ chồng ông hàng xóm nghe quan trạng nói vừa mừng rỡ vừa bối rối, nghĩ thầm: “Cho mượn nồi thì có gì mà quan trạng phải trả ơn to đến thế!”. Dân làng cũng nghĩ như vậy. Như đoán biết ý nghĩ mọi người, quan trạng mỉm cười thong thả nói:

– Hồi đó vì nghèo, trong thời gian ôn thi tôi không có thì giờ đi kiếm gạo, nên đã cố tình mượn nồi của ông chủ đây để ăn vét cơm cháy trong mấy tháng trời. Nay đã đỗ đạt, tôi có chút quà mọn trả ơn ông chủ như thế này đã bõ gì!

Chủ nhà và dân làng nghe nói rất xúc động và cảm phục gương hiếu học và lòng biết ơn của quan trạng.

Vị trạng nguyên trẻ tuổi ấy chính là Tô Tịch, một người nổi tiếng thời trước của nước ta, dân gian yêu mến vẫn quen gọi là Ông Trạng Nồi là lẽ như vậy.

* Kiến thức mở rộng:

THAM KHAO THÊM VỀ CÂU CHUYỆN VỀ HỌC HÀNH

1. Học đi đôi với hành

Một hôm, thầy giáo hỏi học trò:

- Các con nghĩ thế nào về câu nói “Học đi đôi với hành”?

Một bạn nhanh nhảu trả lời:

- Thưa thầy, học là đọc sách, nghe giảng, còn hành là làm bài tập ạ!

Thầy mỉm cười và kể một câu chuyện:

- Có hai người muốn học bơi. Một người chỉ đọc sách và xem video hướng dẫn nhưng không bao giờ xuống nước. Người kia vừa học lý thuyết vừa xuống hồ thực hành. Theo các con, ai sẽ biết bơi?

Cả lớp đồng thanh:

- Người chịu thực hành ạ!

Thầy gật đầu:

- Đúng vậy! Nếu chỉ học mà không thực hành, kiến thức sẽ mãi chỉ nằm trên giấy. Muốn giỏi một việc gì, các con phải thực hành nhiều lần mới thành thạo.

Bài học: Học và hành phải luôn song hành với nhau thì mới đạt được kết quả tốt.

2. Cậu bé và chiếc bánh

Một cậu bé rất thích làm bánh. Cậu say sưa đọc sách về cách làm bánh, ghi chép cẩn thận công thức và các bước thực hiện. Nhưng mỗi lần mẹ cậu bảo vào bếp thử làm, cậu đều từ chối vì sợ làm hỏng.

Một ngày nọ, mẹ cậu đặt một chiếc bánh ngon trước mặt và nói:

- Đây là bánh do em con làm. Em con chưa từng đọc sách về làm bánh như con, nhưng nhờ chăm chỉ thực hành, em đã làm được!

Cậu bé chợt hiểu ra rằng chỉ học lý thuyết mà không thực hành thì mãi mãi sẽ không thành thạo được kỹ năng làm bánh.

Bài học: Học lý thuyết là quan trọng, nhưng thực hành mới giúp ta làm chủ kỹ năng.

3. Ba người thợ xây

Một cậu bé hỏi ba người thợ xây đang làm việc:

- Chú đang làm gì vậy ạ?

Người thứ nhất cau có đáp:

- Tôi đang xếp gạch, công việc nhàm chán lắm!

Người thứ hai trả lời:

- Tôi đang xây một bức tường, cần làm cẩn thận.

Người thứ ba mỉm cười:

- Tôi đang xây một ngôi trường, nơi các bạn nhỏ sẽ đến học tập!

Nhiều năm sau, cậu bé ấy lớn lên và trở thành một kiến trúc sư tài giỏi. Cậu luôn nhớ lời người thợ thứ ba: Làm việc gì cũng phải có mục tiêu và niềm đam mê thì mới thành công.

Bài học: Khi học tập, nếu ta chỉ học cho có thì sẽ không tiến bộ. Nhưng nếu học với niềm yêu thích và biết ứng dụng vào thực tế, ta sẽ đạt được những thành tựu lớn

* Đáp án:

Tên bài đọc: Ông trạng Nồi

Tác giả: truyện cổ tích

Em thấy ông trạng Nồi là một tấm gương hiếu học và cũng là người biết ơn những người từng giúp đỡ mình.

* Kiến thức mở rộng:

THAM KHAO THÊM VỀ CÂU CHUYỆN VỀ HỌC HÀNH

1. Học đi đôi với hành

Một hôm, thầy giáo hỏi học trò:

- Các con nghĩ thế nào về câu nói “Học đi đôi với hành”?

Một bạn nhanh nhảu trả lời:

- Thưa thầy, học là đọc sách, nghe giảng, còn hành là làm bài tập ạ!

Thầy mỉm cười và kể một câu chuyện:

- Có hai người muốn học bơi. Một người chỉ đọc sách và xem video hướng dẫn nhưng không bao giờ xuống nước. Người kia vừa học lý thuyết vừa xuống hồ thực hành. Theo các con, ai sẽ biết bơi?

Cả lớp đồng thanh:

- Người chịu thực hành ạ!

Thầy gật đầu:

- Đúng vậy! Nếu chỉ học mà không thực hành, kiến thức sẽ mãi chỉ nằm trên giấy. Muốn giỏi một việc gì, các con phải thực hành nhiều lần mới thành thạo.

Bài học: Học và hành phải luôn song hành với nhau thì mới đạt được kết quả tốt.

2. Cậu bé và chiếc bánh

Một cậu bé rất thích làm bánh. Cậu say sưa đọc sách về cách làm bánh, ghi chép cẩn thận công thức và các bước thực hiện. Nhưng mỗi lần mẹ cậu bảo vào bếp thử làm, cậu đều từ chối vì sợ làm hỏng.

Một ngày nọ, mẹ cậu đặt một chiếc bánh ngon trước mặt và nói:

- Đây là bánh do em con làm. Em con chưa từng đọc sách về làm bánh như con, nhưng nhờ chăm chỉ thực hành, em đã làm được!

Cậu bé chợt hiểu ra rằng chỉ học lý thuyết mà không thực hành thì mãi mãi sẽ không thành thạo được kỹ năng làm bánh.

Bài học: Học lý thuyết là quan trọng, nhưng thực hành mới giúp ta làm chủ kỹ năng.

3. Ba người thợ xây

Một cậu bé hỏi ba người thợ xây đang làm việc:

- Chú đang làm gì vậy ạ?

Người thứ nhất cau có đáp:

- Tôi đang xếp gạch, công việc nhàm chán lắm!

Người thứ hai trả lời:

- Tôi đang xây một bức tường, cần làm cẩn thận.

Người thứ ba mỉm cười:

- Tôi đang xây một ngôi trường, nơi các bạn nhỏ sẽ đến học tập!

Nhiều năm sau, cậu bé ấy lớn lên và trở thành một kiến trúc sư tài giỏi. Cậu luôn nhớ lời người thợ thứ ba: Làm việc gì cũng phải có mục tiêu và niềm đam mê thì mới thành công.

Bài học: Khi học tập, nếu ta chỉ học cho có thì sẽ không tiến bộ. Nhưng nếu học với niềm yêu thích và biết ứng dụng vào thực tế, ta sẽ đạt được những thành tựu lớn

* Đáp án:

1, Sơ đồ tư duy

2, Dàn ý

Mở bài: Giới thiệu về người bạn mà em quý mến

Thân bài: Miêu tả bạn của em thông qua ngoại hình, hoạt động và tính cách

- Ngoại hình: Dáng người Diệp Anh dong dỏng cao, khuôn mặt bầu bĩnh, đầy đặn của bạn hễ ai nhìn đến cũng thấy đáng yêu. Nước da ngăm ngăm đen. Mái tóc dài óng ả. Cặp mắt đen láy lúc nào cũng mở to, tròn xoe trông rất đáng yêu. Chiếc mũi hếch và cái miệng rộng luôn tươi cười để lộ hai hàm răng trắng bóng.

- Hoạt động, tính cách: Diệp Anh rất hiếu động, không lúc nào yên nghỉ chân tay. Trong giờ ra chơi, chỗ nào sôi động nhất là ở đó có Diệp Anh. Chúng em thường tụ tập nhóm ba, nhóm bảy ngồi xung quanh bạn Diệp Anh để nghe bạn kể chuyện. Đặc biệt, Diệp Anh có một trí nhớ rất tốt. Diệp Anh luôn luôn làm ra những trò chơi thú vị.

Kết bài: Nêu tình cảm của em với người bạn

Em luôn cảm thấy may mắn khi có một người bạn thân tốt như Diệp Anh, chúng em đã cùng lớn lên và học tập bên nhau từ thời ấu. Sau này dù có đi đến phương trời xa xôi, tình bạn của chúng em vẫn luôn gắn bó và chia sẻ với nhau mọi điều trong cuộc sống.

* Kiến thức mở rộng:

LƯU Ý KHI LÀM BÀI VĂN TẢ NGƯỜI

1. Xác định đối tượng miêu tả

- Em có thể chọn người thân (ông, bà, cha, mẹ, anh, chị…), thầy cô giáo, bạn bè hoặc một nhân vật mà em yêu quý.

- Chọn người mà em hiểu rõ để miêu tả dễ dàng hơn.

2. Lập dàn ý trước khi viết

Dàn ý gồm ba phần:

a) Mở bài:

Giới thiệu người em định tả (tên, quan hệ với em, ấn tượng chung về người đó).

b) Thân bài:

- Ngoại hình: Khuôn mặt, mái tóc, dáng người, đôi mắt, nụ cười, trang phục...

- Tính cách, cử chỉ: Hiền lành, vui vẻ, nghiêm khắc, dịu dàng, chăm chỉ, siêng năng…

- Hoạt động thường ngày: Người đó hay làm gì? Cách họ nói chuyện, làm việc, đối xử với mọi người như thế nào?

c) Kết bài:

- Nêu cảm nghĩ của em về người đó (yêu quý, kính trọng, biết ơn…).

3. Sử dụng từ ngữ miêu tả sinh động

- Dùng các từ gợi hình, gợi cảm để bài văn hấp dẫn hơn (ví dụ: "nụ cười rạng rỡ như ánh nắng ban mai").

- Kết hợp các biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa để bài văn thêm sinh động.

4. Tránh liệt kê, cần có cảm xúc

- Không chỉ kể về người đó mà cần thể hiện cảm xúc của em với họ.

* Đáp án:

Gợi ý: Chọn đề 1

a, Em thích câu tục ngữ “Học thầy không tày học bạn.”

b, Câu tục ngữ có ý nghĩa là học hỏi bạn bè là điều hết sức quan trọng và cần thiết đối với mỗi học sinh vì thầy chỉ dạy ở lớp, ở trường, còn phần lớn thời gian của học sinh là học tập với bạn bè.

Học ở bạn những điều hay lẽ phải. Bạn tốt giúp đỡ nhau tận tình thì cũng có vai trò quan trọng trong sự tiến bộ của mỗi người học sinh trong học tập, đời sống. Học thầy, học bạn đều quan trọng như nhau.

c, Em thích câu tục ngữ vì câu tục ngữ cho em thấy nhiều bài học kinh nghiệm và tầm quan trọng của việc chọn bạn bè.

d, Qua câu tục ngữ em rút ra được nhiều bài học:

- Muốn giỏi thì phải học tập toàn diện: Học thầy, học bạn, học trong sách vở, học trong thực tế đời sống quanh mình.

- Phải tôn trọng thầy cô, khiêm tốn học hỏi bạn bè để trở thành người trò giỏi, con ngoan, công dân có ích cho xã hội.

* Kiến thức mở rộng:

TỤC NGỮ

Tục ngữ là món quà quý giá của văn học, nằm trong khối văn học dân gian đồ sộ của nước ta. Tục ngữ là những câu thơ có nhạc điệu, vần điệu do chính nhân dân lao động sáng tác và lưu truyền từ kinh nghiệm và tri thức được đúc kết. Do đó, tục ngữ có đặc điểm là mang những số phận gắn liền với lời ăn tiếng nói của người dân nên ngôn ngữ rất dung dị mà thân thương. Khối lượng tục ngữ Việt Nam do nhân dân lao động sáng tạo và lưu truyền, tích lũy từ lâu đời rất phong phú. Đặc biệt, tục ngữ là một câu nói hoàn chỉnh, diễn đạt trọn vẹn một ý mang nội dung nhận xét quan hệ xã hội, truyền đạt kinh nghiệm sống, cho bài học luân lý hay phê phán sự việc. Do đó, một câu tục ngữ có thể được coi là một “tác phẩm văn học” hoàn chỉnh vì nó mang trong mình cả ba chức năng cơ bản của văn học là chức năng nhận thức, chức năng thẩm mỹ và chức năng giáo dục. Tục ngữ cung cấp cho lời ăn tiếng nói hàng ngày của nhân dân, cho ngôn ngữ văn chương một hình thức biểu hiện súc tích, có tính khái quát cao.

Như vậy, có thể kết luận tục ngữ là câu ngắn gọn, thường có vần điệu, đúc kết tri thức, kinh nghiệm sống và đạo đức thực tiễn của nhân dân. 

* Đáp án:

Lúc đầu Lý định nhờ Diệp cắt chữ U nhưng sau đó lại không nhờ nữa vì Lý nhận ra phải tự cắt thì mình mới khéo tay được

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA BÀI "LÀM THỦ CÔNG"

Bài "Làm thủ công" kể về hai bạn Lý và Diệp trong giờ học thủ công. Lý gặp khó khăn khi cắt chữ "U" cho đẹp, nên Diệp đề nghị giúp đỡ. Tuy nhiên, Lý nhận ra rằng mục đích của việc làm thủ công là rèn luyện sự khéo léo của bản thân, nên quyết định tự mình luyện tập. Sau nhiều lần thử, Lý đã cắt được chữ "U" ưng ý và được cô giáo khen ngợi.

- Ý nghĩa của câu chuyện:

+ Tự lực và kiên trì: Lý hiểu rằng để trở nên khéo léo, cần tự mình rèn luyện và không dựa dẫm vào người khác.

+  Giúp đỡ đúng cách: Diệp muốn giúp bạn, nhưng cách giúp đỡ tốt nhất là khuyến khích Lý tự thực hành để tiến bộ.

+ Giá trị của sự nỗ lực: Sự cố gắng của Lý đã được đền đáp xứng đáng khi em tự mình đạt được kết quả tốt và nhận được lời khen từ cô giáo.

Câu chuyện nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự rèn luyện và kiên trì trong học tập, đồng thời cho thấy cách giúp đỡ bạn bè hiệu quả là khuyến khích họ tự phát triển kỹ năng của mình.

* Đáp án:

Lúc đầu Lý định nhờ Diệp cắt chữ U nhưng sau đó lại không nhờ nữa vì Lý nhận ra phải tự cắt thì mình mới khéo tay được

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA BÀI "LÀM THỦ CÔNG"

Bài "Làm thủ công" kể về hai bạn Lý và Diệp trong giờ học thủ công. Lý gặp khó khăn khi cắt chữ "U" cho đẹp, nên Diệp đề nghị giúp đỡ. Tuy nhiên, Lý nhận ra rằng mục đích của việc làm thủ công là rèn luyện sự khéo léo của bản thân, nên quyết định tự mình luyện tập. Sau nhiều lần thử, Lý đã cắt được chữ "U" ưng ý và được cô giáo khen ngợi.

- Ý nghĩa của câu chuyện:

+ Tự lực và kiên trì: Lý hiểu rằng để trở nên khéo léo, cần tự mình rèn luyện và không dựa dẫm vào người khác.

+  Giúp đỡ đúng cách: Diệp muốn giúp bạn, nhưng cách giúp đỡ tốt nhất là khuyến khích Lý tự thực hành để tiến bộ.

+ Giá trị của sự nỗ lực: Sự cố gắng của Lý đã được đền đáp xứng đáng khi em tự mình đạt được kết quả tốt và nhận được lời khen từ cô giáo.

Câu chuyện nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự rèn luyện và kiên trì trong học tập, đồng thời cho thấy cách giúp đỡ bạn bè hiệu quả là khuyến khích họ tự phát triển kỹ năng của mình.

* Đáp án:

Lý chăm chút cắt 1 chữ, 2 chữ…đến chữ thứ 12 thì Lý ưng ý

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA BÀI "LÀM THỦ CÔNG"

Bài "Làm thủ công" kể về hai bạn Lý và Diệp trong giờ học thủ công. Lý gặp khó khăn khi cắt chữ "U" cho đẹp, nên Diệp đề nghị giúp đỡ. Tuy nhiên, Lý nhận ra rằng mục đích của việc làm thủ công là rèn luyện sự khéo léo của bản thân, nên quyết định tự mình luyện tập. Sau nhiều lần thử, Lý đã cắt được chữ "U" ưng ý và được cô giáo khen ngợi.

- Ý nghĩa của câu chuyện:

+ Tự lực và kiên trì: Lý hiểu rằng để trở nên khéo léo, cần tự mình rèn luyện và không dựa dẫm vào người khác.

+  Giúp đỡ đúng cách: Diệp muốn giúp bạn, nhưng cách giúp đỡ tốt nhất là khuyến khích Lý tự thực hành để tiến bộ.

+ Giá trị của sự nỗ lực: Sự cố gắng của Lý đã được đền đáp xứng đáng khi em tự mình đạt được kết quả tốt và nhận được lời khen từ cô giáo.

Câu chuyện nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự rèn luyện và kiên trì trong học tập, đồng thời cho thấy cách giúp đỡ bạn bè hiệu quả là khuyến khích họ tự phát triển kỹ năng của mình.

* Đáp án:

Từ câu chuyện của Diệp và Lý, em rút ra bài học cho bản thân:

a, Về tình bạn và cách giúp đỡ nhau trong học tập: tình bạn là trân quý và khi giúp đỡ nhau trong học tập chúng ta nên động viên, chỉ ra lỗi sai để bạn sửa đổi chứ không bao che, làm giúp bạn

b, Về quyết tâm rèn luyện trong học tập: chúng ta phải kiên trì rèn luyện, không nhụt chí để đạt được mục tiêu

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA BÀI "LÀM THỦ CÔNG"

Bài "Làm thủ công" kể về hai bạn Lý và Diệp trong giờ học thủ công. Lý gặp khó khăn khi cắt chữ "U" cho đẹp, nên Diệp đề nghị giúp đỡ. Tuy nhiên, Lý nhận ra rằng mục đích của việc làm thủ công là rèn luyện sự khéo léo của bản thân, nên quyết định tự mình luyện tập. Sau nhiều lần thử, Lý đã cắt được chữ "U" ưng ý và được cô giáo khen ngợi.

- Ý nghĩa của câu chuyện:

+ Tự lực và kiên trì: Lý hiểu rằng để trở nên khéo léo, cần tự mình rèn luyện và không dựa dẫm vào người khác.

+  Giúp đỡ đúng cách: Diệp muốn giúp bạn, nhưng cách giúp đỡ tốt nhất là khuyến khích Lý tự thực hành để tiến bộ.

+ Giá trị của sự nỗ lực: Sự cố gắng của Lý đã được đền đáp xứng đáng khi em tự mình đạt được kết quả tốt và nhận được lời khen từ cô giáo.

Câu chuyện nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự rèn luyện và kiên trì trong học tập, đồng thời cho thấy cách giúp đỡ bạn bè hiệu quả là khuyến khích họ tự phát triển kỹ năng của mình.

* Đáp án:

* Kiến thức mở rộng:

NGHĨA CỦA TỪ

Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta sử dụng ngôn ngữ để truyền đạt ý nghĩa, ý tưởng và cảm xúc. Và ở trung tâm của ngôn ngữ là từ vựng - những đơn vị nhỏ nhất có thể đứng độc lập mang ý nghĩa. "Nghĩa của từ" là một khía cạnh quan trọng của ngôn ngữ học và tâm hồn của việc hiểu và sử dụng ngôn ngữ hiệu quả. Đầu tiên, hãy xem xét ý nghĩa cơ bản của một từ. Mỗi từ trong ngôn ngữ có một ý nghĩa rõ ràng, một khái niệm hoặc một ý tưởng cụ thể nào đó nó đại diện cho.

Ví dụ, từ "mèo" có nghĩa là một loài động vật có bốn chân, với lông mịn, và thường được nuôi làm thú cưng.

Ở mức độ cơ bản, nghĩa của từ có thể được hiểu là khả năng mô tả hoặc đại diện cho một khái niệm, một sự vật, hoặc một ý tưởng. Ví dụ, từ "chó" có nghĩa là một loài động vật có bốn chân, thường được nuôi làm thú cưng hoặc sử dụng cho mục đích bảo vệ. Tuy nhiên, nghĩa của từ có thể phức tạp hơn nhiều khi chúng được sử dụng trong ngữ cảnh cụ thể.

Tuy nhiên, nghĩa của từ không chỉ đơn giản là một định nghĩa từ điển, mà còn liên quan đến cách mà từ đó được sử dụng trong ngữ cảnh. Ngữ cảnh chính là yếu tố quyết định trong việc xác định nghĩa của từ. Mỗi từ có thể có nhiều ý nghĩa khác nhau tùy thuộc vào ngữ cảnh mà nó xuất hiện.

Ví dụ, từ "bàn" có thể đề cập đến một mảnh đồ nội thất dùng để đặt đồ hoặc một cuộc họp chính trị. Điều này thể hiện sự linh hoạt và đa chiều của ngôn ngữ. Ngoài ra, nghĩa của từ cũng phụ thuộc vào cách mà nó kết hợp với các từ khác để tạo thành câu hoặc văn bản. Mỗi từ không chỉ mang ý nghĩa riêng của nó mà còn ảnh hưởng đến ý nghĩa của các từ khác trong ngữ cảnh đó.

Sự kết hợp này tạo nên ý nghĩa tổng thể của câu hoặc văn bản. Khái niệm về sự mở rộng nghĩa của từ cũng đáng được nhắc đến. Ngôn ngữ không phải là một thực thể tĩnh lặng mà nó luôn phát triển và thay đổi theo thời gian. Do đó, nghĩa của từ cũng có thể thay đổi theo cách mà chúng được sử dụng trong cộng đồng. Một từ có thể bắt đầu với một ý nghĩa cụ thể nhưng sau đó được sử dụng rộng rãi hơn và thu nhận thêm nhiều ý nghĩa phụ khác.

Nghĩa của từ cũng có thể được hiểu thông qua mối quan hệ giữa các từ trong câu hoặc văn bản. Mỗi từ không chỉ mang ý nghĩa riêng của nó mà còn ảnh hưởng đến ý nghĩa của các từ khác trong ngữ cảnh đó. Sự kết hợp này tạo nên ý nghĩa tổng thể của câu hoặc văn bản.

Trong tiến trình dịch thuật, việc hiểu rõ nghĩa của từ là rất quan trọng. Dịch giả cần phải đảm bảo rằng ý nghĩa của từ trong ngôn ngữ nguồn được chuyển đạt một cách chính xác và thích hợp trong ngôn ngữ đích. Điều này đòi hỏi họ phải hiểu rõ ngữ cảnh, văn hóa, và ngôn ngữ của cả hai bên để truyền đạt thông điệp một cách hiệu quả nhất có thể.

Tóm lại, nghĩa của từ là nội dung (sự vật, tính chất, hoạt động, quan hệ…) mà từ biểu thị. Có thể hiểu nghĩa của từ chính là nội dung mà từ biểu thị để giúp chúng ta có thể hiểu và nhận diện được nội dung từ đó.

* Đáp án:

a, Đồng hành, hành quân, xuất hành, hành khúc

b, Thực hành, tiến hành, hành động, hành nghề

* Kiến thức mở rộng:

NGHĨA CỦA TỪ

Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta sử dụng ngôn ngữ để truyền đạt ý nghĩa, ý tưởng và cảm xúc. Và ở trung tâm của ngôn ngữ là từ vựng - những đơn vị nhỏ nhất có thể đứng độc lập mang ý nghĩa. "Nghĩa của từ" là một khía cạnh quan trọng của ngôn ngữ học và tâm hồn của việc hiểu và sử dụng ngôn ngữ hiệu quả. Đầu tiên, hãy xem xét ý nghĩa cơ bản của một từ. Mỗi từ trong ngôn ngữ có một ý nghĩa rõ ràng, một khái niệm hoặc một ý tưởng cụ thể nào đó nó đại diện cho.

Ví dụ, từ "mèo" có nghĩa là một loài động vật có bốn chân, với lông mịn, và thường được nuôi làm thú cưng.

Ở mức độ cơ bản, nghĩa của từ có thể được hiểu là khả năng mô tả hoặc đại diện cho một khái niệm, một sự vật, hoặc một ý tưởng. Ví dụ, từ "chó" có nghĩa là một loài động vật có bốn chân, thường được nuôi làm thú cưng hoặc sử dụng cho mục đích bảo vệ. Tuy nhiên, nghĩa của từ có thể phức tạp hơn nhiều khi chúng được sử dụng trong ngữ cảnh cụ thể.

Tuy nhiên, nghĩa của từ không chỉ đơn giản là một định nghĩa từ điển, mà còn liên quan đến cách mà từ đó được sử dụng trong ngữ cảnh. Ngữ cảnh chính là yếu tố quyết định trong việc xác định nghĩa của từ. Mỗi từ có thể có nhiều ý nghĩa khác nhau tùy thuộc vào ngữ cảnh mà nó xuất hiện.

Ví dụ, từ "bàn" có thể đề cập đến một mảnh đồ nội thất dùng để đặt đồ hoặc một cuộc họp chính trị. Điều này thể hiện sự linh hoạt và đa chiều của ngôn ngữ. Ngoài ra, nghĩa của từ cũng phụ thuộc vào cách mà nó kết hợp với các từ khác để tạo thành câu hoặc văn bản. Mỗi từ không chỉ mang ý nghĩa riêng của nó mà còn ảnh hưởng đến ý nghĩa của các từ khác trong ngữ cảnh đó.

Sự kết hợp này tạo nên ý nghĩa tổng thể của câu hoặc văn bản. Khái niệm về sự mở rộng nghĩa của từ cũng đáng được nhắc đến. Ngôn ngữ không phải là một thực thể tĩnh lặng mà nó luôn phát triển và thay đổi theo thời gian. Do đó, nghĩa của từ cũng có thể thay đổi theo cách mà chúng được sử dụng trong cộng đồng. Một từ có thể bắt đầu với một ý nghĩa cụ thể nhưng sau đó được sử dụng rộng rãi hơn và thu nhận thêm nhiều ý nghĩa phụ khác.

Nghĩa của từ cũng có thể được hiểu thông qua mối quan hệ giữa các từ trong câu hoặc văn bản. Mỗi từ không chỉ mang ý nghĩa riêng của nó mà còn ảnh hưởng đến ý nghĩa của các từ khác trong ngữ cảnh đó. Sự kết hợp này tạo nên ý nghĩa tổng thể của câu hoặc văn bản.

Trong tiến trình dịch thuật, việc hiểu rõ nghĩa của từ là rất quan trọng. Dịch giả cần phải đảm bảo rằng ý nghĩa của từ trong ngôn ngữ nguồn được chuyển đạt một cách chính xác và thích hợp trong ngôn ngữ đích. Điều này đòi hỏi họ phải hiểu rõ ngữ cảnh, văn hóa, và ngôn ngữ của cả hai bên để truyền đạt thông điệp một cách hiệu quả nhất có thể.

Tóm lại, nghĩa của từ là nội dung (sự vật, tính chất, hoạt động, quan hệ…) mà từ biểu thị. Có thể hiểu nghĩa của từ chính là nội dung mà từ biểu thị để giúp chúng ta có thể hiểu và nhận diện được nội dung từ đó.

* Đáp án:

Gợi ý: Đóng vai Lý

Hôm nay lớp em học tiết công nghệ thực hành cắt chữ U. Cô vào lớp giảng cho chúng em từng bước cách cắt chữ U. Sau khi nghe giảng, chúng em bắt tay vào thực hành. Em học làm theo từng bước của cô giảng nhưng mãi vẫn méo không tròn vành. Nhìn sang bạn Diệp, tay bạn thoăn thoắt cắt cắt đã ra hình chữ U tròn đẹp. Học thầy không tày học bạn, em sang học hỏi bạn cách cắt chữ U và sau hơn 10 lần cắt em đã hoàn thành chữ U xinh đẹp.

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH VIẾT ĐOẠN VĂN NÊU CẢM NGHĨ

1. Bố cục đoạn văn:

- Câu mở đầu: Giới thiệu tên câu chuyện và cảm nhận chung.

- Câu thân đoạn: Nêu điều em thích nhất trong câu chuyện, bài học rút ra.

- Câu kết bài: Cảm xúc của em sau khi đọc truyện.

* Đáp án:

Cách mở bài ở bài Bác Tâm là mở bài gián tiếp

Cách mở bài ở bài văn Hạng A Cháng và Chị Hà là mở bài trực tiếp

* Kiến thức mở rộng:

CÁC CÁCH MỞ BÀI

Mở bài là phần giới thiệu nội dung bài viết, giúp người đọc hiểu chủ đề mà em muốn nói đến. Có hai cách mở bài phổ biến:

1. Mở bài trực tiếp

- Đi thẳng vào vấn đề, giới thiệu ngay đối tượng cần tả hoặc nội dung câu chuyện.

- Ví dụ:
Câu chuyện "Làm thủ công" kể về bạn Lý trong giờ học thủ công. Khi gặp khó khăn, bạn đã không nhờ sự giúp đỡ mà tự mình luyện tập để hoàn thành bài học.

2. Mở bài gián tiếp

- Dẫn dắt bằng một câu chuyện, một câu hỏi hoặc một câu nói liên quan, sau đó mới giới thiệu nội dung.

- Ví dụ:
Trong cuộc sống, có những lúc chúng ta gặp khó khăn và muốn nhờ người khác giúp đỡ. Nhưng nếu kiên trì, tự mình cố gắng, chúng ta sẽ học được nhiều điều quý giá. Câu chuyện "Làm thủ công" đã giúp em hiểu rõ bài học này qua nhân vật bạn Lý.

* Đáp án:

a, Lớp trưởng lớp em là Diệp Anh - một cô gái thông minh và hài hước. Cậu ấy cũng chính là người bạn thân thiết nhất của em.

b, Năm tháng cứ thế trôi đi, chỉ có thời gian là thước đo tốt nhất cho tình cảm bạn bè. Trong suốt thời gian đó, có lẽ Diệp Anh là người bạn mà em yêu mến nhất, người bạn đã học với em từ suốt năm học lớp ba.

* Đáp án:

Thụy và các bạn ươm mầm để chuẩn bị cho giờ thực hành và cô giáo kiểm tra

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " HẠT NẢY MẦM"

1. Nội dung

Đoạn văn kể về quá trình nảy mầm của một hạt muồng hoàng yến cùng những câu chuyện xung quanh việc ươm cây của các bạn học sinh. Câu chuyện mở đầu với việc hạt muồng hoàng yến ngủ quên trong vỏ cứng rồi nảy mầm chậm hơn so với hạt đậu đen. Điều này dẫn đến sự thắc mắc của Thụy và lời giải thích của ông nội về đặc điểm nảy mầm của các loài cây.

Trong giờ thực hành ở lớp, một bạn học sinh tên Loan mang đến lớp một hạt gấc nhưng nó không thể nảy mầm vì đã bị nấu chín trong chõ xôi. Cô giáo nhân cơ hội này giải thích về sự sống của hạt giống và cách kích thích chúng nảy mầm, từ đó giúp học sinh hiểu thêm về vòng đời của cây cối. Cuối cùng, các học sinh cùng mang cây ra vườn trồng, thể hiện sự hào hứng với việc học tập thực tế.

2. Ý nghĩa

- Bài học về thiên nhiên và sự sống: Mỗi hạt giống đều là một cơ thể sống có tiềm năng phát triển. Chúng có những điều kiện thích hợp riêng để nảy mầm, lớn lên và trở thành những cây khỏe mạnh.

- Tính kiên nhẫn và sự phát triển cá nhân: Có những loài cây nảy mầm nhanh, nhưng cũng có những loài cần thời gian dài hơn. Điều này có thể liên hệ đến con người – mỗi cá nhân có tốc độ trưởng thành và phát triển riêng, không ai giống ai.

- Tư duy khoa học và khám phá: Qua câu chuyện của Loan, học sinh học được rằng không phải mọi hạt giống đều có thể nảy mầm nếu không có điều kiện phù hợp. Kiến thức khoa học giúp chúng ta hiểu và áp dụng đúng cách để giúp cây phát triển.

- Tinh thần học hỏi và thực hành: Các bạn học sinh không chỉ học lý thuyết mà còn được thực hành trực tiếp, tạo nên sự hứng thú và gắn kết với thiên nhiên.

* Đáp án:

Chi tiết cho thấy Thụy quan sát rất kĩ quá trình nảy mầm của hạt đậu đen và hạt muồng hoàng yến là chi tiết Thụy thấy thời gian hạt muồng yến nảy mầm chậm hơn hạt đậu đen.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " HẠT NẢY MẦM"

1. Nội dung

Đoạn văn kể về quá trình nảy mầm của một hạt muồng hoàng yến cùng những câu chuyện xung quanh việc ươm cây của các bạn học sinh. Câu chuyện mở đầu với việc hạt muồng hoàng yến ngủ quên trong vỏ cứng rồi nảy mầm chậm hơn so với hạt đậu đen. Điều này dẫn đến sự thắc mắc của Thụy và lời giải thích của ông nội về đặc điểm nảy mầm của các loài cây.

Trong giờ thực hành ở lớp, một bạn học sinh tên Loan mang đến lớp một hạt gấc nhưng nó không thể nảy mầm vì đã bị nấu chín trong chõ xôi. Cô giáo nhân cơ hội này giải thích về sự sống của hạt giống và cách kích thích chúng nảy mầm, từ đó giúp học sinh hiểu thêm về vòng đời của cây cối. Cuối cùng, các học sinh cùng mang cây ra vườn trồng, thể hiện sự hào hứng với việc học tập thực tế.

2. Ý nghĩa

- Bài học về thiên nhiên và sự sống: Mỗi hạt giống đều là một cơ thể sống có tiềm năng phát triển. Chúng có những điều kiện thích hợp riêng để nảy mầm, lớn lên và trở thành những cây khỏe mạnh.

- Tính kiên nhẫn và sự phát triển cá nhân: Có những loài cây nảy mầm nhanh, nhưng cũng có những loài cần thời gian dài hơn. Điều này có thể liên hệ đến con người – mỗi cá nhân có tốc độ trưởng thành và phát triển riêng, không ai giống ai.

- Tư duy khoa học và khám phá: Qua câu chuyện của Loan, học sinh học được rằng không phải mọi hạt giống đều có thể nảy mầm nếu không có điều kiện phù hợp. Kiến thức khoa học giúp chúng ta hiểu và áp dụng đúng cách để giúp cây phát triển.

- Tinh thần học hỏi và thực hành: Các bạn học sinh không chỉ học lý thuyết mà còn được thực hành trực tiếp, tạo nên sự hứng thú và gắn kết với thiên nhiên.

* Đáp án:

Sự nảy mầm của hạt gấc

Khi đã có hạt gấc đạt đúng tiêu chuẩn, tiếp theo bạn nên làm là xử lý trước khi gieo chúng. Bạn bóc hết lớp vỏ đen bên ngoài và giữ lại nhân trắng bên trong để trồng. Như thế cây sẽ nhanh nảy mầm hơn. Khi đã có nhân trắng bạn tiến hành ngâm chúng vào nước ấm trong vài tiếng rồi sau đó đem gieo xuống những khay gieo hạt chuyên dụng. Cho vào khay gieo hạt loại đất thịt nhẹ có pha lẫn mùn sẽ giúp hạt giống nảy mầm tốt hơn. Sau khi gieo đem tưới nước giữ ẩm ngay và đặt chúng dưới ánh sáng đèn. Chỉ khoảng 6 đến 7 ngày là hạt sẽ nảy mầm.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " HẠT NẢY MẦM"

1. Nội dung

Đoạn văn kể về quá trình nảy mầm của một hạt muồng hoàng yến cùng những câu chuyện xung quanh việc ươm cây của các bạn học sinh. Câu chuyện mở đầu với việc hạt muồng hoàng yến ngủ quên trong vỏ cứng rồi nảy mầm chậm hơn so với hạt đậu đen. Điều này dẫn đến sự thắc mắc của Thụy và lời giải thích của ông nội về đặc điểm nảy mầm của các loài cây.

Trong giờ thực hành ở lớp, một bạn học sinh tên Loan mang đến lớp một hạt gấc nhưng nó không thể nảy mầm vì đã bị nấu chín trong chõ xôi. Cô giáo nhân cơ hội này giải thích về sự sống của hạt giống và cách kích thích chúng nảy mầm, từ đó giúp học sinh hiểu thêm về vòng đời của cây cối. Cuối cùng, các học sinh cùng mang cây ra vườn trồng, thể hiện sự hào hứng với việc học tập thực tế.

2. Ý nghĩa

- Bài học về thiên nhiên và sự sống: Mỗi hạt giống đều là một cơ thể sống có tiềm năng phát triển. Chúng có những điều kiện thích hợp riêng để nảy mầm, lớn lên và trở thành những cây khỏe mạnh.

- Tính kiên nhẫn và sự phát triển cá nhân: Có những loài cây nảy mầm nhanh, nhưng cũng có những loài cần thời gian dài hơn. Điều này có thể liên hệ đến con người – mỗi cá nhân có tốc độ trưởng thành và phát triển riêng, không ai giống ai.

- Tư duy khoa học và khám phá: Qua câu chuyện của Loan, học sinh học được rằng không phải mọi hạt giống đều có thể nảy mầm nếu không có điều kiện phù hợp. Kiến thức khoa học giúp chúng ta hiểu và áp dụng đúng cách để giúp cây phát triển.

- Tinh thần học hỏi và thực hành: Các bạn học sinh không chỉ học lý thuyết mà còn được thực hành trực tiếp, tạo nên sự hứng thú và gắn kết với thiên nhiên.

* Đáp án:

Theo em, Thụy, Loan và các bạn đã học được nhiều điều từ tiết thực hành: mỗi cây có một thời gian nảy mầm khác nhau, cách thức làm nảy mầm cũng khác nhau.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " HẠT NẢY MẦM"

1. Nội dung

Đoạn văn kể về quá trình nảy mầm của một hạt muồng hoàng yến cùng những câu chuyện xung quanh việc ươm cây của các bạn học sinh. Câu chuyện mở đầu với việc hạt muồng hoàng yến ngủ quên trong vỏ cứng rồi nảy mầm chậm hơn so với hạt đậu đen. Điều này dẫn đến sự thắc mắc của Thụy và lời giải thích của ông nội về đặc điểm nảy mầm của các loài cây.

Trong giờ thực hành ở lớp, một bạn học sinh tên Loan mang đến lớp một hạt gấc nhưng nó không thể nảy mầm vì đã bị nấu chín trong chõ xôi. Cô giáo nhân cơ hội này giải thích về sự sống của hạt giống và cách kích thích chúng nảy mầm, từ đó giúp học sinh hiểu thêm về vòng đời của cây cối. Cuối cùng, các học sinh cùng mang cây ra vườn trồng, thể hiện sự hào hứng với việc học tập thực tế.

2. Ý nghĩa

- Bài học về thiên nhiên và sự sống: Mỗi hạt giống đều là một cơ thể sống có tiềm năng phát triển. Chúng có những điều kiện thích hợp riêng để nảy mầm, lớn lên và trở thành những cây khỏe mạnh.

- Tính kiên nhẫn và sự phát triển cá nhân: Có những loài cây nảy mầm nhanh, nhưng cũng có những loài cần thời gian dài hơn. Điều này có thể liên hệ đến con người – mỗi cá nhân có tốc độ trưởng thành và phát triển riêng, không ai giống ai.

- Tư duy khoa học và khám phá: Qua câu chuyện của Loan, học sinh học được rằng không phải mọi hạt giống đều có thể nảy mầm nếu không có điều kiện phù hợp. Kiến thức khoa học giúp chúng ta hiểu và áp dụng đúng cách để giúp cây phát triển.

- Tinh thần học hỏi và thực hành: Các bạn học sinh không chỉ học lý thuyết mà còn được thực hành trực tiếp, tạo nên sự hứng thú và gắn kết với thiên nhiên.

* Đáp án:

Câu chuyện cho em thấy thực hành có vai trò quan trọng trong học tập. Thực hành giúp hình thành cho học sinh thói quen ghi nhớ, phân tích cũng như đánh giá vấn đề từ môn học chính xác nhất. Lý thuyết và thực hành có mối quan hệ rất chặt chẽ với nhau, là 2 mặt của một vấn đề. Lý thuyết được đúc rút từ thực hành, giúp thực hành thuận lợi, nhanh chóng, tiến bộ. Ngược lại, thực hành là đích cuối của lý thuyết, bổ khuyết cho lý thuyết ngày càng phát triển hơn.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " HẠT NẢY MẦM"

1. Nội dung

Đoạn văn kể về quá trình nảy mầm của một hạt muồng hoàng yến cùng những câu chuyện xung quanh việc ươm cây của các bạn học sinh. Câu chuyện mở đầu với việc hạt muồng hoàng yến ngủ quên trong vỏ cứng rồi nảy mầm chậm hơn so với hạt đậu đen. Điều này dẫn đến sự thắc mắc của Thụy và lời giải thích của ông nội về đặc điểm nảy mầm của các loài cây.

Trong giờ thực hành ở lớp, một bạn học sinh tên Loan mang đến lớp một hạt gấc nhưng nó không thể nảy mầm vì đã bị nấu chín trong chõ xôi. Cô giáo nhân cơ hội này giải thích về sự sống của hạt giống và cách kích thích chúng nảy mầm, từ đó giúp học sinh hiểu thêm về vòng đời của cây cối. Cuối cùng, các học sinh cùng mang cây ra vườn trồng, thể hiện sự hào hứng với việc học tập thực tế.

2. Ý nghĩa

- Bài học về thiên nhiên và sự sống: Mỗi hạt giống đều là một cơ thể sống có tiềm năng phát triển. Chúng có những điều kiện thích hợp riêng để nảy mầm, lớn lên và trở thành những cây khỏe mạnh.

- Tính kiên nhẫn và sự phát triển cá nhân: Có những loài cây nảy mầm nhanh, nhưng cũng có những loài cần thời gian dài hơn. Điều này có thể liên hệ đến con người – mỗi cá nhân có tốc độ trưởng thành và phát triển riêng, không ai giống ai.

- Tư duy khoa học và khám phá: Qua câu chuyện của Loan, học sinh học được rằng không phải mọi hạt giống đều có thể nảy mầm nếu không có điều kiện phù hợp. Kiến thức khoa học giúp chúng ta hiểu và áp dụng đúng cách để giúp cây phát triển.

- Tinh thần học hỏi và thực hành: Các bạn học sinh không chỉ học lý thuyết mà còn được thực hành trực tiếp, tạo nên sự hứng thú và gắn kết với thiên nhiên.

* Đáp án:

1, Kết bài mở rộng: Bác Tâm

2, Kết bài không mở rộng: Hạng A Cháng, Chị Hà

* Kiến thức mở rộng:

CÁC CÁCH KẾT BÀI 

1. Kết bài mở rộng

- Định nghĩa: Kết bài mở rộng là cách kết thúc bài văn bằng cách liên hệ, mở rộng vấn đề với thực tế cuộc sống hoặc rút ra bài học, suy nghĩ sâu sắc hơn về nội dung đã trình bày.

- Ví dụ: Không chỉ giúp em hiểu về cách cây nảy mầm, câu chuyện còn dạy em rằng trong cuộc sống, mỗi người đều có thời gian phát triển riêng. Nếu biết kiên trì và cố gắng, ai cũng có thể vươn lên mạnh mẽ như những cái cây ngoài kia.

2. Kết bài không mở rộng (kết bài trực tiếp)

- Định nghĩa: Kết bài không mở rộng là cách kết thúc bài văn một cách ngắn gọn, tóm lại ý chính mà không liên hệ rộng ra ngoài phạm vi bài viết.

- Ví dụ: Câu chuyện Hạt nảy mầm giúp em hiểu hơn về sự phát triển của cây cối và tầm quan trọng của việc chăm sóc hạt giống để chúng có thể lớn lên khỏe mạnh.

3. Kết bài bằng cảm nghĩ (cảm xúc cá nhân)

- Định nghĩa: Cách kết bài này nhấn mạnh cảm xúc của người viết về nội dung bài văn, thể hiện sự yêu thích, ấn tượng hoặc bài học rút ra từ câu chuyện.

- Ví dụ: Câu chuyện khiến em cảm thấy rất thích thú và yêu thiên nhiên hơn. Em mong rằng mình cũng có thể tự tay gieo hạt và chăm sóc những mầm cây lớn lên từng ngày.

* Đáp án:

a, Em luôn cảm thấy may mắn khi có một người bạn thân tốt như Diệp Anh, chúng em đã cùng lớn lên và học tập bên nhau từ thời ấu. Sau này dù có đi đến phương trời xa xôi, tình bạn của chúng em vẫn luôn gắn bó và chia sẻ với nhau mọi điều trong cuộc sống.

b, Em rất yêu quý Diệp Anh. Mong rằng, chúng em sẽ mãi là đôi bạn thân thiết nhất của nhau.

* Kiến thức mở rộng:

CÁC CÁCH KẾT BÀI 

1. Kết bài mở rộng

- Định nghĩa: Kết bài mở rộng là cách kết thúc bài văn bằng cách liên hệ, mở rộng vấn đề với thực tế cuộc sống hoặc rút ra bài học, suy nghĩ sâu sắc hơn về nội dung đã trình bày.

- Ví dụ: Không chỉ giúp em hiểu về cách cây nảy mầm, câu chuyện còn dạy em rằng trong cuộc sống, mỗi người đều có thời gian phát triển riêng. Nếu biết kiên trì và cố gắng, ai cũng có thể vươn lên mạnh mẽ như những cái cây ngoài kia.

2. Kết bài không mở rộng (kết bài trực tiếp)

- Định nghĩa: Kết bài không mở rộng là cách kết thúc bài văn một cách ngắn gọn, tóm lại ý chính mà không liên hệ rộng ra ngoài phạm vi bài viết.

- Ví dụ: Câu chuyện Hạt nảy mầm giúp em hiểu hơn về sự phát triển của cây cối và tầm quan trọng của việc chăm sóc hạt giống để chúng có thể lớn lên khỏe mạnh.

3. Kết bài bằng cảm nghĩ (cảm xúc cá nhân)

- Định nghĩa: Cách kết bài này nhấn mạnh cảm xúc của người viết về nội dung bài văn, thể hiện sự yêu thích, ấn tượng hoặc bài học rút ra từ câu chuyện.

- Ví dụ: Câu chuyện khiến em cảm thấy rất thích thú và yêu thiên nhiên hơn. Em mong rằng mình cũng có thể tự tay gieo hạt và chăm sóc những mầm cây lớn lên từng ngày.

* Đáp án:

Sách “Kể chuyện Bác Hồ”

* Kiến thức mở rộng:

CÂU CHUYỆN CÓ NỘI DUNG VỀ HỌC HÀNH CÓ THỂ THAM KHẢO

1. Câu chuyện: Cậu bé và chiếc diều

   Nam rất thích thả diều. Một ngày nọ, cậu thấy trên sách hướng dẫn cách làm diều và chăm chú đọc từng trang. Sau khi đọc xong, Nam tin chắc rằng mình đã hiểu rõ cách làm.

Cậu háo hức lấy giấy, tre và keo để làm một chiếc diều thật đẹp. Tuy nhiên, khi thả lên, diều không bay được mà cứ rơi xuống đất. Nam bối rối, không hiểu mình sai ở đâu.

Thấy vậy, ông nội mỉm cười và nói:

– Cháu đã học cách làm diều trong sách, nhưng cháu có thực hành theo đúng cách không?

Sau đó, ông hướng dẫn Nam cách buộc dây, chỉnh khung tre sao cho cân bằng. Lần này, khi thả diều lên, nó bay cao trong gió. Nam vui sướng nhận ra rằng: chỉ học lý thuyết thôi chưa đủ, mà cần thực hành để hiểu và làm đúng.

2. Câu chuyện: Học cách nấu cơm

   Một hôm, mẹ đi vắng, Lan muốn trổ tài nấu cơm giúp mẹ. Cô bé đã từng thấy mẹ nấu cơm rất nhiều lần và tin rằng mình có thể làm được. Lan vo gạo, đổ nước vào nồi, rồi bật bếp.

Nhưng đến khi mở nắp nồi ra, cơm bị nhão quá! Lan buồn bã vì mình đã làm sai. Khi mẹ về, Lan kể lại mọi chuyện. Mẹ cười và nói:

– Con đã học cách nấu cơm qua quan sát, nhưng con chưa thực sự thử làm trước đây. Khi làm lần đầu, con có thể chưa quen, nhưng nếu tiếp tục thực hành, con sẽ làm tốt hơn.

Từ đó, Lan chịu khó nấu cơm mỗi ngày và cuối cùng đã biết cách đong nước đúng để nấu cơm ngon.

3. Câu chuyện: Bác Hồ tập viết chữ

   Khi còn nhỏ, Bác Hồ rất ham học. Một lần, thầy giáo khen bạn cùng lớp của Bác có nét chữ đẹp, còn chữ của Bác vẫn chưa đẹp bằng. Thay vì buồn bã, Bác quyết tâm rèn luyện.

Mỗi ngày, Bác tập viết trên cát, trên lá chuối, thậm chí lấy que vẽ chữ trên mặt đất. Dần dần, chữ của Bác ngày càng đẹp hơn.

Nhờ sự kiên trì, Bác không chỉ học giỏi mà còn rèn luyện được tính cẩn thận, kiên nhẫn.

4. Câu chuyện: Cây cầu tre

   Một nhóm học sinh được giao bài tập về cách xây cầu. Các bạn chỉ đọc sách và vẽ mô hình nhưng chưa bao giờ thử làm. Đến khi cô giáo yêu cầu dựng một cây cầu nhỏ bằng que gỗ, các bạn mới lúng túng vì không biết làm sao cho cầu chắc chắn.

Thấy vậy, cô giáo mỉm cười và nói:

– Nếu chỉ học lý thuyết mà không thực hành, các em sẽ không biết áp dụng kiến thức vào thực tế. Bây giờ, hãy thử làm lại từ đầu nhé!

Sau nhiều lần thử nghiệm, các bạn cuối cùng cũng làm được cây cầu vững chắc.

* Đáp án:

a, Em thích nhất là Bác Hồ trong tác phẩm đó vì Bác Hồ là một tấm gương sáng trong việc vừa học vừa hành

b, Cuốn sách kể lại ngắn gọn cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác, từ thuở ấu thơ ở Làng Sen, khi chàng thanh niên Nguyễn Tất Thành bước chân xuống tàu Đô đốc Latouche-Tréville, những dấu mốc quan trọng trong hơn ba mươi năm hoạt động cách mạng ở hải ngoại và cho đến khi Người đứng trên quảng trường Ba Đình đọc Tuyên ngôn Độc lập.

* Kiến thức mở rộng:

CÂU CHUYỆN CÓ NỘI DUNG VỀ HỌC HÀNH CÓ THỂ THAM KHẢO

1. Câu chuyện: Cậu bé và chiếc diều

   Nam rất thích thả diều. Một ngày nọ, cậu thấy trên sách hướng dẫn cách làm diều và chăm chú đọc từng trang. Sau khi đọc xong, Nam tin chắc rằng mình đã hiểu rõ cách làm.

Cậu háo hức lấy giấy, tre và keo để làm một chiếc diều thật đẹp. Tuy nhiên, khi thả lên, diều không bay được mà cứ rơi xuống đất. Nam bối rối, không hiểu mình sai ở đâu.

Thấy vậy, ông nội mỉm cười và nói:

– Cháu đã học cách làm diều trong sách, nhưng cháu có thực hành theo đúng cách không?

Sau đó, ông hướng dẫn Nam cách buộc dây, chỉnh khung tre sao cho cân bằng. Lần này, khi thả diều lên, nó bay cao trong gió. Nam vui sướng nhận ra rằng: chỉ học lý thuyết thôi chưa đủ, mà cần thực hành để hiểu và làm đúng.

2. Câu chuyện: Học cách nấu cơm

   Một hôm, mẹ đi vắng, Lan muốn trổ tài nấu cơm giúp mẹ. Cô bé đã từng thấy mẹ nấu cơm rất nhiều lần và tin rằng mình có thể làm được. Lan vo gạo, đổ nước vào nồi, rồi bật bếp.

Nhưng đến khi mở nắp nồi ra, cơm bị nhão quá! Lan buồn bã vì mình đã làm sai. Khi mẹ về, Lan kể lại mọi chuyện. Mẹ cười và nói:

– Con đã học cách nấu cơm qua quan sát, nhưng con chưa thực sự thử làm trước đây. Khi làm lần đầu, con có thể chưa quen, nhưng nếu tiếp tục thực hành, con sẽ làm tốt hơn.

Từ đó, Lan chịu khó nấu cơm mỗi ngày và cuối cùng đã biết cách đong nước đúng để nấu cơm ngon.

3. Câu chuyện: Bác Hồ tập viết chữ

   Khi còn nhỏ, Bác Hồ rất ham học. Một lần, thầy giáo khen bạn cùng lớp của Bác có nét chữ đẹp, còn chữ của Bác vẫn chưa đẹp bằng. Thay vì buồn bã, Bác quyết tâm rèn luyện.

Mỗi ngày, Bác tập viết trên cát, trên lá chuối, thậm chí lấy que vẽ chữ trên mặt đất. Dần dần, chữ của Bác ngày càng đẹp hơn.

Nhờ sự kiên trì, Bác không chỉ học giỏi mà còn rèn luyện được tính cẩn thận, kiên nhẫn.

4. Câu chuyện: Cây cầu tre

   Một nhóm học sinh được giao bài tập về cách xây cầu. Các bạn chỉ đọc sách và vẽ mô hình nhưng chưa bao giờ thử làm. Đến khi cô giáo yêu cầu dựng một cây cầu nhỏ bằng que gỗ, các bạn mới lúng túng vì không biết làm sao cho cầu chắc chắn.

Thấy vậy, cô giáo mỉm cười và nói:

– Nếu chỉ học lý thuyết mà không thực hành, các em sẽ không biết áp dụng kiến thức vào thực tế. Bây giờ, hãy thử làm lại từ đầu nhé!

Sau nhiều lần thử nghiệm, các bạn cuối cùng cũng làm được cây cầu vững chắc.

* Đáp án:

Cuộc trò chuyện của thầy giáo và các bạn học sinh diễn ra ở cánh đồng

* Kiến thức mở rộng:

 NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " BẦU TRỜI MÙA THU "

1. Nội dung

   Đoạn văn kể về một buổi sáng mùa thu, khi người thầy cùng các em nhỏ ra cánh đồng và quan sát bầu trời. Người thầy gợi ý cho học sinh miêu tả bầu trời bằng những từ ngữ riêng của mình. Các em nhỏ đã thể hiện sự sáng tạo và cảm nhận tinh tế về thiên nhiên qua những lời miêu tả đầy hình ảnh và cảm xúc.

Mỗi học sinh có một cách nhìn riêng:

- Có bạn so sánh bầu trời với mặt nước trong ao, thể hiện sự thay đổi của thiên nhiên giữa mùa hè và mùa thu.

- Có bạn cảm nhận bầu trời như được rửa sạch sau cơn mưa, xanh biếc và tươi mới.

- Cô bé Va-li-a suy nghĩ kỹ trước khi nói và chọn từ "dịu dàng" để miêu tả bầu trời, thể hiện sự tinh tế và sâu sắc.

- Các bạn khác dùng những cách miêu tả giàu hình ảnh: bầu trời buồn bã, trầm ngâm, cúi xuống mặt đất để tìm chim én đã bay đi.

2. Ý nghĩa

- Sự quan sát và cảm nhận thiên nhiên: Câu chuyện giúp người đọc cảm nhận vẻ đẹp của bầu trời mùa thu qua đôi mắt trẻ thơ. Thiên nhiên không chỉ là cảnh vật vô tri mà còn mang theo cảm xúc, tâm trạng, phản ánh sự thay đổi của thời gian.

- Khơi gợi khả năng sáng tạo ngôn ngữ: Người thầy không ép buộc học sinh miêu tả theo khuôn mẫu mà để các em tự do dùng từ ngữ của mình. Điều này giúp phát triển tư duy sáng tạo và khả năng biểu đạt cảm xúc.

- Mỗi người có một góc nhìn riêng: Cùng nhìn một bầu trời nhưng mỗi học sinh lại có một cách cảm nhận khác nhau. Điều này cho thấy mỗi người có những suy nghĩ, quan sát và cách diễn đạt riêng biệt, không ai giống ai.

- Sự tinh tế trong cảm xúc của trẻ em: Những câu miêu tả của các em nhỏ không chỉ đơn thuần nói về màu sắc bầu trời mà còn chứa đựng cảm xúc như buồn bã, trầm ngâm, dịu dàng. Điều đó thể hiện trí tưởng tượng phong phú và tâm hồn nhạy cảm của trẻ em đối với thiên nhiên.

3. Bài học rút ra

- Cần biết quan sát và cảm nhận thiên nhiên bằng trái tim.

- Học cách diễn đạt suy nghĩ của mình một cách phong phú và sáng tạo.

- Mỗi người có một góc nhìn riêng, và đó là điều làm cho cuộc sống trở nên đa dạng và thú vị.

- Thiên nhiên có thể phản ánh cảm xúc con người, nếu ta biết lắng nghe và quan sát.

* Đáp án:

Theo em, lời thầy giáo miêu tả bầu trời mùa hè có tác dụng là gợi ý cách miêu tả bầu trời cho với học sinh

* Kiến thức mở rộng:

 NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " BẦU TRỜI MÙA THU "

1. Nội dung

   Đoạn văn kể về một buổi sáng mùa thu, khi người thầy cùng các em nhỏ ra cánh đồng và quan sát bầu trời. Người thầy gợi ý cho học sinh miêu tả bầu trời bằng những từ ngữ riêng của mình. Các em nhỏ đã thể hiện sự sáng tạo và cảm nhận tinh tế về thiên nhiên qua những lời miêu tả đầy hình ảnh và cảm xúc.

Mỗi học sinh có một cách nhìn riêng:

- Có bạn so sánh bầu trời với mặt nước trong ao, thể hiện sự thay đổi của thiên nhiên giữa mùa hè và mùa thu.

- Có bạn cảm nhận bầu trời như được rửa sạch sau cơn mưa, xanh biếc và tươi mới.

- Cô bé Va-li-a suy nghĩ kỹ trước khi nói và chọn từ "dịu dàng" để miêu tả bầu trời, thể hiện sự tinh tế và sâu sắc.

- Các bạn khác dùng những cách miêu tả giàu hình ảnh: bầu trời buồn bã, trầm ngâm, cúi xuống mặt đất để tìm chim én đã bay đi.

2. Ý nghĩa

- Sự quan sát và cảm nhận thiên nhiên: Câu chuyện giúp người đọc cảm nhận vẻ đẹp của bầu trời mùa thu qua đôi mắt trẻ thơ. Thiên nhiên không chỉ là cảnh vật vô tri mà còn mang theo cảm xúc, tâm trạng, phản ánh sự thay đổi của thời gian.

- Khơi gợi khả năng sáng tạo ngôn ngữ: Người thầy không ép buộc học sinh miêu tả theo khuôn mẫu mà để các em tự do dùng từ ngữ của mình. Điều này giúp phát triển tư duy sáng tạo và khả năng biểu đạt cảm xúc.

- Mỗi người có một góc nhìn riêng: Cùng nhìn một bầu trời nhưng mỗi học sinh lại có một cách cảm nhận khác nhau. Điều này cho thấy mỗi người có những suy nghĩ, quan sát và cách diễn đạt riêng biệt, không ai giống ai.

- Sự tinh tế trong cảm xúc của trẻ em: Những câu miêu tả của các em nhỏ không chỉ đơn thuần nói về màu sắc bầu trời mà còn chứa đựng cảm xúc như buồn bã, trầm ngâm, dịu dàng. Điều đó thể hiện trí tưởng tượng phong phú và tâm hồn nhạy cảm của trẻ em đối với thiên nhiên.

3. Bài học rút ra

- Cần biết quan sát và cảm nhận thiên nhiên bằng trái tim.

- Học cách diễn đạt suy nghĩ của mình một cách phong phú và sáng tạo.

- Mỗi người có một góc nhìn riêng, và đó là điều làm cho cuộc sống trở nên đa dạng và thú vị.

- Thiên nhiên có thể phản ánh cảm xúc con người, nếu ta biết lắng nghe và quan sát.

* Đáp án:

Việc mỗi bạn học sinh miêu tả bầu trời mùa thu bằng những hình ảnh khác nhau cho ta thấy các bạn học sinh đã vận dụng được kiến thức mình đã học vào thực tế

Em thích hình ảnh bầu trời xanh biếc vì bầu trời xanh biếc trông rất đẹp và mang lại cảm giác thoải mái khi nhìn ngắm bầu trời

* Kiến thức mở rộng:

 NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " BẦU TRỜI MÙA THU "

1. Nội dung

   Đoạn văn kể về một buổi sáng mùa thu, khi người thầy cùng các em nhỏ ra cánh đồng và quan sát bầu trời. Người thầy gợi ý cho học sinh miêu tả bầu trời bằng những từ ngữ riêng của mình. Các em nhỏ đã thể hiện sự sáng tạo và cảm nhận tinh tế về thiên nhiên qua những lời miêu tả đầy hình ảnh và cảm xúc.

Mỗi học sinh có một cách nhìn riêng:

- Có bạn so sánh bầu trời với mặt nước trong ao, thể hiện sự thay đổi của thiên nhiên giữa mùa hè và mùa thu.

- Có bạn cảm nhận bầu trời như được rửa sạch sau cơn mưa, xanh biếc và tươi mới.

- Cô bé Va-li-a suy nghĩ kỹ trước khi nói và chọn từ "dịu dàng" để miêu tả bầu trời, thể hiện sự tinh tế và sâu sắc.

- Các bạn khác dùng những cách miêu tả giàu hình ảnh: bầu trời buồn bã, trầm ngâm, cúi xuống mặt đất để tìm chim én đã bay đi.

2. Ý nghĩa

- Sự quan sát và cảm nhận thiên nhiên: Câu chuyện giúp người đọc cảm nhận vẻ đẹp của bầu trời mùa thu qua đôi mắt trẻ thơ. Thiên nhiên không chỉ là cảnh vật vô tri mà còn mang theo cảm xúc, tâm trạng, phản ánh sự thay đổi của thời gian.

- Khơi gợi khả năng sáng tạo ngôn ngữ: Người thầy không ép buộc học sinh miêu tả theo khuôn mẫu mà để các em tự do dùng từ ngữ của mình. Điều này giúp phát triển tư duy sáng tạo và khả năng biểu đạt cảm xúc.

- Mỗi người có một góc nhìn riêng: Cùng nhìn một bầu trời nhưng mỗi học sinh lại có một cách cảm nhận khác nhau. Điều này cho thấy mỗi người có những suy nghĩ, quan sát và cách diễn đạt riêng biệt, không ai giống ai.

- Sự tinh tế trong cảm xúc của trẻ em: Những câu miêu tả của các em nhỏ không chỉ đơn thuần nói về màu sắc bầu trời mà còn chứa đựng cảm xúc như buồn bã, trầm ngâm, dịu dàng. Điều đó thể hiện trí tưởng tượng phong phú và tâm hồn nhạy cảm của trẻ em đối với thiên nhiên.

3. Bài học rút ra

- Cần biết quan sát và cảm nhận thiên nhiên bằng trái tim.

- Học cách diễn đạt suy nghĩ của mình một cách phong phú và sáng tạo.

- Mỗi người có một góc nhìn riêng, và đó là điều làm cho cuộc sống trở nên đa dạng và thú vị.

- Thiên nhiên có thể phản ánh cảm xúc con người, nếu ta biết lắng nghe và quan sát.

* Đáp án:

Theo em, giờ học trong bài đọc có điểm đặc biệt và thú vị vì được diễn ra ở ngoài trời và vừa học lý thuyết vừa thực hành tại chỗ.

* Kiến thức mở rộng:

 NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN " BẦU TRỜI MÙA THU "

1. Nội dung

   Đoạn văn kể về một buổi sáng mùa thu, khi người thầy cùng các em nhỏ ra cánh đồng và quan sát bầu trời. Người thầy gợi ý cho học sinh miêu tả bầu trời bằng những từ ngữ riêng của mình. Các em nhỏ đã thể hiện sự sáng tạo và cảm nhận tinh tế về thiên nhiên qua những lời miêu tả đầy hình ảnh và cảm xúc.

Mỗi học sinh có một cách nhìn riêng:

- Có bạn so sánh bầu trời với mặt nước trong ao, thể hiện sự thay đổi của thiên nhiên giữa mùa hè và mùa thu.

- Có bạn cảm nhận bầu trời như được rửa sạch sau cơn mưa, xanh biếc và tươi mới.

- Cô bé Va-li-a suy nghĩ kỹ trước khi nói và chọn từ "dịu dàng" để miêu tả bầu trời, thể hiện sự tinh tế và sâu sắc.

- Các bạn khác dùng những cách miêu tả giàu hình ảnh: bầu trời buồn bã, trầm ngâm, cúi xuống mặt đất để tìm chim én đã bay đi.

2. Ý nghĩa

- Sự quan sát và cảm nhận thiên nhiên: Câu chuyện giúp người đọc cảm nhận vẻ đẹp của bầu trời mùa thu qua đôi mắt trẻ thơ. Thiên nhiên không chỉ là cảnh vật vô tri mà còn mang theo cảm xúc, tâm trạng, phản ánh sự thay đổi của thời gian.

- Khơi gợi khả năng sáng tạo ngôn ngữ: Người thầy không ép buộc học sinh miêu tả theo khuôn mẫu mà để các em tự do dùng từ ngữ của mình. Điều này giúp phát triển tư duy sáng tạo và khả năng biểu đạt cảm xúc.

- Mỗi người có một góc nhìn riêng: Cùng nhìn một bầu trời nhưng mỗi học sinh lại có một cách cảm nhận khác nhau. Điều này cho thấy mỗi người có những suy nghĩ, quan sát và cách diễn đạt riêng biệt, không ai giống ai.

- Sự tinh tế trong cảm xúc của trẻ em: Những câu miêu tả của các em nhỏ không chỉ đơn thuần nói về màu sắc bầu trời mà còn chứa đựng cảm xúc như buồn bã, trầm ngâm, dịu dàng. Điều đó thể hiện trí tưởng tượng phong phú và tâm hồn nhạy cảm của trẻ em đối với thiên nhiên.

3. Bài học rút ra

- Cần biết quan sát và cảm nhận thiên nhiên bằng trái tim.

- Học cách diễn đạt suy nghĩ của mình một cách phong phú và sáng tạo.

- Mỗi người có một góc nhìn riêng, và đó là điều làm cho cuộc sống trở nên đa dạng và thú vị.

- Thiên nhiên có thể phản ánh cảm xúc con người, nếu ta biết lắng nghe và quan sát.

* Đáp án:

* Đáp án:

Các tên người, tên địa lí nước ngoài ở bài tập 2 được phiên âm theo âm Hán Việt hoặc được dịch sang tiếng Việt có cách viết giống như cách viết tên riêng Việt Nam.

* Đáp án:

- Tên người: Ma-ri Quy-ri, Yéc-xanh, Iu-ri Ga-ga-rin, An-phét Nô-ben, A-lếch-xây Tôn-xtôi.

- Tên địa lý: Ba Lan, Phi-líp-pin, Ky-ô-tô, Xanh Pê-téc-bua.

* Đáp án:

Gợi ý

* Đáp án:

Tuần trước, trong tiết học văn, cô giáo đã dạy bọn em rằng sống ở đời nên lá lành đùm lá rách. Hôm qua, em đã cùng các anh chị trong đội tình nguyện của thôn đến dọn nhà cho một bà cụ neo đơn để bà có thể đón một cái Tết đầm ấm. Đúng 7 giờ sáng, mọi người có mặt đầy đủ với các túi dụng cụ để đến nhà bà cụ. Đến nơi, chúng em chào hỏi và dẫn bà sang nhà hàng xóm ngồi nghỉ để tránh bụi bẩn rồi mới bắt tay vào dọn dẹp. Em là thành viên nhỏ tuổi nhất, nên chưa làm được gì nhiều. Tuy nhiên, em vẫn cố gắng hết sức mình. Em đã giặt khăn lau bàn ghế và cánh cửa nhà bà. Em còn rửa lại những bộ ấm chén, xoong nồi trong bếp của bà nữa. Còn các anh chị thì giúp bà giặt, hong khô chăn đệm, lau nhà, thay bóng đèn và gia cố các chiếc tủ. Ba anh trai khỏe nhất, thì ra vườn dọn cỏ, chặt bớt cành cây cho vườn nhà sáng sủa rồi trồng một luống hoa trước cửa nhà. Xong xuôi, chúng em còn trích quỹ do bà con ủng hộ, mua bánh mứt, gạo nếp tặng bà để chúc bà đón Tết vui vẻ. Tuy đã vất vả cả một ngày, nhưng em vẫn rất vui và tự hào về bản thân khi đã cùng các anh chị giúp được bà cụ. Nhìn nụ cười móm mém hạnh phúc của bà, em cảm thấy mình cũng vui lấy. Chắc chắn, trải nghiệm này sẽ là trải nghiệm tuyệt vời và đáng nhớ nhất của em.

* Đáp án đúng là : C

Tiếng chày giã gạo khắp xóm trên xóm dưới, cho biết người trong mường đã dậy làm việc

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG BÀI THƠ " BUỔI SỚM Ở MƯỜNG ĐỘNG "

"Buổi sớm ở Mường Động" là một bài thơ miêu tả khung cảnh buổi sáng tại Mường Động, thể hiện qua góc nhìn của một bạn nhỏ. Bài thơ không chỉ khắc họa vẻ đẹp bình dị của miền núi mà còn tôn vinh tinh thần chăm chỉ, trách nhiệm của trẻ em nơi đây.

1: Nội dung:

- Âm thanh buổi sớm: Bài thơ mở đầu bằng những âm thanh quen thuộc của buổi sáng ở Mường Động:

+ Tiếng gà gáy vang lên như báo hiệu một ngày mới bắt đầu.

+ Tiếng trâu lội qua vũng nước mưa đêm tạo nên âm thanh bì bõm.

+ Đặc biệt, tiếng chày giã gạo vang vọng khắp xóm trên xóm dưới, cho thấy người dân đã bắt đầu công việc từ sớm.

+ Tiếng chim rừng hót líu lo, vén màn sương mờ, thêm phần sinh động cho khung cảnh.

- Hoạt động của bạn nhỏ: Bạn nhỏ trong bài thơ thức dậy từ rất sớm, chứng kiến và tham gia vào các hoạt động buổi sáng:

+ Giúp gia đình vác nước, một công việc phù hợp với sức lực của mình.

+ Ôn lại bài vở để chuẩn bị cho kỳ thi, thể hiện tinh thần chăm chỉ trong học tập.

+ Tập kiếm để chuẩn bị cho hội diễn, cho thấy sự tham gia tích cực vào hoạt động văn hóa của địa phương.

* Đáp án đúng là : A

Bạn nhỏ chứng kiến được tất cả quang cảnh buổi sớm ở Mường Động vì bạn nhỏ dậy từ rất sớm.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG BÀI THƠ " BUỔI SỚM Ở MƯỜNG ĐỘNG "

"Buổi sớm ở Mường Động" là một bài thơ miêu tả khung cảnh buổi sáng tại Mường Động, thể hiện qua góc nhìn của một bạn nhỏ. Bài thơ không chỉ khắc họa vẻ đẹp bình dị của miền núi mà còn tôn vinh tinh thần chăm chỉ, trách nhiệm của trẻ em nơi đây.

1: Nội dung:

- Âm thanh buổi sớm: Bài thơ mở đầu bằng những âm thanh quen thuộc của buổi sáng ở Mường Động:

+ Tiếng gà gáy vang lên như báo hiệu một ngày mới bắt đầu.

+ Tiếng trâu lội qua vũng nước mưa đêm tạo nên âm thanh bì bõm.

+ Đặc biệt, tiếng chày giã gạo vang vọng khắp xóm trên xóm dưới, cho thấy người dân đã bắt đầu công việc từ sớm.

+ Tiếng chim rừng hót líu lo, vén màn sương mờ, thêm phần sinh động cho khung cảnh.

- Hoạt động của bạn nhỏ: Bạn nhỏ trong bài thơ thức dậy từ rất sớm, chứng kiến và tham gia vào các hoạt động buổi sáng:

+ Giúp gia đình vác nước, một công việc phù hợp với sức lực của mình.

+ Ôn lại bài vở để chuẩn bị cho kỳ thi, thể hiện tinh thần chăm chỉ trong học tập.

+ Tập kiếm để chuẩn bị cho hội diễn, cho thấy sự tham gia tích cực vào hoạt động văn hóa của địa phương.

* Đáp án đúng là :

a) Bạn nhỏ giúp gia đình vác nước.

c) Bạn nhỏ ôn lại bài chuẩn bị cho kì thi.

d) Bạn nhỏ tập kiếm chuẩn bị cho hội đồng diễn.

* Đáp án:

Bạn nhỏ trong bài thơ Buổi sớm ở Mường Động là một học sinh chăm chỉ. Mỗi buổi sáng, bạn đều dậy sớm giúp cha mẹ làm một số công việc vừa sức và ôn tập lại những bài đã học trước khi tới trường.

* Đáp án:

Giờ học em thấy thú vị đó chính là giờ học Hoạt động trải nghiệm với chủ đề An toàn giao thông. Trong tiết học đó em được tham gia nhận biết một số tín hiệu đèn giao thông thường gặp, nhận biết các hoạt động nên và không nên làm khi tham gia giao thông. Ngoài ra, em còn được tham gia thực hành hoạt động “Nhà giao thông tài ba” đóng vai là những người tham gia giao thông trên đường.

* Kiến thức mở rộng:

LƯU Ý KHI VIẾT ĐOẠN VĂN 

1. Xác định đối tượng cần bày tỏ cảm nghĩ

- Đối tượng có thể là một tác phẩm văn học, một sự việc, một con người, một cảnh vật hoặc một bài học cuộc sống.

- Hãy suy nghĩ xem mình cảm nhận gì về đối tượng đó.

2. Xác định nội dung cảm nghĩ

- Cảm nghĩ có thể là cảm xúc (vui, buồn, tự hào, xúc động…), suy nghĩ (bài học rút ra, ý nghĩa của sự việc).

- Cảm nghĩ phải chân thực, không sao chép từ người khác.

3. Bố cục đoạn văn nêu cảm nghĩ

Gồm 3 phần chính:

- Mở đoạn: Giới thiệu đối tượng mà mình sẽ nêu cảm nghĩ.

- Thân đoạn: Trình bày cảm xúc, suy nghĩ của mình về đối tượng đó. Có thể miêu tả thêm để làm rõ cảm xúc.

- Kết đoạn: Khẳng định lại cảm nghĩ của mình và có thể đưa ra mong muốn hoặc bài học rút ra.

4. Sử dụng từ ngữ phù hợp

- Dùng từ ngữ biểu cảm để thể hiện cảm xúc chân thực.

- Tránh viết quá dài dòng hoặc chung chung.

- Có thể sử dụng các biện pháp so sánh, nhân hóa để làm đoạn văn sinh động hơn.

5. Viết câu rõ ràng, mạch lạc

- Các câu cần liên kết chặt chẽ với nhau.

- Không viết câu quá dài hoặc lủng củng.

- Dùng dấu câu đúng cách để đoạn văn dễ đọc.

* Đáp án:

a, Lửa thử vàng, gian nan thử sức.

b, Chớ thấy sóng cả mà rã tay chèo.

* Kiến thức mở rộng:

TỤC NGỮ

  Tục ngữ là món quà quý giá của văn học, nằm trong khối văn học dân gian đồ sộ của nước ta. Tục ngữ là những câu thơ có nhạc điệu, vần điệu do chính nhân dân lao động sáng tác và lưu truyền từ kinh nghiệm và tri thức được đúc kết. Do đó, tục ngữ có đặc điểm là mang những số phận gắn liền với lời ăn tiếng nói của người dân nên ngôn ngữ rất dung dị mà thân thương. Khối lượng tục ngữ Việt Nam do nhân dân lao động sáng tạo và lưu truyền, tích lũy từ lâu đời rất phong phú. Đặc biệt, tục ngữ là một câu nói hoàn chỉnh, diễn đạt trọn vẹn một ý mang nội dung nhận xét quan hệ xã hội, truyền đạt kinh nghiệm sống, cho bài học luân lý hay phê phán sự việc. Do đó, một câu tục ngữ có thể được coi là một “tác phẩm văn học” hoàn chỉnh vì nó mang trong mình cả ba chức năng cơ bản của văn học là chức năng nhận thức, chức năng thẩm mỹ và chức năng giáo dục. Tục ngữ cung cấp cho lời ăn tiếng nói hàng ngày của nhân dân, cho ngôn ngữ văn chương một hình thức biểu hiện súc tích, có tính khái quát cao.

Như vậy, có thể kết luận tục ngữ là câu ngắn gọn, thường có vần điệu, đúc kết tri thức, kinh nghiệm sống và đạo đức thực tiễn của nhân dân. 

* Đáp án:

a, Câu này có ý khuyên rằng một người khi đương đầu với khó khăn, thì như vàng trong quá trình tinh luyện, dù khó khăn tới đâu cũng không ngã lòng mà phải trau dồi.

b, Khuyên rằng trong bất kỳ việc gì cũng sẽ đều có khó khăn thử thách và việc chúng ta cần làm đó là vững vàng, sẵn sàng vượt qua thử thách, dám đương đầu với thử thách, không ngại khó khăn, gian khổ.

* Kiến thức mở rộng:

TỤC NGỮ

 Tục ngữ là món quà quý giá của văn học, nằm trong khối văn học dân gian đồ sộ của nước ta. Tục ngữ là những câu thơ có nhạc điệu, vần điệu do chính nhân dân lao động sáng tác và lưu truyền từ kinh nghiệm và tri thức được đúc kết. Do đó, tục ngữ có đặc điểm là mang những số phận gắn liền với lời ăn tiếng nói của người dân nên ngôn ngữ rất dung dị mà thân thương. Khối lượng tục ngữ Việt Nam do nhân dân lao động sáng tạo và lưu truyền, tích lũy từ lâu đời rất phong phú. Đặc biệt, tục ngữ là một câu nói hoàn chỉnh, diễn đạt trọn vẹn một ý mang nội dung nhận xét quan hệ xã hội, truyền đạt kinh nghiệm sống, cho bài học luân lý hay phê phán sự việc. Do đó, một câu tục ngữ có thể được coi là một “tác phẩm văn học” hoàn chỉnh vì nó mang trong mình cả ba chức năng cơ bản của văn học là chức năng nhận thức, chức năng thẩm mỹ và chức năng giáo dục. Tục ngữ cung cấp cho lời ăn tiếng nói hàng ngày của nhân dân, cho ngôn ngữ văn chương một hình thức biểu hiện súc tích, có tính khái quát cao.

Như vậy, có thể kết luận tục ngữ là câu ngắn gọn, thường có vần điệu, đúc kết tri thức, kinh nghiệm sống và đạo đức thực tiễn của nhân dân. 

* Đáp án:

Vua Hùng tin dùng và gả con gái nuôi cho Mai An Tiêm vì chàng rất tài giỏi

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA " SỰ TÍCH DƯA HẤU"

1. Nội dung chính

   Truyện kể về Mai An Tiêm, một chàng trai tài giỏi nhưng vì tính cách kiêu ngạo, tự tin vào khả năng của mình nên bị vua Hùng đày ra hoang đảo. Trên đảo hoang, An Tiêm không có lương thực nhưng nhờ tinh thần lao động chăm chỉ, anh đã trồng được giống dưa hấu quý từ những hạt dưa lạ mà đàn chim mang đến. Khi dưa chín, An Tiêm dùng dưa để trao đổi với thuyền buôn, từ đó gây dựng lại cuộc sống sung túc. Cuối cùng, tiếng lành đồn xa, vua Hùng biết chuyện và tha tội cho An Tiêm, đón gia đình anh về quê hương.

2. Ý nghĩa truyện

- Ca ngợi đức tính tự lập, kiên trì, sáng tạo
→ Mai An Tiêm không nản lòng dù bị đày ra đảo hoang. Anh tin vào khả năng của mình, nỗ lực lao động và tìm cách sinh tồn mà không ỷ lại vào người khác.

- Bài học về ý chí và lòng tin
→ Truyện nhắn nhủ rằng con người có thể vượt qua khó khăn bằng sự quyết tâm, không sợ thử thách. Thành công không phải tự nhiên mà có, mà đến từ sự chăm chỉ và sáng tạo.

- Nguồn gốc của quả dưa hấu ở Việt Nam
→ Truyện giải thích nguồn gốc của loại quả dưa hấu, đồng thời đề cao giá trị của lao động và trí tuệ con người.

3. Bài học rút ra

- Phải có ý chí, nghị lực vượt qua khó khăn trong cuộc sống.

- Thành công đến từ sự lao động và sáng tạo, không phải từ may mắn.

- Cần biết trân trọng thành quả lao động của mình và không ỷ lại vào người khác.

* Đáp án:

Gia đình Mai An Tiêm bị nhà vua đày ra đảo xa vì có kẻ ghen ghét tâu với vua Hùng về câu nói của Mai An Tiêm.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA " SỰ TÍCH DƯA HẤU"

1. Nội dung chính

   Truyện kể về Mai An Tiêm, một chàng trai tài giỏi nhưng vì tính cách kiêu ngạo, tự tin vào khả năng của mình nên bị vua Hùng đày ra hoang đảo. Trên đảo hoang, An Tiêm không có lương thực nhưng nhờ tinh thần lao động chăm chỉ, anh đã trồng được giống dưa hấu quý từ những hạt dưa lạ mà đàn chim mang đến. Khi dưa chín, An Tiêm dùng dưa để trao đổi với thuyền buôn, từ đó gây dựng lại cuộc sống sung túc. Cuối cùng, tiếng lành đồn xa, vua Hùng biết chuyện và tha tội cho An Tiêm, đón gia đình anh về quê hương.

2. Ý nghĩa truyện

- Ca ngợi đức tính tự lập, kiên trì, sáng tạo
→ Mai An Tiêm không nản lòng dù bị đày ra đảo hoang. Anh tin vào khả năng của mình, nỗ lực lao động và tìm cách sinh tồn mà không ỷ lại vào người khác.

- Bài học về ý chí và lòng tin
→ Truyện nhắn nhủ rằng con người có thể vượt qua khó khăn bằng sự quyết tâm, không sợ thử thách. Thành công không phải tự nhiên mà có, mà đến từ sự chăm chỉ và sáng tạo.

- Nguồn gốc của quả dưa hấu ở Việt Nam
→ Truyện giải thích nguồn gốc của loại quả dưa hấu, đồng thời đề cao giá trị của lao động và trí tuệ con người.

3. Bài học rút ra

- Phải có ý chí, nghị lực vượt qua khó khăn trong cuộc sống.

- Thành công đến từ sự lao động và sáng tạo, không phải từ may mắn.

- Cần biết trân trọng thành quả lao động của mình và không ỷ lại vào người khác.

* Đáp án:

Theo em, phẩm chất đã giúp vợ chồng Mai An Tiêm vượt qua khó khăn là chăm chỉ, chịu khó và sẵn sàng vượt lên hoàn cảnh.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA " SỰ TÍCH DƯA HẤU"

1. Nội dung chính

   Truyện kể về Mai An Tiêm, một chàng trai tài giỏi nhưng vì tính cách kiêu ngạo, tự tin vào khả năng của mình nên bị vua Hùng đày ra hoang đảo. Trên đảo hoang, An Tiêm không có lương thực nhưng nhờ tinh thần lao động chăm chỉ, anh đã trồng được giống dưa hấu quý từ những hạt dưa lạ mà đàn chim mang đến. Khi dưa chín, An Tiêm dùng dưa để trao đổi với thuyền buôn, từ đó gây dựng lại cuộc sống sung túc. Cuối cùng, tiếng lành đồn xa, vua Hùng biết chuyện và tha tội cho An Tiêm, đón gia đình anh về quê hương.

2. Ý nghĩa truyện

- Ca ngợi đức tính tự lập, kiên trì, sáng tạo
→ Mai An Tiêm không nản lòng dù bị đày ra đảo hoang. Anh tin vào khả năng của mình, nỗ lực lao động và tìm cách sinh tồn mà không ỷ lại vào người khác.

- Bài học về ý chí và lòng tin
→ Truyện nhắn nhủ rằng con người có thể vượt qua khó khăn bằng sự quyết tâm, không sợ thử thách. Thành công không phải tự nhiên mà có, mà đến từ sự chăm chỉ và sáng tạo.

- Nguồn gốc của quả dưa hấu ở Việt Nam
→ Truyện giải thích nguồn gốc của loại quả dưa hấu, đồng thời đề cao giá trị của lao động và trí tuệ con người.

3. Bài học rút ra

- Phải có ý chí, nghị lực vượt qua khó khăn trong cuộc sống.

- Thành công đến từ sự lao động và sáng tạo, không phải từ may mắn.

- Cần biết trân trọng thành quả lao động của mình và không ỷ lại vào người khác.

* Đáp án:

Em thích câu nói “Tất cả cũng là nhờ chịu thương chịu khó thôi.” vì Mai An Tiêm biết rằng trong cuộc sống nếu ta biết phấn đấu, chăm chỉ thì cuộc sống sẽ no đủ.

* Đáp án:

Chi tiết nhà vua khen thầm và cho triệu gia đình Mai An Tiêm trở về cho thấy nhà vua đã cho mọi người thấy và công nhận Mai An Tiêm dù sống trong hoàn cảnh nào cũng vươn lên được.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA " SỰ TÍCH DƯA HẤU"

1. Nội dung chính

   Truyện kể về Mai An Tiêm, một chàng trai tài giỏi nhưng vì tính cách kiêu ngạo, tự tin vào khả năng của mình nên bị vua Hùng đày ra hoang đảo. Trên đảo hoang, An Tiêm không có lương thực nhưng nhờ tinh thần lao động chăm chỉ, anh đã trồng được giống dưa hấu quý từ những hạt dưa lạ mà đàn chim mang đến. Khi dưa chín, An Tiêm dùng dưa để trao đổi với thuyền buôn, từ đó gây dựng lại cuộc sống sung túc. Cuối cùng, tiếng lành đồn xa, vua Hùng biết chuyện và tha tội cho An Tiêm, đón gia đình anh về quê hương.

2. Ý nghĩa truyện

- Ca ngợi đức tính tự lập, kiên trì, sáng tạo
→ Mai An Tiêm không nản lòng dù bị đày ra đảo hoang. Anh tin vào khả năng của mình, nỗ lực lao động và tìm cách sinh tồn mà không ỷ lại vào người khác.

- Bài học về ý chí và lòng tin
→ Truyện nhắn nhủ rằng con người có thể vượt qua khó khăn bằng sự quyết tâm, không sợ thử thách. Thành công không phải tự nhiên mà có, mà đến từ sự chăm chỉ và sáng tạo.

- Nguồn gốc của quả dưa hấu ở Việt Nam
→ Truyện giải thích nguồn gốc của loại quả dưa hấu, đồng thời đề cao giá trị của lao động và trí tuệ con người.

3. Bài học rút ra

- Phải có ý chí, nghị lực vượt qua khó khăn trong cuộc sống.

- Thành công đến từ sự lao động và sáng tạo, không phải từ may mắn.

- Cần biết trân trọng thành quả lao động của mình và không ỷ lại vào người khác.

* Đáp án:

Câu chuyện: Bàn chân kỳ diệu – Cậu bé Nguyễn Ngọc Ký

Ký bị liệt hai cánh tay từ nhỏ. Thấy các bạn được cắp sách đến trường, Ký thèm lắm. Em quyết định đến lớp xin vào học.

Sáng hôm ấy, cô giáo Cương đang chuẩn bị viết bài học vần lên bảng thì thấy một cậu bé thập thò ngoài cửa. Cô bước ra, dịu dàng hỏi:

- Em muốn hỏi gì cô phải không?

Cậu bé khẽ nói:

- Thưa cô, em xin cô cho em vào học. Có được không ạ?

Cô giáo cầm tay Ký. Hai cánh tay em mềm nhũn, buông thõng, bất động. Cô giáo lắc đầu: Khó lắm em ạ. Em hãy về nhà. Đợi lớn lên ít nữa xem sao đã.

Cô thoáng thấy đôi mắt Ký nhòe ướt. Em quay ngoắt lại, chạy về nhà. Hình như em vừa chạy, vừa khóc.

Cô giáo trở vào lớp. Suốt buổi học hôm ấy, hình ảnh cậu bé với hai cánh tay buông thõng luôn hiện lên trước mắt cô.

Mấy hôm sau, cô giáo đến nhà Ký. Bước qua cổng cô vừa ngạc nhiên, vừa xúc động: Ký đang ngồi giữa sân hí hoáy tập viết. Cậu cặp một mẩu gạch vào ngón chân và vẽ xuống đất những nét chữ ngoằn ngoèo. Cô giáo hỏi thăm sức khỏe của Ký rồi cho em mấy viên phấn.

Thế rồi, Ký lại đến lớp. Lần này em được nhận vào học. Cô giáo dọn một chỗ ở góc lớp, trải chiếu cho Ký ngồi tập viết ở đó. Em cặp cây bút vào ngón chân và tập viết vào trang giấy. Cây bút không làm theo ý muốn của Ký. Bàn chân em giẫm lên trang giấy, cựa quậy một lúc là giấy nhàu nát, mực giây bê bết. Mấy ngón chân Ký mỏi nhừ. Cô giáo thay bút chì cho Ký. Ký lại kiên nhẫn viết. Mấy ngón chân quắp lại giữ cho được cây bút đã khó, điều khiển cho nó viết thành chữ còn khó hơn, nhưng Ký vẫn gắng sức đưa bút theo nét chữ. Bỗng cậu nằm ngửa ra, chân giơ lên, mặt nhăn nhó, miệng xuýt xoa đau đớn. Cô giáo và mấy bạn chạy vội tới. Thì ra, bàn chân Ký bị chuột rút, co quắp lại, không duỗi ra được. Các bạn phải xoa bóp mãi mới ổn. Cái giống “chuột rút” làm khổ Ký rất nhiều. Nó đã rút một lần thì sau quen cứ rút mãi. Có lần đau tái người, Ký quảng bút vào góc lớp định thôi học. Nhưng cô giáo Cương an ủi, khuyến khích em hãy kiên nhẫn tập dần từng tí một. Các bạn cũng mỗi người nói một câu. giúp một việc. Lời khuyến khích dịu dàng của cô giáo, những cử chỉ thân thương của bè bạn tiếp sức cho Ký. Ký lại quắp bút vào ngón chân hì hục tập viết.

Ký kiên nhẫn, bền bỉ. Ngày nắng cũng như ngày mưa, người mệt mỏi, ngón chân đau nhức, có lúc chân bị chuột rút liên hồi... nhưng Ký không nản lòng. Buổi học nào cũng vậy, trong góc lớp, trên mảnh chiếu nhỏ không bao giờ vắng mặt Nguyễn Ngọc Ký

Nhờ luyện tập kiên trì, Ký đã thành công. Hết lớp Một, Ký đã đuổi kịp các bạn. Chữ Ký viết ngày một đều hơn, đẹp hơn. Có lần Ký được 8 điểm, 9 điểm rồi 10 điểm về môn Tập viết. Bao năm khổ công, thế rồi Ký thi đại học, trở thành sinh viên Trường Đại học Tổng hợp.

* Kiến thức mở rộng:

THAM KHẢO CÂU CHUYỆN VỀ Ý CHÍ, NGHỊ LỰC

1. Bác Hồ học chữ

   Bác Hồ từ nhỏ đã rất ham học. Dù hoàn cảnh khó khăn, Bác luôn tranh thủ mọi lúc để học. Khi ra nước ngoài, dù phải làm việc vất vả, Bác vẫn tự học thêm nhiều ngoại ngữ. Nhờ ý chí và nghị lực phi thường, Bác đã trở thành lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam.

2. Đôi chân kỳ diệu của Nick Vujicic

   Nick Vujicic sinh ra không có tay chân, nhưng anh không đầu hàng số phận. Anh đã học bơi, viết chữ bằng chân, chơi thể thao và trở thành diễn giả truyền cảm hứng cho hàng triệu người trên thế giới.

3. Câu chuyện của Helen Keller

   Helen Keller bị mù và điếc từ nhỏ, nhưng nhờ nỗ lực phi thường và sự giúp đỡ của cô giáo Anne Sullivan, cô đã học được chữ, biết đọc, biết viết và trở thành một nhà văn, nhà hoạt động xã hội nổi tiếng.

4. Người thầy không tay không chân

   Thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký bị liệt hai tay từ nhỏ nhưng vẫn quyết tâm học chữ bằng chân. Sau nhiều năm khổ luyện, thầy trở thành nhà giáo ưu tú, truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ học sinh.

5. Cây tre và cơn bão

   Cây tre dù bị gió bão quật ngã vẫn vững vàng đứng dậy. Câu chuyện dạy rằng dù gặp khó khăn đến đâu, nếu có ý chí và lòng kiên trì, con người sẽ vượt qua tất cả.

* Đáp án:

Tên bài đọc: Bàn chân kỳ diệu

Tác giả: Tiếng Việt 4 (tập 1 trang 107)

Trong câu chuyện, em ấn tượng nhất với nhân vật Nguyễn Ngọc Ký vì Nguyễn Ngọc Ký tuy bị bại liệt hai cánh tay nhưng kiên trì, vượt khó, có ý chí vươn lên nên đã đạt được điều mình mong ước.

* Đáp án:

a)

- Tác giả tả những đặc điểm ngoại hình của nhân vật như: Chiều cao, làn da, thân hình (cổ, vai, ngực, bụng, cánh tay, cặp đùi), cặp mắt, khuôn miệng, trán.

- Những đặc điểm đó được miêu tả theo trình tự từ bao quát đến chi tiết.

- Những đặc điểm gợi cho em nghĩ đến tính cách của nhân vật là làn da, thân hình, trán, miệng,…

- Những từ ngữ, chi tiết thể hiện sự quan sát tinh tế chính xác của tác giả như: Làn da rám đỏ khoẻ mạnh của những đứa trẻ lớn lên với nắng. Thân hình rắn chắc nở nang:…, cái trán hơi dô ra trông có vẻ là một tay bướng bỉnh

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH LÀM BÀI VĂN MIÊU TẢ

1. Mở bài (Giới thiệu về người định tả)

- Giới thiệu người mà em định tả: Là ai? (ông, bà, bố, mẹ, thầy cô, bạn bè, anh chị em…)

- Vì sao em muốn tả người đó? (ấn tượng, yêu quý, kính trọng…)

- Ví dụ:

Trong gia đình, người mà em yêu quý nhất là mẹ. Mẹ luôn chăm sóc và yêu thương em hết lòng.

2. Thân bài (Tả chi tiết về người đó)

a) Tả ngoại hình (Dáng vẻ bên ngoài)

- Tuổi tác, vóc dáng (cao, thấp, gầy, mập...)

- Khuôn mặt (tròn, trái xoan, vuông...), làn da (trắng, nâu, rám nắng...)

- Đôi mắt (to tròn, sáng, hiền từ, sắc sảo...)

- Mái tóc (dài, ngắn, đen, bạc...)

- Nụ cười, hàm răng, giọng nói...

b) Tả tính cách, hoạt động

- Tính cách: hiền lành, nghiêm khắc, vui vẻ, chăm chỉ...

- Hành động: làm việc, học tập, vui chơi...

- Cử chỉ, điệu bộ: nhanh nhẹn, dịu dàng, chậm rãi…

c) Một kỷ niệm với người đó (Tăng thêm cảm xúc cho bài viết)

- Một lần người đó giúp đỡ em hoặc làm em nhớ mãi.

- Ví dụ: Một lần mẹ thức trắng đêm chăm sóc em khi em bị ốm.

3. Kết bài (Nêu cảm nghĩ của em)

- Tình cảm của em với người đó (yêu quý, kính trọng, biết ơn…).

- Mong ước của em (người đó luôn khỏe mạnh, vui vẻ…).

- Ví dụ:Em rất yêu mẹ và mong mẹ luôn vui vẻ, hạnh phúc. Em sẽ cố gắng học giỏi để mẹ vui lòng.

* Lưu ý khi viết bài văn tả người

- Dùng từ ngữ miêu tả sinh động, giàu hình ảnh.
-  Kết hợp tả ngoại hình, tính cách và hoạt động.
- Có cảm xúc chân thật, tự nhiên.
- Trình bày rõ ràng, mạch lạc.

* Đáp án:

b)

- Tác giả tả những đặc điểm ngoại hình của nhân vật như: thân hình, mái tóc, đôi lông mày, đôi mắt.

- Những đặc điểm đó được miêu tả theo trình tự từ bao quát đến chi tiết.

- Những đặc điểm gợi cho em nghĩ đến tính cách của nhân vật như: Thân hình, tóc, đôi mắt, đôi lông mày.

- Những từ ngữ, chi tiết thể hiện sự quan sát tinh tế chính xác của tác giả như: Đôi lông mày loà xoà…, Đôi mắt…

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH LÀM BÀI VĂN MIÊU TẢ

1. Mở bài (Giới thiệu về người định tả)

- Giới thiệu người mà em định tả: Là ai? (ông, bà, bố, mẹ, thầy cô, bạn bè, anh chị em…)

- Vì sao em muốn tả người đó? (ấn tượng, yêu quý, kính trọng…)

- Ví dụ:

Trong gia đình, người mà em yêu quý nhất là mẹ. Mẹ luôn chăm sóc và yêu thương em hết lòng.

2. Thân bài (Tả chi tiết về người đó)

a) Tả ngoại hình (Dáng vẻ bên ngoài)

- Tuổi tác, vóc dáng (cao, thấp, gầy, mập...)

- Khuôn mặt (tròn, trái xoan, vuông...), làn da (trắng, nâu, rám nắng...)

- Đôi mắt (to tròn, sáng, hiền từ, sắc sảo...)

- Mái tóc (dài, ngắn, đen, bạc...)

- Nụ cười, hàm răng, giọng nói...

b) Tả tính cách, hoạt động

- Tính cách: hiền lành, nghiêm khắc, vui vẻ, chăm chỉ...

- Hành động: làm việc, học tập, vui chơi...

- Cử chỉ, điệu bộ: nhanh nhẹn, dịu dàng, chậm rãi…

c) Một kỷ niệm với người đó (Tăng thêm cảm xúc cho bài viết)

- Một lần người đó giúp đỡ em hoặc làm em nhớ mãi.

- Ví dụ: Một lần mẹ thức trắng đêm chăm sóc em khi em bị ốm.

3. Kết bài (Nêu cảm nghĩ của em)

- Tình cảm của em với người đó (yêu quý, kính trọng, biết ơn…).

- Mong ước của em (người đó luôn khỏe mạnh, vui vẻ…).

- Ví dụ:Em rất yêu mẹ và mong mẹ luôn vui vẻ, hạnh phúc. Em sẽ cố gắng học giỏi để mẹ vui lòng.

* Lưu ý khi viết bài văn tả người

- Dùng từ ngữ miêu tả sinh động, giàu hình ảnh.
-  Kết hợp tả ngoại hình, tính cách và hoạt động.
- Có cảm xúc chân thật, tự nhiên.
- Trình bày rõ ràng, mạch lạc.

* Đáp án:

Bạn Hải có một vóc dáng cao lớn, tuy học cùng lớp và bằng tuổi nhau nhưng Hải đã cao hơn em nửa cái đầu. Hải có một bộ tóc ngắn và xoăn, bộ tóc xoăn ý là do Hải giống bố nên mới có bộ tóc xoăn tự nhiên như vậy. Bộ tóc xoăn đó của Hải rất hợp với khuôn mặt tròn của cậu ấy, nó khiến cậu ấy nổi bật hơn và khoẻ khoắn hơn.

* Đáp án:

Trong giờ học toán có một số bài khó em không làm được và thầy cô không chữa lại.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG BÀI " GIAN NAN THỬ SỨC"

1. Nội dung:

   Câu chuyện kể về một cậu bé muốn trở thành vận động viên trượt ván giỏi. Ban đầu, cậu gặp nhiều khó khăn, bị ngã nhiều lần nhưng vẫn kiên trì luyện tập. Nhờ sự cố gắng và quyết tâm không bỏ cuộc, cậu bé dần tiến bộ và cuối cùng đã thực hiện được những động tác khó.

2. Ý nghĩa:

- Bài học về ý chí, nghị lực: Câu chuyện khuyến khích chúng ta không nản lòng trước khó khăn, mà phải kiên trì rèn luyện để đạt được mục tiêu.

- Thành công đến từ sự cố gắng: Nếu không bỏ cuộc và luôn cố gắng, chúng ta sẽ tiến bộ từng ngày và đạt được ước mơ của mình.

- "Gian nan thử sức" nghĩa là khó khăn giúp con người trở nên mạnh mẽ và trưởng thành hơn.

* Đáp án:

Trong giờ học toán có một số bài khó em không làm được và thầy cô không chữa lại.

Cách khắc phục: Cố nghĩ nếu không nghĩ được gì thì hỏi những bạn làm được hoặc yêu cầu thầy cô chữa.

* Đáp án:

Những chi tiết về tuổi thơ và tuổi trẻ của Bạch Thái Bưởi cho thấy ông là người tài giỏi, không nản chí trước khó khăn.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG ĐOẠN VĂN "VUA TÀU THỦY" BẠCH THÁI 

1. Nội dung:

   Đoạn văn kể về cuộc đời và sự nghiệp của Bạch Thái Bưởi, một doanh nhân Việt Nam nổi tiếng đầu thế kỷ 20. Ông mồ côi cha từ nhỏ, được nhận nuôi và cho ăn học. Khi trưởng thành, ông làm nhiều nghề khác nhau trước khi bước vào kinh doanh vận tải đường thủy. Dù gặp khó khăn khi phải cạnh tranh với người Hoa và người Pháp, ông vẫn kiên trì, sáng tạo trong kinh doanh và cuối cùng đã thành công. Công ty của ông phát triển mạnh mẽ, sở hữu nhiều tàu lớn nhỏ và đóng góp lớn cho nền kinh tế nước nhà.

2. Ý nghĩa:

- Bài học về ý chí và nghị lực: Bạch Thái Bưởi xuất thân nghèo khó nhưng luôn kiên trì, không nản chí dù có lúc thất bại.

- Tinh thần yêu nước: Ông nỗ lực phát triển doanh nghiệp Việt, cạnh tranh với người nước ngoài, thể hiện lòng tự tôn dân tộc.

- Sự sáng tạo trong kinh doanh: Ông có những cách tiếp cận độc đáo để thu hút khách hàng và phát triển sự nghiệp.

- Tấm gương về tinh thần doanh nhân: Câu chuyện khuyến khích chúng ta dám nghĩ, dám làm, quyết tâm theo đuổi mục tiêu để đạt được thành công.

* Đáp án:

Lúc mới thành lập, công ti vận tải đường biển của Bạch Thái Bưởi gặp khó khăn khi các tàu của người Hoa, người Pháp độc chiếm các đường sông miền Bắc.

Để vượt qua khó khăn đó ông đã cho người đến bến tàu diễn thuyết và tuyên truyền khẩu hiệu “Người ta thì đi tàu ta”.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG ĐOẠN VĂN "VUA TÀU THỦY" BẠCH THÁI 

1. Nội dung:

   Đoạn văn kể về cuộc đời và sự nghiệp của Bạch Thái Bưởi, một doanh nhân Việt Nam nổi tiếng đầu thế kỷ 20. Ông mồ côi cha từ nhỏ, được nhận nuôi và cho ăn học. Khi trưởng thành, ông làm nhiều nghề khác nhau trước khi bước vào kinh doanh vận tải đường thủy. Dù gặp khó khăn khi phải cạnh tranh với người Hoa và người Pháp, ông vẫn kiên trì, sáng tạo trong kinh doanh và cuối cùng đã thành công. Công ty của ông phát triển mạnh mẽ, sở hữu nhiều tàu lớn nhỏ và đóng góp lớn cho nền kinh tế nước nhà.

2. Ý nghĩa:

- Bài học về ý chí và nghị lực: Bạch Thái Bưởi xuất thân nghèo khó nhưng luôn kiên trì, không nản chí dù có lúc thất bại.

- Tinh thần yêu nước: Ông nỗ lực phát triển doanh nghiệp Việt, cạnh tranh với người nước ngoài, thể hiện lòng tự tôn dân tộc.

- Sự sáng tạo trong kinh doanh: Ông có những cách tiếp cận độc đáo để thu hút khách hàng và phát triển sự nghiệp.

- Tấm gương về tinh thần doanh nhân: Câu chuyện khuyến khích chúng ta dám nghĩ, dám làm, quyết tâm theo đuổi mục tiêu để đạt được thành công.

* Đáp án:

Lời kêu gọi “Người ta thì đi tàu ta.” và tên các con tàu của Bạch Thái Bưởi cho thấy ông là một người nồng nàn yêu nước, yêu lịch sử và có ý chí phát triển kinh tế nước nhà.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG ĐOẠN VĂN "VUA TÀU THỦY" BẠCH THÁI 

1. Nội dung:

   Đoạn văn kể về cuộc đời và sự nghiệp của Bạch Thái Bưởi, một doanh nhân Việt Nam nổi tiếng đầu thế kỷ 20. Ông mồ côi cha từ nhỏ, được nhận nuôi và cho ăn học. Khi trưởng thành, ông làm nhiều nghề khác nhau trước khi bước vào kinh doanh vận tải đường thủy. Dù gặp khó khăn khi phải cạnh tranh với người Hoa và người Pháp, ông vẫn kiên trì, sáng tạo trong kinh doanh và cuối cùng đã thành công. Công ty của ông phát triển mạnh mẽ, sở hữu nhiều tàu lớn nhỏ và đóng góp lớn cho nền kinh tế nước nhà.

2. Ý nghĩa:

- Bài học về ý chí và nghị lực: Bạch Thái Bưởi xuất thân nghèo khó nhưng luôn kiên trì, không nản chí dù có lúc thất bại.

- Tinh thần yêu nước: Ông nỗ lực phát triển doanh nghiệp Việt, cạnh tranh với người nước ngoài, thể hiện lòng tự tôn dân tộc.

- Sự sáng tạo trong kinh doanh: Ông có những cách tiếp cận độc đáo để thu hút khách hàng và phát triển sự nghiệp.

- Tấm gương về tinh thần doanh nhân: Câu chuyện khuyến khích chúng ta dám nghĩ, dám làm, quyết tâm theo đuổi mục tiêu để đạt được thành công.

* Đáp án:

Theo em, Bạch Thái Bưởi thành công và trở thành “một bậc anh hùng kinh tế” là nhờ sự phấn đấu không ngại gian khó, nhanh nhạy với thời cuộc và do có tình yêu đất nước, lịch sử.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG ĐOẠN VĂN "VUA TÀU THỦY" BẠCH THÁI 

1. Nội dung:

   Đoạn văn kể về cuộc đời và sự nghiệp của Bạch Thái Bưởi, một doanh nhân Việt Nam nổi tiếng đầu thế kỷ 20. Ông mồ côi cha từ nhỏ, được nhận nuôi và cho ăn học. Khi trưởng thành, ông làm nhiều nghề khác nhau trước khi bước vào kinh doanh vận tải đường thủy. Dù gặp khó khăn khi phải cạnh tranh với người Hoa và người Pháp, ông vẫn kiên trì, sáng tạo trong kinh doanh và cuối cùng đã thành công. Công ty của ông phát triển mạnh mẽ, sở hữu nhiều tàu lớn nhỏ và đóng góp lớn cho nền kinh tế nước nhà.

2. Ý nghĩa:

- Bài học về ý chí và nghị lực: Bạch Thái Bưởi xuất thân nghèo khó nhưng luôn kiên trì, không nản chí dù có lúc thất bại.

- Tinh thần yêu nước: Ông nỗ lực phát triển doanh nghiệp Việt, cạnh tranh với người nước ngoài, thể hiện lòng tự tôn dân tộc.

- Sự sáng tạo trong kinh doanh: Ông có những cách tiếp cận độc đáo để thu hút khách hàng và phát triển sự nghiệp.

- Tấm gương về tinh thần doanh nhân: Câu chuyện khuyến khích chúng ta dám nghĩ, dám làm, quyết tâm theo đuổi mục tiêu để đạt được thành công.

* Đáp án:

(1) – c

(2) – b

(3) - a

* Kiến thức mở rộng:

TỪ ĐA NGHĨA

Từ nhiều nghĩa là từ có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển. Đây là hiện tượng có thể thấy được ở hầu hết các ngôn ngữ trên thế giới.Trong tiếng Việt, các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau. Nói cách khác, một từ nhưng có thể gọi tên nhiều sự vật, hiện tượng, biểu thị nhiều khái niệm thì từ ấy được gọi là từ nhiều nghĩa.

- Ví dụ 1: Xe đạp là từ dùng để chỉ loại xe 2 bánh, con người dùng sức đạp cho quay bánh. Đây là nghĩa duy nhất của từ xe đạp. Vậy từ xe đạp là từ chỉ có một nghĩa. 

- Ví dụ 2: Với từ "ăn"

Ăn cơm: cho đồ ăn vào cơ thể để nuôi sống

Ăn cưới: Ăn cỗ nhân dịp đám cưới

Ăn ảnh: Vẻ đẹp được thể hiện ở trong ảnh

Như vậy, từ "ăn" sử dụng trong những ngữ cảnh khác nhau và kết hợp với những từ ngữ khác nhau thì sẽ mang nghĩa khác nhau.

- Thông thường, từ nhiều nghĩa sẽ có 2 lớp nghĩa là: Nghĩa đen và nghĩa bóng.

Nghĩa đen: là nghĩa gốc của từ. Nghĩa đen là nghĩa trực tiếp, phát sinh từ đầu, gần gũi, quen thuộc, dễ hiểu và thường không phụ thuộc hoặc ít phụ thuộc vào ngữ cảnh.

Nghĩa bóng: Là lớp nghĩa có sau (nghĩa chuyển, nghĩa ẩn dụ) hình thành trong quá trình phát triển ngôn ngữ của con người và được suy ra từ nghĩa đen. Muốn hiểu chính xác nghĩa bóng của một từ được dùng, phải tìm nghĩa trong ngữ cảnh đặt ra. Ngoài ra, cũng có một số từ mang tính chất trung gian giữa nghĩa đen và nghĩa bóng, đang chuẩn dần từ nghĩa đen sang nghĩa bóng.

* Đáp án:

- Từ mặt (1) mang nghĩa gốc, từ mặt (2) mang nghĩa chuyển.

* Kiến thức mở rộng:

TỪ ĐA NGHĨA

I. Từ đa nghĩa là gì?

- Khái niệm: Từ đa nghĩa (từ nhiều nghĩa) là những từ ý nghĩa biểu thị những đặc điểm, thuộc tính khác nhau của một đối tượng.

- Ví dụ: từ “đi”

+ Nghĩa gốc của từ “đi” là chỉ sự dịch chuyển bằng 2 chi dưới. (Hôm nay tôi đi siêu thị với em gái).

+ Nghĩa chuyển của từ “đi” là chỉ một người nào đó đã chết. (Bác ấy đã đi chiều qua mà không kịp nói lời trăng trối).

II. Từ đa nghĩa có mấy loại?

Từ đa nghĩa được chia làm 2 loại: nghĩa gốc và nghĩa chuyển

+ Nghĩa gốc là nghĩa có trước.

+ Nghĩa chuyển là các nghĩa được hình thành sau này và dựa trên nghĩa gốc.

III. Cách sử dụng từ đa nghĩa

+ Xem xét câu chuyện xung quanh từ: Đôi khi, câu chuyện xung quanh từ hoặc cụm từ có thể giúp hiểu rõ ý nghĩa của nó.

+ Nghe cách người khác sử dụng từ đó trong câu, có thể cố gắng xác định ý nghĩa dựa trên cách họ sử dụng nó.

+ Sử dụng kiến thức ngôn ngữ và văn hóa: Hiểu biết sâu về ngôn ngữ và văn hóa cũng có thể giúp bạn xác định ý nghĩa cụ thể của từ đa nghĩa.

IV. Tác dụng của từ đa nghĩa

Tác dụng của từ đa nghĩa là:

- Tăng tính đa dạng cho vốn từ vựng trong tiếng Việt.

- Dễ dàng sử dụng thay thế nhiều từ ngữ khác nhau để mô tả một vấn đề, một vật hay một sự việc nào đó, tránh nhàm chán

- Tránh lặp lại một từ được sử dụng nhiều lần trong cùng đoạn văn bản.

- Tăng giá trị nghệ thuật cho văn bản văn học.

* Đáp án:

- Từ xanh (1) mang nghĩa gốc, từ xanh (2) mang nghĩa chuyển

* Kiến thức mở rộng:

TỪ ĐA NGHĨA

I. Từ đa nghĩa là gì?

- Khái niệm: Từ đa nghĩa (từ nhiều nghĩa) là những từ ý nghĩa biểu thị những đặc điểm, thuộc tính khác nhau của một đối tượng.

- Ví dụ: từ “đi”

+ Nghĩa gốc của từ “đi” là chỉ sự dịch chuyển bằng 2 chi dưới. (Hôm nay tôi đi siêu thị với em gái).

+ Nghĩa chuyển của từ “đi” là chỉ một người nào đó đã chết. (Bác ấy đã đi chiều qua mà không kịp nói lời trăng trối).

II. Từ đa nghĩa có mấy loại?

Từ đa nghĩa được chia làm 2 loại: nghĩa gốc và nghĩa chuyển

+ Nghĩa gốc là nghĩa có trước.

+ Nghĩa chuyển là các nghĩa được hình thành sau này và dựa trên nghĩa gốc.

III. Cách sử dụng từ đa nghĩa

+ Xem xét câu chuyện xung quanh từ: Đôi khi, câu chuyện xung quanh từ hoặc cụm từ có thể giúp hiểu rõ ý nghĩa của nó.

+ Nghe cách người khác sử dụng từ đó trong câu, có thể cố gắng xác định ý nghĩa dựa trên cách họ sử dụng nó.

+ Sử dụng kiến thức ngôn ngữ và văn hóa: Hiểu biết sâu về ngôn ngữ và văn hóa cũng có thể giúp bạn xác định ý nghĩa cụ thể của từ đa nghĩa.

IV. Tác dụng của từ đa nghĩa

Tác dụng của từ đa nghĩa là:

- Tăng tính đa dạng cho vốn từ vựng trong tiếng Việt.

- Dễ dàng sử dụng thay thế nhiều từ ngữ khác nhau để mô tả một vấn đề, một vật hay một sự việc nào đó, tránh nhàm chán

- Tránh lặp lại một từ được sử dụng nhiều lần trong cùng đoạn văn bản.

- Tăng giá trị nghệ thuật cho văn bản văn học.

* Đáp án:

- Từ chạy (1) mang nghĩa chuyển, từ mặt (2) mang nghĩa gốc

* Kiến thức mở rộng:

TỪ ĐA NGHĨA

I. Từ đa nghĩa là gì?

- Khái niệm: Từ đa nghĩa (từ nhiều nghĩa) là những từ ý nghĩa biểu thị những đặc điểm, thuộc tính khác nhau của một đối tượng.

- Ví dụ: từ “đi”

+ Nghĩa gốc của từ “đi” là chỉ sự dịch chuyển bằng 2 chi dưới. (Hôm nay tôi đi siêu thị với em gái).

+ Nghĩa chuyển của từ “đi” là chỉ một người nào đó đã chết. (Bác ấy đã đi chiều qua mà không kịp nói lời trăng trối).

II. Từ đa nghĩa có mấy loại?

Từ đa nghĩa được chia làm 2 loại: nghĩa gốc và nghĩa chuyển

+ Nghĩa gốc là nghĩa có trước.

+ Nghĩa chuyển là các nghĩa được hình thành sau này và dựa trên nghĩa gốc.

III. Cách sử dụng từ đa nghĩa

+ Xem xét câu chuyện xung quanh từ: Đôi khi, câu chuyện xung quanh từ hoặc cụm từ có thể giúp hiểu rõ ý nghĩa của nó.

+ Nghe cách người khác sử dụng từ đó trong câu, có thể cố gắng xác định ý nghĩa dựa trên cách họ sử dụng nó.

+ Sử dụng kiến thức ngôn ngữ và văn hóa: Hiểu biết sâu về ngôn ngữ và văn hóa cũng có thể giúp bạn xác định ý nghĩa cụ thể của từ đa nghĩa.

IV. Tác dụng của từ đa nghĩa

Tác dụng của từ đa nghĩa là:

- Tăng tính đa dạng cho vốn từ vựng trong tiếng Việt.

- Dễ dàng sử dụng thay thế nhiều từ ngữ khác nhau để mô tả một vấn đề, một vật hay một sự việc nào đó, tránh nhàm chán

- Tránh lặp lại một từ được sử dụng nhiều lần trong cùng đoạn văn bản.

- Tăng giá trị nghệ thuật cho văn bản văn học.

* Đáp án:

- Từ cổ: Cổ áo của bạn ấy đẹp quá!

- Từ miệng: Miệng hố ấy rất sâu.

- Từ răng: Răng cưa ấy đã mòn.

- Từ tay: Tay thợ săn ấy rất tài ba.

- Từ mắt: Quả na chín mở mắt.

* Kiến thức mở rộng:

TỪ ĐA NGHĨA

I. Từ đa nghĩa là gì?

- Khái niệm: Từ đa nghĩa (từ nhiều nghĩa) là những từ ý nghĩa biểu thị những đặc điểm, thuộc tính khác nhau của một đối tượng.

- Ví dụ: từ “đi”

+ Nghĩa gốc của từ “đi” là chỉ sự dịch chuyển bằng 2 chi dưới. (Hôm nay tôi đi siêu thị với em gái).

+ Nghĩa chuyển của từ “đi” là chỉ một người nào đó đã chết. (Bác ấy đã đi chiều qua mà không kịp nói lời trăng trối).

II. Từ đa nghĩa có mấy loại?

Từ đa nghĩa được chia làm 2 loại: nghĩa gốc và nghĩa chuyển

+ Nghĩa gốc là nghĩa có trước.

+ Nghĩa chuyển là các nghĩa được hình thành sau này và dựa trên nghĩa gốc.

III. Cách sử dụng từ đa nghĩa

+ Xem xét câu chuyện xung quanh từ: Đôi khi, câu chuyện xung quanh từ hoặc cụm từ có thể giúp hiểu rõ ý nghĩa của nó.

+ Nghe cách người khác sử dụng từ đó trong câu, có thể cố gắng xác định ý nghĩa dựa trên cách họ sử dụng nó.

+ Sử dụng kiến thức ngôn ngữ và văn hóa: Hiểu biết sâu về ngôn ngữ và văn hóa cũng có thể giúp bạn xác định ý nghĩa cụ thể của từ đa nghĩa.

IV. Tác dụng của từ đa nghĩa

Tác dụng của từ đa nghĩa là:

- Tăng tính đa dạng cho vốn từ vựng trong tiếng Việt.

- Dễ dàng sử dụng thay thế nhiều từ ngữ khác nhau để mô tả một vấn đề, một vật hay một sự việc nào đó, tránh nhàm chán

- Tránh lặp lại một từ được sử dụng nhiều lần trong cùng đoạn văn bản.

- Tăng giá trị nghệ thuật cho văn bản văn học.

* Đáp án:

- Ở đoạn văn a, các hoạt động của nhân vật được tả theo trình tự không gian. Những hoạt động ấy cho thấy nhân vật là một người chăm chỉ, chịu khó và có nhiều tình yêu thương.

- Tác giả quan sát tinh tế và chính xác được thể hiện qua các từ ngữ, chi tiết là: tay thoăn thoắt, chân tay bứt rứt,…

* Đáp án:

- Tính cách của nhân vật trong đoạn văn b được miêu tả là một người chăm chỉ, “không làm chân tay bứt rứt”. Tính cách ấy được minh họa bằng hoạt động Chấm ra đồng kể cả đông hay hè, từ năm này qua năm khác.

- Tác giả quan sát tinh tế và chính xác được thể hiện qua các từ ngữ, chi tiết là: tay thoăn thoắt, chân tay bứt rứt,…

* Đáp án :

* Đáp án:

a, 2, 6.

b, 1, 5, 7, 10, 11, 12.

c, 3, 4, 8, 9.

* Kiến thức mở rộng:

TỤC NGỮ

 Tục ngữ là món quà quý giá của văn học, nằm trong khối văn học dân gian đồ sộ của nước ta. Tục ngữ là những câu thơ có nhạc điệu, vần điệu do chính nhân dân lao động sáng tác và lưu truyền từ kinh nghiệm và tri thức được đúc kết. Do đó, tục ngữ có đặc điểm là mang những số phận gắn liền với lời ăn tiếng nói của người dân nên ngôn ngữ rất dung dị mà thân thương. Khối lượng tục ngữ Việt Nam do nhân dân lao động sáng tạo và lưu truyền, tích lũy từ lâu đời rất phong phú. Đặc biệt, tục ngữ là một câu nói hoàn chỉnh, diễn đạt trọn vẹn một ý mang nội dung nhận xét quan hệ xã hội, truyền đạt kinh nghiệm sống, cho bài học luân lý hay phê phán sự việc. Do đó, một câu tục ngữ có thể được coi là một “tác phẩm văn học” hoàn chỉnh vì nó mang trong mình cả ba chức năng cơ bản của văn học là chức năng nhận thức, chức năng thẩm mỹ và chức năng giáo dục. Tục ngữ cung cấp cho lời ăn tiếng nói hàng ngày của nhân dân, cho ngôn ngữ văn chương một hình thức biểu hiện súc tích, có tính khái quát cao.

Như vậy, có thể kết luận tục ngữ là câu ngắn gọn, thường có vần điệu, đúc kết tri thức, kinh nghiệm sống và đạo đức t:hực tiễn của nhân dân. 

2: Nội dung tục ngữ 

2.1. Tục ngữ phản ánh kinh nghiệm sản xuất của nhân dân lao động

- Trong kho tàng tục ngữ Việt Nam, vô vàn tục ngữ có nội dung về kinh nghiệm sản xuất của nhân dân lao động. Đó là những câu tục ngữ về đời sống lao động sản xuất và kinh nghiệm sản xuất hàng ngàn đời được đúc kết. Nó được sinh ra khi mà con người lao động và có sự tiếp thu từ thực tiễn lao động, từ đó, ông cha ta đúc kết lại thành những kinh nghiệm riêng. Cho đến tận ngày nay, tục ngữ vẫn luôn được sử dụng như một cách để lưu truyền phổ biến những kinh nghiệm và trở thành một lĩnh vực tri thức về khoa học dân gian. Chính vì nảy sinh trong quá trình lao động với điều kiện phải xem xét, nương nhờ vào thiên nhiên mà tục ngữ thể hiện được những kinh nghiệm về quy luật biến đổi khí hậu, thời tiết.

2.2. Tục ngữ ghi nhận các hiện tượng lịch sử xã hội

Có thể nói tục ngữ có nội dung hiện tượng lịch sử xã hội là phổ biến nhất. Chúng thể hiện những tập quán, thị hiếu hay những cuộc đấu tranh của nhân dân từ thuở xưa.

2.3. Tục ngữ thể hiện triết lý dân gian dân tộc

Tục ngữ có nội dung triết lý dân gian dân tộc chứa đựng những kinh nghiệm sống, những truyền thống tư tưởng, đạo đức của nhân dân luôn là nguồn cảm hứng trong các câu tục ngữ. Ngoài ra còn chứa đựng cả những tư tưởng chính trị xã hội và triết học bên trong.

- Tục ngữ thể hiện tư tưởng nhân đạo của nhân dân trước hết là là ở những quan niệm về con người. Ví dụ: "Người làm ra của, của không làm ra người" - đề cao sự lao động của con người chứ không phải vật chất.

- Những biểu hiện trong thái độ và đánh giá về lao động hay những nhận xét của con người trong lao động. Ví dụ: "Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ"; "Của một đồng, công một nén".

- Ca ngợi vẻ đẹp đất nước con người tài hoa từ đó thể hiện lòng tự hào dân tộc. Ví dụ "Thứ nhất kinh kì, thứ nhì Phố Hiến", "Ăn Bắc, mặc Kinh"

- Thể hiện tinh thần đấu tranh của nhân dân để chống lại những áp bức bất công. Ví dụ: "Muốn nói oan làm quan mà nói"; "Được làm vua thua làm giặc"

- Khen ngợi, đồng thời khuyên răn những đức tính tốt của con người, thể hiện truyền thống đạo đức, lối suy nghĩ rất sâu sắc của ông cha ta. Ví dụ: "Có công mài sắt có ngày nên kim"; hoặc những câu tục ngữ răn dạy của ông cha "Đói cho sạch, rách cho thơm".

* Đáp án:

* Đáp án:

Tục ngữ là những câu nói dân gian ngắn gọn, ổn định, có nhịp điệu, hình ảnh

* Đáp án:

Em ấn tượng nhất câu: “Có công mài sắt, có ngày nên kim”. vì câu đó có ý nghĩa nếu chúng ta có lòng kiên trì, vượt khó thì một ngày chắc chắn sẽ nhận lại những thành quả xứng đáng.

* Kiến thức mở rộng:

TỤC NGỮ

 Tục ngữ là món quà quý giá của văn học, nằm trong khối văn học dân gian đồ sộ của nước ta. Tục ngữ là những câu thơ có nhạc điệu, vần điệu do chính nhân dân lao động sáng tác và lưu truyền từ kinh nghiệm và tri thức được đúc kết. Do đó, tục ngữ có đặc điểm là mang những số phận gắn liền với lời ăn tiếng nói của người dân nên ngôn ngữ rất dung dị mà thân thương. Khối lượng tục ngữ Việt Nam do nhân dân lao động sáng tạo và lưu truyền, tích lũy từ lâu đời rất phong phú. Đặc biệt, tục ngữ là một câu nói hoàn chỉnh, diễn đạt trọn vẹn một ý mang nội dung nhận xét quan hệ xã hội, truyền đạt kinh nghiệm sống, cho bài học luân lý hay phê phán sự việc. Do đó, một câu tục ngữ có thể được coi là một “tác phẩm văn học” hoàn chỉnh vì nó mang trong mình cả ba chức năng cơ bản của văn học là chức năng nhận thức, chức năng thẩm mỹ và chức năng giáo dục. Tục ngữ cung cấp cho lời ăn tiếng nói hàng ngày của nhân dân, cho ngôn ngữ văn chương một hình thức biểu hiện súc tích, có tính khái quát cao.

Như vậy, có thể kết luận tục ngữ là câu ngắn gọn, thường có vần điệu, đúc kết tri thức, kinh nghiệm sống và đạo đức t:hực tiễn của nhân dân. 

2: Nội dung tục ngữ 

2.1. Tục ngữ phản ánh kinh nghiệm sản xuất của nhân dân lao động

- Trong kho tàng tục ngữ Việt Nam, vô vàn tục ngữ có nội dung về kinh nghiệm sản xuất của nhân dân lao động. Đó là những câu tục ngữ về đời sống lao động sản xuất và kinh nghiệm sản xuất hàng ngàn đời được đúc kết. Nó được sinh ra khi mà con người lao động và có sự tiếp thu từ thực tiễn lao động, từ đó, ông cha ta đúc kết lại thành những kinh nghiệm riêng. Cho đến tận ngày nay, tục ngữ vẫn luôn được sử dụng như một cách để lưu truyền phổ biến những kinh nghiệm và trở thành một lĩnh vực tri thức về khoa học dân gian. Chính vì nảy sinh trong quá trình lao động với điều kiện phải xem xét, nương nhờ vào thiên nhiên mà tục ngữ thể hiện được những kinh nghiệm về quy luật biến đổi khí hậu, thời tiết.

2.2. Tục ngữ ghi nhận các hiện tượng lịch sử xã hội

Có thể nói tục ngữ có nội dung hiện tượng lịch sử xã hội là phổ biến nhất. Chúng thể hiện những tập quán, thị hiếu hay những cuộc đấu tranh của nhân dân từ thuở xưa.

2.3. Tục ngữ thể hiện triết lý dân gian dân tộc

Tục ngữ có nội dung triết lý dân gian dân tộc chứa đựng những kinh nghiệm sống, những truyền thống tư tưởng, đạo đức của nhân dân luôn là nguồn cảm hứng trong các câu tục ngữ. Ngoài ra còn chứa đựng cả những tư tưởng chính trị xã hội và triết học bên trong.

- Tục ngữ thể hiện tư tưởng nhân đạo của nhân dân trước hết là là ở những quan niệm về con người. Ví dụ: "Người làm ra của, của không làm ra người" - đề cao sự lao động của con người chứ không phải vật chất.

- Những biểu hiện trong thái độ và đánh giá về lao động hay những nhận xét của con người trong lao động. Ví dụ: "Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ"; "Của một đồng, công một nén".

- Ca ngợi vẻ đẹp đất nước con người tài hoa từ đó thể hiện lòng tự hào dân tộc. Ví dụ "Thứ nhất kinh kì, thứ nhì Phố Hiến", "Ăn Bắc, mặc Kinh"

- Thể hiện tinh thần đấu tranh của nhân dân để chống lại những áp bức bất công. Ví dụ: "Muốn nói oan làm quan mà nói"; "Được làm vua thua làm giặc"

- Khen ngợi, đồng thời khuyên răn những đức tính tốt của con người, thể hiện truyền thống đạo đức, lối suy nghĩ rất sâu sắc của ông cha ta. Ví dụ: "Có công mài sắt có ngày nên kim"; hoặc những câu tục ngữ răn dạy của ông cha "Đói cho sạch, rách cho thơm".

* Đáp án:

Nếu muốn tự khuyên mình kiên trì học tập, em sẽ dùng câu tục ngữ: “Học hành vất vả, kết quả ngọt bùi”. vì sự cần cù, chăm chỉ trong học tập sẽ giúp ta có được thành quả tốt.

* Đáp án:

Tuổi thơ em gắn bó với mái trường thân thương. Nơi đây em đã có rất nhiều kỷ niệm cùng thầy cô bạn bè, được tiếp thêm nguồn tri thức dồi dào giúp em khôn lớn từng ngày. Nhưng có lẽ, mảnh ghép quan trọng nhất để tạo nên tuổi thơ đẹp đẽ ấy là Diệp Anh - người bạn thân nhất của em.

Nhà Diệp Anh ở ngay sát nhà em, lại học cùng lớp nên hai đứa đã thân thiết từ bé. Dáng người Diệp Anh dong dỏng cao, khuôn mặt bầu bĩnh, đầy đặn của bạn hễ ai nhìn đến cũng thấy đáng yêu. Nước da ngăm ngăm đen. Mái tóc dài óng ả. Cặp mắt đen láy lúc nào cũng mở to, tròn xoe trông rất đáng yêu. Chiếc mũi hếch và cái miệng rộng luôn tươi cười để lộ hai hàm răng trắng bóng.

Diệp Anh rất hiếu động, không lúc nào yên nghỉ chân tay. Trong giờ ra chơi, chỗ nào sôi động nhất là ở đó có Diệp Anh. Chúng em thường tụ tập nhóm ba, nhóm bảy ngồi xung quanh bạn Diệp Anh để nghe bạn kể chuyện. Đặc biệt, Diệp Anh có một trí nhớ rất tốt. Diệp Anh luôn luôn làm ra những trò chơi thú vị. Diệp Anh là người rất thân thiện, dễ gần lại tốt bụng. Bởi vậy các bạn trong lớp và thầy cô đều rất yêu quý bạn, để bạn giữ chức lớp trưởng trong nhiều năm liền. Trong lớp, Diệp Anh thường giúp đỡ các bạn khác trực nhật, cho bạn khác mượn cái bút hay nửa cục tẩy khi cần. Với thành tích nhiều năm đạt học sinh giỏi, Diệp Anh còn giúp đỡ các bạn khác học yếu hơn. Với tư cách lớp trưởng bạn luôn hoàn thành nhiệm vụ cô giáo giao cho một cách xuất sắc.

Không chỉ là trò giỏi ở lớp, Diệp Anh còn là con ngoan ở nhà. Ba bạn đi làm xa, bởi vậy mọi việc đều dồn lên đôi vai bé nhỏ của mẹ Diệp Anh. Hiểu được điều đó, Diệp Anh luôn chăm chỉ học hành, còn giúp đỡ mẹ các việc lặt vặt trong nhà, chăm sóc các em. Ngôi nhà nhỏ luôn ngăn nắp gọn gàng. Mỗi khi tan học, Diệp Anh luôn về ngay nhà, nấu cơm đợi mẹ về. Chính bởi những đức tính tốt đẹp ấy, Diệp Anh không chỉ là người bạn luôn ở bên chia sẻ buồn vui với em mà còn là tấm gương để em học tập. Người bạn ấy đã cùng em trải qua tất cả những quãng đường đầu tiên, luôn cùng em chia sẻ những khó khăn, luôn ở bên động viên mỗi khi em vấp ngã. Dẫu rằng có những lúc giận nhau nhưng tình bạn của chúng em vẫn luôn vững bền.

Người bạn thân thương của em, làm cho em nhớ mãi những năm tháng tuổi học trò thời thơ ấu. Hình ảnh của Diệp Anh đã để lại trong em nhiều ấn tượng khó quên. Diệp Anh là tấm gương tốt để em và các bạn noi theo. Em sẽ gắng học thật tốt để xứng đáng là bạn thân của Diệp Anh.

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH LÀM BÀI VĂN MIÊU TẢ

1. Mở bài (Giới thiệu về người định tả)

- Giới thiệu người mà em định tả: Là ai? (ông, bà, bố, mẹ, thầy cô, bạn bè, anh chị em…)

- Vì sao em muốn tả người đó? (ấn tượng, yêu quý, kính trọng…)

- Ví dụ:

Trong gia đình, người mà em yêu quý nhất là mẹ. Mẹ luôn chăm sóc và yêu thương em hết lòng.

2. Thân bài (Tả chi tiết về người đó)

a) Tả ngoại hình (Dáng vẻ bên ngoài)

- Tuổi tác, vóc dáng (cao, thấp, gầy, mập...)

- Khuôn mặt (tròn, trái xoan, vuông...), làn da (trắng, nâu, rám nắng...)

- Đôi mắt (to tròn, sáng, hiền từ, sắc sảo...)

- Mái tóc (dài, ngắn, đen, bạc...)

- Nụ cười, hàm răng, giọng nói...

b) Tả tính cách, hoạt động

- Tính cách: hiền lành, nghiêm khắc, vui vẻ, chăm chỉ...

- Hành động: làm việc, học tập, vui chơi...

- Cử chỉ, điệu bộ: nhanh nhẹn, dịu dàng, chậm rãi…

c) Một kỷ niệm với người đó (Tăng thêm cảm xúc cho bài viết)

- Một lần người đó giúp đỡ em hoặc làm em nhớ mãi.

- Ví dụ: Một lần mẹ thức trắng đêm chăm sóc em khi em bị ốm.

3. Kết bài (Nêu cảm nghĩ của em)

- Tình cảm của em với người đó (yêu quý, kính trọng, biết ơn…).

- Mong ước của em (người đó luôn khỏe mạnh, vui vẻ…).

- Ví dụ:Em rất yêu mẹ và mong mẹ luôn vui vẻ, hạnh phúc. Em sẽ cố gắng học giỏi để mẹ vui lòng.

* Lưu ý khi viết bài văn tả người

- Dùng từ ngữ miêu tả sinh động, giàu hình ảnh.

-  Kết hợp tả ngoại hình, tính cách và hoạt động.

- Có cảm xúc chân thật, tự nhiên.

- Trình bày rõ ràng, mạch lạc.

* Đáp án:

Tác phẩm: Tôi đi học của Nguyễn Ngọc Ký

* Kiến thức  mở rộng:

CÂU CHUYỆN VÈ Ý CHÍ NGHỊ LỰC CÓ THỂ THAM KHẢO

1. Đôi giày của Einstein

Câu chuyện kể về nhà khoa học Albert Einstein khi còn nhỏ, ông không giỏi toán và thường bị chê cười. Nhưng với sự kiên trì và nỗ lực không ngừng, ông đã trở thành một trong những nhà khoa học vĩ đại nhất thế giới.

2. Nick Vujicic – Không tay, không chân, không giới hạn

Nick Vujicic sinh ra không có tay và chân, nhưng anh không bỏ cuộc. Anh đã học cách tự lập, bơi lội, viết sách và trở thành diễn giả truyền cảm hứng nổi tiếng thế giới.

3. Câu chuyện của Helen Keller

Helen Keller bị mù và điếc từ nhỏ, nhưng nhờ sự giúp đỡ của cô giáo Anne Sullivan và nghị lực phi thường, bà đã học nói, viết và trở thành nhà văn, diễn giả nổi tiếng.

4. Edison và 10.000 lần thử nghiệm

Thomas Edison đã thất bại hơn 10.000 lần trước khi phát minh ra bóng đèn điện. Nhưng ông không bỏ cuộc, nhờ vậy mà ngày nay chúng ta có ánh sáng nhân tạo.

5. Câu chuyện về chú ong chăm chỉ

Một chú ong nhỏ dù bị gãy cánh vẫn cố gắng bay và tìm cách giúp đàn ong. Nhờ sự kiên trì, chú đã trở thành một thành viên hữu ích và được cả đàn yêu quý.

* Đáp án:

Em thích nhân vật Nguyễn Ngọc Ký nhất trong tác phẩm vì nhân vật Nguyễn Ngọc Ký truyền cho người đọc nguồn cảm hứng về sự vượt qua nghịch cảnh để vươn tới ước mơ.

Cuốn sách “Tôi đi học” là cuốn tự truyện được Nguyễn Ngọc Ký viết về cuộc đời của chính mình, sách được xuất bản lần đầu vào năm 1970. Cuốn sách là câu chuyện cảm động về hành trình viết chữ bằng chân của Nguyễn Ngọc Ký. Ông đã bị bại liệt sau một cơn sốt. Thấy bạn bè mình được đi học, cậu nhất quyết đòi bố mẹ đưa đến lớp. Thời gian đầu, cậu viết bằng miệng, nhưng không nản chí, cậu học viết bằng đôi chân của mình với nhiều khó khăn và hành trình tập viết đó không ít những giọt nước mắt rơi vì đau đớn. Vượt qua những ngày tháng khổ luyện, cậu bé Nguyễn Ngọc Ký không chỉ viết được chữ mà còn làm thủ công, cắt khâu thêu, tập bơi chỉ bằng đôi chân của chính mình. Cậu không chỉ được vào lớp 1 mà suốt những năm phổ thông, năm nào cậu cũng là học sinh giỏi. Từ năm 1962 – 1963, cậu đạt giải B trong kì thi học sinh giỏi toán toàn miền Bắc, được Bộ trưởng Giáo dục gửi giấy khen. Rồi chàng sinh viên Nguyễn Ngọc Ký vào đại học rồi trở thành thầy giáo. Thầy Nguyễn Ngọc Ký vinh dự 2 lần được Chủ tịch Hồ Chí Minh thưởng huy hiệu và 4 lần được gặp thủ tướng Phạm Văn Đồng.

* Kiến thức  mở rộng:

CÂU CHUYỆN VÈ Ý CHÍ NGHỊ LỰC CÓ THỂ THAM KHẢO

1. Đôi giày của Einstein

Câu chuyện kể về nhà khoa học Albert Einstein khi còn nhỏ, ông không giỏi toán và thường bị chê cười. Nhưng với sự kiên trì và nỗ lực không ngừng, ông đã trở thành một trong những nhà khoa học vĩ đại nhất thế giới.

2. Nick Vujicic – Không tay, không chân, không giới hạn

Nick Vujicic sinh ra không có tay và chân, nhưng anh không bỏ cuộc. Anh đã học cách tự lập, bơi lội, viết sách và trở thành diễn giả truyền cảm hứng nổi tiếng thế giới.

3. Câu chuyện của Helen Keller

Helen Keller bị mù và điếc từ nhỏ, nhưng nhờ sự giúp đỡ của cô giáo Anne Sullivan và nghị lực phi thường, bà đã học nói, viết và trở thành nhà văn, diễn giả nổi tiếng.

4. Edison và 10.000 lần thử nghiệm

Thomas Edison đã thất bại hơn 10.000 lần trước khi phát minh ra bóng đèn điện. Nhưng ông không bỏ cuộc, nhờ vậy mà ngày nay chúng ta có ánh sáng nhân tạo.

5. Câu chuyện về chú ong chăm chỉ

Một chú ong nhỏ dù bị gãy cánh vẫn cố gắng bay và tìm cách giúp đàn ong. Nhờ sự kiên trì, chú đã trở thành một thành viên hữu ích và được cả đàn yêu quý.

* Đáp án:

Trước đây Pát-ty luôn nhận những vai diễn không phải nói nhiều vì Pát-ty khiếm khuyết phát âm.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "TIẾT MỤC ĐỌC THƠ"

1: Nội dung câu chuyện

Câu chuyện kể về cô bé Pát-ty, người có khiếm khuyết về phát âm nên trước đây chỉ nhận những vai diễn ít lời trong các buổi văn nghệ. Tuy nhiên, năm nay, em đã mạnh dạn xin cô giáo được đọc thơ. Dù ban đầu rất khó khăn, nhưng nhờ sự kiên trì tập luyện cùng sự hướng dẫn tận tình của cô giáo, Pát-ty đã vượt qua chính mình. Trong đêm văn nghệ, em thể hiện tiết mục một cách rõ ràng, rành mạch, khiến mọi người ngạc nhiên và thán phục. Những tràng pháo tay vang lên không ngớt, thể hiện sự công nhận dành cho nỗ lực của em.

2. Ý nghĩa câu chuyện

- Bài học về nghị lực và sự kiên trì:
Pát-ty không để khó khăn cản bước mình mà quyết tâm rèn luyện để vượt qua khiếm khuyết. Điều này khẳng định rằng, chỉ cần có ý chí và lòng quyết tâm, con người có thể vượt lên giới hạn của bản thân.

- Tình yêu thương và sự giúp đỡ:
Cô giáo không chỉ dạy học mà còn đồng hành, giúp đỡ học sinh khắc phục điểm yếu. Chính sự động viên và hướng dẫn tận tình của cô đã tiếp thêm động lực để Pát-ty thành công.

- Sự tự tin và dũng cảm:
Pát-ty dám bước ra khỏi vùng an toàn, đối mặt với nỗi sợ hãi của mình. Sự tự tin ấy giúp em tỏa sáng trên sân khấu và nhận được sự công nhận từ mọi người.

- Thông điệp truyền cảm hứng:
Câu chuyện khẳng định: "Không có điều gì không thể làm được, nếu thực sự cố gắng." Đây là lời động viên mạnh mẽ dành cho những ai đang gặp khó khăn, nhắc nhở chúng ta rằng chỉ cần nỗ lực hết mình, thành công chắc chắn sẽ đến.

* Đáp án:

Cô giáo để giúp Pát-ty đạt được ước muốn của mình đã cùng tập để giúp Pát-ty khắc phục lỗi phát âm.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "TIẾT MỤC ĐỌC THƠ"

1: Nội dung câu chuyện

Câu chuyện kể về cô bé Pát-ty, người có khiếm khuyết về phát âm nên trước đây chỉ nhận những vai diễn ít lời trong các buổi văn nghệ. Tuy nhiên, năm nay, em đã mạnh dạn xin cô giáo được đọc thơ. Dù ban đầu rất khó khăn, nhưng nhờ sự kiên trì tập luyện cùng sự hướng dẫn tận tình của cô giáo, Pát-ty đã vượt qua chính mình. Trong đêm văn nghệ, em thể hiện tiết mục một cách rõ ràng, rành mạch, khiến mọi người ngạc nhiên và thán phục. Những tràng pháo tay vang lên không ngớt, thể hiện sự công nhận dành cho nỗ lực của em.

2. Ý nghĩa câu chuyện

- Bài học về nghị lực và sự kiên trì:
Pát-ty không để khó khăn cản bước mình mà quyết tâm rèn luyện để vượt qua khiếm khuyết. Điều này khẳng định rằng, chỉ cần có ý chí và lòng quyết tâm, con người có thể vượt lên giới hạn của bản thân.

- Tình yêu thương và sự giúp đỡ:
Cô giáo không chỉ dạy học mà còn đồng hành, giúp đỡ học sinh khắc phục điểm yếu. Chính sự động viên và hướng dẫn tận tình của cô đã tiếp thêm động lực để Pát-ty thành công.

- Sự tự tin và dũng cảm:
Pát-ty dám bước ra khỏi vùng an toàn, đối mặt với nỗi sợ hãi của mình. Sự tự tin ấy giúp em tỏa sáng trên sân khấu và nhận được sự công nhận từ mọi người.

- Thông điệp truyền cảm hứng:
Câu chuyện khẳng định: "Không có điều gì không thể làm được, nếu thực sự cố gắng." Đây là lời động viên mạnh mẽ dành cho những ai đang gặp khó khăn, nhắc nhở chúng ta rằng chỉ cần nỗ lực hết mình, thành công chắc chắn sẽ đến.

* Đáp án:

Những chi tiết cho thấy tiết mục đọc thơ của Pát-ty đã gây bất ngờ cho mọi người và rất thành công: tiếng reo hò và những tràng pháo tay rộ lên, vang mãi không ngớt

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "TIẾT MỤC ĐỌC THƠ"

1: Nội dung câu chuyện

Câu chuyện kể về cô bé Pát-ty, người có khiếm khuyết về phát âm nên trước đây chỉ nhận những vai diễn ít lời trong các buổi văn nghệ. Tuy nhiên, năm nay, em đã mạnh dạn xin cô giáo được đọc thơ. Dù ban đầu rất khó khăn, nhưng nhờ sự kiên trì tập luyện cùng sự hướng dẫn tận tình của cô giáo, Pát-ty đã vượt qua chính mình. Trong đêm văn nghệ, em thể hiện tiết mục một cách rõ ràng, rành mạch, khiến mọi người ngạc nhiên và thán phục. Những tràng pháo tay vang lên không ngớt, thể hiện sự công nhận dành cho nỗ lực của em.

2. Ý nghĩa câu chuyện

- Bài học về nghị lực và sự kiên trì:
Pát-ty không để khó khăn cản bước mình mà quyết tâm rèn luyện để vượt qua khiếm khuyết. Điều này khẳng định rằng, chỉ cần có ý chí và lòng quyết tâm, con người có thể vượt lên giới hạn của bản thân.

- Tình yêu thương và sự giúp đỡ:
Cô giáo không chỉ dạy học mà còn đồng hành, giúp đỡ học sinh khắc phục điểm yếu. Chính sự động viên và hướng dẫn tận tình của cô đã tiếp thêm động lực để Pát-ty thành công.

- Sự tự tin và dũng cảm:
Pát-ty dám bước ra khỏi vùng an toàn, đối mặt với nỗi sợ hãi của mình. Sự tự tin ấy giúp em tỏa sáng trên sân khấu và nhận được sự công nhận từ mọi người.

- Thông điệp truyền cảm hứng:
Câu chuyện khẳng định: "Không có điều gì không thể làm được, nếu thực sự cố gắng." Đây là lời động viên mạnh mẽ dành cho những ai đang gặp khó khăn, nhắc nhở chúng ta rằng chỉ cần nỗ lực hết mình, thành công chắc chắn sẽ đến.

* Đáp án:

Qua lời cô giáo ở cuối câu chuyện, em hiểu lí do thành công của Pát-ty là do sự cố gắng vượt qua khó khăn

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "TIẾT MỤC ĐỌC THƠ"

1: Nội dung câu chuyện

Câu chuyện kể về cô bé Pát-ty, người có khiếm khuyết về phát âm nên trước đây chỉ nhận những vai diễn ít lời trong các buổi văn nghệ. Tuy nhiên, năm nay, em đã mạnh dạn xin cô giáo được đọc thơ. Dù ban đầu rất khó khăn, nhưng nhờ sự kiên trì tập luyện cùng sự hướng dẫn tận tình của cô giáo, Pát-ty đã vượt qua chính mình. Trong đêm văn nghệ, em thể hiện tiết mục một cách rõ ràng, rành mạch, khiến mọi người ngạc nhiên và thán phục. Những tràng pháo tay vang lên không ngớt, thể hiện sự công nhận dành cho nỗ lực của em.

2. Ý nghĩa câu chuyện

- Bài học về nghị lực và sự kiên trì:
Pát-ty không để khó khăn cản bước mình mà quyết tâm rèn luyện để vượt qua khiếm khuyết. Điều này khẳng định rằng, chỉ cần có ý chí và lòng quyết tâm, con người có thể vượt lên giới hạn của bản thân.

- Tình yêu thương và sự giúp đỡ:
Cô giáo không chỉ dạy học mà còn đồng hành, giúp đỡ học sinh khắc phục điểm yếu. Chính sự động viên và hướng dẫn tận tình của cô đã tiếp thêm động lực để Pát-ty thành công.

- Sự tự tin và dũng cảm:
Pát-ty dám bước ra khỏi vùng an toàn, đối mặt với nỗi sợ hãi của mình. Sự tự tin ấy giúp em tỏa sáng trên sân khấu và nhận được sự công nhận từ mọi người.

- Thông điệp truyền cảm hứng:
Câu chuyện khẳng định: "Không có điều gì không thể làm được, nếu thực sự cố gắng." Đây là lời động viên mạnh mẽ dành cho những ai đang gặp khó khăn, nhắc nhở chúng ta rằng chỉ cần nỗ lực hết mình, thành công chắc chắn sẽ đến.

* Đáp án:

* Kiến thức mở rộng:

TỪ ĐA NGHĨA

I. Từ đa nghĩa là gì?

- Khái niệm: Từ đa nghĩa (từ nhiều nghĩa) là những từ ý nghĩa biểu thị những đặc điểm, thuộc tính khác nhau của một đối tượng.

- Ví dụ: từ “đi”

+ Nghĩa gốc của từ “đi” là chỉ sự dịch chuyển bằng 2 chi dưới. (Hôm nay tôi đi siêu thị với em gái).

+ Nghĩa chuyển của từ “đi” là chỉ một người nào đó đã chết. (Bác ấy đã đi chiều qua mà không kịp nói lời trăng trối).

II. Từ đa nghĩa có mấy loại?

Từ đa nghĩa được chia làm 2 loại: nghĩa gốc và nghĩa chuyển

+ Nghĩa gốc là nghĩa có trước.

+ Nghĩa chuyển là các nghĩa được hình thành sau này và dựa trên nghĩa gốc.

III. Cách sử dụng từ đa nghĩa

+ Xem xét câu chuyện xung quanh từ: Đôi khi, câu chuyện xung quanh từ hoặc cụm từ có thể giúp hiểu rõ ý nghĩa của nó.

+ Nghe cách người khác sử dụng từ đó trong câu, có thể cố gắng xác định ý nghĩa dựa trên cách họ sử dụng nó.

+ Sử dụng kiến thức ngôn ngữ và văn hóa: Hiểu biết sâu về ngôn ngữ và văn hóa cũng có thể giúp bạn xác định ý nghĩa cụ thể của từ đa nghĩa.

IV. Tác dụng của từ đa nghĩa

Tác dụng của từ đa nghĩa là:

- Tăng tính đa dạng cho vốn từ vựng trong tiếng Việt.

- Dễ dàng sử dụng thay thế nhiều từ ngữ khác nhau để mô tả một vấn đề, một vật hay một sự việc nào đó, tránh nhàm chán

- Tránh lặp lại một từ được sử dụng nhiều lần trong cùng đoạn văn bản.

- Tăng giá trị nghệ thuật cho văn bản văn học.

* Đáp án:

* Đáp án:

Nghĩa của từ “quả”: bộ phận của cây do bầu nhuỵ hoa phát triển thành, bên trong thường chứa hạt

Nghĩa của từ “chín”: số (ghi bằng 9) liền sau số tám trong dãy số tự nhiên

Nghĩa của từ “ăn”: tự cho vào cơ thể thức nuôi sống

Vì các từ đó là những từ có một số nghĩa biểu thị những đặc điểm, thuộc tính khác nhau của một đối tượng.

Theo em, nghĩa được nêu đầu tiên là nghĩa gốc

* Kiến thức mở rộng:

TỪ ĐA NGHĨA

I. Từ đa nghĩa là gì?

- Khái niệm: Từ đa nghĩa (từ nhiều nghĩa) là những từ ý nghĩa biểu thị những đặc điểm, thuộc tính khác nhau của một đối tượng.

- Ví dụ: từ “đi”

+ Nghĩa gốc của từ “đi” là chỉ sự dịch chuyển bằng 2 chi dưới. (Hôm nay tôi đi siêu thị với em gái).

+ Nghĩa chuyển của từ “đi” là chỉ một người nào đó đã chết. (Bác ấy đã đi chiều qua mà không kịp nói lời trăng trối).

II. Từ đa nghĩa có mấy loại?

Từ đa nghĩa được chia làm 2 loại: nghĩa gốc và nghĩa chuyển

+ Nghĩa gốc là nghĩa có trước.

+ Nghĩa chuyển là các nghĩa được hình thành sau này và dựa trên nghĩa gốc.

III. Cách sử dụng từ đa nghĩa

+ Xem xét câu chuyện xung quanh từ: Đôi khi, câu chuyện xung quanh từ hoặc cụm từ có thể giúp hiểu rõ ý nghĩa của nó.

+ Nghe cách người khác sử dụng từ đó trong câu, có thể cố gắng xác định ý nghĩa dựa trên cách họ sử dụng nó.

+ Sử dụng kiến thức ngôn ngữ và văn hóa: Hiểu biết sâu về ngôn ngữ và văn hóa cũng có thể giúp bạn xác định ý nghĩa cụ thể của từ đa nghĩa.

IV. Tác dụng của từ đa nghĩa

Tác dụng của từ đa nghĩa là:

- Tăng tính đa dạng cho vốn từ vựng trong tiếng Việt.

- Dễ dàng sử dụng thay thế nhiều từ ngữ khác nhau để mô tả một vấn đề, một vật hay một sự việc nào đó, tránh nhàm chán

- Tránh lặp lại một từ được sử dụng nhiều lần trong cùng đoạn văn bản.

- Tăng giá trị nghệ thuật cho văn bản văn học.

* Đáp án:

a) Vườn cây ăn quả nhà bà em rộng mênh mông với bao trái ngọt.

b) Quả bóng đang lăn trên sân cỏ trong sự điều khiển của những đôi chân cầu thủ.

- Nghĩa của “quả” trong câu a là nghĩa gốc.

- Nghĩa của “quả” trong câu b là nghĩa chuyển.

* Đáp án:

Câu tục ngữ “Có công mài sắt, có ngày nên kim” là câu tục ngữ để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất về bài học ý nghĩa về sự kiên trì. Xét về nghĩa đen, câu tục ngữ nói đến hình ảnh quen thuộc về công việc của những người thợ rèn. Từ một khối sắt to lớn và thô sơ, họ đã rèn ra chiếc kim nhỏ bé. Còn xét về nghĩa bóng, câu tục ngữ muốn nói rằng khi kiên trì, nỗ lực sẽ vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Cuộc sống là một chặng đường rất dài, mà đôi khi trong quá trình bước đi, chúng ta sẽ đâm phải gai nhọn, làm bàn chân rướm máu. Chỉ người bản lĩnh, kiên trì vượt qua mà không sợ khó khăn, thất bại mới có thể trở thành một cây kim sáng bóng. Đối với những học sinh - chủ nhân của đất nước, điều cần làm là luôn cố gắng học tập, không ngại phải đối mặt với những thử thách để tôi luyện bản thân trở thành một “viên ngọc sáng”. Như vậy, “Có công mài sắt, có ngày nên kim” là một câu tục ngữ ngắn gọn, nhưng khiến em cảm thấy vô cùng tâm đắc.

* Kiến thức mở rộng:

TỤC NGỮ

 Tục ngữ là món quà quý giá của văn học, nằm trong khối văn học dân gian đồ sộ của nước ta. Tục ngữ là những câu thơ có nhạc điệu, vần điệu do chính nhân dân lao động sáng tác và lưu truyền từ kinh nghiệm và tri thức được đúc kết. Do đó, tục ngữ có đặc điểm là mang những số phận gắn liền với lời ăn tiếng nói của người dân nên ngôn ngữ rất dung dị mà thân thương. Khối lượng tục ngữ Việt Nam do nhân dân lao động sáng tạo và lưu truyền, tích lũy từ lâu đời rất phong phú. Đặc biệt, tục ngữ là một câu nói hoàn chỉnh, diễn đạt trọn vẹn một ý mang nội dung nhận xét quan hệ xã hội, truyền đạt kinh nghiệm sống, cho bài học luân lý hay phê phán sự việc. Do đó, một câu tục ngữ có thể được coi là một “tác phẩm văn học” hoàn chỉnh vì nó mang trong mình cả ba chức năng cơ bản của văn học là chức năng nhận thức, chức năng thẩm mỹ và chức năng giáo dục. Tục ngữ cung cấp cho lời ăn tiếng nói hàng ngày của nhân dân, cho ngôn ngữ văn chương một hình thức biểu hiện súc tích, có tính khái quát cao.

Như vậy, có thể kết luận tục ngữ là câu ngắn gọn, thường có vần điệu, đúc kết tri thức, kinh nghiệm sống và đạo đức t:hực tiễn của nhân dân. 

2: Nội dung tục ngữ 

2.1. Tục ngữ phản ánh kinh nghiệm sản xuất của nhân dân lao động

- Trong kho tàng tục ngữ Việt Nam, vô vàn tục ngữ có nội dung về kinh nghiệm sản xuất của nhân dân lao động. Đó là những câu tục ngữ về đời sống lao động sản xuất và kinh nghiệm sản xuất hàng ngàn đời được đúc kết. Nó được sinh ra khi mà con người lao động và có sự tiếp thu từ thực tiễn lao động, từ đó, ông cha ta đúc kết lại thành những kinh nghiệm riêng. Cho đến tận ngày nay, tục ngữ vẫn luôn được sử dụng như một cách để lưu truyền phổ biến những kinh nghiệm và trở thành một lĩnh vực tri thức về khoa học dân gian. Chính vì nảy sinh trong quá trình lao động với điều kiện phải xem xét, nương nhờ vào thiên nhiên mà tục ngữ thể hiện được những kinh nghiệm về quy luật biến đổi khí hậu, thời tiết.

2.2. Tục ngữ ghi nhận các hiện tượng lịch sử xã hội

Có thể nói tục ngữ có nội dung hiện tượng lịch sử xã hội là phổ biến nhất. Chúng thể hiện những tập quán, thị hiếu hay những cuộc đấu tranh của nhân dân từ thuở xưa.

2.3. Tục ngữ thể hiện triết lý dân gian dân tộc

Tục ngữ có nội dung triết lý dân gian dân tộc chứa đựng những kinh nghiệm sống, những truyền thống tư tưởng, đạo đức của nhân dân luôn là nguồn cảm hứng trong các câu tục ngữ. Ngoài ra còn chứa đựng cả những tư tưởng chính trị xã hội và triết học bên trong.

- Tục ngữ thể hiện tư tưởng nhân đạo của nhân dân trước hết là là ở những quan niệm về con người. Ví dụ: "Người làm ra của, của không làm ra người" - đề cao sự lao động của con người chứ không phải vật chất.

- Những biểu hiện trong thái độ và đánh giá về lao động hay những nhận xét của con người trong lao động. Ví dụ: "Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ"; "Của một đồng, công một nén".

- Ca ngợi vẻ đẹp đất nước con người tài hoa từ đó thể hiện lòng tự hào dân tộc. Ví dụ "Thứ nhất kinh kì, thứ nhì Phố Hiến", "Ăn Bắc, mặc Kinh"

- Thể hiện tinh thần đấu tranh của nhân dân để chống lại những áp bức bất công. Ví dụ: "Muốn nói oan làm quan mà nói"; "Được làm vua thua làm giặc"

- Khen ngợi, đồng thời khuyên răn những đức tính tốt của con người, thể hiện truyền thống đạo đức, lối suy nghĩ rất sâu sắc của ông cha ta. Ví dụ: "Có công mài sắt có ngày nên kim"; hoặc những câu tục ngữ răn dạy của ông cha "Đói cho sạch, rách cho thơm".

* Đáp án đúng là: B

- Cả nhà đều thương và cung chiều Kơ Sung vì Kơ Sung chỉ có một chân, đi lại khó khăn.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "CẬU BÉ KƠ SUNG"

1. Nội dung câu chuyện

Câu chuyện kể về Kơ Sung, một cậu bé chỉ có một chân, sống trong một buôn làng ở Tây Nguyên. Vì khuyết tật, cậu không được giao việc gì và luôn cảm thấy buồn vì không thể giúp đỡ mọi người.

Tuy nhiên, Kơ Sung không bỏ cuộc. Khi thấy bố mẹ bị đau tay vì hái cà phê, cậu nhớ lại một cuốn sách nói về cách làm dụng cụ lao động và đã sáng chế ra “tay hái cà phê” – một dụng cụ giúp hái cà phê nhanh hơn và không bị đau tay. Nhờ phát minh này, bố mẹ và hàng xóm bớt vất vả hơn. Sự công nhận của mọi người khiến Kơ Sung vui sướng và cậu bắt đầu nghĩ đến những sáng kiến khác để giúp đỡ nhiều người hơn.

2. Ý nghĩa câu chuyện

- Bài học về nghị lực và khát khao cống hiến
Dù gặp khó khăn về thể chất, Kơ Sung không cam chịu mà luôn tìm cách để giúp đỡ mọi người. Cậu chứng minh rằng ai cũng có thể có ích nếu biết tận dụng khả năng của mình.

- Giá trị của tri thức và sáng tạo
Nhờ đọc sách và suy nghĩ sáng tạo, Kơ Sung đã tìm ra cách giải quyết vấn đề thực tế. Điều này cho thấy tri thức là chìa khóa giúp con người vượt qua khó khăn và làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn.

- Tinh thần sẻ chia và giúp đỡ cộng đồng
Không chỉ sáng chế dụng cụ cho bố mẹ, Kơ Sung còn làm thêm nhiều tay hái cà phê để tặng hàng xóm. Hành động này thể hiện tinh thần nhân ái, biết nghĩ cho người khác và mong muốn góp phần cải thiện cuộc sống chung.

- Thông điệp truyền cảm hứng
Câu chuyện nhắn nhủ rằng: "Không có giới hạn nào có thể ngăn cản một người có ý chí và quyết tâm." Dù hoàn cảnh khó khăn đến đâu, chỉ cần kiên trì và sáng tạo, chúng ta đều có thể tìm ra cách để giúp ích cho bản thân và xã hội.

* Đáp án:

- Kơ Sung cảm thấy buồn mỗi khi bố mẹ đi làm vì Kơ Sung không được phân công làm việc gì.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "CẬU BÉ KƠ SUNG"

1. Nội dung câu chuyện

Câu chuyện kể về Kơ Sung, một cậu bé chỉ có một chân, sống trong một buôn làng ở Tây Nguyên. Vì khuyết tật, cậu không được giao việc gì và luôn cảm thấy buồn vì không thể giúp đỡ mọi người.

Tuy nhiên, Kơ Sung không bỏ cuộc. Khi thấy bố mẹ bị đau tay vì hái cà phê, cậu nhớ lại một cuốn sách nói về cách làm dụng cụ lao động và đã sáng chế ra “tay hái cà phê” – một dụng cụ giúp hái cà phê nhanh hơn và không bị đau tay. Nhờ phát minh này, bố mẹ và hàng xóm bớt vất vả hơn. Sự công nhận của mọi người khiến Kơ Sung vui sướng và cậu bắt đầu nghĩ đến những sáng kiến khác để giúp đỡ nhiều người hơn.

2. Ý nghĩa câu chuyện

- Bài học về nghị lực và khát khao cống hiến
Dù gặp khó khăn về thể chất, Kơ Sung không cam chịu mà luôn tìm cách để giúp đỡ mọi người. Cậu chứng minh rằng ai cũng có thể có ích nếu biết tận dụng khả năng của mình.

- Giá trị của tri thức và sáng tạo
Nhờ đọc sách và suy nghĩ sáng tạo, Kơ Sung đã tìm ra cách giải quyết vấn đề thực tế. Điều này cho thấy tri thức là chìa khóa giúp con người vượt qua khó khăn và làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn.

- Tinh thần sẻ chia và giúp đỡ cộng đồng
Không chỉ sáng chế dụng cụ cho bố mẹ, Kơ Sung còn làm thêm nhiều tay hái cà phê để tặng hàng xóm. Hành động này thể hiện tinh thần nhân ái, biết nghĩ cho người khác và mong muốn góp phần cải thiện cuộc sống chung.

- Thông điệp truyền cảm hứng
Câu chuyện nhắn nhủ rằng: "Không có giới hạn nào có thể ngăn cản một người có ý chí và quyết tâm." Dù hoàn cảnh khó khăn đến đâu, chỉ cần kiên trì và sáng tạo, chúng ta đều có thể tìm ra cách để giúp ích cho bản thân và xã hội.

* Đáp án đúng là : D

- Chi tiết cho thấy Kơ Sung là một bạn nhỏ giàu nghị lực là: Tuy đi lại khó khăn nhưng Kơ Sung luôn tìm cách giúp đỡ mọi người.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "CẬU BÉ KƠ SUNG"

1. Nội dung câu chuyện

Câu chuyện kể về Kơ Sung, một cậu bé chỉ có một chân, sống trong một buôn làng ở Tây Nguyên. Vì khuyết tật, cậu không được giao việc gì và luôn cảm thấy buồn vì không thể giúp đỡ mọi người.

Tuy nhiên, Kơ Sung không bỏ cuộc. Khi thấy bố mẹ bị đau tay vì hái cà phê, cậu nhớ lại một cuốn sách nói về cách làm dụng cụ lao động và đã sáng chế ra “tay hái cà phê” – một dụng cụ giúp hái cà phê nhanh hơn và không bị đau tay. Nhờ phát minh này, bố mẹ và hàng xóm bớt vất vả hơn. Sự công nhận của mọi người khiến Kơ Sung vui sướng và cậu bắt đầu nghĩ đến những sáng kiến khác để giúp đỡ nhiều người hơn.

2. Ý nghĩa câu chuyện

- Bài học về nghị lực và khát khao cống hiến
Dù gặp khó khăn về thể chất, Kơ Sung không cam chịu mà luôn tìm cách để giúp đỡ mọi người. Cậu chứng minh rằng ai cũng có thể có ích nếu biết tận dụng khả năng của mình.

- Giá trị của tri thức và sáng tạo
Nhờ đọc sách và suy nghĩ sáng tạo, Kơ Sung đã tìm ra cách giải quyết vấn đề thực tế. Điều này cho thấy tri thức là chìa khóa giúp con người vượt qua khó khăn và làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn.

- Tinh thần sẻ chia và giúp đỡ cộng đồng
Không chỉ sáng chế dụng cụ cho bố mẹ, Kơ Sung còn làm thêm nhiều tay hái cà phê để tặng hàng xóm. Hành động này thể hiện tinh thần nhân ái, biết nghĩ cho người khác và mong muốn góp phần cải thiện cuộc sống chung.

- Thông điệp truyền cảm hứng
Câu chuyện nhắn nhủ rằng: "Không có giới hạn nào có thể ngăn cản một người có ý chí và quyết tâm." Dù hoàn cảnh khó khăn đến đâu, chỉ cần kiên trì và sáng tạo, chúng ta đều có thể tìm ra cách để giúp ích cho bản thân và xã hội.

* Đáp án:

Các câu tay được dùng với nghĩa chuyển là:

b) Kơ Sung lấy vải quấn chặt cán mốc để làm tay cầm.

c) Minh Dũng là một tay trống xuất sắc của dàn nhạc.

d) Kơ Sung làm thêm nhiều tay hái cà phê để tặng hàng xóm.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "CẬU BÉ KƠ SUNG"

1. Nội dung câu chuyện

Câu chuyện kể về Kơ Sung, một cậu bé chỉ có một chân, sống trong một buôn làng ở Tây Nguyên. Vì khuyết tật, cậu không được giao việc gì và luôn cảm thấy buồn vì không thể giúp đỡ mọi người.

Tuy nhiên, Kơ Sung không bỏ cuộc. Khi thấy bố mẹ bị đau tay vì hái cà phê, cậu nhớ lại một cuốn sách nói về cách làm dụng cụ lao động và đã sáng chế ra “tay hái cà phê” – một dụng cụ giúp hái cà phê nhanh hơn và không bị đau tay. Nhờ phát minh này, bố mẹ và hàng xóm bớt vất vả hơn. Sự công nhận của mọi người khiến Kơ Sung vui sướng và cậu bắt đầu nghĩ đến những sáng kiến khác để giúp đỡ nhiều người hơn.

2. Ý nghĩa câu chuyện

- Bài học về nghị lực và khát khao cống hiến
Dù gặp khó khăn về thể chất, Kơ Sung không cam chịu mà luôn tìm cách để giúp đỡ mọi người. Cậu chứng minh rằng ai cũng có thể có ích nếu biết tận dụng khả năng của mình.

- Giá trị của tri thức và sáng tạo
Nhờ đọc sách và suy nghĩ sáng tạo, Kơ Sung đã tìm ra cách giải quyết vấn đề thực tế. Điều này cho thấy tri thức là chìa khóa giúp con người vượt qua khó khăn và làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn.

- Tinh thần sẻ chia và giúp đỡ cộng đồng
Không chỉ sáng chế dụng cụ cho bố mẹ, Kơ Sung còn làm thêm nhiều tay hái cà phê để tặng hàng xóm. Hành động này thể hiện tinh thần nhân ái, biết nghĩ cho người khác và mong muốn góp phần cải thiện cuộc sống chung.

- Thông điệp truyền cảm hứng
Câu chuyện nhắn nhủ rằng: "Không có giới hạn nào có thể ngăn cản một người có ý chí và quyết tâm." Dù hoàn cảnh khó khăn đến đâu, chỉ cần kiên trì và sáng tạo, chúng ta đều có thể tìm ra cách để giúp ích cho bản thân và xã hội.

* Đáp án:

Kơ Sung chỉ có một chân nên đi lại khó khăn nhưng không vì thế Kơ Sung ngừng nghĩ việc làm sao để giúp mọi người. Vượt lên trên khó khăn, Kơ Sung nhờ vào đọc sách đã sáng chế ra tay hái cà phê để giúp gia đình và mọi người hái cà phê nhanh hơn và không bị đau tay. Em rất khâm phục Kơ Sung vì cậu bé đã mạnh mẽ vượt qua khó khăn để giúp đỡ gia đình và mọi người.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "CẬU BÉ KƠ SUNG"

1. Nội dung câu chuyện

Câu chuyện kể về Kơ Sung, một cậu bé chỉ có một chân, sống trong một buôn làng ở Tây Nguyên. Vì khuyết tật, cậu không được giao việc gì và luôn cảm thấy buồn vì không thể giúp đỡ mọi người.

Tuy nhiên, Kơ Sung không bỏ cuộc. Khi thấy bố mẹ bị đau tay vì hái cà phê, cậu nhớ lại một cuốn sách nói về cách làm dụng cụ lao động và đã sáng chế ra “tay hái cà phê” – một dụng cụ giúp hái cà phê nhanh hơn và không bị đau tay. Nhờ phát minh này, bố mẹ và hàng xóm bớt vất vả hơn. Sự công nhận của mọi người khiến Kơ Sung vui sướng và cậu bắt đầu nghĩ đến những sáng kiến khác để giúp đỡ nhiều người hơn.

2. Ý nghĩa câu chuyện

- Bài học về nghị lực và khát khao cống hiến
Dù gặp khó khăn về thể chất, Kơ Sung không cam chịu mà luôn tìm cách để giúp đỡ mọi người. Cậu chứng minh rằng ai cũng có thể có ích nếu biết tận dụng khả năng của mình.

- Giá trị của tri thức và sáng tạo
Nhờ đọc sách và suy nghĩ sáng tạo, Kơ Sung đã tìm ra cách giải quyết vấn đề thực tế. Điều này cho thấy tri thức là chìa khóa giúp con người vượt qua khó khăn và làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn.

- Tinh thần sẻ chia và giúp đỡ cộng đồng
Không chỉ sáng chế dụng cụ cho bố mẹ, Kơ Sung còn làm thêm nhiều tay hái cà phê để tặng hàng xóm. Hành động này thể hiện tinh thần nhân ái, biết nghĩ cho người khác và mong muốn góp phần cải thiện cuộc sống chung.

- Thông điệp truyền cảm hứng
Câu chuyện nhắn nhủ rằng: "Không có giới hạn nào có thể ngăn cản một người có ý chí và quyết tâm." Dù hoàn cảnh khó khăn đến đâu, chỉ cần kiên trì và sáng tạo, chúng ta đều có thể tìm ra cách để giúp ích cho bản thân và xã hội.

* Đáp án:

Nam và An quen nhau qua mục “Góc sáng tạo” của báo Thiếu niên Tiền phong khi cùng tham gia thi ý tưởng về chủ đề “Em yêu môi trường quê em”

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "TÌNH BẠN"

1. Nội dung câu chuyện

   Câu chuyện kể về tình bạn đẹp giữa Nam và An, hai cậu bé đến từ hai vùng quê khác nhau: Nam sống ở vùng đồi rừng, còn An ở ven biển. Hai bạn quen nhau qua mục "Góc sáng tạo" của báo Thiếu niên Tiền phong khi cùng đưa ra ý tưởng thả bèo làm sạch nước ao hồ.

Mùa hè năm nay, Nam về quê An chơi. Cả hai cùng nhau khám phá biển cả, nhặt ốc trên bãi cát và trò chuyện về ước mơ tương lai. An mong muốn trở thành cảnh sát biển để bảo vệ vùng biển quê hương, còn Nam muốn học ngành thủy lợi để mang nước về cho những vùng đồi khô hạn. Cả hai hiểu rằng dù ở hai nơi khác nhau, nhưng tình bạn của họ vẫn gắn kết, và họ sẽ cùng nhau góp phần làm đẹp cho đất nước.

2. Ý nghĩa câu chuyện

- Tình bạn chân thành và gắn kết
Dù xuất thân từ hai vùng quê khác nhau, Nam và An vẫn có sự đồng điệu trong suy nghĩ, lý tưởng và ước mơ. Câu chuyện cho thấy tình bạn không bị giới hạn bởi khoảng cách địa lý, mà được xây dựng từ sự thấu hiểu, sẻ chia và ước mơ chung.

- Khát vọng cống hiến cho quê hương, đất nước
Cả Nam và An đều có ước mơ đẹp: một người muốn làm xanh rừng, một người muốn giữ biển bình yên. Họ không chỉ nghĩ cho bản thân mà còn mong muốn đóng góp cho cộng đồng, thể hiện tinh thần trách nhiệm với quê hương.

- Tình yêu thiên nhiên và ý thức bảo vệ môi trường
Hai cậu bé đều quan tâm đến vấn đề môi trường, từ việc thả bèo lọc nước đến mong muốn cải thiện thiên nhiên quê hương. Qua đó, câu chuyện gửi gắm thông điệp về tình yêu thiên nhiên và ý thức bảo vệ môi trường.

- Hình ảnh đẹp về tuổi thơ và ước mơ
Câu chuyện vẽ nên một bức tranh tuổi thơ đầy thơ mộng với biển xanh, cát trắng, những con ốc xinh xắn và ánh trăng lung linh. Qua đó, tác giả muốn nhấn mạnh rằng tuổi thơ không chỉ là khoảng thời gian hồn nhiên mà còn là lúc ươm mầm cho những ước mơ lớn lao.

* Đáp án:

Đối với Nam chuyến về thăm quê bạn đặc biệt vì đây là lần đầu tiên Nam nhìn thấy biển.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "TÌNH BẠN"

1. Nội dung câu chuyện

   Câu chuyện kể về tình bạn đẹp giữa Nam và An, hai cậu bé đến từ hai vùng quê khác nhau: Nam sống ở vùng đồi rừng, còn An ở ven biển. Hai bạn quen nhau qua mục "Góc sáng tạo" của báo Thiếu niên Tiền phong khi cùng đưa ra ý tưởng thả bèo làm sạch nước ao hồ.

Mùa hè năm nay, Nam về quê An chơi. Cả hai cùng nhau khám phá biển cả, nhặt ốc trên bãi cát và trò chuyện về ước mơ tương lai. An mong muốn trở thành cảnh sát biển để bảo vệ vùng biển quê hương, còn Nam muốn học ngành thủy lợi để mang nước về cho những vùng đồi khô hạn. Cả hai hiểu rằng dù ở hai nơi khác nhau, nhưng tình bạn của họ vẫn gắn kết, và họ sẽ cùng nhau góp phần làm đẹp cho đất nước.

2. Ý nghĩa câu chuyện

- Tình bạn chân thành và gắn kết
Dù xuất thân từ hai vùng quê khác nhau, Nam và An vẫn có sự đồng điệu trong suy nghĩ, lý tưởng và ước mơ. Câu chuyện cho thấy tình bạn không bị giới hạn bởi khoảng cách địa lý, mà được xây dựng từ sự thấu hiểu, sẻ chia và ước mơ chung.

- Khát vọng cống hiến cho quê hương, đất nước
Cả Nam và An đều có ước mơ đẹp: một người muốn làm xanh rừng, một người muốn giữ biển bình yên. Họ không chỉ nghĩ cho bản thân mà còn mong muốn đóng góp cho cộng đồng, thể hiện tinh thần trách nhiệm với quê hương.

- Tình yêu thiên nhiên và ý thức bảo vệ môi trường
Hai cậu bé đều quan tâm đến vấn đề môi trường, từ việc thả bèo lọc nước đến mong muốn cải thiện thiên nhiên quê hương. Qua đó, câu chuyện gửi gắm thông điệp về tình yêu thiên nhiên và ý thức bảo vệ môi trường.

- Hình ảnh đẹp về tuổi thơ và ước mơ
Câu chuyện vẽ nên một bức tranh tuổi thơ đầy thơ mộng với biển xanh, cát trắng, những con ốc xinh xắn và ánh trăng lung linh. Qua đó, tác giả muốn nhấn mạnh rằng tuổi thơ không chỉ là khoảng thời gian hồn nhiên mà còn là lúc ươm mầm cho những ước mơ lớn lao.

* Đáp án:

Mơ ước của hai bạn giống nhau khi cả 2 đều liên quan đến nước, Nam thì muốn làm về ngành thuỷ lợi, An thì muốn trở thành cảnh sát biển

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "TÌNH BẠN"

1. Nội dung câu chuyện

   Câu chuyện kể về tình bạn đẹp giữa Nam và An, hai cậu bé đến từ hai vùng quê khác nhau: Nam sống ở vùng đồi rừng, còn An ở ven biển. Hai bạn quen nhau qua mục "Góc sáng tạo" của báo Thiếu niên Tiền phong khi cùng đưa ra ý tưởng thả bèo làm sạch nước ao hồ.

Mùa hè năm nay, Nam về quê An chơi. Cả hai cùng nhau khám phá biển cả, nhặt ốc trên bãi cát và trò chuyện về ước mơ tương lai. An mong muốn trở thành cảnh sát biển để bảo vệ vùng biển quê hương, còn Nam muốn học ngành thủy lợi để mang nước về cho những vùng đồi khô hạn. Cả hai hiểu rằng dù ở hai nơi khác nhau, nhưng tình bạn của họ vẫn gắn kết, và họ sẽ cùng nhau góp phần làm đẹp cho đất nước.

2. Ý nghĩa câu chuyện

- Tình bạn chân thành và gắn kết
Dù xuất thân từ hai vùng quê khác nhau, Nam và An vẫn có sự đồng điệu trong suy nghĩ, lý tưởng và ước mơ. Câu chuyện cho thấy tình bạn không bị giới hạn bởi khoảng cách địa lý, mà được xây dựng từ sự thấu hiểu, sẻ chia và ước mơ chung.

- Khát vọng cống hiến cho quê hương, đất nước
Cả Nam và An đều có ước mơ đẹp: một người muốn làm xanh rừng, một người muốn giữ biển bình yên. Họ không chỉ nghĩ cho bản thân mà còn mong muốn đóng góp cho cộng đồng, thể hiện tinh thần trách nhiệm với quê hương.

- Tình yêu thiên nhiên và ý thức bảo vệ môi trường
Hai cậu bé đều quan tâm đến vấn đề môi trường, từ việc thả bèo lọc nước đến mong muốn cải thiện thiên nhiên quê hương. Qua đó, câu chuyện gửi gắm thông điệp về tình yêu thiên nhiên và ý thức bảo vệ môi trường.

- Hình ảnh đẹp về tuổi thơ và ước mơ
Câu chuyện vẽ nên một bức tranh tuổi thơ đầy thơ mộng với biển xanh, cát trắng, những con ốc xinh xắn và ánh trăng lung linh. Qua đó, tác giả muốn nhấn mạnh rằng tuổi thơ không chỉ là khoảng thời gian hồn nhiên mà còn là lúc ươm mầm cho những ước mơ lớn lao.

* Đáp án:

Hai từ đồng nghĩa với mơ ước là: Ước mơ, mong ước

* Kiến thức mở rộng:

TỪ ĐỒNG NGHĨA

a. Khái niệm: Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau.

Ví dụ: huyền, mun, đen, mực,….

b. Phân loại từ đồng nghĩa: 

Có 2 loại từ đồng nghĩa, gồm:

- Từ đồng nghĩa hoàn toàn: Là những từ có nghĩa hoàn toàn giống nhau, có thể thay thế cho nhau trong lời nói.

Ví dụ: xe lửa - tàu hỏa, con lợn - con heo,…

- Từ đồng nghĩa không hoàn toàn: Là những từ tuy cùng nghĩa với nhau nhưng vẫn khác nhau phần nào đó về thái độ, tình cảm hoặc cách thức hành động

Ví dụ: chết, hi sinh, toi mạng, ra đi,…

c. Ví dụ 

- Từ đồng nghĩa với anh hùng là: anh dũng, cam đảm, can trường, dũng cảm, gan dạ, gan góc, gan lì, …

- Từ đồng nghĩa với ác là: ác độc, hung ác, tàn nhẫn,… 

- Từ đồng nghĩa với ăn là: xơi, chén, hốc,… 

- Từ đồng nghĩa với ẩm là: ẩm thấp, ẩm mốc, ẩm ướt,… 

- Từ đồng nghĩa với ân cần là: đon đả, nhiệt tình, niềm nở, quan tâm, thân mật, vồ vập, vồn vã, …

- Từ đồng nghĩa với ba là: cha, bố, tía, …

- Từ đồng nghĩa với bảo vệ là: ngăn cản, che chở, che chắn, phòng vệ, giữ gìn,… 

- Từ đồng nghĩa với biết ơn là: nhớ ơn,mang ơn, đội ơn, hàm ơn, lễ phép, vâng lời,…

- Từ đồng nghĩa với béo là: mập, bự, đầy đặn, béo phì, to, ….

- Từ đồng nghĩa với biếng nhác là: lười, lười nhác, lười biếng, …

- Từ đồng nghĩa với chăm chỉ là: siêng năng, cần cù, chuyên cần, chịu khó, tần tảo,…

- Từ đồng nghĩa với can đảm là: dũng cảm, gan dạ, anh dũng, quả cảm, …

- Từ đồng nghĩa với cao là: cao, cao kều, cao ngất, …

- Từ đồng nghĩa với dũng cảm là: can đảm, gan góc, gan dạ, gan trường, …

- Từ đồng nghĩa với đoàn kết là: đùm bọc, bao bọc, cùng nhau, chung sức, …

- Từ đồng nghĩa với êm ả là: yên ả, êm đềm, dịu dàng, …

- Từ đồng nghĩa với giữ gìn là: bảo vệ, bảo quản, che chở, che chắn,…

- Từ đồng nghĩa với giản dị là: đơn sơ, mộc mạc, đơn giản, tự nhiên, khiêm tốn, bình thường,… 

- Từ đồng nghĩa với gọn gàng là: gọn ghẽ, gọn, gọn nhẹ, …

- Từ đồng nghĩa với gan dạ là: can đảm, dũng cảm, gan góc,…

- Từ đồng nghĩa với hạnh phúc là: sung sướng, vui sướng, mãn nguyện, toại nguyện…

- Từ đồng nghĩa với hòa bình là: yên bình, thanh bình, thái bình, yên ổn, bình yên,… 

- Từ đồng nghĩa với hiền lành là: ngoan hiền, hiền từ, hiền hậu, nhân hậu, …   

- Từ đồng nghĩa với háo hức là: náo nức, nô nức, nao nức, …

- Từ đồng nghĩa với im lặng là: tĩnh lặng, lặng im, yên ắng, … 

- Từ đồng nghĩa với kiên trì là: vững vàng, bền chí, …

- Từ đồng nghĩa với khó khăn là: cơ cực, khốn khó, khổ cực, cực khổ, …

- Từ đồng nghĩa với khiêm tốn là: thật thà, khiêng nhường, …

- Từ đồng nghĩa với lạc quan là: vô tư, tự tin,… 

- Từ đồng nghĩa với lười biếng là: lười nhác, lười, biếng nhác,… 

- Từ đồng nghĩa với mạnh mẽ là: mạnh, khỏe mạnh, khỏe khoắn, hùng dũng, … 

- Từ đồng nghĩa với mềm mại là: mềm dẻo, mềm mỏng,… 

- Từ đồng nghĩa với mãnh liệt là: kịch liệt, dữ dội, say đắm,… 

- Từ đồng nghĩa với mênh mông là: bao la, bát ngát, mênh mang, thênh thang, rộng lớn …  

- Từ đồng nghĩa với nhanh nhẹn là: nhanh chóng, tháo vát, mau lẹ, …   

- Từ đồng nghĩa với nhân hậu là: nhân từ, khoan dung, bao dung, nhân đức, tốt bụng, 

- Từ đồng nghĩa với nhà thơ là: thi sĩ, thi nhân, … 

- Từ đồng nghĩa với oai vệ là: bệ vệ, trang nghiêm, đường bệ, …  

- Từ đồng nghĩa với ô nhiễm là: độc hại, nhiễm độc, nhiễm bẩn, dơ bẩn, ô uế, bẩn thỉu, …. 

- Từ đồng nghĩa với phá hoại là: tàn phá, phá hủy, phá phách, … 

- Từ đồng nghĩa với phúc hậu là: nhân từ, nhân hậu, phúc đức, …  

- Từ đồng nghĩa với quyết tâm là: kiên quyết, quyết liệt, nhất quyết, quyết đoán, quyết chí,…   

- Từ đồng nghĩa với rực rỡ là: rạng rỡ, tươi sáng, sáng chói, chói lòa, ….

- Từ đồng nghĩa với rộng rãi là: bao la, bát ngát, mênh mông, … 

- Từ đồng nghĩa với siêng năng là: chăm chỉ, cần cù, chịu khó, … 

- Từ đồng nghĩa với sáng tạo là: sáng dạ, thông minh, cải tiến…. 

- Từ đồng nghĩa với thông minh là: sáng dạ, sáng tạo, khôn ngoan,… 

- Từ đồng nghĩa với trung thực là: thẳng thắn, ngay thẳng, thật thà, thành thật, thực tâm, thực lòng, bộc trực, chính trực, trung thực, … 

- Từ đồng nghĩa với um tùm là: rậm rạp, dày đặc, hoang dã, … 

- Từ đồng nghĩa với ước mơ là: ước muốn, ước ao, mong ước, mong muốn, ước nguyện,… 

- Từ đồng nghĩa với vắng vẻ là: vắng teo, vắng ngắt, hiu quạnh, hiu hắt, … 

- Từ đồng nghĩa với vàng hoe là: vàng tươi, vàng lịm, vàng ối, vàng úa, vàng chanh, … 

- Từ đồng nghĩa với xây dựng là: dựng xây, kiến thiết,… 

- Từ đồng nghĩa với xinh tươi là: xinh xinh, xinh xắn, xinh xẻo, xinh đẹp, tươi đẹp,đẹp đẽ, … 

- Từ đồng nghĩa với xanh tươi là: xanh xanh, xanh biếc, xanh lam, xanh ngắt, xanh rờn, xanh rì, …. 

- Từ đồng nghĩa với yêu thương là: thương yêu, quý mến, yêu dấu, thương mến, mến thướng,…

- Từ đồng nghĩa với yên bình là: thanh bình, yên ổn,… 

* Đáp án:

- Từ đồng nghĩa với Tiền đạo là cầu thủ

- Từ đồng nghĩa với Thủ môn là thủ thành

* Kiến thức mở rộng:

TỪ ĐỒNG NGHĨA

a. Khái niệm: Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau.

Ví dụ: huyền, mun, đen, mực,….

b. Phân loại từ đồng nghĩa: 

Có 2 loại từ đồng nghĩa, gồm:

- Từ đồng nghĩa hoàn toàn: Là những từ có nghĩa hoàn toàn giống nhau, có thể thay thế cho nhau trong lời nói.

Ví dụ: xe lửa - tàu hỏa, con lợn - con heo,…

- Từ đồng nghĩa không hoàn toàn: Là những từ tuy cùng nghĩa với nhau nhưng vẫn khác nhau phần nào đó về thái độ, tình cảm hoặc cách thức hành động

Ví dụ: chết, hi sinh, toi mạng, ra đi,…

c. Ví dụ 

- Từ đồng nghĩa với anh hùng là: anh dũng, cam đảm, can trường, dũng cảm, gan dạ, gan góc, gan lì, …

- Từ đồng nghĩa với ác là: ác độc, hung ác, tàn nhẫn,… 

- Từ đồng nghĩa với ăn là: xơi, chén, hốc,… 

- Từ đồng nghĩa với ẩm là: ẩm thấp, ẩm mốc, ẩm ướt,… 

- Từ đồng nghĩa với ân cần là: đon đả, nhiệt tình, niềm nở, quan tâm, thân mật, vồ vập, vồn vã, …

- Từ đồng nghĩa với ba là: cha, bố, tía, …

- Từ đồng nghĩa với bảo vệ là: ngăn cản, che chở, che chắn, phòng vệ, giữ gìn,… 

- Từ đồng nghĩa với biết ơn là: nhớ ơn,mang ơn, đội ơn, hàm ơn, lễ phép, vâng lời,…

- Từ đồng nghĩa với béo là: mập, bự, đầy đặn, béo phì, to, ….

- Từ đồng nghĩa với biếng nhác là: lười, lười nhác, lười biếng, …

- Từ đồng nghĩa với chăm chỉ là: siêng năng, cần cù, chuyên cần, chịu khó, tần tảo,…

- Từ đồng nghĩa với can đảm là: dũng cảm, gan dạ, anh dũng, quả cảm, …

- Từ đồng nghĩa với cao là: cao, cao kều, cao ngất, …

- Từ đồng nghĩa với dũng cảm là: can đảm, gan góc, gan dạ, gan trường, …

- Từ đồng nghĩa với đoàn kết là: đùm bọc, bao bọc, cùng nhau, chung sức, …

- Từ đồng nghĩa với êm ả là: yên ả, êm đềm, dịu dàng, …

- Từ đồng nghĩa với giữ gìn là: bảo vệ, bảo quản, che chở, che chắn,…

- Từ đồng nghĩa với giản dị là: đơn sơ, mộc mạc, đơn giản, tự nhiên, khiêm tốn, bình thường,… 

- Từ đồng nghĩa với gọn gàng là: gọn ghẽ, gọn, gọn nhẹ, …

- Từ đồng nghĩa với gan dạ là: can đảm, dũng cảm, gan góc,…

- Từ đồng nghĩa với hạnh phúc là: sung sướng, vui sướng, mãn nguyện, toại nguyện…

- Từ đồng nghĩa với hòa bình là: yên bình, thanh bình, thái bình, yên ổn, bình yên,… 

- Từ đồng nghĩa với hiền lành là: ngoan hiền, hiền từ, hiền hậu, nhân hậu, …   

- Từ đồng nghĩa với háo hức là: náo nức, nô nức, nao nức, …

- Từ đồng nghĩa với im lặng là: tĩnh lặng, lặng im, yên ắng, … 

- Từ đồng nghĩa với kiên trì là: vững vàng, bền chí, …

- Từ đồng nghĩa với khó khăn là: cơ cực, khốn khó, khổ cực, cực khổ, …

- Từ đồng nghĩa với khiêm tốn là: thật thà, khiêng nhường, …

- Từ đồng nghĩa với lạc quan là: vô tư, tự tin,… 

- Từ đồng nghĩa với lười biếng là: lười nhác, lười, biếng nhác,… 

- Từ đồng nghĩa với mạnh mẽ là: mạnh, khỏe mạnh, khỏe khoắn, hùng dũng, … 

- Từ đồng nghĩa với mềm mại là: mềm dẻo, mềm mỏng,… 

- Từ đồng nghĩa với mãnh liệt là: kịch liệt, dữ dội, say đắm,… 

- Từ đồng nghĩa với mênh mông là: bao la, bát ngát, mênh mang, thênh thang, rộng lớn …  

- Từ đồng nghĩa với nhanh nhẹn là: nhanh chóng, tháo vát, mau lẹ, …   

- Từ đồng nghĩa với nhân hậu là: nhân từ, khoan dung, bao dung, nhân đức, tốt bụng, 

- Từ đồng nghĩa với nhà thơ là: thi sĩ, thi nhân, … 

- Từ đồng nghĩa với oai vệ là: bệ vệ, trang nghiêm, đường bệ, …  

- Từ đồng nghĩa với ô nhiễm là: độc hại, nhiễm độc, nhiễm bẩn, dơ bẩn, ô uế, bẩn thỉu, …. 

- Từ đồng nghĩa với phá hoại là: tàn phá, phá hủy, phá phách, … 

- Từ đồng nghĩa với phúc hậu là: nhân từ, nhân hậu, phúc đức, …  

- Từ đồng nghĩa với quyết tâm là: kiên quyết, quyết liệt, nhất quyết, quyết đoán, quyết chí,…   

- Từ đồng nghĩa với rực rỡ là: rạng rỡ, tươi sáng, sáng chói, chói lòa, ….

- Từ đồng nghĩa với rộng rãi là: bao la, bát ngát, mênh mông, … 

- Từ đồng nghĩa với siêng năng là: chăm chỉ, cần cù, chịu khó, … 

- Từ đồng nghĩa với sáng tạo là: sáng dạ, thông minh, cải tiến…. 

- Từ đồng nghĩa với thông minh là: sáng dạ, sáng tạo, khôn ngoan,… 

- Từ đồng nghĩa với trung thực là: thẳng thắn, ngay thẳng, thật thà, thành thật, thực tâm, thực lòng, bộc trực, chính trực, trung thực, … 

- Từ đồng nghĩa với um tùm là: rậm rạp, dày đặc, hoang dã, … 

- Từ đồng nghĩa với ước mơ là: ước muốn, ước ao, mong ước, mong muốn, ước nguyện,… 

- Từ đồng nghĩa với vắng vẻ là: vắng teo, vắng ngắt, hiu quạnh, hiu hắt, … 

- Từ đồng nghĩa với vàng hoe là: vàng tươi, vàng lịm, vàng ối, vàng úa, vàng chanh, … 

- Từ đồng nghĩa với xây dựng là: dựng xây, kiến thiết,… 

- Từ đồng nghĩa với xinh tươi là: xinh xinh, xinh xắn, xinh xẻo, xinh đẹp, tươi đẹp,đẹp đẽ, … 

- Từ đồng nghĩa với xanh tươi là: xanh xanh, xanh biếc, xanh lam, xanh ngắt, xanh rờn, xanh rì, …. 

- Từ đồng nghĩa với yêu thương là: thương yêu, quý mến, yêu dấu, thương mến, mến thướng,…

- Từ đồng nghĩa với yên bình là: thanh bình, yên ổn,… 

* Đáp án:

- Từ đồng nghĩa với lạnh cóng là lạnh buốt

- Từ đồng nghĩa với luồn là xộc vào

* Kiến thức mở rộng:

TỪ ĐỒNG NGHĨA

a. Khái niệm: Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau.

Ví dụ: huyền, mun, đen, mực,….

b. Phân loại từ đồng nghĩa: 

Có 2 loại từ đồng nghĩa, gồm:

- Từ đồng nghĩa hoàn toàn: Là những từ có nghĩa hoàn toàn giống nhau, có thể thay thế cho nhau trong lời nói.

Ví dụ: xe lửa - tàu hỏa, con lợn - con heo,…

- Từ đồng nghĩa không hoàn toàn: Là những từ tuy cùng nghĩa với nhau nhưng vẫn khác nhau phần nào đó về thái độ, tình cảm hoặc cách thức hành động

Ví dụ: chết, hi sinh, toi mạng, ra đi,…

c. Ví dụ 

- Từ đồng nghĩa với anh hùng là: anh dũng, cam đảm, can trường, dũng cảm, gan dạ, gan góc, gan lì, …

- Từ đồng nghĩa với ác là: ác độc, hung ác, tàn nhẫn,… 

- Từ đồng nghĩa với ăn là: xơi, chén, hốc,… 

- Từ đồng nghĩa với ẩm là: ẩm thấp, ẩm mốc, ẩm ướt,… 

- Từ đồng nghĩa với ân cần là: đon đả, nhiệt tình, niềm nở, quan tâm, thân mật, vồ vập, vồn vã, …

- Từ đồng nghĩa với ba là: cha, bố, tía, …

- Từ đồng nghĩa với bảo vệ là: ngăn cản, che chở, che chắn, phòng vệ, giữ gìn,… 

- Từ đồng nghĩa với biết ơn là: nhớ ơn,mang ơn, đội ơn, hàm ơn, lễ phép, vâng lời,…

- Từ đồng nghĩa với béo là: mập, bự, đầy đặn, béo phì, to, ….

- Từ đồng nghĩa với biếng nhác là: lười, lười nhác, lười biếng, …

- Từ đồng nghĩa với chăm chỉ là: siêng năng, cần cù, chuyên cần, chịu khó, tần tảo,…

- Từ đồng nghĩa với can đảm là: dũng cảm, gan dạ, anh dũng, quả cảm, …

- Từ đồng nghĩa với cao là: cao, cao kều, cao ngất, …

- Từ đồng nghĩa với dũng cảm là: can đảm, gan góc, gan dạ, gan trường, …

- Từ đồng nghĩa với đoàn kết là: đùm bọc, bao bọc, cùng nhau, chung sức, …

- Từ đồng nghĩa với êm ả là: yên ả, êm đềm, dịu dàng, …

- Từ đồng nghĩa với giữ gìn là: bảo vệ, bảo quản, che chở, che chắn,…

- Từ đồng nghĩa với giản dị là: đơn sơ, mộc mạc, đơn giản, tự nhiên, khiêm tốn, bình thường,… 

- Từ đồng nghĩa với gọn gàng là: gọn ghẽ, gọn, gọn nhẹ, …

- Từ đồng nghĩa với gan dạ là: can đảm, dũng cảm, gan góc,…

- Từ đồng nghĩa với hạnh phúc là: sung sướng, vui sướng, mãn nguyện, toại nguyện…

- Từ đồng nghĩa với hòa bình là: yên bình, thanh bình, thái bình, yên ổn, bình yên,… 

- Từ đồng nghĩa với hiền lành là: ngoan hiền, hiền từ, hiền hậu, nhân hậu, …   

- Từ đồng nghĩa với háo hức là: náo nức, nô nức, nao nức, …

- Từ đồng nghĩa với im lặng là: tĩnh lặng, lặng im, yên ắng, … 

- Từ đồng nghĩa với kiên trì là: vững vàng, bền chí, …

- Từ đồng nghĩa với khó khăn là: cơ cực, khốn khó, khổ cực, cực khổ, …

- Từ đồng nghĩa với khiêm tốn là: thật thà, khiêng nhường, …

- Từ đồng nghĩa với lạc quan là: vô tư, tự tin,… 

- Từ đồng nghĩa với lười biếng là: lười nhác, lười, biếng nhác,… 

- Từ đồng nghĩa với mạnh mẽ là: mạnh, khỏe mạnh, khỏe khoắn, hùng dũng, … 

- Từ đồng nghĩa với mềm mại là: mềm dẻo, mềm mỏng,… 

- Từ đồng nghĩa với mãnh liệt là: kịch liệt, dữ dội, say đắm,… 

- Từ đồng nghĩa với mênh mông là: bao la, bát ngát, mênh mang, thênh thang, rộng lớn …  

- Từ đồng nghĩa với nhanh nhẹn là: nhanh chóng, tháo vát, mau lẹ, …   

- Từ đồng nghĩa với nhân hậu là: nhân từ, khoan dung, bao dung, nhân đức, tốt bụng, 

- Từ đồng nghĩa với nhà thơ là: thi sĩ, thi nhân, … 

- Từ đồng nghĩa với oai vệ là: bệ vệ, trang nghiêm, đường bệ, …  

- Từ đồng nghĩa với ô nhiễm là: độc hại, nhiễm độc, nhiễm bẩn, dơ bẩn, ô uế, bẩn thỉu, …. 

- Từ đồng nghĩa với phá hoại là: tàn phá, phá hủy, phá phách, … 

- Từ đồng nghĩa với phúc hậu là: nhân từ, nhân hậu, phúc đức, …  

- Từ đồng nghĩa với quyết tâm là: kiên quyết, quyết liệt, nhất quyết, quyết đoán, quyết chí,…   

- Từ đồng nghĩa với rực rỡ là: rạng rỡ, tươi sáng, sáng chói, chói lòa, ….

- Từ đồng nghĩa với rộng rãi là: bao la, bát ngát, mênh mông, … 

- Từ đồng nghĩa với siêng năng là: chăm chỉ, cần cù, chịu khó, … 

- Từ đồng nghĩa với sáng tạo là: sáng dạ, thông minh, cải tiến…. 

- Từ đồng nghĩa với thông minh là: sáng dạ, sáng tạo, khôn ngoan,… 

- Từ đồng nghĩa với trung thực là: thẳng thắn, ngay thẳng, thật thà, thành thật, thực tâm, thực lòng, bộc trực, chính trực, trung thực, … 

- Từ đồng nghĩa với um tùm là: rậm rạp, dày đặc, hoang dã, … 

- Từ đồng nghĩa với ước mơ là: ước muốn, ước ao, mong ước, mong muốn, ước nguyện,… 

- Từ đồng nghĩa với vắng vẻ là: vắng teo, vắng ngắt, hiu quạnh, hiu hắt, … 

- Từ đồng nghĩa với vàng hoe là: vàng tươi, vàng lịm, vàng ối, vàng úa, vàng chanh, … 

- Từ đồng nghĩa với xây dựng là: dựng xây, kiến thiết,… 

- Từ đồng nghĩa với xinh tươi là: xinh xinh, xinh xắn, xinh xẻo, xinh đẹp, tươi đẹp,đẹp đẽ, … 

- Từ đồng nghĩa với xanh tươi là: xanh xanh, xanh biếc, xanh lam, xanh ngắt, xanh rờn, xanh rì, …. 

- Từ đồng nghĩa với yêu thương là: thương yêu, quý mến, yêu dấu, thương mến, mến thướng,…

- Từ đồng nghĩa với yên bình là: thanh bình, yên ổn,… 

* Đáp án:

Các từ in đậm được dùng với nghĩa chuyển.

* Kiến thức mở rộng:

TỪ ĐA NGHĨA

I. Từ đa nghĩa là gì?

- Khái niệm: Từ đa nghĩa (từ nhiều nghĩa) là những từ ý nghĩa biểu thị những đặc điểm, thuộc tính khác nhau của một đối tượng.

- Ví dụ: từ “đi”

+ Nghĩa gốc của từ “đi” là chỉ sự dịch chuyển bằng 2 chi dưới. (Hôm nay tôi đi siêu thị với em gái).

+ Nghĩa chuyển của từ “đi” là chỉ một người nào đó đã chết. (Bác ấy đã đi chiều qua mà không kịp nói lời trăng trối).

II. Từ đa nghĩa có mấy loại?

Từ đa nghĩa được chia làm 2 loại: nghĩa gốc và nghĩa chuyển

+ Nghĩa gốc là nghĩa có trước.

+ Nghĩa chuyển là các nghĩa được hình thành sau này và dựa trên nghĩa gốc.

III. Cách sử dụng từ đa nghĩa

+ Xem xét câu chuyện xung quanh từ: Đôi khi, câu chuyện xung quanh từ hoặc cụm từ có thể giúp hiểu rõ ý nghĩa của nó.

+ Nghe cách người khác sử dụng từ đó trong câu, có thể cố gắng xác định ý nghĩa dựa trên cách họ sử dụng nó.

+ Sử dụng kiến thức ngôn ngữ và văn hóa: Hiểu biết sâu về ngôn ngữ và văn hóa cũng có thể giúp bạn xác định ý nghĩa cụ thể của từ đa nghĩa.

IV. Tác dụng của từ đa nghĩa

Tác dụng của từ đa nghĩa là:

- Tăng tính đa dạng cho vốn từ vựng trong tiếng Việt.

- Dễ dàng sử dụng thay thế nhiều từ ngữ khác nhau để mô tả một vấn đề, một vật hay một sự việc nào đó, tránh nhàm chán

- Tránh lặp lại một từ được sử dụng nhiều lần trong cùng đoạn văn bản.

- Tăng giá trị nghệ thuật cho văn bản văn học.

* Đáp án:

* Sử dụng từ tay:

- Hoàng bị đau tay nên bạn ấy phải nghỉ học mấy hôm nay.

- Chú ấy là một tay bóng chuyền xuất sắc của đội tuyển quốc gia

* Kiến thức mở rộng:

TỪ ĐA NGHĨA

I. Từ đa nghĩa là gì?

- Khái niệm: Từ đa nghĩa (từ nhiều nghĩa) là những từ ý nghĩa biểu thị những đặc điểm, thuộc tính khác nhau của một đối tượng.

- Ví dụ: từ “đi”

+ Nghĩa gốc của từ “đi” là chỉ sự dịch chuyển bằng 2 chi dưới. (Hôm nay tôi đi siêu thị với em gái).

+ Nghĩa chuyển của từ “đi” là chỉ một người nào đó đã chết. (Bác ấy đã đi chiều qua mà không kịp nói lời trăng trối).

II. Từ đa nghĩa có mấy loại?

Từ đa nghĩa được chia làm 2 loại: nghĩa gốc và nghĩa chuyển

+ Nghĩa gốc là nghĩa có trước.

+ Nghĩa chuyển là các nghĩa được hình thành sau này và dựa trên nghĩa gốc.

III. Cách sử dụng từ đa nghĩa

+ Xem xét câu chuyện xung quanh từ: Đôi khi, câu chuyện xung quanh từ hoặc cụm từ có thể giúp hiểu rõ ý nghĩa của nó.

+ Nghe cách người khác sử dụng từ đó trong câu, có thể cố gắng xác định ý nghĩa dựa trên cách họ sử dụng nó.

+ Sử dụng kiến thức ngôn ngữ và văn hóa: Hiểu biết sâu về ngôn ngữ và văn hóa cũng có thể giúp bạn xác định ý nghĩa cụ thể của từ đa nghĩa.

IV. Tác dụng của từ đa nghĩa

Tác dụng của từ đa nghĩa là:

- Tăng tính đa dạng cho vốn từ vựng trong tiếng Việt.

- Dễ dàng sử dụng thay thế nhiều từ ngữ khác nhau để mô tả một vấn đề, một vật hay một sự việc nào đó, tránh nhàm chán

- Tránh lặp lại một từ được sử dụng nhiều lần trong cùng đoạn văn bản.

- Tăng giá trị nghệ thuật cho văn bản văn học.

* Đáp án:

1. Mỗi lần ăn dưa hấu, tôi lại nghĩ đến hình ảnh một chàng trai tháo vát, chăm chỉ sống giữa một đảo dưa. Chàng trai đó là Mai An Tiêm – nhân vật chính trong câu chuyện Sự tích dưa hấu mà tôi đã học. Mai An Tiêm là một chàng trai thông minh, cần cù, chăm chỉ và chịu khó, nhờ những phẩm chất tốt đẹp đó mà Mai An Tiêm vẫn có thể bảo đảm được cuộc sống đầy đủ cho vợ con dù bị vua cha đày ra đảo xa.

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH LÀM ĐOẠN VĂN PHÁT BIỂU CẢM NGHĨ VỀ NHÂN VẬT

Bước 1: Giới thiệu nhân vật

- Nhân vật tên gì? Xuất hiện trong tác phẩm nào?

- Nhân vật này có đặc điểm gì nổi bật? (Tốt bụng, dũng cảm, chăm chỉ...)

Bước 2: Cảm nghĩ về nhân vật

- Bạn có ấn tượng gì về nhân vật này?

- Những hành động, lời nói nào của nhân vật khiến bạn yêu thích hoặc cảm phục?

- Nhân vật dạy cho bạn bài học gì?

Bước 3: Kết luận

- Bạn có yêu thích nhân vật này không? Vì sao?

- Nhân vật này để lại bài học gì trong cuộc sống của bạn?

* Đáp án:

2. Ngay từ khi còn bé xíu, hình ảnh cậu bé Gióng trong câu chuyện của bà, của mẹ đã in đậm trong tâm trí tôi. Đó là một cậu bé kiên cường, dũng cảm, và có sức mạnh phi thường khi đứng lên ra chiến trận chiến đấu với giặc ngoại xâm để bảo vệ dân làng.

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH LÀM ĐOẠN VĂN PHÁT BIỂU CẢM NGHĨ VỀ NHÂN VẬT

Bước 1: Giới thiệu nhân vật

- Nhân vật tên gì? Xuất hiện trong tác phẩm nào?

- Nhân vật này có đặc điểm gì nổi bật? (Tốt bụng, dũng cảm, chăm chỉ...)

Bước 2: Cảm nghĩ về nhân vật

- Bạn có ấn tượng gì về nhân vật này?

- Những hành động, lời nói nào của nhân vật khiến bạn yêu thích hoặc cảm phục?

- Nhân vật dạy cho bạn bài học gì?

Bước 3: Kết luận

- Bạn có yêu thích nhân vật này không? Vì sao?

- Nhân vật này để lại bài học gì trong cuộc sống của bạn?

* Đáp án:

Thư viện Mo-gân ở trung tâm thành phố Niu-oóc, Hoa Kỳ, được xem là một trong những thư viện đẹp nhất thế giới. Các tủ sách bằng đồng nơi đây lưu giữ nhiều bản thảo gốc của Oan-tơ Xcốt và Ban-dắc. Đây cũng là nơi trưng bày một bộ sưu tập lớn các bản in, bản vẽ và hoạ tiết tranh của các nghệ sĩ Lê-ô-nác-đô Đa Vin-xi, Mi-ken-lăng-giơ-lô và Rem-brăng,...

* Đáp án:

Chiều qua, ở ngã ba đường – nơi đặt bảng tin khu phố, xuất hiện một thông báo về giải thi đấu bóng đá thiếu nhi của phường.

Hoà "Đen" – đội trưởng đội Mũi Tên Vàng – ngay lập tức tổ chức họp đội bóng của khu phố. Chỉ 15 phút sau, các cầu thủ – tất cả đều đang háo hức chờ đợi trận bóng đã có mặt ở nhà văn hoá.

* Kiến thức mở rộng:

DẤU GẠCH NGANG

- Dấu gạch ngang, được viết là ( - ), là một dấu câu của Tiếng Việt. Dấu gạch ngang có nhiều tác dụng.

- Tác dụng:

Dấu gạch ngang  ( - ) dùng để đánh dấu:

    + Chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại.

- Ví dụ: Dấu gạch ngang để đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại.

Thấy tôi sán đến gần, ông hỏi tôi :

- Cháu con ai ?

- Thưa ông, cháu là con ông Thư.

    + Phần chú thích.

- Ví dụ: Dấu gạch ngang dùng để đánh dấu phầnchú thích.

Một bữa Pa- xcan đi đâu về khuya, thấy bố mình - một viên chức tài chính - vẫn cặm cụi trước bàn làm việc. Anh rón rén lại gần. Ông bố vẫn mải mê với những con số : Ông đang phải kiểm tra sổ sách.

    + Các ý trong một đoạn liệt kê.

- Ví dụ : Dấu gạch ngang có tác dụng đánh dấu các ý trong một đoạn liệt kê.

Để quạt điện được bền, người dùng nên thực hiện các biện pháp sau đây:

- Trước khi bật quạt, đặt quạt nơi chắc chắn để chân quạt tiếp xúc đều với nền.

- Khi điện đã vào quạt, tránh để cánh quạt bị vướng víu, quạt không quay được sẽ làm nóng chảy cuộn dây trong quạt.

- Hằng năm, tra dầu mỡ vào ổ trục, bộ phận điều khiển hướng quay của quạt, nhưng không nên tra quá nhiều, vì dầu mỡ sẽ chảy vào trong làm hỏng dây bên trong quạt.

- Khi không dùng, cất quạt vào nơi khô, mát, sạch sẽ, ít bụi bặm.

- Phân biệt dấu gạch ngang và dấu gạch nối:

Dấu gạch nối không phải là dấu câu. Nó chỉ được dùng để nối các tiếng trong những từ mượn gồm nhiều tiếng. Về độ dài, dấu gạch nối ngắn hơn dấu gạch ngang.

Dấu gạch ngang là dấu câu của tiếng Việt. Nó được dùng để:

  + Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong câu;

  + Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc để liệt kê;

  + Nối các từ nằm trong một liên danh.

Ví dụ:

+ Dấu gạch ngang:

Tiếng rì rào bất tận của những khu rừng xanh bốn mùa, cùng tiếng sóng rì rào từ biển Đông và vịnh Thái Lan ngày đêm không ngớt vọng về trong hơi gió muối – thứ âm thanh đơn điệu triền miên ấy ru ngủ thính giác, càng làm mòn mỏi và làm đuối dần đi tác dụng phân biệt của thị giác con người trước cái quang cảnh chỉ lặng lẽ một màu xanh đơn điệu.

(Đoàn Giỏi)

+ Dấu gạch nối:

Nhà thám hiểm Hao-ớt Lim-be trưởng đoàn thám hiểm Hội địa lí Hoàng gia Anh sau khi thăm động Phong Nha về đã phát biểu: Với kinh nghiệm của mười sáu năm thám hiểm hang động ở tổ chức nghiên cứu hang động mạnh nhất của Hoàng gia Anh, tôi khẳng định Phong Nha là hang động dài nhất và đẹp nhất thế giới.

(Trần Hoàng)

* Đáp án đúng là : B

- Bài thơ là lời nói của người chị, nói về bé Hà.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA BÀI "BÉ HÀ"

1. Nội dung chính

Bài thơ "Bé Hà" là một bức tranh đầy yêu thương và trong trẻo về hình ảnh một cô bé út ít trong gia đình. Bé Hà được khắc họa với vẻ hồn nhiên, đáng yêu, ngây thơ và tràn đầy sức sống.

- Bé nhỏ xinh, là niềm vui và sự yêu thương của chị.

- Bé vui chơi vô tư, hồn nhiên với những trò chơi tuổi thơ như nhảy dây, lò cò.

- Bé có trí tưởng tượng phong phú, biến những sự vật đơn giản quanh mình thành những điều kỳ diệu.

- Bé thể hiện sự dịu dàng, biết nâng niu, yêu thương qua hình ảnh ru búp bê, bế em.

- Bàn tay nhỏ bé của Hà ôm đầy ước mơ, tượng trưng cho khát vọng khám phá thế giới.

2. Ý nghĩa

- Tình cảm gia đình ấm áp: Bài thơ thể hiện tình yêu thương giữa chị và em, một thứ tình cảm trong sáng, gắn bó.

- Tuổi thơ hồn nhiên, vô tư: Những trò chơi dân gian và trí tưởng tượng phong phú của bé Hà làm nổi bật vẻ đẹp tuổi thơ.

- Sự trong sáng và ước mơ: Hình ảnh con thuyền giấy đưa Hà đi xa thể hiện ước mơ khám phá thế giới rộng lớn của trẻ thơ.

3. Nghệ thuật

- Thể thơ nhẹ nhàng, nhịp điệu vui tươi, giàu hình ảnh.

- Ngôn từ giản dị, gần gũi, gợi lên cảm xúc ấm áp, thân thương.

- Cách miêu tả sinh động, giúp người đọc hình dung rõ nét về nhân vật bé Hà.

* Đáp án đúng là:  b, d

b) Có chiếc răng sứt, hay nhoẻn cười.

d) Có đuôi tóc nhỏ tung tăng trên vai.

Là những đặc điểm về ngoại hình của bé Hà khiến bé rất ngộ nghĩnh, đáng yêu.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA BÀI "BÉ HÀ"

1. Nội dung chính

Bài thơ "Bé Hà" là một bức tranh đầy yêu thương và trong trẻo về hình ảnh một cô bé út ít trong gia đình. Bé Hà được khắc họa với vẻ hồn nhiên, đáng yêu, ngây thơ và tràn đầy sức sống.

- Bé nhỏ xinh, là niềm vui và sự yêu thương của chị.

- Bé vui chơi vô tư, hồn nhiên với những trò chơi tuổi thơ như nhảy dây, lò cò.

- Bé có trí tưởng tượng phong phú, biến những sự vật đơn giản quanh mình thành những điều kỳ diệu.

- Bé thể hiện sự dịu dàng, biết nâng niu, yêu thương qua hình ảnh ru búp bê, bế em.

- Bàn tay nhỏ bé của Hà ôm đầy ước mơ, tượng trưng cho khát vọng khám phá thế giới.

2. Ý nghĩa

- Tình cảm gia đình ấm áp: Bài thơ thể hiện tình yêu thương giữa chị và em, một thứ tình cảm trong sáng, gắn bó.

- Tuổi thơ hồn nhiên, vô tư: Những trò chơi dân gian và trí tưởng tượng phong phú của bé Hà làm nổi bật vẻ đẹp tuổi thơ.

- Sự trong sáng và ước mơ: Hình ảnh con thuyền giấy đưa Hà đi xa thể hiện ước mơ khám phá thế giới rộng lớn của trẻ thơ.

3. Nghệ thuật

- Thể thơ nhẹ nhàng, nhịp điệu vui tươi, giàu hình ảnh.

- Ngôn từ giản dị, gần gũi, gợi lên cảm xúc ấm áp, thân thương.

- Cách miêu tả sinh động, giúp người đọc hình dung rõ nét về nhân vật bé Hà.

* Đáp án đúng là : b, c, d

Những phép lạ trong hai bàn tay bé Hà là

b) Biến chiếc gối nhỏ thành em bé để ru em ngủ.

c) Biến mấy củ khoai lang thành đàn lợn, lá me thành cơm, gạo.

d) Biến chiếc thuyền giấy thành chiếc thuyền ôm đầy ước mơ.

* Đáp án:

Qua cái nhìn của người chị về bé Hà, bài thơ thể hiện tình yêu thương với em bé vẫn còn tuổi nhỏ mải ham chơi nhưng lại vô cùng thông minh và dịu dàng.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA BÀI "BÉ HÀ"

1. Nội dung chính

Bài thơ "Bé Hà" là một bức tranh đầy yêu thương và trong trẻo về hình ảnh một cô bé út ít trong gia đình. Bé Hà được khắc họa với vẻ hồn nhiên, đáng yêu, ngây thơ và tràn đầy sức sống.

- Bé nhỏ xinh, là niềm vui và sự yêu thương của chị.

- Bé vui chơi vô tư, hồn nhiên với những trò chơi tuổi thơ như nhảy dây, lò cò.

- Bé có trí tưởng tượng phong phú, biến những sự vật đơn giản quanh mình thành những điều kỳ diệu.

- Bé thể hiện sự dịu dàng, biết nâng niu, yêu thương qua hình ảnh ru búp bê, bế em.

- Bàn tay nhỏ bé của Hà ôm đầy ước mơ, tượng trưng cho khát vọng khám phá thế giới.

2. Ý nghĩa

- Tình cảm gia đình ấm áp: Bài thơ thể hiện tình yêu thương giữa chị và em, một thứ tình cảm trong sáng, gắn bó.

- Tuổi thơ hồn nhiên, vô tư: Những trò chơi dân gian và trí tưởng tượng phong phú của bé Hà làm nổi bật vẻ đẹp tuổi thơ.

- Sự trong sáng và ước mơ: Hình ảnh con thuyền giấy đưa Hà đi xa thể hiện ước mơ khám phá thế giới rộng lớn của trẻ thơ.

3. Nghệ thuật

- Thể thơ nhẹ nhàng, nhịp điệu vui tươi, giàu hình ảnh.

- Ngôn từ giản dị, gần gũi, gợi lên cảm xúc ấm áp, thân thương.

- Cách miêu tả sinh động, giúp người đọc hình dung rõ nét về nhân vật bé Hà.

* Đáp án:

Theo em anh chị lớn cần phải yêu thương, nhường nhịn, chăm sóc thật tốt cho các em nhỏ, để các em phát triển phù hợp với độ tuổi của mình, không doạ nạt, bắt nạt hay bắt các em làm những việc quá sức.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA BÀI "BÉ HÀ"

1. Nội dung chính

Bài thơ "Bé Hà" là một bức tranh đầy yêu thương và trong trẻo về hình ảnh một cô bé út ít trong gia đình. Bé Hà được khắc họa với vẻ hồn nhiên, đáng yêu, ngây thơ và tràn đầy sức sống.

- Bé nhỏ xinh, là niềm vui và sự yêu thương của chị.

- Bé vui chơi vô tư, hồn nhiên với những trò chơi tuổi thơ như nhảy dây, lò cò.

- Bé có trí tưởng tượng phong phú, biến những sự vật đơn giản quanh mình thành những điều kỳ diệu.

- Bé thể hiện sự dịu dàng, biết nâng niu, yêu thương qua hình ảnh ru búp bê, bế em.

- Bàn tay nhỏ bé của Hà ôm đầy ước mơ, tượng trưng cho khát vọng khám phá thế giới.

2. Ý nghĩa

- Tình cảm gia đình ấm áp: Bài thơ thể hiện tình yêu thương giữa chị và em, một thứ tình cảm trong sáng, gắn bó.

- Tuổi thơ hồn nhiên, vô tư: Những trò chơi dân gian và trí tưởng tượng phong phú của bé Hà làm nổi bật vẻ đẹp tuổi thơ.

- Sự trong sáng và ước mơ: Hình ảnh con thuyền giấy đưa Hà đi xa thể hiện ước mơ khám phá thế giới rộng lớn của trẻ thơ.

3. Nghệ thuật

- Thể thơ nhẹ nhàng, nhịp điệu vui tươi, giàu hình ảnh.

- Ngôn từ giản dị, gần gũi, gợi lên cảm xúc ấm áp, thân thương.

- Cách miêu tả sinh động, giúp người đọc hình dung rõ nét về nhân vật bé Hà.

* Đáp án:

Trong gia đình em, người mà em yêu quý và kính trọng nhất là mẹ.

Năm nay, mẹ ba sáu tuổi. Dáng người thon thả. Mái tóc dài mượt mà và óng ả. Khuôn mặt trái xoan. Đôi mắt mẹ sáng long lanh như ngọn đuốc dõi theo từng bước đi của em. Môi mẹ đỏ tươi, luôn in lại những nụ cười rạng rỡ. Làn da của mẹ trắng mịn như được thoa một lớp phấn. Mẹ ăn mặc rất giản dị nhưng lại toát lên vẻ sang trọng. Hằng ngày, ngoài những công việc giảng dạy ở trường và tham gia các công tác đoàn thể mẹ còn phải lo chăm sóc chu đáo cho gia đình. Tối đến, dù bận soạn bài nhưng mẹ vẫn dành thời gian giảng bài cho em. Những hôm em ốm, nhờ có bàn tay mẹ chăm sóc mà em đã nhanh khỏi để đến trường. Hằng ngày, mẹ phải dậy sớm để lo bữa sáng cho gia đình. Công việc bận rộn như vậy nhưng lúc nào mẹ cũng rất vui. Mẹ không những là người mẹ dịu dàng, đảm đang mà mẹ vừa là người chị, người bạn của em những lúc vui buồn. Có mẹ, em thấy ấm lòng. Em rất kính trọng mẹ em, mẹ xứng đáng là người "Giỏi việc trường, đảm việc nhà" mà nhà trường đã trao tặng danh hiệu cho mẹ trong công tác.

Em rất yêu quý mẹ em. Em sẽ cố gắng học giỏi để xứng đáng với công sinh thành và nuôi dưỡng của mẹ.

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH LÀM BÀI VĂN MIÊU TẢ

1. Mở bài (Giới thiệu về người định tả)

- Giới thiệu người mà em định tả: Là ai? (ông, bà, bố, mẹ, thầy cô, bạn bè, anh chị em…)

- Vì sao em muốn tả người đó? (ấn tượng, yêu quý, kính trọng…)

- Ví dụ:

Trong gia đình, người mà em yêu quý nhất là mẹ. Mẹ luôn chăm sóc và yêu thương em hết lòng.

2. Thân bài (Tả chi tiết về người đó)

a) Tả ngoại hình (Dáng vẻ bên ngoài)

- Tuổi tác, vóc dáng (cao, thấp, gầy, mập...)

- Khuôn mặt (tròn, trái xoan, vuông...), làn da (trắng, nâu, rám nắng...)

- Đôi mắt (to tròn, sáng, hiền từ, sắc sảo...)

- Mái tóc (dài, ngắn, đen, bạc...)

- Nụ cười, hàm răng, giọng nói...

b) Tả tính cách, hoạt động

- Tính cách: hiền lành, nghiêm khắc, vui vẻ, chăm chỉ...

- Hành động: làm việc, học tập, vui chơi...

- Cử chỉ, điệu bộ: nhanh nhẹn, dịu dàng, chậm rãi…

c) Một kỷ niệm với người đó (Tăng thêm cảm xúc cho bài viết)

- Một lần người đó giúp đỡ em hoặc làm em nhớ mãi.

- Ví dụ: Một lần mẹ thức trắng đêm chăm sóc em khi em bị ốm.

3. Kết bài (Nêu cảm nghĩ của em)

- Tình cảm của em với người đó (yêu quý, kính trọng, biết ơn…).

- Mong ước của em (người đó luôn khỏe mạnh, vui vẻ…).

- Ví dụ:Em rất yêu mẹ và mong mẹ luôn vui vẻ, hạnh phúc. Em sẽ cố gắng học giỏi để mẹ vui lòng.

* Lưu ý khi viết bài văn tả người

- Dùng từ ngữ miêu tả sinh động, giàu hình ảnh.

-  Kết hợp tả ngoại hình, tính cách và hoạt động.

- Có cảm xúc chân thật, tự nhiên.

- Trình bày rõ ràng, mạch lạc.

* Đáp án:

Trong những bài đọc đã học, có rất nhiều những nhân vật với tính cách phẩm chất khác nhau, nhưng nhân vật em thích nhất đó là nhân vật Mai An Tiêm trong câu chuyện Sự tích dưa hấu

Đức tính của An Tiêm là thế đấy, chàng muốn tự lập, tự hai bàn tay của mình làm ra miếng ăn, manh áo chứ không muốn sống dựa vào người khác. Vì thế mà An Tiêm phải bị đày ra đảo. Không một tất sắt trong tay mà An Tiêm đã tạo cho mình một vườn rau nhỏ, rồi sau đó trồng được một cây có quả ăn rất ngon. Đó là quả “Dưa hấu”. Quả thật nếu ai không có ý chí phấn đấu cao thì không thể nào vượt qua những khó khăn trở ngại quá lớn như An Tiêm. Đức tính này của An Tiêm thật sự đã làm em khâm phục, quí trọng.

Khi đọc đến đoạn An Tiêm được trở về đất liền em cảm thấy như mình cùng chia sẻ hạnh phúc với ông. An Tiêm thực sự xứng đáng được hưởng một cuộc sống sung sướng đầy đủ. Dù gặp hoàn cảnh khó khăn nhưng An Tiêm vẫn không chùn bước, mạnh dạn khắc phục những khó khăn để tạo cho mình một cuộc sống đỡ vất vả hơn. Mặt khác em cũng khâm phục An Tiêm ở lòng tự trọng của chàng. Bởi vì An Tiêm không muôn mọi người nghĩ rằng mình là kẻ vô tích sự nên cố gắng dùng sức lực với bàn tay trắng của mình để chứng minh cho mọi người biết mình không là kẻ ăn bám theo người khác, không là kẻ xu nịnh để hưởng lộc.

Qua nhân vật An Tiêm em thấy mình cần phải phấn đấu hơn nữa, học tập những đức tính đáng quí của ông để trở thành người có ích cho xã hội. An Tiêm thực sự là tấm gương của thế hệ trẻ ngày nay về đức tính tự trọng, can đảm, kiên nhẫn, không khuất phục khó khăn, gian khổ...

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH LÀM ĐOẠN VĂN PHÁT BIỂU CẢM NGHĨ VỀ NHÂN VẬT

Bước 1: Giới thiệu nhân vật

- Nhân vật tên gì? Xuất hiện trong tác phẩm nào?

- Nhân vật này có đặc điểm gì nổi bật? (Tốt bụng, dũng cảm, chăm chỉ...)

Bước 2: Cảm nghĩ về nhân vật

- Bạn có ấn tượng gì về nhân vật này?

- Những hành động, lời nói nào của nhân vật khiến bạn yêu thích hoặc cảm phục?

- Nhân vật dạy cho bạn bài học gì?

Bước 3: Kết luận

- Bạn có yêu thích nhân vật này không? Vì sao?

- Nhân vật này để lại bài học gì trong cuộc sống của bạn?

* Đáp án:

a) Dùng hình ảnh làm câu đố:

Ảnh 1: Nông dân

Ảnh 2: Thợ may

Ảnh 3: Bán hàng

Ảnh 4: Ngư dân

- Một số hình ảnh nghề nghiệp khác:

Đáp án:

Ảnh 1: Giáo viên

Ảnh 2: Bác sĩ

* Đáp án:

b) Nêu một câu đố (hoặc dùng ca dao, thơ, văn làm câu đố)

Đáp án: Bác sĩ

Một số câu đố khác:

- Nghề gì bạn với vữa vôi

Xây nhà cao đẹp bạn tôi đều cần?

(Thợ xây)

- Nghề gì vẽ vẽ, tô tô

Non xanh nước biếc nhấp nhô lượn lờ

Chân dung phác học tỏ tường

Ai xem cũng thích, ai nhìn cũng mê?

(Họa sĩ)

* Đáp án:

c) Dùng động tác làm câu đố

Ảnh 1: Ca sĩ

Ảnh 2: Cảnh sát giao thông

Ảnh 3: Tài xế

* Đáp án:

Câu chuyện diễn ra vào cuối năm 1954, lúc cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đã thắng lợi, Chính phủ từ chiến khu Việt Bắc chuẩn bị về Thủ đô.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA BÀI "CÂU CHUYỆN CHIẾU ĐỒNG HỒ"

1. Nội dung chính

   Câu chuyện diễn ra vào năm 1954, khi một số cán bộ tham gia hội nghị được lệnh cấp trên điều đi học lớp tiếp quản Thủ đô. Nhiều người, đặc biệt là những người quê ở Hà Nội, mong muốn được trở về, thậm chí còn đề nghị cấp trên tạo điều kiện.

Lúc đó, Bác Hồ đến thăm hội nghị. Thông qua hình ảnh chiếc đồng hồ, Bác khéo léo giảng giải về tinh thần trách nhiệm và ý nghĩa của từng nhiệm vụ trong cách mạng. Bác nhấn mạnh rằng:

- Một chiếc đồng hồ có nhiều bộ phận, mỗi bộ phận đều quan trọng.

- Nếu một bộ phận không làm đúng chức năng của mình hoặc đòi thay đổi vị trí thì đồng hồ sẽ không thể hoạt động.

- Cũng giống như cách mạng, mọi nhiệm vụ đều quan trọng, dù lớn hay nhỏ, và mỗi người cần hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Nhờ bài học của Bác, các cán bộ nhận ra rằng không nên suy nghĩ theo hướng cá nhân mà cần đặt lợi ích chung lên hàng đầu.

2. Ý nghĩa

- Bài học về trách nhiệm: Mỗi người có một vị trí, một nhiệm vụ riêng, và bất cứ nhiệm vụ nào cũng quan trọng. Phải làm tốt công việc của mình thì tập thể mới vững mạnh.

- Tinh thần đoàn kết: Muốn cách mạng thành công, mọi người phải phối hợp chặt chẽ, giống như các bộ phận trong một chiếc đồng hồ.

- Tư tưởng vì tập thể, vì đất nước: Bác Hồ khuyên cán bộ không nên đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích chung mà phải biết hy sinh, cống hiến.

* Đáp án:

Nhiều cán bộ đang dự hội nghị muốn chuyển sang lớp học tiếp quản Thủ đô vì trong số học có những người quê ở Hả Nội, bao năm xa nhà, nay được dịp trở về công tác tại quê nhà nên ai nấy đều háo hức muốn đi.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA BÀI "CÂU CHUYỆN CHIẾU ĐỒNG HỒ"

1. Nội dung chính

   Câu chuyện diễn ra vào năm 1954, khi một số cán bộ tham gia hội nghị được lệnh cấp trên điều đi học lớp tiếp quản Thủ đô. Nhiều người, đặc biệt là những người quê ở Hà Nội, mong muốn được trở về, thậm chí còn đề nghị cấp trên tạo điều kiện.

Lúc đó, Bác Hồ đến thăm hội nghị. Thông qua hình ảnh chiếc đồng hồ, Bác khéo léo giảng giải về tinh thần trách nhiệm và ý nghĩa của từng nhiệm vụ trong cách mạng. Bác nhấn mạnh rằng:

- Một chiếc đồng hồ có nhiều bộ phận, mỗi bộ phận đều quan trọng.

- Nếu một bộ phận không làm đúng chức năng của mình hoặc đòi thay đổi vị trí thì đồng hồ sẽ không thể hoạt động.

- Cũng giống như cách mạng, mọi nhiệm vụ đều quan trọng, dù lớn hay nhỏ, và mỗi người cần hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Nhờ bài học của Bác, các cán bộ nhận ra rằng không nên suy nghĩ theo hướng cá nhân mà cần đặt lợi ích chung lên hàng đầu.

2. Ý nghĩa

- Bài học về trách nhiệm: Mỗi người có một vị trí, một nhiệm vụ riêng, và bất cứ nhiệm vụ nào cũng quan trọng. Phải làm tốt công việc của mình thì tập thể mới vững mạnh.

- Tinh thần đoàn kết: Muốn cách mạng thành công, mọi người phải phối hợp chặt chẽ, giống như các bộ phận trong một chiếc đồng hồ.

- Tư tưởng vì tập thể, vì đất nước: Bác Hồ khuyên cán bộ không nên đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích chung mà phải biết hy sinh, cống hiến.

* Đáp án:

Bác Hồ đã đưa ra một chiếc đồng hồ, chỉ rõ từng công dụng của từng bộ phận trong chiếc đồng hồ đó. Mỗi bộ phận của chiếc đồng hồ đều có nhiệm vụ quan trọng của riêng mình, không thể bỏ đi, thay thế hay đổi chỗ cho nhau. Các bộ phận của một chiếc đồng hồ cũng ví như các nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ nào cũng quan trọng.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA BÀI "CÂU CHUYỆN CHIẾU ĐỒNG HỒ"

1. Nội dung chính

   Câu chuyện diễn ra vào năm 1954, khi một số cán bộ tham gia hội nghị được lệnh cấp trên điều đi học lớp tiếp quản Thủ đô. Nhiều người, đặc biệt là những người quê ở Hà Nội, mong muốn được trở về, thậm chí còn đề nghị cấp trên tạo điều kiện.

Lúc đó, Bác Hồ đến thăm hội nghị. Thông qua hình ảnh chiếc đồng hồ, Bác khéo léo giảng giải về tinh thần trách nhiệm và ý nghĩa của từng nhiệm vụ trong cách mạng. Bác nhấn mạnh rằng:

- Một chiếc đồng hồ có nhiều bộ phận, mỗi bộ phận đều quan trọng.

- Nếu một bộ phận không làm đúng chức năng của mình hoặc đòi thay đổi vị trí thì đồng hồ sẽ không thể hoạt động.

- Cũng giống như cách mạng, mọi nhiệm vụ đều quan trọng, dù lớn hay nhỏ, và mỗi người cần hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Nhờ bài học của Bác, các cán bộ nhận ra rằng không nên suy nghĩ theo hướng cá nhân mà cần đặt lợi ích chung lên hàng đầu.

2. Ý nghĩa

- Bài học về trách nhiệm: Mỗi người có một vị trí, một nhiệm vụ riêng, và bất cứ nhiệm vụ nào cũng quan trọng. Phải làm tốt công việc của mình thì tập thể mới vững mạnh.

- Tinh thần đoàn kết: Muốn cách mạng thành công, mọi người phải phối hợp chặt chẽ, giống như các bộ phận trong một chiếc đồng hồ.

- Tư tưởng vì tập thể, vì đất nước: Bác Hồ khuyên cán bộ không nên đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích chung mà phải biết hy sinh, cống hiến.

* Đáp án:

Câu nói: Các bộ phận của một chiếc đồng hồ cũng ví như các nhiệm vụ cách mạng. Đô là nhiệm vụ thì đều quan trọng. Các cô chủ thử nghĩ xem: Trong một chiếc đồng hồ mà anh kim đòi làm anh chữ số, anh máy lại đòi ra ngoài làm cái mặt đồng hồ,... thì còn là cái đồng hồ được không?

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA BÀI "CÂU CHUYỆN CHIẾU ĐỒNG HỒ"

1. Nội dung chính

   Câu chuyện diễn ra vào năm 1954, khi một số cán bộ tham gia hội nghị được lệnh cấp trên điều đi học lớp tiếp quản Thủ đô. Nhiều người, đặc biệt là những người quê ở Hà Nội, mong muốn được trở về, thậm chí còn đề nghị cấp trên tạo điều kiện.

Lúc đó, Bác Hồ đến thăm hội nghị. Thông qua hình ảnh chiếc đồng hồ, Bác khéo léo giảng giải về tinh thần trách nhiệm và ý nghĩa của từng nhiệm vụ trong cách mạng. Bác nhấn mạnh rằng:

- Một chiếc đồng hồ có nhiều bộ phận, mỗi bộ phận đều quan trọng.

- Nếu một bộ phận không làm đúng chức năng của mình hoặc đòi thay đổi vị trí thì đồng hồ sẽ không thể hoạt động.

- Cũng giống như cách mạng, mọi nhiệm vụ đều quan trọng, dù lớn hay nhỏ, và mỗi người cần hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Nhờ bài học của Bác, các cán bộ nhận ra rằng không nên suy nghĩ theo hướng cá nhân mà cần đặt lợi ích chung lên hàng đầu.

2. Ý nghĩa

- Bài học về trách nhiệm: Mỗi người có một vị trí, một nhiệm vụ riêng, và bất cứ nhiệm vụ nào cũng quan trọng. Phải làm tốt công việc của mình thì tập thể mới vững mạnh.

- Tinh thần đoàn kết: Muốn cách mạng thành công, mọi người phải phối hợp chặt chẽ, giống như các bộ phận trong một chiếc đồng hồ.

- Tư tưởng vì tập thể, vì đất nước: Bác Hồ khuyên cán bộ không nên đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích chung mà phải biết hy sinh, cống hiến.

* Đáp án:

Mỗi nghề nghiệp trong xã hội đều có giá trị quan trọng trong lĩnh vực của riêng nó, chúng không thể thay thế hay hoán đổi vị trí cho nhau. Vì vậy mỗi chúng ta đều phải hiểu và tôn trọng mọi nghề nghiệp trong xã hội.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA BÀI "CÂU CHUYỆN CHIẾU ĐỒNG HỒ"

1. Nội dung chính

   Câu chuyện diễn ra vào năm 1954, khi một số cán bộ tham gia hội nghị được lệnh cấp trên điều đi học lớp tiếp quản Thủ đô. Nhiều người, đặc biệt là những người quê ở Hà Nội, mong muốn được trở về, thậm chí còn đề nghị cấp trên tạo điều kiện.

Lúc đó, Bác Hồ đến thăm hội nghị. Thông qua hình ảnh chiếc đồng hồ, Bác khéo léo giảng giải về tinh thần trách nhiệm và ý nghĩa của từng nhiệm vụ trong cách mạng. Bác nhấn mạnh rằng:

- Một chiếc đồng hồ có nhiều bộ phận, mỗi bộ phận đều quan trọng.

- Nếu một bộ phận không làm đúng chức năng của mình hoặc đòi thay đổi vị trí thì đồng hồ sẽ không thể hoạt động.

- Cũng giống như cách mạng, mọi nhiệm vụ đều quan trọng, dù lớn hay nhỏ, và mỗi người cần hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Nhờ bài học của Bác, các cán bộ nhận ra rằng không nên suy nghĩ theo hướng cá nhân mà cần đặt lợi ích chung lên hàng đầu.

2. Ý nghĩa

- Bài học về trách nhiệm: Mỗi người có một vị trí, một nhiệm vụ riêng, và bất cứ nhiệm vụ nào cũng quan trọng. Phải làm tốt công việc của mình thì tập thể mới vững mạnh.

- Tinh thần đoàn kết: Muốn cách mạng thành công, mọi người phải phối hợp chặt chẽ, giống như các bộ phận trong một chiếc đồng hồ.

- Tư tưởng vì tập thể, vì đất nước: Bác Hồ khuyên cán bộ không nên đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích chung mà phải biết hy sinh, cống hiến.

* Đáp án:

- 2 câu chuyện (hoặc 1 câu chuyện, 1 bài thơ) về nghề nghiệp:

+ Bài thơ Em làm thợ xây của Hoàng Dân.

+ Câu chuyện Ba anh em.

- 1 bài văn (hoặc bài báo) miêu tả hoặc cung cấp thông tin về nội dung trên.

Câu chuyện Ba anh em

Một người có ba con trai, cả cơ nghiệp có một cái nhà. Người con nào cũng muốn sau này, khi bố mất, nhà sẽ về mình. Ông bố thì con nào cũng quí, thành ra rất phân vân, không biết tính sao cho các con vừa lòng. Bán nhà đi thì có tiền chia cho chúng, nhưng là của hương hỏa nên ông không muốn bán. Sau ông nghĩ được một kế, bảo các con:

– Chúng mày hãy đi chu du thiên hạ, thử gan thử sức một phen. Mỗi đứa học lấy một nghề. Đứa nào giỏi nhất, bố cho cái nhà.

Ba người con lấy làm thích lắm. Người con cả muốn trở thành thợ đóng móng ngựa, người thứ hai muốn làm thợ cạo, còn người em út muốn làm thầy dạy võ. Ba anh em hẹn nhau ngay về, rồi chia tay ra đi.

Cả ba người đều gặp được thầy giỏi truyền cho biết hết bí quyết nhà nghề. Người đóng móng ngựa được làm việc cho nhà vua và nghĩ bụng: “Phen này, chắc nhà không thoát khỏi tay mình”. Người thợ cạo được sửa tóc cho những nhà quyền quí nên chắc mẩm là được nhà. Anh học võ bị đấm nhiều miếng nhưng vẫn cắn răng chịu, nghĩ bụng: “Nếu sợ bị đấm thì bao giờ được nhà?”.

Đến hẹn, ba anh em trở về nhà. Nhưng chẳng ai biết làm thế nào để thi thố tài nghệ của mình, bèn ngồi bàn với nhau. Đương lúc ấy chợt có một chú thỏ băng qua cánh đồng. Anh thợ cạo reo lên: “May quá, thật là vừa đúng dịp”. Anh liền cầm đĩa xà phòng, đánh bọt, đợi thỏ ta đến gần, anh vừa chạy theo vừa quét xà phòng, cạo râu thỏ mà không hề làm thỏ xầy da chút nào. Người bố khen: “Khá lắm! Nếu hai thằng kia không làm được trò gì hay hơn thế thì cho mày cái nhà”.

Một lát sau có một cỗ xe ngựa chạy qua như bay. Anh đóng móng ngựa nói: “Bố xem tài con nhé!”. Anh liền chạy đuổi theo cỗ xe, tháo bốn móng sắt của một con ngựa và thay luôn bốn móng mới trong khi ngựa vẫn phi đều. Người bố lại khen: “Mày giỏi lắm! Mày chẳng kém gì em mày. Không biết cho đứa nào cái nhà đây!”.

Lúc bấy giờ người con út mới nói:

– Thưa bố, bây giờ đến lượt con, bố cho con thử tài.

Vừa lúc ấy trời bắt đầu mưa. Anh ta rút ngay gươm múa kín trên đầu, người không dính một giọt nước nào. Trời mưa ngày càng to, anh ta múa càng hăng, áo quần vẫn khô như đứng nơi kín đáo. Người bố ngạc nhiên quá reo lên:

– Con thật là tài nhất! Thôi con được cái nhà rồi.

Hai anh cũng phục người em út lắm và đồng ý với cha. Ba anh em rất mực thương nhau nên ở cùng một nhà, mỗi người làm nghề của mình. Họ tài khéo nên kiếm được nhiều tiền. Họ sống sung sướng như vậy mãi cho đến lúc tuổi già, một người ốm chết, hai người kia buồn rầu cũng chết theo. Cả ba anh em vừa khéo vừa giỏi, lại vừa quý mến lẫn nhau, đều được chôn chung một mộ.

* Kiến thức mở rộng:

CÂU CHUYỆN VỀ NGHỀ NGHIỆP CÓ THỂ THAM KHẢO

1. Người Thợ Giày Và Triết Gia

-  Một người thợ giày nghèo hỏi triết gia rằng công việc của ông có ý nghĩa gì so với những người làm nghề cao quý khác. Triết gia trả lời rằng nhờ có những đôi giày chắc chắn mà mọi người mới có thể đi xa, làm được nhiều việc tốt.
-  Bài học: Không có nghề nào thấp kém, mọi nghề đều có giá trị riêng.

2. Câu Chuyện Về Người Thợ Rèn

-  Một cậu bé đến xin học nghề với một người thợ rèn giỏi. Ban đầu, cậu thấy công việc này quá vất vả, định bỏ cuộc. Nhưng nhờ kiên trì, cậu đã trở thành một người thợ rèn giỏi và được mọi người kính trọng.
- Bài học: Kiên trì, nhẫn nại sẽ giúp ta thành công trong nghề nghiệp.

3. Bác Nông Dân Và Những Hạt Lúa

- Một bác nông dân chăm chỉ trồng lúa, dù thời tiết khó khăn vẫn không nản lòng. Nhờ sự cố gắng, bác có được mùa màng bội thu, giúp ích cho nhiều người.
- Bài học: Lao động chăm chỉ mang lại kết quả tốt đẹp.

4. Người Thợ Xây Và Viên Gạch Cuối Cùng

- Một người thợ xây làm việc cẩn thận từng viên gạch. Dù chỉ là viên gạch cuối cùng, ông vẫn đặt thật ngay ngắn. Nhờ vậy, tòa nhà được vững chắc.
- Bài học: Dù làm công việc nhỏ bé nhưng nếu làm bằng tâm huyết thì sẽ có ý nghĩa lớn.

5. Chú Tiểu Và Nghề Làm Bánh

- Một chú tiểu trong chùa muốn giúp thầy trụ trì nhưng không biết làm gì. Thầy dạy chú học nghề làm bánh. Nhờ kiên trì, chú không chỉ giúp được nhà chùa mà sau này còn mở tiệm bánh nổi tiếng.
- Bài học: Biết học hỏi, rèn luyện kỹ năng sẽ giúp ta có nghề nghiệp vững vàng.

Các câu chuyện trên giúp học sinh hiểu rằng mọi nghề đều có ý nghĩa, cần kiên trì, chăm chỉ và yêu thích công việc mình làm.

* Đáp án:

- Tên bài đọc: Câu chuyện Ba anh em.

- Tác giả: Phỏng theo truyện cổ Grim

+ Sự việc: Người cha khuyên bảo các con học nghề, ai tài giỏi nhất sẽ cho ngôi nhà. Người con cả muốn trở thành thợ đóng móng ngựa, người thứ hai muốn làm thợ cạo, còn người em út muốn làm thầy dạy võ. Cả ba người đều tài năng, khéo léo, kiên trì nên được trọng dụng. Đến ngày trở về, cả ba người con đều trổ tài và ai nất đều trầm trồ tán thưởng. Cuối cùng, khi người em út đứng múa kiếm dưới mưa, ai cũng phục tài và đồng ý trao thưởng ngôi nhà cho anh. Nhưng ba anh em họ rất yêu thương nhau, chung sống với nhau trong ngồi nhà hòa thuận vui vẻ suốt đời.

+ Nhân vật: người cha, ba anh em.

+ Hình ảnh, câu văn em thích: Hai anh cũng phục người em út lắm và đồng ý với cha. Ba anh em rất mực thương nhau nên ở cùng một nhà, mỗi người làm nghề của mình. Họ tài khéo nên kiếm được nhiều tiền. Họ sống sung sướng như vậy mãi cho đến lúc tuổi già, một người ốm chết, hai người kia buồn rầu cũng chết theo. Cả ba anh em vừa khéo vừa giỏi, lại vừa quý mến lẫn nhau, đều được chôn chung một mộ..

- Cảm nghĩ: Câu chuyện đã thể hiện giá trị của mỗi nghề nghiệp khác nhau trong cuộc sống và tình cảm đoàn kết, gắn bó của ba anh em.

* Kiến thức mở rộng:

CÂU CHUYỆN VỀ NGHỀ NGHIỆP CÓ THỂ THAM KHẢO

1. Người Thợ Giày Và Triết Gia

-  Một người thợ giày nghèo hỏi triết gia rằng công việc của ông có ý nghĩa gì so với những người làm nghề cao quý khác. Triết gia trả lời rằng nhờ có những đôi giày chắc chắn mà mọi người mới có thể đi xa, làm được nhiều việc tốt.
-  Bài học: Không có nghề nào thấp kém, mọi nghề đều có giá trị riêng.

2. Câu Chuyện Về Người Thợ Rèn

-  Một cậu bé đến xin học nghề với một người thợ rèn giỏi. Ban đầu, cậu thấy công việc này quá vất vả, định bỏ cuộc. Nhưng nhờ kiên trì, cậu đã trở thành một người thợ rèn giỏi và được mọi người kính trọng.
- Bài học: Kiên trì, nhẫn nại sẽ giúp ta thành công trong nghề nghiệp.

3. Bác Nông Dân Và Những Hạt Lúa

- Một bác nông dân chăm chỉ trồng lúa, dù thời tiết khó khăn vẫn không nản lòng. Nhờ sự cố gắng, bác có được mùa màng bội thu, giúp ích cho nhiều người.
- Bài học: Lao động chăm chỉ mang lại kết quả tốt đẹp.

4. Người Thợ Xây Và Viên Gạch Cuối Cùng

- Một người thợ xây làm việc cẩn thận từng viên gạch. Dù chỉ là viên gạch cuối cùng, ông vẫn đặt thật ngay ngắn. Nhờ vậy, tòa nhà được vững chắc.
- Bài học: Dù làm công việc nhỏ bé nhưng nếu làm bằng tâm huyết thì sẽ có ý nghĩa lớn.

5. Chú Tiểu Và Nghề Làm Bánh

- Một chú tiểu trong chùa muốn giúp thầy trụ trì nhưng không biết làm gì. Thầy dạy chú học nghề làm bánh. Nhờ kiên trì, chú không chỉ giúp được nhà chùa mà sau này còn mở tiệm bánh nổi tiếng.
- Bài học: Biết học hỏi, rèn luyện kỹ năng sẽ giúp ta có nghề nghiệp vững vàng.

Các câu chuyện trên giúp học sinh hiểu rằng mọi nghề đều có ý nghĩa, cần kiên trì, chăm chỉ và yêu thích công việc mình làm.

* Đáp án:

Đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc của người viết về những chi tiết hình ảnh trong bài thơ Khi bé Hoa ra đời của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu.

* Kiến thức mở rộng:

LƯU Ý KHI VIẾT ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC

1: Xác định cảm xúc, tình cảm cần thể hiện

- Cảm xúc có thể là: vui mừng, hạnh phúc, tự hào, biết ơn, yêu thương, xúc động, tiếc nuối…

- Xác định rõ đối tượng thể hiện tình cảm (gia đình, thầy cô, bạn bè, quê hương, đất nước…).

2: Mở đoạn: Giới thiệu cảm xúc chung

- Nêu hoàn cảnh hoặc sự việc khiến mình có cảm xúc đó.

- Ví dụ: “Hôm nay là ngày khai giảng đầu tiên của năm học mới, lòng em tràn ngập niềm vui và háo hức.”

3: Thân đoạn: Diễn tả cảm xúc một cách sinh động

- Dùng từ ngữ gợi tả, biểu cảm (xúc động, bồi hồi, hạnh phúc, vui sướng…).

- Miêu tả cảm xúc qua hành động, suy nghĩ (mắt long lanh, tim đập rộn ràng, không ngừng mỉm cười…).

- Kết hợp so sánh, liên tưởng để cảm xúc thêm sâu sắc (Ví dụ: “Lời dạy của thầy cô ấm áp như ngọn lửa sưởi ấm lòng em”).

4: Kết đoạn: Khẳng định lại cảm xúc và bài học rút ra

- Nhấn mạnh cảm xúc một lần nữa.

- Bày tỏ mong muốn, suy nghĩ trong tương lai.

- Ví dụ: “Em sẽ luôn cố gắng học tập tốt để không phụ lòng thầy cô.”

5: Lưu ý về hình thức

- Viết câu ngắn gọn, mạch lạc.

- Không lặp từ, lặp ý quá nhiều.

- Sử dụng dấu câu hợp lý để tạo nhịp điệu tự nhiên.

* Đáp án:

a) Giới thiệu bài thơ: Đầu năm học mới, chúng em được học bài thơ Khi bé Hoa ra đời của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu

* Kiến thức mở rộng:

LƯU Ý KHI VIẾT ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC

1: Xác định cảm xúc, tình cảm cần thể hiện

- Cảm xúc có thể là: vui mừng, hạnh phúc, tự hào, biết ơn, yêu thương, xúc động, tiếc nuối…

- Xác định rõ đối tượng thể hiện tình cảm (gia đình, thầy cô, bạn bè, quê hương, đất nước…).

2: Mở đoạn: Giới thiệu cảm xúc chung

- Nêu hoàn cảnh hoặc sự việc khiến mình có cảm xúc đó.

- Ví dụ: “Hôm nay là ngày khai giảng đầu tiên của năm học mới, lòng em tràn ngập niềm vui và háo hức.”

3: Thân đoạn: Diễn tả cảm xúc một cách sinh động

- Dùng từ ngữ gợi tả, biểu cảm (xúc động, bồi hồi, hạnh phúc, vui sướng…).

- Miêu tả cảm xúc qua hành động, suy nghĩ (mắt long lanh, tim đập rộn ràng, không ngừng mỉm cười…).

- Kết hợp so sánh, liên tưởng để cảm xúc thêm sâu sắc (Ví dụ: “Lời dạy của thầy cô ấm áp như ngọn lửa sưởi ấm lòng em”).

4: Kết đoạn: Khẳng định lại cảm xúc và bài học rút ra

- Nhấn mạnh cảm xúc một lần nữa.

- Bày tỏ mong muốn, suy nghĩ trong tương lai.

- Ví dụ: “Em sẽ luôn cố gắng học tập tốt để không phụ lòng thầy cô.”

5: Lưu ý về hình thức

- Viết câu ngắn gọn, mạch lạc.

- Không lặp từ, lặp ý quá nhiều.

- Sử dụng dấu câu hợp lý để tạo nhịp điệu tự nhiên.

* Đáp án:

b) Nêu tình cảm, cảm xúc về những chi tiết, hình ảnh trong bài thơ: Em yêu những cánh cô nhẹ nhàng bay vào giấc ngủ, đậu trên vành nôi của em bé theo lời ru của mẹ. Em yêu đôi bàn tay của mẹ đan len thành áo, lấy bông làm tấm gối êm. Thật thú vị khi thấy những cánh bướm và trái cây chín hồng in trên gối, trên chăn, trên áo quần của bé như cũng từ bên ngoài bay vào với bé. Con búp bê bỗng trở thành một người bạn cầm quà đến chơi. Ông trăng trên trời, đám mây, ngọn gió ghé vào thăm, thì thầm kể cho bé biết bao điều mới lạ. Bài thơ không có câu nào tả em bé nhưng vẫn hiện lên hình ảnh em nằm trong nôi, như chiếc búp trên cành, nhận được biết bao tình yêu mến

* Kiến thức mở rộng:

LƯU Ý KHI VIẾT ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC

1: Xác định cảm xúc, tình cảm cần thể hiện

- Cảm xúc có thể là: vui mừng, hạnh phúc, tự hào, biết ơn, yêu thương, xúc động, tiếc nuối…

- Xác định rõ đối tượng thể hiện tình cảm (gia đình, thầy cô, bạn bè, quê hương, đất nước…).

2: Mở đoạn: Giới thiệu cảm xúc chung

- Nêu hoàn cảnh hoặc sự việc khiến mình có cảm xúc đó.

- Ví dụ: “Hôm nay là ngày khai giảng đầu tiên của năm học mới, lòng em tràn ngập niềm vui và háo hức.”

3: Thân đoạn: Diễn tả cảm xúc một cách sinh động

- Dùng từ ngữ gợi tả, biểu cảm (xúc động, bồi hồi, hạnh phúc, vui sướng…).

- Miêu tả cảm xúc qua hành động, suy nghĩ (mắt long lanh, tim đập rộn ràng, không ngừng mỉm cười…).

- Kết hợp so sánh, liên tưởng để cảm xúc thêm sâu sắc (Ví dụ: “Lời dạy của thầy cô ấm áp như ngọn lửa sưởi ấm lòng em”).

4: Kết đoạn: Khẳng định lại cảm xúc và bài học rút ra

- Nhấn mạnh cảm xúc một lần nữa.

- Bày tỏ mong muốn, suy nghĩ trong tương lai.

- Ví dụ: “Em sẽ luôn cố gắng học tập tốt để không phụ lòng thầy cô.”

5: Lưu ý về hình thức

- Viết câu ngắn gọn, mạch lạc.

- Không lặp từ, lặp ý quá nhiều.

- Sử dụng dấu câu hợp lý để tạo nhịp điệu tự nhiên.

* Đáp án:

c) Củng cố, nâng cao chủ đề của đoạn văn bằng cách liên hệ với thực tế: Đọc bài thơ, em thấy yêu thêm em bé của mình ở nhà và hiểu thêm về tình thương yêu mà cha mẹ đã dành cho mỗi đứa con

* Kiến thức mở rộng:

LƯU Ý KHI VIẾT ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC

1: Xác định cảm xúc, tình cảm cần thể hiện

- Cảm xúc có thể là: vui mừng, hạnh phúc, tự hào, biết ơn, yêu thương, xúc động, tiếc nuối…

- Xác định rõ đối tượng thể hiện tình cảm (gia đình, thầy cô, bạn bè, quê hương, đất nước…).

2: Mở đoạn: Giới thiệu cảm xúc chung

- Nêu hoàn cảnh hoặc sự việc khiến mình có cảm xúc đó.

- Ví dụ: “Hôm nay là ngày khai giảng đầu tiên của năm học mới, lòng em tràn ngập niềm vui và háo hức.”

3: Thân đoạn: Diễn tả cảm xúc một cách sinh động

- Dùng từ ngữ gợi tả, biểu cảm (xúc động, bồi hồi, hạnh phúc, vui sướng…).

- Miêu tả cảm xúc qua hành động, suy nghĩ (mắt long lanh, tim đập rộn ràng, không ngừng mỉm cười…).

- Kết hợp so sánh, liên tưởng để cảm xúc thêm sâu sắc (Ví dụ: “Lời dạy của thầy cô ấm áp như ngọn lửa sưởi ấm lòng em”).

4: Kết đoạn: Khẳng định lại cảm xúc và bài học rút ra

- Nhấn mạnh cảm xúc một lần nữa.

- Bày tỏ mong muốn, suy nghĩ trong tương lai.

- Ví dụ: “Em sẽ luôn cố gắng học tập tốt để không phụ lòng thầy cô.”

5: Lưu ý về hình thức

- Viết câu ngắn gọn, mạch lạc.

- Không lặp từ, lặp ý quá nhiều.

- Sử dụng dấu câu hợp lý để tạo nhịp điệu tự nhiên.

* Đáp án:

- Trao đổi về câu chuyện Chiếc đồng hồ đã được học.

- Cảm xúc: Chi tiết Bác Hồ đưa ra chiếc đồng hồ và nêu ra công dụng của từng bộ phận đã khiến em nhận ra được giá trị quan trọng của từng ngành nghề trong xã hội. Từ đó em cảm thấy trân trọng hơn mọi nghề trong xã hội, trân quý những người luôn kiên trì, hết mình với công việc của chính mình.

* Kiến thức mở rộng:

LƯU Ý KHI VIẾT ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC

1: Xác định cảm xúc, tình cảm cần thể hiện

- Cảm xúc có thể là: vui mừng, hạnh phúc, tự hào, biết ơn, yêu thương, xúc động, tiếc nuối…

- Xác định rõ đối tượng thể hiện tình cảm (gia đình, thầy cô, bạn bè, quê hương, đất nước…).

2: Mở đoạn: Giới thiệu cảm xúc chung

- Nêu hoàn cảnh hoặc sự việc khiến mình có cảm xúc đó.

- Ví dụ: “Hôm nay là ngày khai giảng đầu tiên của năm học mới, lòng em tràn ngập niềm vui và háo hức.”

3: Thân đoạn: Diễn tả cảm xúc một cách sinh động

- Dùng từ ngữ gợi tả, biểu cảm (xúc động, bồi hồi, hạnh phúc, vui sướng…).

- Miêu tả cảm xúc qua hành động, suy nghĩ (mắt long lanh, tim đập rộn ràng, không ngừng mỉm cười…).

- Kết hợp so sánh, liên tưởng để cảm xúc thêm sâu sắc (Ví dụ: “Lời dạy của thầy cô ấm áp như ngọn lửa sưởi ấm lòng em”).

4: Kết đoạn: Khẳng định lại cảm xúc và bài học rút ra

- Nhấn mạnh cảm xúc một lần nữa.

- Bày tỏ mong muốn, suy nghĩ trong tương lai.

- Ví dụ: “Em sẽ luôn cố gắng học tập tốt để không phụ lòng thầy cô.”

5: Lưu ý về hình thức

- Viết câu ngắn gọn, mạch lạc.

- Không lặp từ, lặp ý quá nhiều.

- Sử dụng dấu câu hợp lý để tạo nhịp điệu tự nhiên.

* Đáp án:

a) Giới thiệu một nghề mà em biết

- Thợ xây là một nghề rất quan trọng xã hội.

- Công việc của thợ xây giúp tạo ra những ngôi nhà và những công trình tuyệt vời cho cộng đồng và bảo trì chúng luôn vững chắc, an toàn.

b) Nghề đó là lợi gì cho gia đình, xã hội và bản thân người lao động?

- Nghề thợ xây không chỉ là một nguồn thu nhập ổn định cho gia đình, mà còn là giúp cộng dồng phát triển hơn.

- Những người làm công việc này không chỉ đóng góp vào việc xây dựng những ngôi nhà và công trình, mà còn tạo ra những không gian sống và làm việc tốt đẹp hơn cho cộng đồng.

- Từ việc xây dựng những căn nhà ấm áp cho người dân đến việc đóng góp vào việc xây dựng các cơ sở hạ tầng cần thiết.

- Nghề thợ xây là bậc thầy của sự kiên trì, tinh thần hợp tác và sự tự hào trong mỗi công trình đã hoàn thành.

* Kiến thức mở rộng:

CÂU CHUYỆN VỀ NGHỀ NGHIỆP CÓ THỂ THAM KHẢO

1. Người Thợ Giày Và Triết Gia

-  Một người thợ giày nghèo hỏi triết gia rằng công việc của ông có ý nghĩa gì so với những người làm nghề cao quý khác. Triết gia trả lời rằng nhờ có những đôi giày chắc chắn mà mọi người mới có thể đi xa, làm được nhiều việc tốt.
-  Bài học: Không có nghề nào thấp kém, mọi nghề đều có giá trị riêng.

2. Câu Chuyện Về Người Thợ Rèn

-  Một cậu bé đến xin học nghề với một người thợ rèn giỏi. Ban đầu, cậu thấy công việc này quá vất vả, định bỏ cuộc. Nhưng nhờ kiên trì, cậu đã trở thành một người thợ rèn giỏi và được mọi người kính trọng.
- Bài học: Kiên trì, nhẫn nại sẽ giúp ta thành công trong nghề nghiệp.

3. Bác Nông Dân Và Những Hạt Lúa

- Một bác nông dân chăm chỉ trồng lúa, dù thời tiết khó khăn vẫn không nản lòng. Nhờ sự cố gắng, bác có được mùa màng bội thu, giúp ích cho nhiều người.
- Bài học: Lao động chăm chỉ mang lại kết quả tốt đẹp.

4. Người Thợ Xây Và Viên Gạch Cuối Cùng

- Một người thợ xây làm việc cẩn thận từng viên gạch. Dù chỉ là viên gạch cuối cùng, ông vẫn đặt thật ngay ngắn. Nhờ vậy, tòa nhà được vững chắc.
- Bài học: Dù làm công việc nhỏ bé nhưng nếu làm bằng tâm huyết thì sẽ có ý nghĩa lớn.

5. Chú Tiểu Và Nghề Làm Bánh

- Một chú tiểu trong chùa muốn giúp thầy trụ trì nhưng không biết làm gì. Thầy dạy chú học nghề làm bánh. Nhờ kiên trì, chú không chỉ giúp được nhà chùa mà sau này còn mở tiệm bánh nổi tiếng.
- Bài học: Biết học hỏi, rèn luyện kỹ năng sẽ giúp ta có nghề nghiệp vững vàng.

Các câu chuyện trên giúp học sinh hiểu rằng mọi nghề đều có ý nghĩa, cần kiên trì, chăm chỉ và yêu thích công việc mình làm.

* Đáp án:

a) Giới thiệu nghề mà em thích

- Nghề bác sĩ là một nghề em rất ngưỡng mộ và mong muốn theo đuổi trong tương lai.

- Bác sĩ là những người anh hùng trong cuộc sống hằng ngày vì họ chăm sóc và cứu chữa những người bệnh.

b) Vì sao em thích nghề đó?

- Em yêu thích nghề bác sĩ vì nó đem lại cho em cơ hội phục vụ và giúp đỡ những người khác trong cộng đồng.

- Từ khi còn nhỏ, em luôn cảm thấy hạnh phúc khi có thể chăm sóc và giúp đỡ những người xung quanh mình.

- Ngoài ra, em yêu thích sự học hỏi không ngừng trong nghề bác sĩ. Em tin rằng học hỏi là chìa khóa để phát triển và trở thành một bác sĩ tốt.

- Đặc biệt, em cảm thấy hạnh phúc khi nhìn thấy bệnh nhân của mình phục hồi và cảm thấy tốt hơn nhờ vào sự chăm sóc của em.

- Đó là niềm vinh dự và sự tự hào mà em không thể tìm thấy ở bất kỳ nghề nghiệp nào khác.

* Kiến thức mở rộng:

CÂU CHUYỆN VỀ NGHỀ NGHIỆP CÓ THỂ THAM KHẢO

1. Người Thợ Giày Và Triết Gia

-  Một người thợ giày nghèo hỏi triết gia rằng công việc của ông có ý nghĩa gì so với những người làm nghề cao quý khác. Triết gia trả lời rằng nhờ có những đôi giày chắc chắn mà mọi người mới có thể đi xa, làm được nhiều việc tốt.
-  Bài học: Không có nghề nào thấp kém, mọi nghề đều có giá trị riêng.

2. Câu Chuyện Về Người Thợ Rèn

-  Một cậu bé đến xin học nghề với một người thợ rèn giỏi. Ban đầu, cậu thấy công việc này quá vất vả, định bỏ cuộc. Nhưng nhờ kiên trì, cậu đã trở thành một người thợ rèn giỏi và được mọi người kính trọng.
- Bài học: Kiên trì, nhẫn nại sẽ giúp ta thành công trong nghề nghiệp.

3. Bác Nông Dân Và Những Hạt Lúa

- Một bác nông dân chăm chỉ trồng lúa, dù thời tiết khó khăn vẫn không nản lòng. Nhờ sự cố gắng, bác có được mùa màng bội thu, giúp ích cho nhiều người.
- Bài học: Lao động chăm chỉ mang lại kết quả tốt đẹp.

4. Người Thợ Xây Và Viên Gạch Cuối Cùng

- Một người thợ xây làm việc cẩn thận từng viên gạch. Dù chỉ là viên gạch cuối cùng, ông vẫn đặt thật ngay ngắn. Nhờ vậy, tòa nhà được vững chắc.
- Bài học: Dù làm công việc nhỏ bé nhưng nếu làm bằng tâm huyết thì sẽ có ý nghĩa lớn.

5. Chú Tiểu Và Nghề Làm Bánh

- Một chú tiểu trong chùa muốn giúp thầy trụ trì nhưng không biết làm gì. Thầy dạy chú học nghề làm bánh. Nhờ kiên trì, chú không chỉ giúp được nhà chùa mà sau này còn mở tiệm bánh nổi tiếng.
- Bài học: Biết học hỏi, rèn luyện kỹ năng sẽ giúp ta có nghề nghiệp vững vàng.

Các câu chuyện trên giúp học sinh hiểu rằng mọi nghề đều có ý nghĩa, cần kiên trì, chăm chỉ và yêu thích công việc mình làm.

* Đáp án:

Những từ ngữ, hình ảnh nói lên sự cần cù của chị lao công:

+ Vào những đêm hè, khi ve đã đi ngủ thì chị lao công quét rác trên đường Trần Phú.

+ Vào những đêm đông gió rét, sau cơn dông, con đường lặng ngắt, chị lao công như sắt như đồng vẫn quét rác.

+ Vào những đêm xuân, chị lao công cần cù quét rác để sáng hôm sau con đường rực rỡ, thơm ngát những gánh hoa.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN THƠ "TIẾNG CHỔI TRE"

1. Nội dung chính

   Bài thơ miêu tả hình ảnh người lao công làm việc miệt mài trong những đêm hè oi ả và những đêm đông giá rét. Dù thời tiết khắc nghiệt, họ vẫn lặng lẽ quét rác, giữ sạch đường phố. Tiếng chổi tre trên đường phố vừa quen thuộc, vừa gợi lên sự vất vả, hy sinh thầm lặng của những con người lao động.

Đến sáng, phố phường sạch đẹp, rực rỡ sắc hoa, nhưng ít ai nhớ đến công sức của những người quét rác đêm qua. Nhà thơ nhắn nhủ rằng hãy luôn nhớ đến và trân trọng công lao của họ.

2. Ý nghĩa

- Ca ngợi sự hy sinh thầm lặng của những người lao công – họ làm việc không quản ngày đêm để giữ gìn vệ sinh cho phố phường.

- Thể hiện lòng biết ơn đối với những người lao động – dù công việc của họ giản dị nhưng có ý nghĩa lớn lao với cuộc sống.

- Nhắc nhở ý thức bảo vệ môi trường – cần giữ gìn vệ sinh công cộng, trân trọng công sức của những người lao công.

3. Nghệ thuật

- Hình ảnh giản dị, gần gũi (tiếng chổi tre, đường phố, gánh hàng hoa…).

- Nhịp điệu nhẹ nhàng, lặp lại tạo cảm giác quen thuộc, dễ nhớ.

- Từ ngữ giàu sức gợi, đối lập giữa đêm và ngày, mùa hè và mùa đông, để làm nổi bật sự vất vả của người lao công.

* Đáp án:

Hình ảnh “Chị lao công / Như sắt / Như đồng” thể hiện sức mạnh và sự kiên cường của những người lao công trong cuộc sống hàng ngày. So với sắt và đồng, hai loại kim loại mạnh mẽ và bền bỉ, hình ảnh này tôn vinh khả năng chịu đựng và kiên nhẫn của người lao công khi họ làm việc vất vả, cần cù, chịu khó.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN THƠ "TIẾNG CHỔI TRE"

1. Nội dung chính

   Bài thơ miêu tả hình ảnh người lao công làm việc miệt mài trong những đêm hè oi ả và những đêm đông giá rét. Dù thời tiết khắc nghiệt, họ vẫn lặng lẽ quét rác, giữ sạch đường phố. Tiếng chổi tre trên đường phố vừa quen thuộc, vừa gợi lên sự vất vả, hy sinh thầm lặng của những con người lao động.

Đến sáng, phố phường sạch đẹp, rực rỡ sắc hoa, nhưng ít ai nhớ đến công sức của những người quét rác đêm qua. Nhà thơ nhắn nhủ rằng hãy luôn nhớ đến và trân trọng công lao của họ.

2. Ý nghĩa

- Ca ngợi sự hy sinh thầm lặng của những người lao công – họ làm việc không quản ngày đêm để giữ gìn vệ sinh cho phố phường.

- Thể hiện lòng biết ơn đối với những người lao động – dù công việc của họ giản dị nhưng có ý nghĩa lớn lao với cuộc sống.

- Nhắc nhở ý thức bảo vệ môi trường – cần giữ gìn vệ sinh công cộng, trân trọng công sức của những người lao công.

3. Nghệ thuật

- Hình ảnh giản dị, gần gũi (tiếng chổi tre, đường phố, gánh hàng hoa…).

- Nhịp điệu nhẹ nhàng, lặp lại tạo cảm giác quen thuộc, dễ nhớ.

- Từ ngữ giàu sức gợi, đối lập giữa đêm và ngày, mùa hè và mùa đông, để làm nổi bật sự vất vả của người lao công.

* Đáp án:

Qua lời dặn dò: "Nhớ nghe hoa / Người quét rác / Đêm qua" tác giả muốn nhắc nhở chúng ta phải luôn tôn trọng, biết ơn những người lao động, kể cả những người làm công việc đơn giản như người lao công. Đây giống như một lời nhắc nhở về giá trị của sự công bằng và nhân đạo đối với moi ngành nghề trong cuộc sống.

* Đáp án:

Khổ thơ cuối thể hiện hình ảnh của một người phụ nữ làm việc vất vả với chiếc chổi tre vào những đêm hè và đêm đông gió rét. Bằng cách nhắc nhở "Nhớ em nghe", tác giả muốn gửi thông điệp đến mọi người, khuyến khích họ phải lắng nghe và tôn trọng những người lao động. Tiếng chổi tre được nhấn mạnh để tôn vinh công việc của người phụ nữ này, và việc "Giữ sạch lề / Đẹp lối" thể hiện sự quan trọng của việc duy trì vệ sinh và môi trường xung quanh. Cuối cùng, lời dặn dò "Em nghe!" là một lời kêu gọi, một lời nhắc nhở để mọi người đều phải chú ý và đánh giá cao công lao của những người lao động..

* Đáp án:

Các từ điển cho biết thông tin về từ đồng nghĩa Tiếng Việt, về thành ngữ và tục ngữ Việt Nam, về nhân vật lịch sử và về tranh các loài hoa

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH SỬ DỤNG TỪ ĐIỂN

Từ điển là công cụ quan trọng giúp tra cứu nghĩa của từ, cách viết, cách phát âm và cách sử dụng từ đúng trong tiếng Việt. Dưới đây là cách sử dụng từ điển hiệu quả:

1. Xác Định Từ Cần Tra

- Xác định từ chưa hiểu nghĩa hoặc chưa chắc chắn về cách viết đúng.

- Ví dụ: Khi gặp từ "cương trực", nếu chưa hiểu nghĩa, có thể tra từ điển.

2. Xác Định Cách Sắp Xếp Từ Trong Từ Điển

- Các từ trong từ điển được xếp theo thứ tự bảng chữ cái.

- Ví dụ: Khi tra từ "gương mẫu", bạn sẽ tìm theo thứ tự:

- Chữ cái đầu tiên G → rồi đến U, Ơ, N, G…

- Từ "gương mẫu" sẽ đứng sau từ "gương" nhưng trước từ "gượng ép".

3. Đọc Và Hiểu Các Mục Trong Từ Điển

Khi tra một từ, bạn sẽ thấy:

- Cách viết chuẩn của từ

- Cách phát âm (trong từ điển có phiên âm với từ nước ngoài)

- Loại từ (danh từ, động từ, tính từ...)

- Nghĩa của từ (có thể có nhiều nghĩa khác nhau)

- Ví dụ minh họa (giúp hiểu cách sử dụng từ)

- Ví dụ khi tra từ "chăm chỉ" trong từ điển:

+  Chăm chỉ (tính từ): Siêng năng, cố gắng làm việc không lười biếng.

+ Ví dụ: "Lan là học sinh chăm chỉ nên luôn đạt điểm cao."

4. Một Số Lưu Ý Khi Tra Từ Điển

- Dùng từ điển phù hợp (từ điển tiếng Việt, từ điển đồng nghĩa - trái nghĩa, từ điển thành ngữ...)

- Nếu từ có nhiều nghĩa, hãy đọc hết để chọn nghĩa phù hợp với ngữ cảnh.

- Ghi nhớ từ đã tra bằng cách đặt câu với từ đó.

* Đáp án:

a) Tìm các từ đồng nghĩa với thơm ngát: Từ điển Từ đồng nghĩa Tiếng Việt

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH SỬ DỤNG TỪ ĐIỂN

Từ điển là công cụ quan trọng giúp tra cứu nghĩa của từ, cách viết, cách phát âm và cách sử dụng từ đúng trong tiếng Việt. Dưới đây là cách sử dụng từ điển hiệu quả:

1. Xác Định Từ Cần Tra

- Xác định từ chưa hiểu nghĩa hoặc chưa chắc chắn về cách viết đúng.

- Ví dụ: Khi gặp từ "cương trực", nếu chưa hiểu nghĩa, có thể tra từ điển.

2. Xác Định Cách Sắp Xếp Từ Trong Từ Điển

- Các từ trong từ điển được xếp theo thứ tự bảng chữ cái.

- Ví dụ: Khi tra từ "gương mẫu", bạn sẽ tìm theo thứ tự:

- Chữ cái đầu tiên G → rồi đến U, Ơ, N, G…

- Từ "gương mẫu" sẽ đứng sau từ "gương" nhưng trước từ "gượng ép".

3. Đọc Và Hiểu Các Mục Trong Từ Điển

Khi tra một từ, bạn sẽ thấy:

- Cách viết chuẩn của từ

- Cách phát âm (trong từ điển có phiên âm với từ nước ngoài)

- Loại từ (danh từ, động từ, tính từ...)

- Nghĩa của từ (có thể có nhiều nghĩa khác nhau)

- Ví dụ minh họa (giúp hiểu cách sử dụng từ)

- Ví dụ khi tra từ "chăm chỉ" trong từ điển:

+  Chăm chỉ (tính từ): Siêng năng, cố gắng làm việc không lười biếng.

+ Ví dụ: "Lan là học sinh chăm chỉ nên luôn đạt điểm cao."

4. Một Số Lưu Ý Khi Tra Từ Điển

- Dùng từ điển phù hợp (từ điển tiếng Việt, từ điển đồng nghĩa - trái nghĩa, từ điển thành ngữ...)

- Nếu từ có nhiều nghĩa, hãy đọc hết để chọn nghĩa phù hợp với ngữ cảnh.

- Ghi nhớ từ đã tra bằng cách đặt câu với từ đó.

* Đáp án:

b) Tìm và giải thích nghĩa của câu tục ngữ Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh: Từ điển thành ngữ và tục ngữ Việt Nam.

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH SỬ DỤNG TỪ ĐIỂN

Từ điển là công cụ quan trọng giúp tra cứu nghĩa của từ, cách viết, cách phát âm và cách sử dụng từ đúng trong tiếng Việt. Dưới đây là cách sử dụng từ điển hiệu quả:

1. Xác Định Từ Cần Tra

- Xác định từ chưa hiểu nghĩa hoặc chưa chắc chắn về cách viết đúng.

- Ví dụ: Khi gặp từ "cương trực", nếu chưa hiểu nghĩa, có thể tra từ điển.

2. Xác Định Cách Sắp Xếp Từ Trong Từ Điển

- Các từ trong từ điển được xếp theo thứ tự bảng chữ cái.

- Ví dụ: Khi tra từ "gương mẫu", bạn sẽ tìm theo thứ tự:

- Chữ cái đầu tiên G → rồi đến U, Ơ, N, G…

- Từ "gương mẫu" sẽ đứng sau từ "gương" nhưng trước từ "gượng ép".

3. Đọc Và Hiểu Các Mục Trong Từ Điển

Khi tra một từ, bạn sẽ thấy:

- Cách viết chuẩn của từ

- Cách phát âm (trong từ điển có phiên âm với từ nước ngoài)

- Loại từ (danh từ, động từ, tính từ...)

- Nghĩa của từ (có thể có nhiều nghĩa khác nhau)

- Ví dụ minh họa (giúp hiểu cách sử dụng từ)

- Ví dụ khi tra từ "chăm chỉ" trong từ điển:

+  Chăm chỉ (tính từ): Siêng năng, cố gắng làm việc không lười biếng.

+ Ví dụ: "Lan là học sinh chăm chỉ nên luôn đạt điểm cao."

4. Một Số Lưu Ý Khi Tra Từ Điển

- Dùng từ điển phù hợp (từ điển tiếng Việt, từ điển đồng nghĩa - trái nghĩa, từ điển thành ngữ...)

- Nếu từ có nhiều nghĩa, hãy đọc hết để chọn nghĩa phù hợp với ngữ cảnh.

- Ghi nhớ từ đã tra bằng cách đặt câu với từ đó.

* Đáp án:

c) Tìm hiểu và giới thiệu về nhân vật mà một trường học hoặc đường phố ở địa phương em mang tên: Từ điển nhân vật lịch sử.

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH SỬ DỤNG TỪ ĐIỂN

Từ điển là công cụ quan trọng giúp tra cứu nghĩa của từ, cách viết, cách phát âm và cách sử dụng từ đúng trong tiếng Việt. Dưới đây là cách sử dụng từ điển hiệu quả:

1. Xác Định Từ Cần Tra

- Xác định từ chưa hiểu nghĩa hoặc chưa chắc chắn về cách viết đúng.

- Ví dụ: Khi gặp từ "cương trực", nếu chưa hiểu nghĩa, có thể tra từ điển.

2. Xác Định Cách Sắp Xếp Từ Trong Từ Điển

- Các từ trong từ điển được xếp theo thứ tự bảng chữ cái.

- Ví dụ: Khi tra từ "gương mẫu", bạn sẽ tìm theo thứ tự:

- Chữ cái đầu tiên G → rồi đến U, Ơ, N, G…

- Từ "gương mẫu" sẽ đứng sau từ "gương" nhưng trước từ "gượng ép".

3. Đọc Và Hiểu Các Mục Trong Từ Điển

Khi tra một từ, bạn sẽ thấy:

- Cách viết chuẩn của từ

- Cách phát âm (trong từ điển có phiên âm với từ nước ngoài)

- Loại từ (danh từ, động từ, tính từ...)

- Nghĩa của từ (có thể có nhiều nghĩa khác nhau)

- Ví dụ minh họa (giúp hiểu cách sử dụng từ)

- Ví dụ khi tra từ "chăm chỉ" trong từ điển:

+  Chăm chỉ (tính từ): Siêng năng, cố gắng làm việc không lười biếng.

+ Ví dụ: "Lan là học sinh chăm chỉ nên luôn đạt điểm cao."

4. Một Số Lưu Ý Khi Tra Từ Điển

- Dùng từ điển phù hợp (từ điển tiếng Việt, từ điển đồng nghĩa - trái nghĩa, từ điển thành ngữ...)

- Nếu từ có nhiều nghĩa, hãy đọc hết để chọn nghĩa phù hợp với ngữ cảnh.

- Ghi nhớ từ đã tra bằng cách đặt câu với từ đó.

* Đáp án:

Bài thơ "Tiếng Chổi Tre" đã làm cho em cảm thấy như đang được đắm chìm trong một không gian tĩnh lặng, nơi mà những hình ảnh và từ ngữ được sắp xếp một cách tinh tế để gợi lên trong lòng em những cảm xúc sâu sắc và ý nghĩa. Hình ảnh của người phụ nữ làm việc cần cù với chiếc chổi tre vào những đêm hè và đêm đông gió rét đã khắc sâu trong trí não và lòng tự hào của em. Điều đó đã gợi lên trong em sự khâm phục và tôn trọng sâu sắc đối với những người lao động bền bỉ, những người không ngừng hy sinh và đóng góp cho cộng đồng. Mỗi câu thơ trong bài thơ đều là một cảm xúc thăng trầm, từ hình ảnh của những đêm dài vắng bóng dưới ánh trăng sáng tỏ, đến tiếng chổi tre vang vọng như một nhịp điệu của cuộc sống. Em không chỉ cảm nhận được sự bền bỉ và sức mạnh của người phụ nữ trong bài thơ, mà còn cảm nhận được tình yêu thương và sự quan tâm sâu sắc đối với môi trường và cộng đồng. Mỗi từ, mỗi hình ảnh trong bài thơ đều khiến em cảm thấy sâu lắng và biết ơn, và nó đã thôi thúc em suy ngẫm về giá trị của lao động và sự đồng cảm với những người xung quanh.

* Kiến thức mở rộng:

LƯU Ý KHI VIẾT ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC

1: Xác định cảm xúc, tình cảm cần thể hiện

- Cảm xúc có thể là: vui mừng, hạnh phúc, tự hào, biết ơn, yêu thương, xúc động, tiếc nuối…

- Xác định rõ đối tượng thể hiện tình cảm (gia đình, thầy cô, bạn bè, quê hương, đất nước…).

2: Mở đoạn: Giới thiệu cảm xúc chung

- Nêu hoàn cảnh hoặc sự việc khiến mình có cảm xúc đó.

- Ví dụ: “Hôm nay là ngày khai giảng đầu tiên của năm học mới, lòng em tràn ngập niềm vui và háo hức.”

3: Thân đoạn: Diễn tả cảm xúc một cách sinh động

- Dùng từ ngữ gợi tả, biểu cảm (xúc động, bồi hồi, hạnh phúc, vui sướng…).

- Miêu tả cảm xúc qua hành động, suy nghĩ (mắt long lanh, tim đập rộn ràng, không ngừng mỉm cười…).

- Kết hợp so sánh, liên tưởng để cảm xúc thêm sâu sắc (Ví dụ: “Lời dạy của thầy cô ấm áp như ngọn lửa sưởi ấm lòng em”).

4: Kết đoạn: Khẳng định lại cảm xúc và bài học rút ra

- Nhấn mạnh cảm xúc một lần nữa.

- Bày tỏ mong muốn, suy nghĩ trong tương lai.

- Ví dụ: “Em sẽ luôn cố gắng học tập tốt để không phụ lòng thầy cô.”

5: Lưu ý về hình thức

- Viết câu ngắn gọn, mạch lạc.

- Không lặp từ, lặp ý quá nhiều.

- Sử dụng dấu câu hợp lý để tạo nhịp điệu tự nhiên.

* Đáp án:

Bác bảo vệ ở trường em là người mang lại cho chúng em nhiều niềm vui và an tâm hơn mỗi ngày. Bác không chỉ đảm bảo an ninh, an toàn cho tất cả mọi người trong trường, mà còn là những người bạn đồng hành đáng tin cậy. Mỗi buổi sáng khi bước vào trường, em luôn nhìn thấy nụ cười thân thiện và sự nhiệt tình của bác, đem lại cho em một tâm trạng vui vẻ và sảng khoái để bắt đầu ngày mới. Bác bảo vệ không ngừng làm việc chăm chỉ và tận tâm, từ việc kiểm tra an ninh, tuần tra đến việc giải quyet các vấn đề nhỏ nhặt trong trường. Bác luôn sẵn lòng lắng nghe và giúp đỡ khi chúng em cần. Điều đó khiến cho môi trường học tập trở nên ấm áp và gần gũi hơn và giúp cho em cảm thấy tự tin và yên tâm khi đi học. Sự hiện diện của bác bảo vệ không chỉ đem lại sự an toàn mà còn làm cho mỗi ngày của em trở nên đầy ý nghĩa và hạnh phúc hơn. Em rất biết ơn và trân trọng công việc của bác bảo vệ, và luôn nhớ mãi tình cảm và sự quan tâm mà bác dành cho mọi người.

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH SỬ DỤNG TỪ ĐIỂN

Từ điển là công cụ quan trọng giúp tra cứu nghĩa của từ, cách viết, cách phát âm và cách sử dụng từ đúng trong tiếng Việt. Dưới đây là cách sử dụng từ điển hiệu quả:

1. Xác Định Từ Cần Tra

- Xác định từ chưa hiểu nghĩa hoặc chưa chắc chắn về cách viết đúng.

- Ví dụ: Khi gặp từ "cương trực", nếu chưa hiểu nghĩa, có thể tra từ điển.

2. Xác Định Cách Sắp Xếp Từ Trong Từ Điển

- Các từ trong từ điển được xếp theo thứ tự bảng chữ cái.

- Ví dụ: Khi tra từ "gương mẫu", bạn sẽ tìm theo thứ tự:

- Chữ cái đầu tiên G → rồi đến U, Ơ, N, G…

- Từ "gương mẫu" sẽ đứng sau từ "gương" nhưng trước từ "gượng ép".

3. Đọc Và Hiểu Các Mục Trong Từ Điển

Khi tra một từ, bạn sẽ thấy:

- Cách viết chuẩn của từ

- Cách phát âm (trong từ điển có phiên âm với từ nước ngoài)

- Loại từ (danh từ, động từ, tính từ...)

- Nghĩa của từ (có thể có nhiều nghĩa khác nhau)

- Ví dụ minh họa (giúp hiểu cách sử dụng từ)

- Ví dụ khi tra từ "chăm chỉ" trong từ điển:

+  Chăm chỉ (tính từ): Siêng năng, cố gắng làm việc không lười biếng.

+ Ví dụ: "Lan là học sinh chăm chỉ nên luôn đạt điểm cao."

4. Một Số Lưu Ý Khi Tra Từ Điển

- Dùng từ điển phù hợp (từ điển tiếng Việt, từ điển đồng nghĩa - trái nghĩa, từ điển thành ngữ...)

- Nếu từ có nhiều nghĩa, hãy đọc hết để chọn nghĩa phù hợp với ngữ cảnh.

- Ghi nhớ từ đã tra bằng cách đặt câu với từ đó.

* Đáp án:

Câu chuyện trên gồm 3 đoạn.

Đoạn 1: Từ đầu đến “tìm cô gái”: Hoàng tử muốn lấy vợ là một cô gái làm nghề chăn cừu, điều này khiến nhà vua quan ngại và cử sứ giải đến tìm cô gái đó.

Đoạn 2: Tiếp theo đến “vợ hoàng tử”: Cô gái đề xuất hoàng tử cần học một nghề trước khi kết hôn, hoàng tử quyết định học nghề dệt thảm rơm và trở nên thành thạo rồi kết hôn với cô gái.

Đoạn 3: Còn lại: Hoàng tử bị cướp bắt và nhốt trong sào huyệt. Nhưng nhờ vào kỹ năng dệt thảm rơm, hoàng tử đã lừa được bọn cướp và gửi được thông điệp cứu nguy tới vợ. Nhà vua và quân đội đến cứu hoàng tử, và cuối cùng hoàng tử được giải thoát và trở về an toàn.

* Kiến thức mở rộng:

Ý NGHĨA, NỘI DUNG CÂU CHUYỆN "HOÀNG TỬ HỌC NGHỀ"

1. Ý nghĩa của câu chuyện

- Giá trị của lao động và kỹ năng sống

+ Câu chuyện đề cao tầm quan trọng của việc có một nghề trong tay, dù là người quyền quý hay dân thường.

+ Nhờ có nghề dệt thảm rơm, hoàng tử không chỉ lấy được cô gái mà còn cứu được chính mình.

- Trí thông minh và lòng dũng cảm

+ Hoàng tử không hoảng sợ khi bị bắt mà dùng trí tuệ để truyền tin cầu cứu qua tấm thảm rơm.

+ Cô gái cũng rất thông minh khi đưa ra yêu cầu có ý nghĩa và nhận ra thông điệp trong tấm thảm.

- Thông điệp về tình yêu chân thành

+ Cô gái không chọn hoàng tử vì địa vị, mà vì phẩm chất và sự chăm chỉ của chàng.

+ Hoàng tử nhờ nghe theo lời vợ mà có thể vượt qua hoạn nạn.

3. Nghệ thuật trong truyện

- Tình huống truyện hấp dẫn, kịch tính

+ Câu chuyện có yếu tố bất ngờ: từ việc kén vợ, học nghề, bị bắt cóc đến cách hoàng tử gửi tin cầu cứu.

+ Cao trào của câu chuyện nằm ở chi tiết bọn cướp mang tấm thảm đến cung vua, giúp giải thoát hoàng tử.

- Xây dựng nhân vật có cá tính rõ ràng

+ Hoàng tử: Ban đầu không có nghề, nhưng biết lắng nghe và cố gắng học hỏi.

+ Cô gái chăn cừu: Thông minh, thực tế, không bị địa vị làm mờ mắt.

+ Nhà vua: Ban đầu không đồng tình, nhưng sau cũng chấp nhận yêu cầu hợp lý của cô gái.

* Đáp án:

Vì hoàng tử là con của vua, sống sung sướng từ nhỏ nên chàng không cần phải làm gì cả.

* Kiến thức mở rộng:

Ý NGHĨA, NỘI DUNG CÂU CHUYỆN "HOÀNG TỬ HỌC NGHỀ"

1. Ý nghĩa của câu chuyện

- Giá trị của lao động và kỹ năng sống

+ Câu chuyện đề cao tầm quan trọng của việc có một nghề trong tay, dù là người quyền quý hay dân thường.

+ Nhờ có nghề dệt thảm rơm, hoàng tử không chỉ lấy được cô gái mà còn cứu được chính mình.

- Trí thông minh và lòng dũng cảm

+ Hoàng tử không hoảng sợ khi bị bắt mà dùng trí tuệ để truyền tin cầu cứu qua tấm thảm rơm.

+ Cô gái cũng rất thông minh khi đưa ra yêu cầu có ý nghĩa và nhận ra thông điệp trong tấm thảm.

- Thông điệp về tình yêu chân thành

+ Cô gái không chọn hoàng tử vì địa vị, mà vì phẩm chất và sự chăm chỉ của chàng.

+ Hoàng tử nhờ nghe theo lời vợ mà có thể vượt qua hoạn nạn.

3. Nghệ thuật trong truyện

- Tình huống truyện hấp dẫn, kịch tính

+ Câu chuyện có yếu tố bất ngờ: từ việc kén vợ, học nghề, bị bắt cóc đến cách hoàng tử gửi tin cầu cứu.

+ Cao trào của câu chuyện nằm ở chi tiết bọn cướp mang tấm thảm đến cung vua, giúp giải thoát hoàng tử.

- Xây dựng nhân vật có cá tính rõ ràng

+ Hoàng tử: Ban đầu không có nghề, nhưng biết lắng nghe và cố gắng học hỏi.

+ Cô gái chăn cừu: Thông minh, thực tế, không bị địa vị làm mờ mắt.

+ Nhà vua: Ban đầu không đồng tình, nhưng sau cũng chấp nhận yêu cầu hợp lý của cô gái.

* Đáp án:

Khi sa vào ổ cướp hoàng tử đã lừa bọn cướp đem thảm chàng dệt đến bán cho nhà vua sẽ được một món tiền lớn. Bọn cướp tin và đem rơm đến để chàng dệt thảm, hoàng tử đã dệt một bức thư chỉ chỗ của bọn cướp lên hoa văn của tấm thảm rơm đó.

* Kiến thức mở rộng:

Ý NGHĨA, NỘI DUNG CÂU CHUYỆN "HOÀNG TỬ HỌC NGHỀ"

1. Ý nghĩa của câu chuyện

- Giá trị của lao động và kỹ năng sống

+ Câu chuyện đề cao tầm quan trọng của việc có một nghề trong tay, dù là người quyền quý hay dân thường.

+ Nhờ có nghề dệt thảm rơm, hoàng tử không chỉ lấy được cô gái mà còn cứu được chính mình.

- Trí thông minh và lòng dũng cảm

+ Hoàng tử không hoảng sợ khi bị bắt mà dùng trí tuệ để truyền tin cầu cứu qua tấm thảm rơm.

+ Cô gái cũng rất thông minh khi đưa ra yêu cầu có ý nghĩa và nhận ra thông điệp trong tấm thảm.

- Thông điệp về tình yêu chân thành

+ Cô gái không chọn hoàng tử vì địa vị, mà vì phẩm chất và sự chăm chỉ của chàng.

+ Hoàng tử nhờ nghe theo lời vợ mà có thể vượt qua hoạn nạn.

3. Nghệ thuật trong truyện

- Tình huống truyện hấp dẫn, kịch tính

+ Câu chuyện có yếu tố bất ngờ: từ việc kén vợ, học nghề, bị bắt cóc đến cách hoàng tử gửi tin cầu cứu.

+ Cao trào của câu chuyện nằm ở chi tiết bọn cướp mang tấm thảm đến cung vua, giúp giải thoát hoàng tử.

- Xây dựng nhân vật có cá tính rõ ràng

+ Hoàng tử: Ban đầu không có nghề, nhưng biết lắng nghe và cố gắng học hỏi.

+ Cô gái chăn cừu: Thông minh, thực tế, không bị địa vị làm mờ mắt.

+ Nhà vua: Ban đầu không đồng tình, nhưng sau cũng chấp nhận yêu cầu hợp lý của cô gái.

* Đáp án:

Hoàng tử nói như vậy với vợ vì vợ đã nhận ra nét hoa văn trên tấm thảm rơm là bức thư cầu cứu của hoàng tử.

* Đáp án:

Bài học từ câu chuyện là về sự quan trọng của tự chủ và trách nhiệm cá nhân. Hoàng tử đã học được rằng việc phát triển kỹ năng và độc lập cá nhân là rất quan trọng. Thay vì chỉ phụ thuộc vào vị thế hoàng tộc, anh ta đã quyết định học một nghề và trở nên tự chủ hơn. Khả năng ứng phó với khó khăn cũng được nhấn mạnh khi chàng sử dụng kỹ năng nghề nghiệp của mình để giải quyết tình huống nguy hiểm một cách sáng tạo. Bên cạnh đó, bài học còn nói về tinh thần quan tâm và sẵn lòng học hỏi từ người khác, như cô gái đã khuyến khích hoàng tử phát triển bản thân. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc tôn trọng và khuyến khích người khác trong việc xây dựng một môi trường tích cực.

* Đáp án:

Câu chuyện Chiếc đồng hồ đã khiến cho tâm trí em lắng đọng và sâu sắc. Trong những câu hỏi của Bác Hồ và những câu trả lời của mọi người, em nhận ra được sự ẩn dụ sâu sắc về tinh thần cách mạng và vai trò quan trọng của mỗi cá nhân trong cuộc sống và công việc. Từ chiếc đồng hồ đơn giản nhưng mang đầy ý nghĩa đến việc Bác Hồ áp dụng nó vào bài học cách mạng, em cảm nhận được sự thông thái và tầm nhìn xa rộng của người lãnh đạo vĩ đại. Bác Hồ đã dùng những hình ảnh sinh động để giảng dạy về sự đoàn kết, tính toàn diện và quan trọng của mỗi cá nhân trong cộng đồng. Nhìn lại, câu chuyện về chiếc đồng hồ đã làm cho em nhận ra rằng, dù mỗi người có vai trò nhỏ bé trong cuộc sống và cách mạng, nhưng nếu mỗi người đều hoàn thành nhiệm vụ của mình một cách đúng đắn và trách nhiệm, thì sức mạnh tập thể sẽ được củng cố và phát triển. Đồng thời, câu chuyện cũng làm cho em nhớ về tinh thần đoàn kết, sự hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau trong mọi hoàn cảnh, điều mà Bác Hồ luôn khuyến khích và truyền đạt.

* Kiến thức mở rộng:

LƯU Ý KHI VIẾT ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC

1: Xác định cảm xúc, tình cảm cần thể hiện

- Cảm xúc có thể là: vui mừng, hạnh phúc, tự hào, biết ơn, yêu thương, xúc động, tiếc nuối…

- Xác định rõ đối tượng thể hiện tình cảm (gia đình, thầy cô, bạn bè, quê hương, đất nước…).

2: Mở đoạn: Giới thiệu cảm xúc chung

- Nêu hoàn cảnh hoặc sự việc khiến mình có cảm xúc đó.

- Ví dụ: “Hôm nay là ngày khai giảng đầu tiên của năm học mới, lòng em tràn ngập niềm vui và háo hức.”

3: Thân đoạn: Diễn tả cảm xúc một cách sinh động

- Dùng từ ngữ gợi tả, biểu cảm (xúc động, bồi hồi, hạnh phúc, vui sướng…).

- Miêu tả cảm xúc qua hành động, suy nghĩ (mắt long lanh, tim đập rộn ràng, không ngừng mỉm cười…).

- Kết hợp so sánh, liên tưởng để cảm xúc thêm sâu sắc (Ví dụ: “Lời dạy của thầy cô ấm áp như ngọn lửa sưởi ấm lòng em”).

4: Kết đoạn: Khẳng định lại cảm xúc và bài học rút ra

- Nhấn mạnh cảm xúc một lần nữa.

- Bày tỏ mong muốn, suy nghĩ trong tương lai.

- Ví dụ: “Em sẽ luôn cố gắng học tập tốt để không phụ lòng thầy cô.”

5: Lưu ý về hình thức

- Viết câu ngắn gọn, mạch lạc.

- Không lặp từ, lặp ý quá nhiều.

- Sử dụng dấu câu hợp lý để tạo nhịp điệu tự nhiên.

* Đáp án:

Câu chuyện Ba anh em (Truyện cổ Grim)

Bài thơ: Chiếc cầu mới (Thái Hoàng Linh)

Kịch vui: Chọn nghề cho con

* Kiến thức mở rộng:

CÂU CHUYỆN VỀ NGHỀ NGHIỆP CÓ THỂ THAM KHẢO

1. Người Thợ Giày Và Triết Gia

-  Một người thợ giày nghèo hỏi triết gia rằng công việc của ông có ý nghĩa gì so với những người làm nghề cao quý khác. Triết gia trả lời rằng nhờ có những đôi giày chắc chắn mà mọi người mới có thể đi xa, làm được nhiều việc tốt.
-  Bài học: Không có nghề nào thấp kém, mọi nghề đều có giá trị riêng.

2. Câu Chuyện Về Người Thợ Rèn

-  Một cậu bé đến xin học nghề với một người thợ rèn giỏi. Ban đầu, cậu thấy công việc này quá vất vả, định bỏ cuộc. Nhưng nhờ kiên trì, cậu đã trở thành một người thợ rèn giỏi và được mọi người kính trọng.
- Bài học: Kiên trì, nhẫn nại sẽ giúp ta thành công trong nghề nghiệp.

3. Bác Nông Dân Và Những Hạt Lúa

- Một bác nông dân chăm chỉ trồng lúa, dù thời tiết khó khăn vẫn không nản lòng. Nhờ sự cố gắng, bác có được mùa màng bội thu, giúp ích cho nhiều người.
- Bài học: Lao động chăm chỉ mang lại kết quả tốt đẹp.

4. Người Thợ Xây Và Viên Gạch Cuối Cùng

- Một người thợ xây làm việc cẩn thận từng viên gạch. Dù chỉ là viên gạch cuối cùng, ông vẫn đặt thật ngay ngắn. Nhờ vậy, tòa nhà được vững chắc.
- Bài học: Dù làm công việc nhỏ bé nhưng nếu làm bằng tâm huyết thì sẽ có ý nghĩa lớn.

5. Chú Tiểu Và Nghề Làm Bánh

- Một chú tiểu trong chùa muốn giúp thầy trụ trì nhưng không biết làm gì. Thầy dạy chú học nghề làm bánh. Nhờ kiên trì, chú không chỉ giúp được nhà chùa mà sau này còn mở tiệm bánh nổi tiếng.
- Bài học: Biết học hỏi, rèn luyện kỹ năng sẽ giúp ta có nghề nghiệp vững vàng.

Các câu chuyện trên giúp học sinh hiểu rằng mọi nghề đều có ý nghĩa, cần kiên trì, chăm chỉ và yêu thích công việc mình làm.

* Đáp án:

Bài thơ: Chiếc cầu mới

a) Em thích chi tiết đoàn người đi bộ cùng nhau cười hớn hở ngắm nhìn chiếc cầu dài và tấm tắc khen các chú công nhân xây dựng tài năng bởi vì trong khoảnh khắc ấy, họ cảm nhận sự tài năng và cống hiến của những người xây dựng, cảm thấy hạnh phúc và kết nối.

b) Cảm nghĩ về tác phẩm:

Bài thơ này diễn tả một hình ảnh đẹp và hòa mình vào cuộc sống hàng ngày của cộng đồng, đặc biệt là qua việc xây dựng cầu mới. Câu chuyện diễn ra trên dòng sông trắng, tạo nên một không gian yên bình và thanh tịnh. Hình ảnh về tàu xe chạy qua cầu và xe lửa đi qua tạo ra một bức tranh sôi động của cuộc sống đô thị. Sự mạnh mẽ và đa dạng của phương tiện giao thông tạo nên một cảm giác hối hả và sôi động. Tuy nhiên, giữa cuộc sống bận rộn, đoàn người đi bộ vẫn tìm thấy thời gian để dừng lại và ngắm nhìn chiếc cầu mới với lòng tôn trọng và hạnh phúc. Việc họ khen ngợi tài năng của các công nhân xây dựng thể hiện sự biết ơn và đánh giá cao đối với công lao của họ. Từ bài thơ này, chúng ta có thể cảm nhận được sự gắn kết và sự đồng lòng của cộng đồng, cũng như giá trị của công việc cống hiến và xây dựng một tương lai tốt đẹp cho tất cả mọi người.

* Kiến thức mở rộng:

CÂU CHUYỆN VỀ NGHỀ NGHIỆP CÓ THỂ THAM KHẢO

1. Người Thợ Giày Và Triết Gia

-  Một người thợ giày nghèo hỏi triết gia rằng công việc của ông có ý nghĩa gì so với những người làm nghề cao quý khác. Triết gia trả lời rằng nhờ có những đôi giày chắc chắn mà mọi người mới có thể đi xa, làm được nhiều việc tốt.
-  Bài học: Không có nghề nào thấp kém, mọi nghề đều có giá trị riêng.

2. Câu Chuyện Về Người Thợ Rèn

-  Một cậu bé đến xin học nghề với một người thợ rèn giỏi. Ban đầu, cậu thấy công việc này quá vất vả, định bỏ cuộc. Nhưng nhờ kiên trì, cậu đã trở thành một người thợ rèn giỏi và được mọi người kính trọng.
- Bài học: Kiên trì, nhẫn nại sẽ giúp ta thành công trong nghề nghiệp.

3. Bác Nông Dân Và Những Hạt Lúa

- Một bác nông dân chăm chỉ trồng lúa, dù thời tiết khó khăn vẫn không nản lòng. Nhờ sự cố gắng, bác có được mùa màng bội thu, giúp ích cho nhiều người.
- Bài học: Lao động chăm chỉ mang lại kết quả tốt đẹp.

4. Người Thợ Xây Và Viên Gạch Cuối Cùng

- Một người thợ xây làm việc cẩn thận từng viên gạch. Dù chỉ là viên gạch cuối cùng, ông vẫn đặt thật ngay ngắn. Nhờ vậy, tòa nhà được vững chắc.
- Bài học: Dù làm công việc nhỏ bé nhưng nếu làm bằng tâm huyết thì sẽ có ý nghĩa lớn.

5. Chú Tiểu Và Nghề Làm Bánh

- Một chú tiểu trong chùa muốn giúp thầy trụ trì nhưng không biết làm gì. Thầy dạy chú học nghề làm bánh. Nhờ kiên trì, chú không chỉ giúp được nhà chùa mà sau này còn mở tiệm bánh nổi tiếng.
- Bài học: Biết học hỏi, rèn luyện kỹ năng sẽ giúp ta có nghề nghiệp vững vàng.

Các câu chuyện trên giúp học sinh hiểu rằng mọi nghề đều có ý nghĩa, cần kiên trì, chăm chỉ và yêu thích công việc mình làm.

* Đáp án:

Người đàn ông không được nhận vào làm việc ở công ti đó vì anh ta không có máy vi tính và không sử dụng thư điện tử. Công ty yêu cầu giao tiếp và giao dịch thông qua email, và vì vậy họ chỉ tuyển dụng những nhân viên có khả năng sử dụng công nghệ này.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "TÌM VIỆC"

1. Chủ đề và ý nghĩa chính

Đoạn văn kể về hành trình từ một người thất nghiệp đến khi trở thành doanh nhân thành đạt của một người đàn ông không có thư điện tử. Câu chuyện nhấn mạnh các thông điệp:

- Cơ hội luôn tồn tại: Khi cánh cửa này đóng lại, một cánh cửa khác có thể mở ra. Người đàn ông không nản lòng khi bị từ chối mà tìm kiếm cơ hội khác.

- Sự kiên trì và sáng tạo: Ông không có nền tảng công nghệ, nhưng bằng quan sát thị trường và quyết tâm, ông tìm được một hướng đi mới.

- Tầm quan trọng của gia đình: Gia đình là một phần quan trọng giúp ông thành công. Vợ và con cùng hỗ trợ, mỗi người một vai trò khác nhau.

2. Nhân vật chính

- Tính cách: Quyết đoán, chăm chỉ, kiên trì, có tư duy kinh doanh nhạy bén.

- Hành động: Khi không được nhận vào công ty, ông không từ bỏ mà tận dụng cơ hội từ sự chênh lệch giá cà chua. Ông phát triển từ bán hàng nhỏ lẻ đến khi sở hữu công ty riêng.

3. Cốt truyện và diễn biến

- Mở đầu: Người đàn ông bị từ chối việc làm do không có email.

- Phát triển: Ông phát hiện cơ hội kinh doanh và bắt đầu với số vốn nhỏ.

- Cao trào: Ông dần mở rộng quy mô kinh doanh, có sự hỗ trợ từ gia đình.

- Kết thúc: Sau năm năm, ông đã sở hữu một công ty lớn với nhiều nhân viên.

4. Bài học rút ra

- Công nghệ quan trọng nhưng không phải là yếu tố quyết định thành công.

- Thành công đến từ sự kiên trì, sáng tạo và nắm bắt cơ hội.

- Gia đình là chỗ dựa vững chắc trong kinh doanh.

5. Nghệ thuật thể hiện

- Lối kể chuyện giản dị, dễ hiểu: Câu chuyện gần gũi với đời sống thực tế.

- Diễn biến hợp lý, logic: Nhân vật chính có sự phát triển rõ ràng từ khó khăn đến thành công.

- Nhấn mạnh bài học thực tiễn: Câu chuyện mang tính giáo dục, truyền động lực cho người đọc.

* Đáp án:

Người đàn ông sau khi bị từ chối việc vì không sử dụng thư điện tử, đã quyết định tìm cơ hội mới. Anh ta nhận ra giá cà chua ở trung tâm thành phố cao hơn, và bắt đầu kinh doanh bằng việc bán cà chua tại đó. Thành công ban đầu đã khích lệ anh ta phát triển kinh doanh và xây dựng một công ty riêng.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "TÌM VIỆC"

1. Chủ đề và ý nghĩa chính

Đoạn văn kể về hành trình từ một người thất nghiệp đến khi trở thành doanh nhân thành đạt của một người đàn ông không có thư điện tử. Câu chuyện nhấn mạnh các thông điệp:

- Cơ hội luôn tồn tại: Khi cánh cửa này đóng lại, một cánh cửa khác có thể mở ra. Người đàn ông không nản lòng khi bị từ chối mà tìm kiếm cơ hội khác.

- Sự kiên trì và sáng tạo: Ông không có nền tảng công nghệ, nhưng bằng quan sát thị trường và quyết tâm, ông tìm được một hướng đi mới.

- Tầm quan trọng của gia đình: Gia đình là một phần quan trọng giúp ông thành công. Vợ và con cùng hỗ trợ, mỗi người một vai trò khác nhau.

2. Nhân vật chính

- Tính cách: Quyết đoán, chăm chỉ, kiên trì, có tư duy kinh doanh nhạy bén.

- Hành động: Khi không được nhận vào công ty, ông không từ bỏ mà tận dụng cơ hội từ sự chênh lệch giá cà chua. Ông phát triển từ bán hàng nhỏ lẻ đến khi sở hữu công ty riêng.

3. Cốt truyện và diễn biến

- Mở đầu: Người đàn ông bị từ chối việc làm do không có email.

- Phát triển: Ông phát hiện cơ hội kinh doanh và bắt đầu với số vốn nhỏ.

- Cao trào: Ông dần mở rộng quy mô kinh doanh, có sự hỗ trợ từ gia đình.

- Kết thúc: Sau năm năm, ông đã sở hữu một công ty lớn với nhiều nhân viên.

4. Bài học rút ra

- Công nghệ quan trọng nhưng không phải là yếu tố quyết định thành công.

- Thành công đến từ sự kiên trì, sáng tạo và nắm bắt cơ hội.

- Gia đình là chỗ dựa vững chắc trong kinh doanh.

5. Nghệ thuật thể hiện

- Lối kể chuyện giản dị, dễ hiểu: Câu chuyện gần gũi với đời sống thực tế.

- Diễn biến hợp lý, logic: Nhân vật chính có sự phát triển rõ ràng từ khó khăn đến thành công.

- Nhấn mạnh bài học thực tiễn: Câu chuyện mang tính giáo dục, truyền động lực cho người đọc.

* Đáp án:

Sáng kiến của ông không những giúp cho gia đình có một nguồn thu nhập ổn định, mọi thành viên trong gia đình đều có việc làm trong công ti ông mà còn tạo cơ hội việc làm cho nhiều người trong cộng đồng, cải thiện đời sống, tăng cường phát triển cộng đồng.

* Đáp án:

“Xin việc” là việc mình đến phỏng vấn, xin vào làm ở một công ti và phải được sự chấp thuận của họ thì mới được đi làm.

“Tìm việc” là quá trình tổng hợp thông tin , tìm hiểu về các cơ hội việc làm có sẵn trên thị trường lao động hoặc nhận biết các cơ hội kinh doanh trong môi trường xung quanh.

* Kiến thức mở rộng:

NỘI DUNG, Ý NGHĨA ĐOẠN VĂN "TÌM VIỆC"

1. Chủ đề và ý nghĩa chính

Đoạn văn kể về hành trình từ một người thất nghiệp đến khi trở thành doanh nhân thành đạt của một người đàn ông không có thư điện tử. Câu chuyện nhấn mạnh các thông điệp:

- Cơ hội luôn tồn tại: Khi cánh cửa này đóng lại, một cánh cửa khác có thể mở ra. Người đàn ông không nản lòng khi bị từ chối mà tìm kiếm cơ hội khác.

- Sự kiên trì và sáng tạo: Ông không có nền tảng công nghệ, nhưng bằng quan sát thị trường và quyết tâm, ông tìm được một hướng đi mới.

- Tầm quan trọng của gia đình: Gia đình là một phần quan trọng giúp ông thành công. Vợ và con cùng hỗ trợ, mỗi người một vai trò khác nhau.

2. Nhân vật chính

- Tính cách: Quyết đoán, chăm chỉ, kiên trì, có tư duy kinh doanh nhạy bén.

- Hành động: Khi không được nhận vào công ty, ông không từ bỏ mà tận dụng cơ hội từ sự chênh lệch giá cà chua. Ông phát triển từ bán hàng nhỏ lẻ đến khi sở hữu công ty riêng.

3. Cốt truyện và diễn biến

- Mở đầu: Người đàn ông bị từ chối việc làm do không có email.

- Phát triển: Ông phát hiện cơ hội kinh doanh và bắt đầu với số vốn nhỏ.

- Cao trào: Ông dần mở rộng quy mô kinh doanh, có sự hỗ trợ từ gia đình.

- Kết thúc: Sau năm năm, ông đã sở hữu một công ty lớn với nhiều nhân viên.

4. Bài học rút ra

- Công nghệ quan trọng nhưng không phải là yếu tố quyết định thành công.

- Thành công đến từ sự kiên trì, sáng tạo và nắm bắt cơ hội.

- Gia đình là chỗ dựa vững chắc trong kinh doanh.

5. Nghệ thuật thể hiện

- Lối kể chuyện giản dị, dễ hiểu: Câu chuyện gần gũi với đời sống thực tế.

- Diễn biến hợp lý, logic: Nhân vật chính có sự phát triển rõ ràng từ khó khăn đến thành công.

- Nhấn mạnh bài học thực tiễn: Câu chuyện mang tính giáo dục, truyền động lực cho người đọc.

* Đáp án:

Ví dụ em muốn biết thông tin về sông Hồng, chúng ta gõ từ khóa “sông Hồng”:

Sông Hồng (còn gọi là sông Cái, sông Cả, sông Thao, Nhị Hà, Nhĩ Hà) là con sông có tổng chiều dài là 1.149 km bắt nguồn từ Vân Nam, Trung Quốc chảy qua miền Bắc Việt Nam và đổ ra vịnh Bắc Bộ, trên đất Việt Nam dài 556 km. Đây là dòng sông quan trọng của nền văn hóa lúa nước Việt Nam….

(Bách khoa toàn thư mở Wikipedia)

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH SỬ DỤNG TỪ ĐIỂN

Từ điển là công cụ quan trọng giúp tra cứu nghĩa của từ, cách viết, cách phát âm và cách sử dụng từ đúng trong tiếng Việt. Dưới đây là cách sử dụng từ điển hiệu quả:

1. Xác Định Từ Cần Tra

- Xác định từ chưa hiểu nghĩa hoặc chưa chắc chắn về cách viết đúng.

- Ví dụ: Khi gặp từ "cương trực", nếu chưa hiểu nghĩa, có thể tra từ điển.

2. Xác Định Cách Sắp Xếp Từ Trong Từ Điển

- Các từ trong từ điển được xếp theo thứ tự bảng chữ cái.

- Ví dụ: Khi tra từ "gương mẫu", bạn sẽ tìm theo thứ tự:

- Chữ cái đầu tiên G → rồi đến U, Ơ, N, G…

- Từ "gương mẫu" sẽ đứng sau từ "gương" nhưng trước từ "gượng ép".

3. Đọc Và Hiểu Các Mục Trong Từ Điển

Khi tra một từ, bạn sẽ thấy:

- Cách viết chuẩn của từ

- Cách phát âm (trong từ điển có phiên âm với từ nước ngoài)

- Loại từ (danh từ, động từ, tính từ...)

- Nghĩa của từ (có thể có nhiều nghĩa khác nhau)

- Ví dụ minh họa (giúp hiểu cách sử dụng từ)

- Ví dụ khi tra từ "chăm chỉ" trong từ điển:

+  Chăm chỉ (tính từ): Siêng năng, cố gắng làm việc không lười biếng.

+ Ví dụ: "Lan là học sinh chăm chỉ nên luôn đạt điểm cao."

4. Một Số Lưu Ý Khi Tra Từ Điển

- Dùng từ điển phù hợp (từ điển tiếng Việt, từ điển đồng nghĩa - trái nghĩa, từ điển thành ngữ...)

- Nếu từ có nhiều nghĩa, hãy đọc hết để chọn nghĩa phù hợp với ngữ cảnh.

- Ghi nhớ từ đã tra bằng cách đặt câu với từ đó.

* Đáp án:

a) Một số nhân vật nổi tiếng như Bác Hồ, Trần Quốc Toản, Lê Quý Đôn, Marie Curie…

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH SỬ DỤNG TỪ ĐIỂN

Từ điển là công cụ quan trọng giúp tra cứu nghĩa của từ, cách viết, cách phát âm và cách sử dụng từ đúng trong tiếng Việt. Dưới đây là cách sử dụng từ điển hiệu quả:

1. Xác Định Từ Cần Tra

- Xác định từ chưa hiểu nghĩa hoặc chưa chắc chắn về cách viết đúng.

- Ví dụ: Khi gặp từ "cương trực", nếu chưa hiểu nghĩa, có thể tra từ điển.

2. Xác Định Cách Sắp Xếp Từ Trong Từ Điển

- Các từ trong từ điển được xếp theo thứ tự bảng chữ cái.

- Ví dụ: Khi tra từ "gương mẫu", bạn sẽ tìm theo thứ tự:

- Chữ cái đầu tiên G → rồi đến U, Ơ, N, G…

- Từ "gương mẫu" sẽ đứng sau từ "gương" nhưng trước từ "gượng ép".

3. Đọc Và Hiểu Các Mục Trong Từ Điển

Khi tra một từ, bạn sẽ thấy:

- Cách viết chuẩn của từ

- Cách phát âm (trong từ điển có phiên âm với từ nước ngoài)

- Loại từ (danh từ, động từ, tính từ...)

- Nghĩa của từ (có thể có nhiều nghĩa khác nhau)

- Ví dụ minh họa (giúp hiểu cách sử dụng từ)

- Ví dụ khi tra từ "chăm chỉ" trong từ điển:

+  Chăm chỉ (tính từ): Siêng năng, cố gắng làm việc không lười biếng.

+ Ví dụ: "Lan là học sinh chăm chỉ nên luôn đạt điểm cao."

4. Một Số Lưu Ý Khi Tra Từ Điển

- Dùng từ điển phù hợp (từ điển tiếng Việt, từ điển đồng nghĩa - trái nghĩa, từ điển thành ngữ...)

- Nếu từ có nhiều nghĩa, hãy đọc hết để chọn nghĩa phù hợp với ngữ cảnh.

- Ghi nhớ từ đã tra bằng cách đặt câu với từ đó.

* Đáp án:

b) Một số cảnh đẹp nổi tiếng như: Vịnh Hạ Long, Nha Trang, Đà Nẵng, Động Phong Nha – Kẻ Bàng…

* Kiến thức mở rộng:

CÁCH SỬ DỤNG TỪ ĐIỂN

Từ điển là công cụ quan trọng giúp tra cứu nghĩa của từ, cách viết, cách phát âm và cách sử dụng từ đúng trong tiếng Việt. Dưới đây là cách sử dụng từ điển hiệu quả:

1. Xác Định Từ Cần Tra

- Xác định từ chưa hiểu nghĩa hoặc chưa chắc chắn về cách viết đúng.

- Ví dụ: Khi gặp từ "cương trực", nếu chưa hiểu nghĩa, có thể tra từ điển.

2. Xác Định Cách Sắp Xếp Từ Trong Từ Điển

- Các từ trong từ điển được xếp theo thứ tự bảng chữ cái.

- Ví dụ: Khi tra từ "gương mẫu", bạn sẽ tìm theo thứ tự:

- Chữ cái đầu tiên G → rồi đến U, Ơ, N, G…

- Từ "gương mẫu" sẽ đứng sau từ "gương" nhưng trước từ "gượng ép".

3. Đọc Và Hiểu Các Mục Trong Từ Điển

Khi tra một từ, bạn sẽ thấy:

- Cách viết chuẩn của từ

- Cách phát âm (trong từ điển có phiên âm với từ nước ngoài)

- Loại từ (danh từ, động từ, tính từ...)

- Nghĩa của từ (có thể có nhiều nghĩa khác nhau)

- Ví dụ minh họa (giúp hiểu cách sử dụng từ)

- Ví dụ khi tra từ "chăm chỉ" trong từ điển:

+  Chăm chỉ (tính từ): Siêng năng, cố gắng làm việc không lười biếng.

+ Ví dụ: "Lan là học sinh chăm chỉ nên luôn đạt điểm cao."

4. Một Số Lưu Ý Khi Tra Từ Điển

- Dùng từ điển phù hợp (từ điển tiếng Việt, từ điển đồng nghĩa - trái nghĩa, từ điển thành ngữ...)

- Nếu từ có nhiều nghĩa, hãy đọc hết để chọn nghĩa phù hợp với ngữ cảnh.

- Ghi nhớ từ đã tra bằng cách đặt câu với từ đó.

* Đáp án:

a) Tham khảo một số tranh ảnh về các nghề nghiệp.

b) Học sinh giới thiệu về một số nghề nghiệp thông qua các trò chơi, đố vui, đọc thơ, diễn kịch.

Gợi ý: lựa chọn nội dung b

Câu đố:

Ai là người đến lớp

Chăm chỉ sớm chiều

Dạy bảo mọi điều

Cho con khôn lớn

Là ai?

Câu trả lời: Cô giáo

* Kiến thức mở rộng:

CÂU CHUYỆN VỀ NGHỀ NGHIỆP CÓ THỂ THAM KHẢO

1. Người Thợ Giày Và Triết Gia

-  Một người thợ giày nghèo hỏi triết gia rằng công việc của ông có ý nghĩa gì so với những người làm nghề cao quý khác. Triết gia trả lời rằng nhờ có những đôi giày chắc chắn mà mọi người mới có thể đi xa, làm được nhiều việc tốt.
-  Bài học: Không có nghề nào thấp kém, mọi nghề đều có giá trị riêng.

2. Câu Chuyện Về Người Thợ Rèn

-  Một cậu bé đến xin học nghề với một người thợ rèn giỏi. Ban đầu, cậu thấy công việc này quá vất vả, định bỏ cuộc. Nhưng nhờ kiên trì, cậu đã trở thành một người thợ rèn giỏi và được mọi người kính trọng.
- Bài học: Kiên trì, nhẫn nại sẽ giúp ta thành công trong nghề nghiệp.

3. Bác Nông Dân Và Những Hạt Lúa

- Một bác nông dân chăm chỉ trồng lúa, dù thời tiết khó khăn vẫn không nản lòng. Nhờ sự cố gắng, bác có được mùa màng bội thu, giúp ích cho nhiều người.
- Bài học: Lao động chăm chỉ mang lại kết quả tốt đẹp.

4. Người Thợ Xây Và Viên Gạch Cuối Cùng

- Một người thợ xây làm việc cẩn thận từng viên gạch. Dù chỉ là viên gạch cuối cùng, ông vẫn đặt thật ngay ngắn. Nhờ vậy, tòa nhà được vững chắc.
- Bài học: Dù làm công việc nhỏ bé nhưng nếu làm bằng tâm huyết thì sẽ có ý nghĩa lớn.

5. Chú Tiểu Và Nghề Làm Bánh

- Một chú tiểu trong chùa muốn giúp thầy trụ trì nhưng không biết làm gì. Thầy dạy chú học nghề làm bánh. Nhờ kiên trì, chú không chỉ giúp được nhà chùa mà sau này còn mở tiệm bánh nổi tiếng.
- Bài học: Biết học hỏi, rèn luyện kỹ năng sẽ giúp ta có nghề nghiệp vững vàng.

Các câu chuyện trên giúp học sinh hiểu rằng mọi nghề đều có ý nghĩa, cần kiên trì, chăm chỉ và yêu thích công việc mình làm.

* Đáp án đúng là : D

- Đặc điểm ngoại hình nói lên tính cách của cô giáo Hằng là  Đôi mắt ấy mỗi lần nhìn chúng em vừa bao dung vừa trìu mến.

* Kiến thưc mở rộng:

NỘI DUNG ĐOẠN VĂN "CÔ GIÁO EM"

1. Chủ đề và nội dung chính

   Đoạn văn miêu tả về cô Hằng – người giáo viên chủ nhiệm hai năm cuối cấp của nhân vật "em". Thông qua hình ảnh cô giáo, bài viết thể hiện tình cảm yêu mến, kính trọng của học trò dành cho người đã dạy dỗ mình.

2. Nhân vật trung tâm – Cô Hằng

- Ngoại hình:

+ Cô có dáng người thanh mảnh, nước da trắng hồng.

+ Mái tóc đen mượt, óng ả, dài ngang lưng.

+ Đôi mắt cô to, hiền hậu, luôn thể hiện sự bao dung, trìu mến.

- Tính cách, phẩm chất:

+ Nhẹ nhàng, tận tâm: Cô luôn giảng bài rành rọt, không nặng lời với học sinh.

+ Yêu nghề, có phương pháp dạy học hay: Cô hướng dẫn tỉ mỉ từng lỗi sai, luyện cho học trò cách diễn đạt sinh động và tư duy toán học sáng tạo.

+ Tấm lòng bao dung, gần gũi: Cô không chỉ dạy kiến thức mà còn kể chuyện, khuyến khích học sinh đoàn kết, làm việc tốt.

3. Nghệ thuật thể hiện

- Bố cục rõ ràng:

+ Mở bài: Giới thiệu cô Hằng là giáo viên hai năm cuối cấp.

+NThân bài: Miêu tả ngoại hình, tính cách, phương pháp giảng dạy và cách cô đối xử với học sinh.

+ Kết bài: Bày tỏ tình cảm và sự biết ơn đối với cô.

- Phương pháp miêu tả kết hợp biểu cảm:

+ Dùng những từ ngữ giàu hình ảnh khi miêu tả ngoại hình (mái tóc đen mượt, đôi mắt bao dung...).

+ Nhấn mạnh sự tận tâm qua cách cô giảng bài, sửa lỗi cho học sinh.

+ Thể hiện tình cảm yêu thương, kính trọng qua những câu văn như “Cô Hằng là người mẹ thứ hai”, “Dù đi bất cứ nơi đâu, làm việc gì, em vẫn nhớ mái trường...”.

4. Bài học và ý nghĩa

+ Ca ngợi hình ảnh người giáo viên: Không chỉ dạy chữ, cô giáo còn dạy đạo đức, truyền cảm hứng cho học sinh.

+ Thể hiện lòng biết ơn: Học sinh luôn ghi nhớ công lao thầy cô dù đã trưởng thành.

+ Giáo dục đạo đức học sinh: Khuyến khích sự trân trọng và yêu quý nghề giáo.

* Đáp án đúng là : D

- Tác giả muốn nói lên về cô giáo qua các hoạt động của cô được tả trong bài văn là Cô rất thương yêu học sinh.

* Kiến thưc mở rộng:

NỘI DUNG ĐOẠN VĂN "CÔ GIÁO EM"

1. Chủ đề và nội dung chính

   Đoạn văn miêu tả về cô Hằng – người giáo viên chủ nhiệm hai năm cuối cấp của nhân vật "em". Thông qua hình ảnh cô giáo, bài viết thể hiện tình cảm yêu mến, kính trọng của học trò dành cho người đã dạy dỗ mình.

2. Nhân vật trung tâm – Cô Hằng

- Ngoại hình:

+ Cô có dáng người thanh mảnh, nước da trắng hồng.

+ Mái tóc đen mượt, óng ả, dài ngang lưng.

+ Đôi mắt cô to, hiền hậu, luôn thể hiện sự bao dung, trìu mến.

- Tính cách, phẩm chất:

+ Nhẹ nhàng, tận tâm: Cô luôn giảng bài rành rọt, không nặng lời với học sinh.

+ Yêu nghề, có phương pháp dạy học hay: Cô hướng dẫn tỉ mỉ từng lỗi sai, luyện cho học trò cách diễn đạt sinh động và tư duy toán học sáng tạo.

+ Tấm lòng bao dung, gần gũi: Cô không chỉ dạy kiến thức mà còn kể chuyện, khuyến khích học sinh đoàn kết, làm việc tốt.

3. Nghệ thuật thể hiện

- Bố cục rõ ràng:

+ Mở bài: Giới thiệu cô Hằng là giáo viên hai năm cuối cấp.

+NThân bài: Miêu tả ngoại hình, tính cách, phương pháp giảng dạy và cách cô đối xử với học sinh.

+ Kết bài: Bày tỏ tình cảm và sự biết ơn đối với cô.

- Phương pháp miêu tả kết hợp biểu cảm:

+ Dùng những từ ngữ giàu hình ảnh khi miêu tả ngoại hình (mái tóc đen mượt, đôi mắt bao dung...).

+ Nhấn mạnh sự tận tâm qua cách cô giảng bài, sửa lỗi cho học sinh.

+ Thể hiện tình cảm yêu thương, kính trọng qua những câu văn như “Cô Hằng là người mẹ thứ hai”, “Dù đi bất cứ nơi đâu, làm việc gì, em vẫn nhớ mái trường...”.

4. Bài học và ý nghĩa

+ Ca ngợi hình ảnh người giáo viên: Không chỉ dạy chữ, cô giáo còn dạy đạo đức, truyền cảm hứng cho học sinh.

+ Thể hiện lòng biết ơn: Học sinh luôn ghi nhớ công lao thầy cô dù đã trưởng thành.

+ Giáo dục đạo đức học sinh: Khuyến khích sự trân trọng và yêu quý nghề giáo.

* Đáp án đúng là : C

- Bài văn áp dụng cách Mở bài gián tiếp, kết bài mở rộng.

* Kiến thưc mở rộng:

NỘI DUNG ĐOẠN VĂN "CÔ GIÁO EM"

1. Chủ đề và nội dung chính

   Đoạn văn miêu tả về cô Hằng – người giáo viên chủ nhiệm hai năm cuối cấp của nhân vật "em". Thông qua hình ảnh cô giáo, bài viết thể hiện tình cảm yêu mến, kính trọng của học trò dành cho người đã dạy dỗ mình.

2. Nhân vật trung tâm – Cô Hằng

- Ngoại hình:

+ Cô có dáng người thanh mảnh, nước da trắng hồng.

+ Mái tóc đen mượt, óng ả, dài ngang lưng.

+ Đôi mắt cô to, hiền hậu, luôn thể hiện sự bao dung, trìu mến.

- Tính cách, phẩm chất:

+ Nhẹ nhàng, tận tâm: Cô luôn giảng bài rành rọt, không nặng lời với học sinh.

+ Yêu nghề, có phương pháp dạy học hay: Cô hướng dẫn tỉ mỉ từng lỗi sai, luyện cho học trò cách diễn đạt sinh động và tư duy toán học sáng tạo.

+ Tấm lòng bao dung, gần gũi: Cô không chỉ dạy kiến thức mà còn kể chuyện, khuyến khích học sinh đoàn kết, làm việc tốt.

3. Nghệ thuật thể hiện

- Bố cục rõ ràng:

+ Mở bài: Giới thiệu cô Hằng là giáo viên hai năm cuối cấp.

+NThân bài: Miêu tả ngoại hình, tính cách, phương pháp giảng dạy và cách cô đối xử với học sinh.

+ Kết bài: Bày tỏ tình cảm và sự biết ơn đối với cô.

- Phương pháp miêu tả kết hợp biểu cảm:

+ Dùng những từ ngữ giàu hình ảnh khi miêu tả ngoại hình (mái tóc đen mượt, đôi mắt bao dung...).

+ Nhấn mạnh sự tận tâm qua cách cô giảng bài, sửa lỗi cho học sinh.

+ Thể hiện tình cảm yêu thương, kính trọng qua những câu văn như “Cô Hằng là người mẹ thứ hai”, “Dù đi bất cứ nơi đâu, làm việc gì, em vẫn nhớ mái trường...”.

4. Bài học và ý nghĩa

+ Ca ngợi hình ảnh người giáo viên: Không chỉ dạy chữ, cô giáo còn dạy đạo đức, truyền cảm hứng cho học sinh.

+ Thể hiện lòng biết ơn: Học sinh luôn ghi nhớ công lao thầy cô dù đã trưởng thành.

+ Giáo dục đạo đức học sinh: Khuyến khích sự trân trọng và yêu quý nghề giáo.