Câu hỏi:

19/03/2025 14

Người công dân số Một (Tiếp theo)

Lê: Phải, chúng ta là con dân nước Việt. Nhưng chúng ta sẽ làm được gì nào? Súng kíp của ta mới bắn được một phát thì súng của họ đã bắn được năm, sáu mươi phát. Quan ta lạy súng thần công bốn lạy rồi mới bắn, trong khi ấy đại bác của họ đã bắn được hai mươi viên. Những công dân yếu ớt như anh với tôi thì làm được gì?

Thành: Tôi muốn đi sang nước họ, xem cách làm ăn của họ, học trí khôn của họ để về cứu dân mình...

Lê: Anh ơi, Phú Lãng Sa ở xa lắm đấy. Tàu biển chạy hàng tháng mới tới nơi.

Một suất về hàng ngàn đồng. Lấy tiền đâu mà đi

Thành: Tiền đây chứ đâu? (Xoè hai bàn tay ra) Tôi có anh bạn tên là Mai, quê Hải Phòng. Anh ấy làm bếp dưới tàu La-tút-sơ Tơ-rôn-vin. Tôi đang nhờ anh ấy xin cho một chân gì đó...

(Có tiếng gõ cửa. Anh Mai vào.)

Mai (Với anh lê) Chào ông. (Quay sang anh Thành) Anh Thành ạ, tôi đã xin được cho anh chân phụ bếp.

Thành: Cảm ơn anh. Bao giờ phải trình diện?

Mai: Càng sớm càng tốt. Nhưng đêm nay anh hãy nghĩ kĩ đi đã. Vất vả, khổ nhọc lắm đầy. Sóng Biển Đỏ rất dữ dội, có thể chết được. Mà chết thì người ta bỏ vào áo quan, bắn một loại súng chào, rồi "A-lê hấp!", cho phẳng xuống biển là rồi đời.

Thành: Tôi nghĩ kĩ rồi. Làm thân nô lệ mà muốn xoá bỏ kiếp nô lệ thì sẽ thành công dân, còn yên phận nô lệ thì mãi mãi là đầy tớ cho người ta... Đi ngay có được không, anh?

Mai: Cũng được.

(Thành cho sách vào túi quần áo, khoác lên vai.)

Lê: Này... Còn ngọn đèn hoa kì...

Thành: Sẽ có một ngọn đèn khác, anh ạ. Chào anh nhé! (Cùng Mai đi ra cửa)

Le: Ch...ào!

(Tắt đèn)

Theo HÀ VĂN CẦU – VŨ ĐÌNH PHÒNG

 

Người công dân số Một (tiếp theo) lớp 5 (trang 24, 25) | Cánh diều Giải Tiếng Việt lớp 5

 

Tìm trong vở kịch những câu nói thể hiện niềm tin và quyết tâm của anh Thành.

Trả lời:

verified Giải bởi Vietjack

* Đáp án:

- Tôi muốn đi sang nước họ, xem cách làm ăn của họ, học trí khôn của họ để về cứu dân mình...

- Tiền đây chứ đâu? (Xoè hai bàn tay ra)

- Tôi nghĩ kĩ rồi. Làm thân nô lệ mà muốn xoá bỏ kiếp nô lệ thì sẽ thành công dân, còn yên phận nô lệ thì mãi mãi là đầy tớ cho người ta... Đi ngay có được không, anh?

* Kiến thức mở rộng;

NỘI DUNG ĐOẠN TRÍCH "NGƯỜI CÔNG DÂN SỐ MỘT "

1. Nội dung đoạn trích:

Đoạn trích này là một phần trong vở kịch "Người công dân số Một" của tác giả Văn Tùng, kể về quyết định ra đi tìm đường cứu nước của Nguyễn Tất Thành (Bác Hồ).

- Mở đầu đoạn trích, nhân vật Lê bày tỏ sự bi quan về tình hình đất nước, khi vũ khí và quân sự của nước ta còn quá lạc hậu so với thực dân Pháp. Ông hoài nghi về khả năng đấu tranh giành độc lập của dân tộc.

- Nhân vật Thành (Nguyễn Tất Thành) thể hiện tư tưởng tiến bộ, khát vọng cứu nước bằng con đường mới: ra nước ngoài để học hỏi, tìm kiếm con đường giải phóng dân tộc.

- Khi Lê lo ngại về tiền bạc và khó khăn trên hành trình, Thành khẳng định sẽ đi bằng chính đôi bàn tay lao động của mình, xin làm phụ bếp trên tàu biển để có cơ hội sang Pháp.

- Mai, người bạn làm bếp trên tàu, đã giúp Thành xin được việc và cảnh báo về những nguy hiểm khi đi biển. Nhưng Nguyễn Tất Thành vẫn quyết tâm ra đi, bất chấp gian khổ.

- Cuối đoạn, hình ảnh ngọn đèn Hoa Kỳ là một biểu tượng cho ánh sáng tri thức phương Tây, nhưng Thành tin rằng sẽ có một ngọn đèn khác – tượng trưng cho con đường mới mà anh sẽ tìm ra cho dân tộc.

2. Ý nghĩa của đoạn trích:

- Thể hiện lý tưởng và quyết tâm cứu nước của Nguyễn Tất Thành

+ Không chấp nhận cảnh nô lệ, lạc hậu, Nguyễn Tất Thành quyết chí ra đi, tìm kiếm con đường cứu nước đúng đắn.

+ Tư tưởng của Thành không chỉ dừng lại ở đấu tranh vũ trang, mà còn ở việc học hỏi tri thức, cách tổ chức của nước ngoài để giúp dân tộc thoát khỏi áp bức.

- Tinh thần dũng cảm, vượt qua mọi khó khăn

+ Chấp nhận làm phụ bếp, chịu đựng vất vả, hiểm nguy trên biển, thậm chí đối diện với cái chết – nhưng Nguyễn Tất Thành vẫn không từ bỏ mục tiêu.

- Hình tượng ngọn đèn – niềm tin về tương lai đất nước

+ Ngọn đèn Hoa Kỳ tượng trưng cho tri thức và văn minh phương Tây. Nhưng Thành tin rằng dân tộc Việt Nam sẽ có một ngọn đèn khác, rực rỡ hơn – chính là ánh sáng của độc lập, tự do mà sau này Bác đã tìm ra.

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1:

Tìm các vế câu trong mỗi câu ghép dưới đây:

b) Trời vẫn còn lạnh lắm và những thân cây vẫn còn run rẩy.

THEO NGUYỄN PHAN HÁCH

Xem đáp án » 19/03/2025 178

Câu 2:

Giới thiệu một tác phẩm (câu chuyện hoặc bài thơ, bài văn, bài báo, vở kịch) mà em đã đọc về lòng yêu nước và những công dân gương mẫu

Gợi ý

– Việt sử giai thoại (Nguyễn Khắc Thuần)

– Danh nhân đất Việt (Văn Lang, Quỳnh Cư, Nguyễn Anh)

– Kể chuyện Bác Hồ (Nhiều tác giả)

– Tuyển tập truyện ngắn hay dành cho thiếu nhi (Nhiều tác giả)

– Dòng Lô xanh thẳm (Đỗ Hàn)

Xem đáp án » 20/03/2025 153

Câu 3:

Em hãy đóng vai cô chủ tiệm tạp hoá, kể lại một đoạn trong bài đọc Cậu bé và con heo đất.

Xem đáp án » 21/03/2025 114

Câu 4:

Dựa vào nội dung Bài đọc 1, hãy phát biểu cảm nghĩ của em về việc làm của cậu bé trong câu chuyện.

 

Nói và nghe lớp 5 trang 38 (Em là chủ nhân tương lai) | Cánh diều Giải Tiếng Việt lớp 5

Xem đáp án » 21/03/2025 85

Câu 5:

Giới thiệu một tác phẩm (câu chuyện hoặc bài thơ, bài văn, bài báo, vở kịch) mà em đã đọc về học và hành

Bài 3: Có học mới hay (trang 36) Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều (ảnh 1)

Xem đáp án » 11/03/2025 85

Câu 6:

 Giới thiệu một tác phẩm (câu chuyện hoặc bài thơ, bài văn, bài báo, vở kịch) mà em đã đọc về việc phân xử, giải quyết các tình huống bất đồng trong cuộc sống.

 

Nói và nghe lớp 5 trang 114 (Em đọc sách báo) | Cánh diều Giải Tiếng Việt lớp 5

Xem đáp án » 16/03/2025 78

Câu 7:

Các vế câu ghép dưới đây được nối với nhau bằng cách nào?

b) Chúng tôi đi đến đâu, rừng rào rào chuyển động đến đấy.

Theo NGUYỄN PHAN HÁCH

Xem đáp án » 20/03/2025 68

Câu 8:

Tìm câu ghép trong mỗi đoạn văn dưới đây. Các về câu được nối với nhau bằng cách nào?

b) Mới đây thôi, đồng lúa phơi một màu vàng chanh; còn bây giờ, nó đã rực lên màu vàng cam rồi. Mặt Trời từ từ trôi về phía những dãy núi mờ xa. Dường như đồng lúa và Mặt Trời đang có một sự đua tài thầm kín nào đấy. Mặt Trời càng xuống thấp, cánh đồng càng dâng lên.

NGUYỄN TRỌNG TẠO

Xem đáp án » 20/03/2025 67

Câu 9:

Các vế câu ghép dưới đây được nối với nhau bằng cách nào?

d) Mây đen đang ùn ùn kéo đến: mưa sắp xuống rồi.

THÁI AN

Xem đáp án » 20/03/2025 66

Câu 10:

Giới thiệu một tác phẩm (câu chuyện hoặc bài thơ, bài văn, bài báo, vở kịch) mà em đã đọc ở nhà về vẻ đẹp của thiên nhiên hoặc của con người, cuộc sống quanh em.

Gợi ý

– Ai dậy sớm (Võ Quảng)

– Dạt dào sông nước (Nguyễn Như Mai, Nguyễn Quốc Tín, Nguyễn Huy Thắng)

– Chậm lại nào (Nhiều tác giả)

– Câu chuyện của cây xanh (Hoàng Phương Thuý, Chu Đức Thắng)

Xem đáp án » 19/03/2025 55

Câu 11:

Cậu bé và con heo đất

Trong một lần theo ba lên thị xã, Hải mua được con heo đất. Con heo trông tròn xoay, ngộ nghĩnh, lại giữ được tiền nên các bạn trong xóm rất mê. Chẳng bao lâu, mỗi bạn đều mua một con và đua nhau để dành tiền tiết kiệm. Mỗi lần cho heo "ăn", Hải đều nhớ lời má dặn, ghi số tiền vào một cuốn sổ.

Sắp đến năm học mới, bụng chú heo đã đầy ăm ắp. Hải định mổ heo, lấy tiền mua quần áo mới. Nhưng mấy ngày qua, xem truyền hình, em thương các bạn nhỏ ở vùng lũ lụt quá. Thấy các cô bác trong xã đang quyên góp tiền hỗ trợ người dân bị thiên tai, Hải cũng xin ba mà cho mổ heo, lấy tiền để đóng góp.

Nhưng khi đập bể heo, em thấy lạ quá: đếm đi đếm lại vẫn dư ra gần ba trăm nghìn. Lại có nhiều tờ hai mươi nghìn, năm mươi nghìn. Tiền mà Hải nhờ heo giữ giúp thường chỉ là tiền lẻ. Không lẽ ba mà cũng bỏ tiền tiết kiệm vào bụng heo? Hay có cô tiên thấy Hải ngoan nên thưởng cho em?

Nghĩ mãi, Hải chợt giật mình nhớ ra: Hôm mua con heo đất, em chọn đi chọn lại mãi. Cuối cùng, vì thích một con heo trên một quầy hơn những con trong quầy nên em đã lấy nó. Lỡ nó là heo đất của con cô chủ tiệm vô ý để trên mặt quầy thì sao nhỉ?

Thế rồi một buổi sáng, tiệm tạp hoá có hai vị khách ghé thăm. Đó là Hải được ba đưa đến tận nơi để trả lại số tiền không phải của em. Cô chủ tiệm rất cảm động vì chuyện xảy ra đã rất lâu mà cậu bé vẫn còn nhớ. Cô cũng cảm động hơn nữa khi được biết Hải sẽ đem toàn bộ số tiền tiết kiệm ủng hộ các bạn nhỏ ở vùng lũ lụt. Cô đưa thêm mấy trăm nghìn, nhờ Hải giúp cô gửi đến đồng bào bị thiên tai.

Theo PHAN ANH HOAN

 

Cậu bé và con heo đất lớp 5 (trang 35, 36, 37) | Cánh diều Giải Tiếng Việt lớp 5

 

Tìm chi tiết cho thấy Hải là một cậu bé rất hồn nhiên.

Xem đáp án » 21/03/2025 54

Câu 12:

Nêu ý kiến của em về vấn đề “Nên hay không nên cho học sinh lớp 5 đi xe đạp tới trường?”.

Xem đáp án » 14/03/2025 52

Câu 13:

Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

Đầu năm học mới, chúng em được học bài thơ Khi bé Hoa ra đời của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu. Ngay từ đầu, lời thơ dịu dàng, âu yếm đã cuốn hút em. Em yêu những cánh cô nhẹ nhàng bay vào giấc ngủ, đậu trên vành nôi của em bé theo lời ru của mẹ. Em yêu đôi bàn tay của mẹ đan len thành áo, lấy bông làm tấm gối êm. Thật thú vị khi thấy những cánh bướm và trái cây chín hồng in trên gối, trên chăn, trên áo quần của bé như cũng từ bên ngoài bay vào với bé. Con búp bê bỗng trở thành một người bạn cầm quà đến chơi. Ông trăng trên trời, đám mây, ngọn gió ghé vào thăm, thì thầm kể cho bé biết bao điều mới lạ. Bài thơ không có câu nào tả em bé nhưng vẫn hiện lên hình ảnh em nằm trong nôi, như chiếc búp trên cành, nhận được biết bao tình yêu mến. Đọc bài thơ, em thấy yêu thêm em bé của mình ở nhà và hiểu thêm về tình thương yêu mà cha mẹ đã dành cho mỗi đứa con.

LÊ MINH THẢO

 Đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc của người viết về điều gì?

Xem đáp án » 13/03/2025 46

Câu 14:

Trong những câu dưới đây, các từ mặt, xanh, chạy mang nghĩa gốc? Trong những câu nào, chúng mang nghĩa chuyển?

a) Mặt

– (1) Một buổi sáng, chúng tôi đến chỗ bác Tâm – mẹ của Thu – làm việc... Bác đội mũ, khăn trùm gần kín mặt, chỉ để hở mỗi cái mũi và đôi mắt.

– (2) Tôi và Thu ngắm mãi không biết chán những miếng và trên mặt đường.

Xem đáp án » 12/03/2025 46

Câu 15:

Mầm non

Dưới vỏ một cành bàng

Còn một vài lá đỏ

Một mầm non nhỏ nhỏ

Còn nằm nép lặng im.

Mầm non mắt lim dim

Cố nhìn qua kẽ lá

Thấy mây bay hồi hả

Thấy lất phất mưa phùn

Rào rào trận lá tuôn

Rải vàng đầy mặt đất

Rừng cây trông thưa thớt

Thấy chỉ cội với cành

Một chú thỏ phóng nhanh

Chạy nấp vào bụi vắng

Và tất cả im ắng

Từ ngọn cỏ làn rêu...

Chợt một tiếng chim kêu:

– Chíp chiu chiu! Xuân đến!

Tức thì trăm ngọn suối

Nổi róc rách reo mừng

Tức thì ngàn chim muông

Nổi hát ca vang dậy.

 

Mầm non vừa nghe thấy

Vội bật chiếc vỏ rơi

Nó đứng dậy giữa trời

Khoác áo màu xanh biếc...

VÕ QUẢNG

 

Mầm non trang 18, 19 lớp 5 | Cánh diều Giải Tiếng Việt lớp 5

 

Từ “mầm non” trong bài thơ được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển ? Em hãy đặt một câu có từ "mầm non" được dùng theo nghĩa khác với nghĩa trong bài thơ

Xem đáp án » 19/03/2025 46

Câu hỏi mới nhất

Xem thêm »
Xem thêm »