Câu hỏi:
19/03/2025 18Hội xuân vùng cao
Xúng xính áo quần đẹp nhất
Hoa đào cười với sương đêm
Hương xuân ngồi trên khoé mắt
Nao nức hơn ngày chợ phiên.
Trẻ già bắt tay rất chặt
Người Tày mở hội Lồng Tồng
Mâm cỗ cúng trời khẩn đất
Trống chiêng vang khắp cánh đồng.
Thoăn thoắt anh cày, chị cấy
Điệu Then, đàn tính ngất ngây
Chúng em tung còn, đẩy gậy
Ríu rít như chim gọi bầy.
Người Nùng, người Dao, Sán Chỉ
Cùng hân hoan hội xuống đồng
Kéo co, chơi đu, hát lượn
Hò reo ấm cả nắng hồng
Gió thơm rộn ràng về bản
Ngỡ vui như tuổi lên mười
Cái bụng hẹn năm sau đến
Đúng mùa hoa núi bừng tươi.
HOÀI KHÁNH
Tìm những hình ảnh đẹp và âm thanh rộn ràng trong ngày hội.
Trả lời:

* Đáp án:
- Hình ảnh đẹp: Xúng xính áo quần, trẻ già bắt tay rất chặt, anh cấy, chị cấy, chúng em đẩy gậy, kéo co chơi đu hát lượn
- Âm thanh rộn ràng: Trống chiêng vang khắp cánh đồng, Điệu Then, đàn tính ngất ngây, Ríu rít như chim gọi bầy. Hò reo ấm cả nắng hồng
* Kiến thức mở rộng:
NỘI DUNG BÀI "HỘI XUÂN VÙNG CAO"
1. Khổ 1: Không khí rộn ràng của ngày hội
"Xúng xính áo quần đẹp nhất
Hoa đào cười với sương đêm
Hương xuân ngồi trên khoé mắt
Nao nức hơn ngày chợ phiên."
- Hình ảnh “xúng xính áo quần đẹp nhất” gợi lên cảnh người dân diện những bộ trang phục truyền thống rực rỡ, tươi tắn để tham gia lễ hội.
- Câu thơ “Hoa đào cười với sương đêm” nhân hóa hình ảnh hoa đào, làm cho không gian xuân thêm tươi vui, rực rỡ.
- “Hương xuân ngồi trên khóe mắt” là một cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện niềm hân hoan trong ánh mắt của mọi người.
- Sự náo nức của ngày hội còn được so sánh với chợ phiên, một sự kiện quan trọng của người dân miền núi, cho thấy tầm quan trọng của hội Lồng Tồng trong đời sống tinh thần.
2. Khổ 2: Nghi lễ cúng bái linh thiêng
"Trẻ già bắt tay rất chặt
Người Tày mở hội Lồng Tồng
Mâm cỗ cúng trời khẩn đất
Trống chiêng vang khắp cánh đồng."
- Không khí lễ hội không chỉ sôi động mà còn thể hiện tình đoàn kết, gắn bó giữa mọi người qua hình ảnh "trẻ già bắt tay rất chặt".
- Hội Lồng Tồng có nghi thức cúng trời khấn đất, thể hiện lòng biết ơn thiên nhiên, mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
- Âm thanh “trống chiêng vang khắp cánh đồng” làm không gian trở nên sôi động, rộn ràng, lan tỏa niềm vui khắp bản làng.
3. Khổ 3: Hoạt động vui chơi trong lễ hội
"Thoăn thoắt anh cày, chị cấy
Điệu Then, đàn tính ngất ngây
Chúng em tung còn, đẩy gậy
Ríu rít như chim gọi bầy."
- Bài thơ miêu tả những nét văn hóa đặc trưng:
“Anh cày, chị cấy” thể hiện tinh thần lao động hăng say.
“Điệu Then, đàn tính” là những nét văn hóa nghệ thuật truyền thống của dân tộc Tày, mang lại sự say mê cho người thưởng thức.
Trò chơi dân gian như tung còn, đẩy gậy giúp không khí hội càng thêm náo nhiệt.
- Hình ảnh so sánh “ríu rít như chim gọi bầy” làm nổi bật sự vui tươi, nhộn nhịp của trẻ em trong lễ hội.
4. Khổ 4: Niềm vui hội ngộ của các dân tộc
"Người Nùng, người Dao, Sán Chỉ
Cùng hân hoan hội xuống đồng
Kéo co, chơi đu, hát lượn
Hò reo ấm cả nắng hồng."
- Lễ hội không chỉ của riêng người Tày mà còn có sự tham gia của nhiều dân tộc anh em khác như Nùng, Dao, Sán Chỉ, thể hiện tình đoàn kết giữa các dân tộc miền núi.
- Những trò chơi dân gian như kéo co, chơi đu, hát lượn không chỉ là hình thức giải trí mà còn mang giá trị văn hóa sâu sắc, gắn kết cộng đồng.
- Hình ảnh “hò reo ấm cả nắng hồng” gợi lên sự vui tươi, phấn khởi, xua tan đi cái lạnh miền núi, làm cho không gian tràn ngập sức sống.
5. Khổ 5: Dư âm và mong ước cho năm sau
"Gió thơm rộn ràng về bản
Ngỡ vui như tuổi lên mười
Cái bụng hẹn năm sau đến
Đúng mùa hoa núi bừng tươi."
- “Gió thơm rộn ràng về bản” gợi lên hương vị mùa xuân tràn ngập khắp bản làng.
- Niềm vui trong ngày hội được ví như “tuổi lên mười”, gợi lên sự hồn nhiên, trẻ trung, tươi mới.
- Câu thơ cuối “Cái bụng hẹn năm sau đến” là một cách diễn đạt độc đáo, thể hiện tâm trạng mong chờ hội Lồng Tồng năm tới.
6. Nghệ thuật và ý nghĩa của bài thơ
- Nghệ thuật:
+ Sử dụng nhiều biện pháp tu từ: nhân hóa, so sánh, điệp từ làm bài thơ sinh động, gần gũi.
+ Ngôn ngữ giàu hình ảnh, gợi cảm, thể hiện rõ nét văn hóa vùng cao.
+ Nhịp thơ nhẹ nhàng, vui tươi, phù hợp với không khí lễ hội.
- Ý nghĩa:
+ Ca ngợi vẻ đẹp của lễ hội truyền thống vùng cao.
+ Thể hiện tinh thần đoàn kết, niềm vui của đồng bào các dân tộc.
+ Gửi gắm tình yêu quê hương, mong ước gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Câu 1:
Tìm các vế câu trong mỗi câu ghép dưới đây:
b) Trời vẫn còn lạnh lắm và những thân cây vẫn còn run rẩy.
THEO NGUYỄN PHAN HÁCH
Câu 2:
Giới thiệu một tác phẩm (câu chuyện hoặc bài thơ, bài văn, bài báo, vở kịch) mà em đã đọc về lòng yêu nước và những công dân gương mẫu
Gợi ý
– Việt sử giai thoại (Nguyễn Khắc Thuần)
– Danh nhân đất Việt (Văn Lang, Quỳnh Cư, Nguyễn Anh)
– Kể chuyện Bác Hồ (Nhiều tác giả)
– Tuyển tập truyện ngắn hay dành cho thiếu nhi (Nhiều tác giả)
– Dòng Lô xanh thẳm (Đỗ Hàn)
Câu 3:
Em hãy đóng vai cô chủ tiệm tạp hoá, kể lại một đoạn trong bài đọc Cậu bé và con heo đất.
Câu 4:
Dựa vào nội dung Bài đọc 1, hãy phát biểu cảm nghĩ của em về việc làm của cậu bé trong câu chuyện.
Câu 5:
Giới thiệu một tác phẩm (câu chuyện hoặc bài thơ, bài văn, bài báo, vở kịch) mà em đã đọc về học và hành
Câu 6:
Giới thiệu một tác phẩm (câu chuyện hoặc bài thơ, bài văn, bài báo, vở kịch) mà em đã đọc về việc phân xử, giải quyết các tình huống bất đồng trong cuộc sống.
Câu 7:
Cậu bé và con heo đất
Trong một lần theo ba lên thị xã, Hải mua được con heo đất. Con heo trông tròn xoay, ngộ nghĩnh, lại giữ được tiền nên các bạn trong xóm rất mê. Chẳng bao lâu, mỗi bạn đều mua một con và đua nhau để dành tiền tiết kiệm. Mỗi lần cho heo "ăn", Hải đều nhớ lời má dặn, ghi số tiền vào một cuốn sổ.
Sắp đến năm học mới, bụng chú heo đã đầy ăm ắp. Hải định mổ heo, lấy tiền mua quần áo mới. Nhưng mấy ngày qua, xem truyền hình, em thương các bạn nhỏ ở vùng lũ lụt quá. Thấy các cô bác trong xã đang quyên góp tiền hỗ trợ người dân bị thiên tai, Hải cũng xin ba mà cho mổ heo, lấy tiền để đóng góp.
Nhưng khi đập bể heo, em thấy lạ quá: đếm đi đếm lại vẫn dư ra gần ba trăm nghìn. Lại có nhiều tờ hai mươi nghìn, năm mươi nghìn. Tiền mà Hải nhờ heo giữ giúp thường chỉ là tiền lẻ. Không lẽ ba mà cũng bỏ tiền tiết kiệm vào bụng heo? Hay có cô tiên thấy Hải ngoan nên thưởng cho em?
Nghĩ mãi, Hải chợt giật mình nhớ ra: Hôm mua con heo đất, em chọn đi chọn lại mãi. Cuối cùng, vì thích một con heo trên một quầy hơn những con trong quầy nên em đã lấy nó. Lỡ nó là heo đất của con cô chủ tiệm vô ý để trên mặt quầy thì sao nhỉ?
Thế rồi một buổi sáng, tiệm tạp hoá có hai vị khách ghé thăm. Đó là Hải được ba đưa đến tận nơi để trả lại số tiền không phải của em. Cô chủ tiệm rất cảm động vì chuyện xảy ra đã rất lâu mà cậu bé vẫn còn nhớ. Cô cũng cảm động hơn nữa khi được biết Hải sẽ đem toàn bộ số tiền tiết kiệm ủng hộ các bạn nhỏ ở vùng lũ lụt. Cô đưa thêm mấy trăm nghìn, nhờ Hải giúp cô gửi đến đồng bào bị thiên tai.
Theo PHAN ANH HOAN
Tìm chi tiết cho thấy Hải là một cậu bé rất hồn nhiên.
Câu 8:
Tìm câu ghép trong mỗi đoạn văn dưới đây. Các về câu được nối với nhau bằng cách nào?
b) Mới đây thôi, đồng lúa phơi một màu vàng chanh; còn bây giờ, nó đã rực lên màu vàng cam rồi. Mặt Trời từ từ trôi về phía những dãy núi mờ xa. Dường như đồng lúa và Mặt Trời đang có một sự đua tài thầm kín nào đấy. Mặt Trời càng xuống thấp, cánh đồng càng dâng lên.
NGUYỄN TRỌNG TẠO
Câu 9:
Các vế câu ghép dưới đây được nối với nhau bằng cách nào?
b) Chúng tôi đi đến đâu, rừng rào rào chuyển động đến đấy.
Theo NGUYỄN PHAN HÁCH
Câu 10:
Các vế câu ghép dưới đây được nối với nhau bằng cách nào?
d) Mây đen đang ùn ùn kéo đến: mưa sắp xuống rồi.
THÁI AN
Câu 11:
Giới thiệu một tác phẩm (câu chuyện hoặc bài thơ, bài văn, bài báo, vở kịch) mà em đã đọc ở nhà về vẻ đẹp của thiên nhiên hoặc của con người, cuộc sống quanh em.
Gợi ý
– Ai dậy sớm (Võ Quảng)
– Dạt dào sông nước (Nguyễn Như Mai, Nguyễn Quốc Tín, Nguyễn Huy Thắng)
– Chậm lại nào (Nhiều tác giả)
– Câu chuyện của cây xanh (Hoàng Phương Thuý, Chu Đức Thắng)
Câu 12:
Nêu ý kiến của em về vấn đề “Nên hay không nên cho học sinh lớp 5 đi xe đạp tới trường?”.
Câu 13:
Mầm non
Dưới vỏ một cành bàng
Còn một vài lá đỏ
Một mầm non nhỏ nhỏ
Còn nằm nép lặng im.
Mầm non mắt lim dim
Cố nhìn qua kẽ lá
Thấy mây bay hồi hả
Thấy lất phất mưa phùn
Rào rào trận lá tuôn
Rải vàng đầy mặt đất
Rừng cây trông thưa thớt
Thấy chỉ cội với cành
Một chú thỏ phóng nhanh
Chạy nấp vào bụi vắng
Và tất cả im ắng
Từ ngọn cỏ làn rêu...
Chợt một tiếng chim kêu:
– Chíp chiu chiu! Xuân đến!
Tức thì trăm ngọn suối
Nổi róc rách reo mừng
Tức thì ngàn chim muông
Nổi hát ca vang dậy.
Mầm non vừa nghe thấy
Vội bật chiếc vỏ rơi
Nó đứng dậy giữa trời
Khoác áo màu xanh biếc...
VÕ QUẢNG
Từ “mầm non” trong bài thơ được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển ? Em hãy đặt một câu có từ "mầm non" được dùng theo nghĩa khác với nghĩa trong bài thơ
Câu 14:
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Đầu năm học mới, chúng em được học bài thơ Khi bé Hoa ra đời của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu. Ngay từ đầu, lời thơ dịu dàng, âu yếm đã cuốn hút em. Em yêu những cánh cô nhẹ nhàng bay vào giấc ngủ, đậu trên vành nôi của em bé theo lời ru của mẹ. Em yêu đôi bàn tay của mẹ đan len thành áo, lấy bông làm tấm gối êm. Thật thú vị khi thấy những cánh bướm và trái cây chín hồng in trên gối, trên chăn, trên áo quần của bé như cũng từ bên ngoài bay vào với bé. Con búp bê bỗng trở thành một người bạn cầm quà đến chơi. Ông trăng trên trời, đám mây, ngọn gió ghé vào thăm, thì thầm kể cho bé biết bao điều mới lạ. Bài thơ không có câu nào tả em bé nhưng vẫn hiện lên hình ảnh em nằm trong nôi, như chiếc búp trên cành, nhận được biết bao tình yêu mến. Đọc bài thơ, em thấy yêu thêm em bé của mình ở nhà và hiểu thêm về tình thương yêu mà cha mẹ đã dành cho mỗi đứa con.
LÊ MINH THẢO
Đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc của người viết về điều gì?
Câu 15:
Quang cảnh làng mạc ngày mùa
Mùa đông, giữa ngày mùa, làng quê toàn màu vàng – những màu vàng rất khác nhau.
Có lẽ bắt đầu từ những đêm sương sa thì bóng tối đã hơi cứng và sáng ngày ra thì trông thấy màu trời có vàng hơn thường khi. Màu lúa chín dưới đồng vàng xuộm lại. Nắng nhạt ngả màu vàng hoe. Trong vườn lắc lư những chùm quả xoan vàng lịm [...]. Từng chiếc lá mít vàng ối. Tàu đu đủ, chiếc lá sắn héo lại mở năm cánh vàng tươi. Buồng chuối lốm đốm quả chín vàng. Những tàu lá chuối vàng ối xả xuống như những đuôi áo, vạt áo. Nắng vườn chuối đương có gió lẫn với lá vàng như những vạt áo nắng, đuôi áo nắng vẫy vẫy. Bụi mía vàng xọng, đốt ngầu phấn trắng. Dưới sân, rơm và thóc vàng giòn. Quanh đó, con gà, con chó cũng vàng mượt. Mái nhà phủ một màu rơm vàng mới. Lác đác cây lụi có mấy chiếc lá đỏ. Qua khe giậu, ló ra mấy quả ớt đỏ chói. Tất cả đượm một màu vàng trù phú, đầm ấm lạ lùng.
Không còn có cảm giác héo tàn, hanh hao lúc sắp bước vào mùa đông. Hơi thở của đất trời, mặt nước thơm thơm, nhè nhẹ. Ngày không nắng, không mưa, hồ như không ai tưởng đến ngày hay đêm, mà chỉ mải miết đi gặt, kéo đá, cắt rạ, chia thóc hợp tác xã. Ai cũng vậy, cứ buông bát đũa lại đi ngay, cứ trở dậy là ra đồng ngay.
Vì sao có thể nói các từ ngữ chỉ màu sắc trong bài đã tạo nên bức tranh đẹp về một vùng quê trù phú và đa dạng?